Bu bölümde rüyaların  anlamlı olup olmadığını, Freud’un yorumlarından günümüz nörobilim bulgularına kadar ele alıyoruz. Rüyalar gerçekten bilinçdışına açılan bir kapı mı, yoksa zihnin rastgele üretimleri mi? Fizyolojik etkilerden psikolojik strese, sembollerden yaratıcı ilhamlara kadar rüyaları şekillendiren faktörleri konuşuyoruz.

İçerik

(00:00) Giriş ve Freud'un Rüya Yorumu
(01:53) Rüyalardaki mantıksız şeyler
(02:30) Nörobilim Freud'u ne kadar doğruluyor?
(04:07) Rüyaların içeriğinde fiziksel ve psikolojik etkenler
(05:46) Sembolleri yorumlamanın anlamı
(07:51) Zihni meşgul eden şeyi rüyada görmek
(09:02) REM uykusu ve rüyaların hatırlanması
(10:11) Herkes rüya görür mü?
(11:55) Rüyaların eksik parçaları tamamlaması ve kapanış

Kaynaklar

Rüyaların Yorumu - Sigmund Freud

Dreaming and the brain: from phenomenology to neurophysiology

Dreams of Teeth Falling Out: An Empirical Investigation of Physiological and Psychological Correlates

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠

Önceki bölümde, psikiyatrik tanıların geçerliliğini ve güvenilirliğini sorgulayan Rosenhan deneyini ele almıştık. Bu bölümde ise tanıların pratikte ne işe yaradığını ve nerede yetersiz kaldığını konuşuyor, bir psikiyatristin hastayı bütünüyle anlamaya çalışırken tanı dışında nelere dikkat ettiğini inceliyoruz.

İçerik

(00:00) Giriş: Herkese tanı mı koyuyoruz?
(02:06) Tolstoy depresyonda mıydı?
(03:50) Tanıda muğlak sınırlar
(05:35) Geçerlilik ve güvenilirlik ne demek?
(06:25) Psikiyatrik tanı nasıl konur?
(07:37) Psikiyatrik görüşmenin doğası
(10:55) Hastalık yoktur hasta vardır
(12:19) Özet

Kaynaklar

Fractures in the framework: limitations of classification systems in psychiatry 

İtiraflarım - Lev Tolstoy

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠

Bu bölümde psikiyatride tanı koyma sürecinin bilimsel dayanaklarını ve sınırlılıklarını ele alıyoruz. 1973’te yapılan ünlü  Rosenhan deneyinden yola çıkarak, psikiyatrik tanıların güvenilirliği ve geçerliliği üzerine yürütülen tartışmaları inceliyoruz.

Tanılar gerçekten bilimsel mi, yoksa uydurma mı? Psikiyatristler tanı kılavuzlarını ne ölçüde kullanıyor? Hastaların söylediklerine ne kadar güveniyoruz?

İçerik

(00:00) Giriş
(01:50) Rosenhan deneyi ve psikiyatriye yöneltilen eleştiriler
(03:47) Deneyin bilimsel zayıflıkları
(04:27) Hasta yakınlarından bilgi almanın önemi
(07:03) Hastalık taklidi yapanlar ve risk yönetimi
(08:13) DSM ve ICD gibi tanı sınıflamaları
(09:18) Tanı sistemlerinin eksiklikleri
(10:50) Sonuç

Kaynak

Rereading Rosenhan, Ian Cummins (2020)

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠

Bu bölümde çocukların neşesinin arkasındaki biyolojik, psikolojik ve sosyal etkenleri konuşuyoruz. Neden çocuklar daha çok güler? Anda kalmak neden onlar için kolaydır.  Prefrontal korteks, dopamin, nöroplastisite ve mindfulness kavramlarıyla çocukların mutluluğuna bir pencere açıyoruz.

İçerik

(00:00) Giriş: Çocuk olmak neden güzel?
(01:30) Üst beyin ve alt beyin
(02:56) Dopamin ve keşfetmenin heyecanı
(03:46) Uyum sağlama ve nöroplastisite
(04:16) Ortam gürültüsü (Default mode network)
(05:19) Mindfulness (bilinçli / bilinçsiz farkındalık)
(05:57) Sosyal kıyaslama
(06:45) Duyguların sınırlanmaması ve ifade özgürlüğü
(07:39) Ebeveynlerin katkısı ve bağlanma
(09:06) Özet

Kaynaklar

Temperament and Happiness in Children

The role of positive emotions in child development: A developmental treatment of the broaden and build theory

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠

Bu bölümde sade yaşam arayışını antik felsefeler ve modern nörobilim ışığında ele alıyoruz. Antik Yunan’da Kinikler, Epikürcüler ve Stoacılar nasıl bir sadelik anlayışı geliştirdi? Günümüzde dopamin çağında yaşayan beyin bu sadeliği neden zor buluyor?   Felsefi yaklaşımlar ve psikolojik gerçeklikler arasında sadeleşmenin sınırlarını tartışıyoruz.

İçerik
(00:00) Giriş
(01:11) Antik Atina’da günlük yaşam nasıldı?
(03:09) Diyojen ve Kiniklerin radikal sadeliği
(04:47) Epikürcülük: Azla huzur mümkün mü?
(07:12) Stoacılık: Hazdan değil, dengeden beslenmek
(09:18) Felsefi öğretiler günümüzde uygulanabilir mi?
(11:35) Beyin, dopamin ve edinsel dikkat eksikliği
(12:14) Sade yaşamak isteyen biri neyle mücadele eder?
(12:59) Sonuç: İlkelere sadakat mi, biyolojiye teslimiyet mi?

Kaynaklar

A History of Western Philosophy - Bertrand Russel

Daily Life of the Ancient Greeks - Robert Garland

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠

Bu bölümde bir protesto yöntemi olarak boykotu  davranışsal psikoloji yönününden ele alıyoruz. İnsanlar neden boykota katılır? Hangi boykotlar tutar, hangileri söner? Ahlaki motivasyon, topluluk desteği, duyguların gücü ve sosyal medyanın rolü üzerinden boykotun psikolojik arka planını inceliyoruz.

İçerik

(00:00) Charles Boycott’un hikayesi
(02:03) Yakın tarihten boykot örnekleri
(03:30) İnsanlar boykotlara neden katılır?
(04:36) Ahlaki motivasyon ve belirsizlik
(05:10) Duyguların harekete geçirici gücü
(06:34) Topluluk kimliği ve aidiyet
(07:23) Değerlerle tutarsızlık ve davranış değişikliği
(08:08) Sosyal etki, bireysel etki algısı ve motivasyon
(09:05) Boykotlar, siyasal ifade biçimi olabilir mi?
(09:38) Sosyal medyanın çifte rolü
(10:13) Karşı hamleler ve kutuplaşma riski
(11:23) Özet: Etkili bir boykot nasıl olur?

Kaynak

The Oxford Handbook of Political Consumerism

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠

Bu bölümde "normal" kavramının ne anlama geldiğini ve psikiyatride neden tanımlanmasının zor olduğunu konuşuyoruz. Normal nedir? Kime göre, neye göre normal? Günlük hayatta sıkça kullandığımız bu kelimenin istatistiksel, felsefi, evrimsel ve tıbbi açılardan nasıl farklı şekillerde tanımlanabileceğini tartışıyoruz.

İçerik

(00:00) Giriş
(01:00) Neler normal, neler hastalık belirtisi?
(03:25) İstatistik, biyoloji, felsefe ve tıp açısından normal
(05:11) Psikiyatride normal / anormal
(06:19) Psikiyatrik belirtiler ve işlevsellik
(08:53) Normal dışı olmak her zaman kötü müdür?
(10:13) Yüksek zeka, dikkat eksikliği ve yaratıcılık ilişkisi
(11:19) Özet ve psikiyatristin görevi

Kaynak

Mental disorders: exploring normality models to distinguish what is normal from what is illness

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠

Bu bölümde günlük yaşamda karşılatığımız bir çok problemi çözmemizi, hatta belki bir çok kapıyı aralamamızı sağlayacak bir beceriden: iyi bir dinleyici olmaktan söz ediyoruz.

İçerik

(00:00) Giriş
(01:02) Düşüncelerimiz dinlemeyi nasıl engelliyor?
(02:15) Önemsemek ve anlamaya odaklanmak
(03:50) Beden dili ve göz teması
(05:42) Sessizliğe tahammül etmek
(06:53) Kendimizi anlatma isteğini durdurmak
(07:32) Anlatmaya teşvik etmek
(10:14) Anladığımızı özetlemek
(12:15) Özet

Kaynaklar

You're Not Listening: What You're Missing and Why It Matters (Kate Murphy)

The Lost Art of Listening: How Learning to Listen Can Improve Relationships (Michael P. Nichols)  

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠

Bu bölümde dinlemenin ilişkilerdeki kritik rolünden ve iyi bir dinleyici olmanın önündeki engellerden söz ediyoruz.

İçerik

(00:00) Giriş
(01:22) Dinlemenin önemi
(03:24) İlişkilerde dinlemek
(05:37) Dinlemek neden zor?
(07:37) Üzüntüyü dinlemek
(08:15) Tartışırken dinlemek
(09:50) Özet

Kaynaklar

You're Not Listening: What You're Missing and Why It Matters (Kate Murphy)

The Lost Art of Listening: How Learning to Listen Can Improve Relationships (Michael P. Nichols)  

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠

Tıp fakültesinden çok sevdiğim öğrencimiz Alperen, mezun olduktan sonra Tıpta Uzmanlık Sınavı için yoğun bir tempoda çalışırken lenfoma tanısı aldı. Benim için gerçekten özel bir yeri olan bu bölümde ben sordum, Alperen bize kendi öyküsünü anlattı. Yalnızca onkoloji ve hematoloji hastalarının değil, stresli dönemlerden geçen herkesin yararlanabileceği, akıp giden bir sohbet oldu.

İçerik

(00:00) Giriş
(01:35) Hastalığın fark edilmesi
(04:43) Biyopsi sonucun beklenmesi
(07:00) TUS ve hastalık süreci
(09:00) Değişen planlar
(11:06) Tanı kesinleşene dek aklından geçenler
(12:42) Yakınlara haber verme ve onların tepkileri
(16:27) Hekimken hasta pozisyonuna geçmenin hissettirdikleri
(19:39) Tedavinin planlanması
(21:58) Hastalığı biliyorken sınava odaklanmaya çalışmak
(26:30) TUS ve ardından tedavi sürecinin başlaması
(28:56) Tedavinin fiziksel ve psikolojik etkileri
(34:17) Sınav sonuçlarının açıklanması
(35:38) Hekimliğe ve sağlık sistemine bakışının değişmesi
(42:34) Hekimlere ve hastalara önerileri

*Alperen'in deneyim ve düşüncelerini paylaştığı kişisel web sayfası 
https://www.alperenbilen.com/

İletişim

[email protected]

https://www.instagram.com/cenanhep⁠⁠⁠