poiein podcast

Ο "Πικραμένος Αναχωρητής" είναι ένας κύκλος εννέα τραγουδιών σε ποίηση τουποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου.

Την μουσική έγραψε ο Παναγιώτης Ν. Κωνσταντόπουλος και τα ποιήματα τραγουδούν και απαγγέλλουν ο Βασίλης Σκουλάς και η Μαρία Δημητριάδη. Ο ίδιος ο Νικηφόρος Βρεττάκος απαγγέλλει δύο του ποιήματα

Το cd «Ταγκό για τρεις» , δεν αποτελεί κύκλο τραγουδιών. Όλα τα τραγούδια μέσα σε αυτό το δίσκο, θα 'λεγα ότι ξεπήδησαν παρορμητικά. Με την πρώτη μου κιόλας επαφή με το στίχο, η μουσική τους βγήκε ενστικτωδώς και με μια πνοή. Το «Μη μου μιλάς» , του Μ. Γκανά, εξελίσσεται πάνω σε έναν ασίγαστο και αδέκαστο μετρονόμο, με φόρα για μια καραμπόλα και την απότομη κατάληξη στη σιωπή, σχεδόν σαν διακοπή. Η γαλλική εκδοχή του Ω μη με βλέπετε που κλαίω, της Μ. Πολυδούρη, είναι ουσιαστικά γέννημα της συνάντησης της δικής μου μελωδικής γραμμής με την Κορίνα Λεγάκη και τους μουσικούς από το συγκρότημα Outward Bound, οι οποίοι δούλεψαν πάνω στην παλαιότερη εκδοχή του τραγουδιού, για να δημιουργήσουν κάτι εντελώς καινούριο και κινηματογραφικό. Το Ταγκό για τρεις, ουσιαστικά μια σκηνή ζήλειας, μου γέννησε μέσα από τις μικρές, κοφτές λέξεις των στίχων, μικρά μοτίβα που χορεύουν στο ρυθμό ενός δυτικότροπου νουέβο τάνγκο. Το Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα, του Κ. Γ. Καρυωτάκη, είναι μια καθαρή φόρμα δύο διαφορετικών κόσμων, φωτός και σκοταδιού, εξωτερικού και βαθιά εσωτερικού, αλλά κι ενός παιχνιδιού επανατοποθέτησης των λέξεων από το ποίημα στη μουσική, κάπως απρόσμενη νομίζω. Το Εργατικό ατύχημα μπορεί να θεωρηθεί ένα αργό χασάπικο, όπου όμως κάπου ξεγλιστρούν μια-δυο συγχορδίες τζαζ αρμονίας, ή μπορεί αλλιώς να χαρακτηριστεί σαν ένα πένθιμο εμβατήριο.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΑΜΗΣ

***

01.Μη μου μιλάς (στίχοι: Μιχάλης Γκανάς)

02.Non, ne regardez pas mes larmes [Ω μη με βλέπετε που κλαίω] (ποίηση: Μαρία Πολυδούρη, μετάφραση: H. Fthenaki)

03.Ταγκό για τρεις (στίχοι: Μιχάλης Γκανάς)

04.Σα δέσμη από τριαντάφυλλα (ποίηση: Κώστας Καρυωτάκης)

05.Ταγκό για τρεις (ορχηστρικό)

06.Εργατικό ατύχημα (στίχοι: Μιχάλης Γκανάς)

Κεντρική διάθεση: Εκδόσεις Μελάνι και στα βιβλιοπωλεία: Πολιτεία, Ιανός, Λεμόνι.

Πολυσυλλεκτική έκδοση αφιερωμένη στην ποιήτρια και ηθοποιό Κατερίνα Γώγου (1940-1993).

Το βιβλίο περιέχει κείμενα για την Κατερίνα και πλούσιο φωτογραφικό υλικό.

• Οι φίλοι της Κατερίνας, η ηθοποιός Όλια Λαζαρίδου, ο Αντώνης Καφετζόπουλος, η δικηγόρος Λίνα Καρανασοπούλου, ο ποιητής Γιώργος Δάγλας, ο Παναγιώτης (Κάιν) Παπαδόπουλος, ο παραγωγός Άγγελος Σφακιανάκης και ο σκηνοθέτης Γιώργος Κορδέλλας, γράφουν γι’αυτήν.

• Το κεντρικό κείμενο (που δανείζει τον τίτλο του και στον υπότιτλο της έκδοσης) είναι η πτυχιακή εργασία της ηθοποιού Θωμαής Ουζούνη, απόφοιτης του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ.

• Ο φιλόλογος Γιώργος Μπαλούρδος γράφει για την ποίηση της Κατερίνας (Μια αιρετική γυναικεία φωνή της γενιάς του ’70).

• Οι φωτογραφίες είναι των: Διονύση Πετρουτσόπουλου, Γιώργου Κορδέλλα, Κώστα Βλαχόπουλου και αγνώστων.

Ο δίσκος (cd) περιέχει 20 μελοποιημένα ποιήματα της Κατερίνας από γνωστούς αλλά και πρωτοεμφανιζόμενους δημιουργούς. Τα ποιήματα αυτά είναι μια ανθολογία από όλες τις ποιητικές της συλλογές (που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Καστανιώτη).

Συμμετέχουν οι:

• Πάνος Κατσιμίχας / Νίκος Καλλίτσης-Μάρθα Φριτζήλα / Μάκης Σεβίλογλου-Όλια Λαζαρίδου / Άρης Ζαρακάς / Νίκος Μαϊντάς-Magic De Spell-Σωκράτης Μάλαμας / Βάσω Αλλαγιάννη / Τάσος Ρωσόπουλος-Σαβίνα Γιαννάτου / Κώστας Χαριτάτος-Βασιλική Καρακώστα / Βαγγέλης Μαρκαντώνης / Λόλεκ / Κωνσταντίνος Βήτα / Παντελής Θεοχαρίδης / Ηλίας Λιούγκος / Εύα Λουκάτου / Μάριος Στρόφαλης-Ρίτα Αντωνοπούλου / Δημήτρης Βαρελόπουλος-Ματ σε δύο υφέσεις-Σπυριδούλα Μπάκα / Κώστας Αθυρίδης-Γεωργία Βεληβασάκη-Gaia / Τάκης Γραμμένος / Γιώργος Μάρτος / Βαγγέλης Κοντόπουλος.

Όλες οι μελοποιήσεις –πλην του «Εμένα οι φίλοι μου», που είναι επανεκτέλεση- έγιναν στη διάρκεια της τετραετίας 2008-2012, εκτός από το «Α, ρε σύντροφε» (Νίκος Καλλίτσης), που μελοποιήθηκε το 1980 και είναι ιστορικά η πρώτη μελοποίηση ποιήματος της Κατερίνας Γώγου.

Η παραγωγή του δίσκου είναι των: Γιώργου Κορδέλλα και Άγγελου Σφακιανάκη.

Η εικαστική επιμέλεια της έκδοσης είναι των: Πέτρου Παράσχη και Morgan S. Bailey.

Εκδότης: Γιώργος Χρονάς.

Ποίηση: Κατερίνα Γώγου

Μουσική: Νίκος Μαϊντάς

Πρώτη εκτέλεση: Magic de Spell

Εμένα οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά

που κάνουν τραμπάλα στις ταράτσες ετοιμόρροπων σπιτιών

Εξάρχεια, Πατήσια, Μεταξουργείο, Μετς

Κάνουν ό,τι λάχει

Πλασιέ τσελεμεντέδων κι εγκυκλοπαιδειών

Φτιάχνουν δρόμους κι ενώνουν ερήμους

Διερμηνείς σε καμπαρέ της Ζήνωνος

Επαγγελματίες επαναστάτες

Παλιά τους στρίμωξαν και τα κατέβασαν

Τώρα παίρνουν χάπια και οινόπνευμα να κοιμηθούν

αλλά βλέπουν όνειρα και δεν κοιμούνται

Εμένα οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά

Εμένα οι φίλες μου είναι σύρματα τεντωμένα

Εμένα οι φίλες μου είναι σύρματα τεντωμένα

στις ταράτσες παλιών σπιτιών

Εξάρχεια, Βικτώρια, Κουκάκι, Γκύζη

Πάνω τους έχετε καρφώσει εκατομμύρια σιδερένια μανταλάκια

τις ενοχές σας,

αποφάσεις συνεδρίων,

δανεικά κοστούμια,

σημάδια από κάφτρες

περίεργες ημικρανίες,

απειλητικές σιωπές

κολπίτιδες

ερωτεύονται ομοφυλόφιλους

τριχομονάδες

καθυστέρηση

Το τηλέφωνο

σπασμένα γυαλιά

Το ασθενοφόρο

Κανείς...

Εμένα οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά

Εμένα οι φίλες μου είναι σύρματα τεντωμένα

Κάνουν ό,τι λάχει

Όλο ταξιδεύουν οι φίλοι μου

γιατί δεν τους αφήσατε σπιθαμή για σπιθαμή

Όλοι οι φίλοι μου ζωγραφίζουν με μαύρο χρώμα

γιατί τους ρημάξατε το κόκκινο

Γράφουν σε συνθηματική γλώσσα

γιατί η δική σας μόνο για γλύψιμο κάνει

Οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά και σύρματα

στο λαιμό σας,στα χέρια σας

Οι φίλοι μου...

Εμένα οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά

Εμένα οι φίλες μου είναι σύρματα τεντωμένα...

ένα αλγερινό τραγούδι Idir - Avava Inouva. Διασκευή με ελληνικούς στίχους: Παναγιώτης Πάκος

Φωνές: Σταυρούλα Μάκρα -Παναγιώτης Πάκος

ΑΚΟΥ Τ' ΑΗΔΟΝΙΑ

Τις νύχτες στην ερημιά άκου τ’ αηδόνια

Τ’ άκουσα να πέφτουν με σπασμένα φτερά

Αν θέλεις να φύγεις μακριά, άκου τ’ αηδόνια

Τ’ άκουσα να πέφτουν σε πηγάδια ξερά

Έρχετ’ η ανατολή

σαν πάγια εντολή,

μα κι ο ήλιος για να βγει

ψάχνει πλέον αφορμή.

Λίγη χαρά ζητάει να βρει στα βλέμματα

Μα βλέπει στις καρδιές συρματοπλέγματα

Γιατί να ’χει η καρδιά συρματοπλέγματα

Τις νύχτες στην ερημιά άκου τ’ αηδόνια...

Κόκκινος από ντροπή

βγαίνει ο ήλιος την αυγή.

πίνει πικρό νερό,

τρώει βρώμικο ψωμί.

Και τα παιδιά του κόσμου του χαμογελούν

μα αν βγουν απ’ την κρυψώνα τα πυροβολούν

Μη βγεις απ’ την κρυψώνα. Ο ήλιος είναι εχθρός

Τις νύχτες στην ερημιά άκου τ’ αηδόνια...

Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο 2 της Columbia από την 1η Αυγούστου 1981 ως τις 14 Ιανουαρίου 1982. Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση ορχήστρας είναι του Άγγελου Μπότση και του Νίκου Στρατηγού.

Τα τραγούδια του δίσκου

Φόροι, Το παλιοκαύκαλο, Το μέτρημα, Ευρώπη, Η ζωγραφιά μου, Αθήνα, Ελλάς-Ελλάς, Κλέφτες, Ελλάδα, Η γλώσσα, Το φίλημα, Απόκριες, Θέλω να γίνω

Φόροι

Βάλετε φόρους, βάλετε εις την πτωχή μας ράχη,

ποτίστε με το αίμα μας την άρρωστη πατρίδα,

σεις το κρασί και τον καπνό να πίνετε μονάχοι,

κ' εμείς να σας κυττάζωμε με μάτι σαν γαρίδα.

Βαρειά φορολογήσετε και το νερό που τρέχει...

βάλετε φόρους, βάλετε, κι' η ράχη μας αντέχει...

Ό,τι καλό κι αν έχωμε απάνω μας ας μείνη,

στα πρόσωπά μας ας χυθή του μαρασμού το χρώμα,

μ' εμάς το ισοζύγιο του έθνους μας ας γίνη,

φορολογήσετε κι' αυτή τη σάρκα μας ακόμα.

Του κρέατός μας κόβετε καμμιά παχειά λωρίδα,

και τρώγετέ την λαίμαργα μαζί με την πατρίδα.

Ό,τι κι' αν τρώνε οι πτωχοί, το έθνος ας τα τρώγη,

ό,τι κι' αν πίνουν οι πτωχοί, το έθνος ας το πίνη,

χορταίνετε σαν Λούκουλλοι μ' εμάς το σκυλολόγι,

κι' εμείς θα σας γνωρίζωμε γι' αυτό ευγνωμοσύνη.

Τέτοιοι χωριάταις πούμαστε αντέχομε εις όλα,

και ούτε τόσο εύκολα τινάζομε τα κώλα.

Πρέπει να είναι οι πολλοί πτωχοί και πεινασμένοι

και οι ολίγοι πάντοτε να βρίσκονται χορτάτοι,

πρέπει να στέκουν οι πολλοί στα σπίτια των κλεισμένοι

και οι ολίγοι να πηδούν απάνω στο Παλάτι.

Πρέπει ο κόσμος ο πολύς να δέχεται τα βάρη,

κι ο λιγοστός απάνω του κανένα να μην πάρη.

Μ'αυτόν τον νόμο έζησε ο κόσμος και θα ζήση,

τη δύναμή του προσκυνά η κάθε κοινωνία,

δεν ειμπορεί καθένας μας βεβαίως να πλουτίση,

γιατί του κόσμου έπειτα χαλά η αρμονία.

Φτώχια και πλούτος!... ζήτημα του καθενός αιώνος,

ιδού το τέλος κι' η αρχή του φοβερού αγώνος.

Λοιπόν κανένας πρόστυχος κεφάλι μη σηκώση,

για τόσα νομοσχέδια μη βγάλη τσιμουδιά,

εις της πατρίδος τον βωμόν το αιμα του ας δώση,

χωρίς ν'αφήση στεναγμό η μαύρη του καρδιά.

Κι αν τώρα πάλι έπεσε επάνω του ο κλήρος,

πρέπει και πάλι να φανή γενναίος, μάρτυς, ήρως!

μετάφραση: Βασίλης Λαλιώτης

www.poiein.gr

Μετάφραση από τα ρωσικά Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης ©

www.poiein.gr

www.poiein.gr

Το τραγούδι ενός ντανταϊστή

που είχε το νταντά μες στη καρδιά

κούραζε πολύ το μοτέρ του

που είχε νταντά μες στην καρδιά

το ασανσέρ κουβαλούσε ένα βασιλιά

χοντρό εύθραυστο φθινόπωρο

έκοψε το μεγάλο του δεξί μπράτσο

και το' στειλε στον πάπα στη Ρώμη

γι' αυτό το λόγο

το ασανσέρ

δεν είχε πια νταντά μες στην καρδιά

να φάτε σοκολάτα

πλύνετε τον εγκέφαλό σας

νταντά

νταντά

πιείτε και νεράκι