Pierwszą diagnozę, nieformalną, dostałam jeszcze w dzieciństwie, a potem zapomniałam o niej na wiele lat. Drugą, taką już oficjalną dostałam niedawno. Mniej więcej w tym samym czasie dostała ją moja siostra i mój mąż. I tak okazało się, że oprócz więzów krwi z Asią i węzła małżeńskiego z Kamilem, łączy mnie z nimi ADHD. Czym jest ADHD? Definicja mówi, że to zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, czyli ADHD (ang. attention deficit hyperactivity disorder), które jest zaburzeniem rozwijającym się we wczesnym dzieciństwie. Charakteryzuje się nadmierną ruchliwością, zaburzeniami koncentracji, uwagi oraz nadmierną impulsywnością.
A jak to wygląda u osób dorosłych? Jakie zachowania, objawy łączą naszą trójkę i inne osoby, które żyją z ADHD? Z precyzyjną terminologią przychodzi klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania ICD-10.
Oto objawy wyróżnione w klasyfikacji chorób:
Brak uwagi (mogą występować wszystkie lub niektóre objawy):
Niezdolność do skupienia uwagi na dłuższy czas, bardzo duża trudność w skupieniu się w hałasie lub w niesprzyjającym środowisku, trudność w samodzielnym organizowaniu sobie pracy;
Duża trudność w kończeniu skomplikowanych zadań i podążaniu za czyjąś instrukcją (w przypadku ADHD u dorosłych, objawy mogą obejmować problemy ze znalezieniem pracy i z wywiązywaniem się z obowiązków na swoim stanowisku);
Zapominanie o ważnych sprawach, tzw. roztargnienie (przejawiające się np. częstym gubieniem swoich rzeczy).
Nadmierna aktywność – nadpobudliwość ruchowa:
Częste odczuwanie silnej potrzeby poruszania rękami i nogami, odrywania się od aktualnie wykonywanej czynności;
Doświadczanie częstego uczucia niepokoju, przysłowiowej trudności z “wysiedzeniem na miejscu”;
Niekiedy także bardzo duża potrzeba aktywności fizycznej.
Impulsywność:
Przerywanie innym osobom, trudność z poczekaniem na swoją kolej – czy to w rozmowie, czy też innych aktywnościach;
Problemy z regulacją swoich emocji, tendencja do wybuchania złością, używania w złości wyzwisk i wulgaryzmów, czasem także tendencja do zachowań agresywnych.
Nie każdy kto ma ADHD potrafi się odnaleźć w medycznych kryteriach, dużo prościej jest powiedzieć, że diagnoza może być wskazana, jeśli ktoś doświadcza takich stanów jak:
Napady złości, problemy z komunikacją w związku i/lub wychowywaniem swoich dzieci;
Tendencja do ryzykownych zachowań i uzależnień (nadużywanie alkoholu, palenie papierosów w bardzo dużych ilościach, zażywanie substancji psychoaktywnych, zatracanie się w pracy);
Wahania nastroju;
Wrażenie, że nie wykorzystuje się w pełni swoich możliwości: nadpobudliwość u dorosłych może objawiać się poprzez częste zmienianie miejsca pracy, trudność z ukończeniem studiów mimo inteligencji i umiejętności, złą sytuację finansową czy zawodową;
Diagnostyka ADHD u dorosłych jest też szczególnie wskazana, jeżeli dana osoba pamięta, że w dzieciństwie miewała problemy z nauką i koncentracją i/albo że towarzyszyło jej bliżej nieokreślone uczucie niepokoju.
O tym:
jak różnie można doświadczać ADHD;
kiedy ADHD jest szczególnie uciążliwe;
jakie metody, sposoby działania pozwalają efektywnie pracować osobom nieneuronormatywnym;
co lubimy w tym naszym ADHD;
co zmieniło się po otrzymaniu diagnozy;
rozmawiam z moją siostrą Joanną Goryszewską (część z Was może pamiętać Asię z SG#017 odcinaka, w którym opowiadała jak wygląda studencka rzeczywistość w dużym mieście oraz z odcinka SG#103, w którym rozmawiałyśmy o job coachingu) oraz z moim mężem Kamilem Dzierżanowskim.
Asia, jak część z Was już wie, jest lingwistką, która musiała spróbować etatu w wielu firmach,
