Lurraren eguna baliatu du AEBko presidenteak, John Biden-ek Klimaren inguruan hitz egiteko eta herrialde esanguratsuak bilerara deitzeko. Parisko akordioetatik at geratu ziren AEB edo Txina elkartu dira bilera horretan. Agian, Glasgow-n udazkenean egingo den goi bilerara itzultzen hasteko helburuz gauzatu da bilera, baina beste asmo esanguratsuak ere egon litezke atzetik. Aldaketa klimatikoaren kontrako borrokaren erabakietan lidergoa hartzea, adibidez.

Polemika harrotu du Netflixeko Seaspiracy izeneko dokumentalak. “Egungo arrantza-joerek bere horretan jarraitzen badute, 2048rako ozeanoak ia hutsik izango ditugu”, esaldiak laburbiltzen du egoera. Kanadako Dalhousie Unibersityko Boris Worm  ikerlariak 2006an egindako ikerketa da abiapuntua. Egileak ordea dio, datuak orain  20 urteko egoera islatzen dutela eta geroztik, asko aldatu dela arrantzaren ustiapena. Adituek, sensazionalismoa salatu diote Seaspiracy dokumentalari eta hura bezala datu ez errealetan oinarritzen diren ikerketei.

XVII.mendean jartzen da zientzia modernoaren hasera. Teleskopioa sortu zen, Galileo, Newton edo eta Kepler  bizi izan ziren mendea da eta Matematikatan ere aurrerapauso handiak eman ziren. Nola nahi, gertakari zientifikoak sorginkeriarekin nahasteko joera ere bazegoen. 1693an, Salem-eko sorginen kasua adibide.

 Betty Parris, Salemeko erreberendoaren 9urteko  alaba, eta haren 11 urteko lehengusua, Abigail Williams sorginduta zeudela esan zuten agintariek. Lau hiritan epaiketak egin eta 19 pertsona urkatuta hil zituzten azkenerako. Egun, onddo bati egotziko genizkioke sorginkeria haiek.

Partikula subatomikoak dira Muoiak, oraindik ere ikerketa asko eskatuko duten partikulak . Izan ere, ez dira uste zena bezain egonkorrak agian oraindik ezagutzen ez dugun partikularen baten eragiten dio atomoaren barruan eragiten diona? Muoiak fisikarien lehentasunean sartu dira, portaera xelebrea dut egoera zehatz batzuetan eta horren zergatiak eta zertarakoak aztertzeko beharra sortu zaie fisikariei.

Ingurusferan azalpenak

Dagoeneko ez dago zalantzarik Svante Pääbo ikertzaile suediarrak garatutako teoria egiazkoa dela esateko. DNA-ren azterketek egiaztatu dute Neandertalak eta Homo sapiensak nahastu egin zirela urteen joanean. Alegia, Europan ezagutzen ditugun Homo sapiens zaharrenek ere badute neandertalen nahasketa material genetikoan. Bulgariako eta Txekiako kobazuloetan hartutako gizaki modernoaren fosilen azterketek erakutsi dute .Azalpenak podcastean.

Desde la prehistoria los humanos se han preocupado de conservar los alimentos para hacerlos durar más tiempo, aprovechaban corrientes y zonas sombrías para ello. Después se construyeron los neveros y en todas las casas existía una fresquera. Fue en los años cincuenta cuando se inventó la nevera y hoy el frigorífico es uno de los  muebles más visitados de la casa. Mikel Abadia de Eureka museoa nos explica en el podcast cómo funciona y cuál ha sido su evolución para que los gases que utiliza no dañen la atmósfera.

La tolerancia al picante no es igual en todas las personas, ni el grado de picante es el mismo en el mismo tipo de alimentos. Los pimientos son un buen ejemplo para este podcast en el que Larraitz Etxeberria del Museo de la ciencia Eureka, nos habla de la capsazaina o molécula del picante y su comportamiento. El picante lo utilizan algunas plantas para la supervivencia y también existen picantes con propiedades antiinflamatorias.

Telefonoaz aritu gara Zientzia Gosarian DPHC materialen arloko komunikazio arduradunarekin.  Egun sakelakorik gabe ezin dugu bizi , baina Telefonoak mende eta laurden baian gehiago darama gure artean . Badira ehun eta hogeita bost urte patentatu zutela, baina teletrofonoa lehenago asmatu zuen Antonio Meucci Italiarrak osasun arazoak zituen emaztearekin etxean gora eta behera ibili gabe komunikatu ahal izateko. Diruz urri eta ezin izan zuen ordea patentatu. Entzun xehetasunak podcastean.

Perseverance robota Martera iritsi denez, hark bildutako informazioak erraztuko dio pertsonari planeta gorrira hurbiltzen.

Uxune Martinezek, Giovanni Schiaparelli astronomo Italiarrak Marten ikusi zituen ur-kanalek eragin duten estra-lurtarren istorioak aipatu dizkigu podcast honetan. Eneko Axpe "Maisha" fisikariak NASArako egin duen ikerketak berriz 2050 hamarkadan aurre ikusten ditu pertsonak Marten bizitzen. Hamar bitxikeria kontatu dizkigu horren arian. Lurretik hamalau robot bidali dira dagoeneko Martera ikerketak egitera.

De momento no tenemos respuesta concreta a la pregunta, pero si evidencias de que ademas de comunicarse los Neandertales poseían una cavidad auditiva semejante a la nuestra que lleva a pensar que si. Eso se deduce de la investigación hecha publica recientemente por la Universidad de Alcalá y que lidera la profesora Mercedes Conde.

El divulgador Javier Armentia nos comenta el interesante estudio sobre aquellos humanos de hace mas de  doscientos mil años  en el podcast.