Gaur ere jostari gatoz, eta asmatu nor den nor: gutako batek ligatu egin du, beste bat haurdun geratzen saiatzen dabil, hirugarrena Oñatiko batzokiko talo zalea da, eta Hedoi Etxarterekin laurok liatuko ginatekeen arren, batek gogo berezia du. Entzun eta jakingo dituzue erantzun zuzenak. 

Saio amaieran jarri dugun kanta: Monsieur Lecrêpe x YPSEN - 'Handsome Izzy'

E! Gogoratu. Telegram kanala ere badugu.

Egin zure ekarpena

Proposamenen bat, kritikaren bat edo irainen bat baduzu guretzat idatzi edo kontaiguzu: 669 36 29 82 zenbakia Telegram edo WhatsApp bidez edo [email protected].

Iragana nola irudikatu dugun eta errealitatea nolakoa zen, askotan ez dabiltza oso hurbil. Iraganeko kontzepzio estetiko okerrak ekarri dizkigu aste honetan Nagore Irazustabarrenak, dinosauroak, eskultura klasikoak eta argizari museoak oinarri hartuta.  

Landareen inteligentzia, gaitasunak eta sentiberatasuna hizpide izan ohi ditugu podcast honetan, eta azken urteetan botanikan egiten ari diren ikerketak ekartzen ditugu horretaz aritzeko, landareekiko daukagun begirada aldatzen ari baita. Gaurkoan landareek oihu egiteko gaitasuna dutela aipatzen duen albistearekin gatoz; hori gutxi ez, eta hainbat egoeraren aurrean angustia sentitzeko gaitasuna dutela ere badio notiziak. Tomatea da ikertu duten landarea eta sitsak erasotzen duenean zer nolako jokabidea duen ikusi da. Intsektuek landarearen itxurari baino soinu hauei egiten diete kasu, eta informazio honi esker ez diete eraso egiten. Interakzio konplexua da honako hau, eta ikerketaren abiapuntua izan da. Orain beste espezieekiko harremanak ikertzeari ekingo diote.

Gaurko sendabelarra azeri-buztana  (Equisetum arvense) da. Udazkenerako sendabelar bikaina denez, bere izaera, propietateak eta erabilerak ekarri ditugu. Udazkenean bildu eta urte sasoi honetan giltzurrunak eta hezurdura zaintzeko erabil dezakegu.

Gomendioa azeri-buztanarekin udazkeneko bederatziurrenak egitea izango da. Bederatzi egunean goizean baraurik infusioa edatea da proposamena, baina saldan ere erabil dezakegu, azken batean, salda infusioa da. Erabilera eta aplikazio ugari aipatu ditugu.

Londres, 1940ko irailaren 7a. Hegazkin alemaniarrek hiria bonbardatu zuten, Britainiar Uharteen eraso masiboa abiatuz. Edo, bestela esanda, Blitz-a hasi zen.Eta salto batean 75 urte atzera egin eta garai hura ekarri digu gogora Nagore Irazustabarrenak; Blitzaren aurkako erresistentzia era elkartasunaren sinbolo nagusietakoa diren argazkiak oinarri hartuta: Londreseko metroko tuneletan babestu ziren herritarrenak.

Sei urteren ostean bere lehen bilkura egin du Beranduegik, saioa hobetzeko asmoz. Baina oraindik ez espero hobekuntza handirik, betiko gaiei heldu diegu: Kevinen lige izendaezinak, Zarauzko jende sasi-famatua, Zinemaldiko hondarrak, Legazpiko kultur eskaintza amaiezina, eta beste mila kontu. 

Saio amaieran jarri dugun kanta: Xiberoots - 'Rgga ragga'

E! Gogoratu. Telegram kanala ere badugu.

Egin zure ekarpena

Proposamenen bat, kritikaren bat edo irainen bat baduzu guretzat idatzi edo kontaiguzu: 669 36 29 82 zenbakia Telegram edo WhatsApp bidez edo [email protected].

Bizi-bizi ekin diogu ikasturteari, eta zer hoberik bizirik gaudela sentitzeko heriotzari begira jartzea baino. Askotan esaten da heriotza dela dugun ziurtasun bakarra. Baina herio beti hor egon den arren, hau bizitzeko moduak eta ohiturak ez dira beti berak izan. Adibidez industrializazioak goitik behera aldatu zituen. Eta nola ez, Oroimen Histerikoa saioan atzera begira jarri gara.  

Deigarria egin zaigun aurkikuntza arkeologiko batekin hasi dugu saioa. Mina tratatzeko landarerik antzinakoena aurkitu dute Tafugalten, Marokon, egindako indusketetan. Ephedra (Ephedra sinica) da sendabelarra eta prehistoriako medikuntzaz, hau da, duela 15.000 urte egiten zen medikuntzaz hitz egiten du. Gaur egun ere erabiltzen dugu eta oso antzeko erabilerak ematen dizkiogu, hori da bitxiena (edo ez). Efedrina gaur egun anestesiatik esnarazteko erabiltzen da, kirurgia ondorenean, tentsioa igotzen baitu. Asma tratatzeko ere erabili izan da eta hortik abiatuta erabilera txarrak ere eman izan zaizkio, kirolean adibidez. Nature aldizkarian argitaratu den albiste honi buruz gehiago jakiteko hona esteka.

Gaurko sendabelarra albaka (Ocimum basilicum) da. Albaka ezberdinei buruz aritu gara. Genovakoa (Ocimum basilicum Genovese) eta albaka sakratua (Ocimum sanctum) izan ditugu hizketagai, tulsi bezala ezaguna dena. Izan ere, 2025eko abuztuan albaka anitzei buruz Pubmed argitalpenean argitaratu den artikulu biziki interesgarria ekarri nahi izan dugu. Neuro endekapenezko gaitzak eta gaitz neuronal kronikoak, alzheimerra batez ere, izan dira sendabelarraren erabilerarekin batera ikergai izan dituztenak. Ikertutako sei albaka espezieei osagai fitokimiko ezberdinak aurkitu zaizkie, nahiz eta gaitasun antioxidatzaile eta neurobabeslea denei aitortzen zaien. Flabonoideak, osagai fenolikoak, olio esentzialak eta beste hainbat osagai dituzte, modu sinergikoan lan egiteko gai direnak, baina denen artean tulsi edo albaka sakratua izan da azpimarragarriena. Hemen duzue Ikerketa.

Gaurko gomendioa albaka bera izango da. Etxean landatzea nahi genuke hasteko, Euskal Herrian ondo hazten delako. Non erosi dezakeen jakin nahi duenak idatzi diezagula eta bidaliko diogu informazioa: [email protected]. Sukaldean eta botika gisara nola erabili landu dugu. Hartara, modu batean zein bestean erabilita, gure egunerokotasunera ekarriko dugu sendabelar hau.

Gu ez gara Zinemaldira joan, Zinemaldia etorri da gugana. Alfonbra gorriko aktore bat dugu gure artean, eta primizian eman digu bere pelikularen berri. Baina aktoreak soilik ez, Beranduegiren aniztasunaren isla, haurdunak eta aitatxo ernegatuak ere baditugu gure mikrofonoetan. Orain zuen lana da asmatzea nor den nor.

Saio amaieran jarri dugun kanta: Puntu takoma feat. Naxker - 'Dikotomia'

E! Gogoratu. Telegram kanala ere badugu.

Egin zure ekarpena

Proposamenen bat, kritikaren bat edo irainen bat baduzu guretzat idatzi edo kontaiguzu: 669 36 29 82 zenbakia Telegram edo WhatsApp bidez edo [email protected].

Hasi ginenean ez genuen urrik ere emango, baina Beranduegi iritsi da bere seigarren denboraldira. Eta oraingoan, babesle eta guzti: Reparaz autoak. Guk ere agindu bat jaso dugu, George Orwellek San Mames betetzeko esan digu, baina gure aurretik Pellori utziko diogu, eta bitartean gaztetxeetan geratuko gara. Behin hori esanda, gainontzeko minutuak Kevinen Serbiako bidaiarentzat izan dira, eta oraindik bada zer kontatu.

Saio amaieran jarri dugun kanta:

E! Gogoratu. Telegram kanala ere badugu.

Egin zure ekarpena

Proposamenen bat, kritikaren bat edo irainen bat baduzu guretzat idatzi edo kontaiguzu: 669 36 29 82 zenbakia Telegram edo WhatsApp bidez edo [email protected].

Azken irlara iritsi gara eta oraingoan ez dugu itzultzeko asmorik. Ez, behintzat, irailera arte. Ur urdin, lur gorri eta pinu usaina duen Balearretako irla diskoteka eta festengatik da ezaguna, baina jakin, hau ez dela gaur egungo kontua, badu bere historia.