Czas na kolejną wyprawę do serca Kanady! Tym razem lądujemy w Ontario, gdzie czeka na nas Sir Casimir Gzowski, wybitny polsko-kanadyjski inżynier. Następnie zajrzymy za kulisy legendarnego zespołu The Band, w którym wirują wpływy ukraińskie, żydowskie, indiańskie i... polskie, a pośród nich pobrzmiewa duch Boba Dylana. Nie mogłoby też zabraknąć hokeja - opowiemy o Waynie Gretzkym, którego przodkowie przemierzyli Polskę, Ukrainę i Białoruś, zanim "The Great One" stał się ikoną. Skąd u Irokezów pojawiły się niemieckie nazwiska? Co łączy matriarchat z legendami o bezlitosnych wojownikach? I wreszcie - jak to się stało, że wódz Mohawków został masonem? Posłuchajcie!

Ruszamy do Kanady! Naszą podróż zaczniemy od Wschodu, zahaczając o Labrador, Quebec i Ontario, a w ramach tej wyprawy usłyszycie m.in. o Janie z Kolna, Leonardzie Cohenie, beatyfikowanej przez Jana Pawła II Lilii Mohawków oraz o hordach okrutnych mężczyzn, którymi rządziły... kobiety. Który kanadyjski poeta był katowany Słowackim? Czy Polak odkrył Amerykę przed Kolumbem? W najnowszym wydaniu "Babla" przybliżymy historie pełne nieoczywistych połączeń między polską a kanadyjską kulturą.

Życie i twórczość rodu Kossaków to rzecz zupełnie niezwykła. Jak to się stało, że syn zubożałego szlachcica został jednym z najpopularniejszych polskich malarzy? Co skłoniło Kossaka do udziału w mikropowstaniu, które od początku było skazane na porażkę? Skąd na jego płótnach pojawiły się wątki orientalne? W dzisiejszym odcinku „Babla” przyjrzymy się obrazom Juliusza Kossaka - artysty, który stał się ikoną polskiego malarstwa batalistycznego. Choć nie tak wybitny jak Chełmoński, jego dzieła - zwane "kossakami" - na stałe weszły do kanonu polskiej sztuki. Tym razem wyruszymy nie tylko przez ukraińskie stepy, ale i na arabskie pustynie, by nabyć wspaniałe araby...

Wystawa poświęcona Józefowi Chełmońskiemu, która trwa w Muzeum Narodowym w Warszawie do 26 stycznia, wkrótce przeniesie się do Poznania i Krakowa. Chełmoński jest uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich malarzy, który w sposób szczególny oddał w swoich obrazach życie wiejskich chłopów. Jednak w dzisiejszym odcinku „Babla” nasza perspektywa skupi się na jego mniej oczywistym związku z Ukrainą. To właśnie ukraińskie stepy, ich przestrzeń i dziedzictwo nomadycznych kultur miały znaczący wpływ na jego twórczość. W jego malarstwie odnajdujemy nie tylko pejzaże, ale i motywy związane z końmi, będącymi integralną częścią koczowniczej tradycji.
W podcaście przybliżymy Wam te ukraińskie ślady w jego twórczości, opowiemy o podróżach malarza na Kijowszczyznę i Podole oraz o fascynacji… gnijącą nogą konia.

Czerniowce, Iwano-Frankiwsk, Wiedeń, ale też Płońsk. W tym odcinku odkrywamy jak architektura żydowska czerpała garściami z elementów arabskich. Postacie, które dziś  spotkamy są chodzącymi definicjami pojęcia "multi-kulti" - ojciec protonazista, żona przechodzi na judaizm, a córka zostaje feministką.

W tym odcinku odwiedzamy miasto, gdzie burmistrzem był Żyd i to odznaczony przez katolickiego cesarza. Jeżeli gdzieś spełniła się idea multi-kulti - to właśnie tam. W Czerniowcach. Zobaczymy, że gotyk może być narzędziem politycznym a turecka łaźnia znajdować się w żydowskiej dzielnicy. Obserwować także będziemy fantomowe bóle Habsburgów po utracie Hiszpanii i Wenecji. Oczywiście z polskimi wątkami.

Zainspirowani rumuńskimi wyborami parlamentarnymi i prezydenckimi odwiedzamy Bukowinę – istną religijną i etniczną wieżą Babel. Znajdujemy tam całą galerię niesamowitych postaci: górali w mundurach węgierskich huzarów, polskiego patriotę, który wspierał ekspansję niemieckiej kultury czy pochodzącego z polsko-niemieckiej rodziny największego rumuńskiego faszystę.

W tym odcinku przytłoczeni faktem, że Polska nie miała przez 200 lat żadnego króla przypominamy, że „szczodrobliwość w jałmużnach i umartwienia” to droga do zbawienia. Usłyszysz o pierwszych praktykach korumpowania recenzentów książek, o pierwszym polskim królu, który wiemy jak wyglądał, o tym, że wykształcenie i wiedza przychodziły (w tamtym czasie) ze Wschodu, a nie z Zachodu. Zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik.

Posłuchaj o tym, jak bardzo zachodnia Polska ma "wschodnie" początki. Wiele wskazuje na to, że kraj nasz przyjął chrzest w obrządku...bizantyjskim. W "Bablu" też o palestyńskim i syryjskim pochodzeniu niektórych wielkopolskich znalezisk archeologicznych. Zaglądamy do czterech dawnych głównych grodów: Poznania, Gniezna, Ostrowa Lednickiego i Giecza.

Wielkim transatlantyckim skokiem z USA, gdzie decydują się losy polskich granic, docieramy na Podole, Pokucie i Polesie. Przyglądamy się też, jak w polskiej kulturze współwystępują Rusini, Ukraińcy, Turcy, Niemcy i Żydzi. Usłyszysz o potomkini Pocahontas i o "Manru", jedynej operze skomponowanej przez Paderewskiego. Nie zabraknie też kontrowersyjnych teorii. "Babel. Rzeczpospolita multi-kulti", tego warto posłuchać.