Hoofdvraag zou natuurlijk zijn: heeft Xi snel en adequaat gehandeld? Toen hij op 31 december een grote toespraak hield waarin hij vooruitblikte op het nieuwe jaar, sprak hij met geen woord over het virus, waarvan hij toen al op de hoogte was. Pas deze week bezocht hij voor het eerst de stad Wuhan, waar het virus de kop opstak.

Luister ook | China meldt aantal coronabesmettingen daalt

In een dictatuur kan een virus sneller om zich heen grijpen dan in een democratie. Niets is daar immers belangrijker dan je chef behagen. Al is de werkelijkheid anders, je probeert zo lang mogelijk te doen alsof. Het Grote Plan moet immers worden uitgevoerd. In Iran werden de coronacijfers naar verluidt bewust laag gehouden om de toch al geteisterde economie niet verder te beschadigen.

Maagdelijk

Kijk naar Noord-Korea. Op de wereldkaart waarop van minuut tot minuut de verspreiding van het virus wordt genoteerd, blijft dat land maagdelijk blank. Ondanks het grensverkeer met China lijkt er niets aan de hand. Zijn de door honger geplaagde Noord-Koreanen immuun? Er is niemand die Kim Jung-un iets durft te vragen. Volgens onbevestigde berichten zijn honderden soldaten gestorven en tienduizenden mensen verblijven in quarantaine. De Briljante Kameraad zal inmiddels denken: hoe vertel ik het mijn volk? Als zijn deskundigen het hem al durfden te vertellen.

In een democratie komt de waarheid sneller aan het licht. Ministers sturen brieven, de Kamer debatteert. Ook als je denkt: laat die minister nou even rustig zijn werk doen jongens, kan het niet wat minder met al dat nerveuze gedoe, dan zijn de vragen wel gesteld en de antwoorden vormen een dossier waarop de minister kan worden gecontroleerd.

Ondertussen gaat ook de samenleving zelf aan de slag. Nog voordat het officieel gevraagd werd, stelden organisaties bijeenkomsten uit en regelden bedrijven thuiswerken. Ook een populist als Donald Trump die Corona aanvankelijk een hoax noemde; een duivels verzinsel van de Democraten in verkiezingstijd wordt door het systeem gecorrigeerd.

Luister ook | Verkiezingskoorts

Nederlandse politici die kortgeleden de wetenschappelijke berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving nog in twijfel trokken, buigen nu eerbiedig het hoofd voor de serene viroloog van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Jaap van Dissel.

Niet zichtbaar

In Nederland gaat het soms een beetje stuntelig, met minister Bruno Bruins van Medische Zorg die volgens sommigen aanvankelijk niet zichtbaar genoeg optrad en premier Mark Rutte die maandag aan het eind van zijn persconferentie de belangrijkste boodschap geef elkaar voorlopig geen hand meer meteen alweer vergat.

Toch dacht ik deze week een paar keer: ook bij een virus heb ik liever een zoekende en tastende democraat dan een Briljante Kameraad.

See omnystudio.com/listener for privacy information.