De spanning tussen betekenis en efficiëntie

IT-ondernemer en oud-topschaatser Ben van der Burg richt zijn kritische blik op de toekomst en verrast met prikkelende observaties

Business

Investing

Careers

Management & Marketing

Business News

Shopping

We nemen deze week afscheid van onze columnisten. Op vrijdag was dat natuurlijk Ben van der Burg. Daarom nog één keer een column uit eerder werk van Ben. Deze komt uit mei vorig jaar, en gaat over 'spoken word'. 
Yeah Yo, iedere zichzelf serieus nemende tekstmaker kan in deze tijd geen tekst maken zonder woorden te spoken. Want zonder spoken word ben je geen woord voor de knip meer waard. Want de waarde zit hem in de dictie, ritme, de stijl van de manier waarop je je standpunten duidelijk maakt. Let ook op de sierlijke handgebaren, die ik nu gebruik. Hier voor jou, op dit moment in de eeuwigheid.
 
Zelfs op de Dam hoor je een jonge dame spreken in spoken word, spreken over bewustzijn van het verleden en wijsheid in het heden. Een generatiegenoot van haar naast me op de bank, schreeuwt het uit: 'dit is slecht, slecht, kan dit weg, weg.' Maar de tekst komt uit haar hart, dus het is goed, ze is vrij, ze maakt velen blij. Ze kopieert Amanda Gorman, de Amerikaanse die sprak tijdens de inauguratie van Joe Biden.
Social media
Dat weten we nog. De jonge dame in gele mantel. Het was een kantelpunt, een paar dagen nadat Donald Trump verbannen was van Facebook. Hem, díe man, die had opgeroepen om de vrijheid te bevechten in het Capitool, werd de vrijheid ontnomen. Zo ver waren we gekomen. Een president ontdaan van zijn woorden op het grootste social media-platform. Deze beslissing knaagt aan mijn norm. We zochten naar een vorm om daar iets zinnigs over te kunnen zeggen. Want het viel niet uit te leggen. Aan de 'vrijheidszeggers'.
Luister terug | Ben van der Burg | Barbie beweegt IT-budget
Gelukkig heeft Facebook een ‘Raad van Beroep’ in het leven geroepen. Een groep van wijze mannen en vrouwen die iets te zeggen hebben over wat je wel en niet kunt zeggen, over wie je wel en niet over welk voorval mag excommuniceren. Want dat moeten we nog leren. Omgaan met vrijheid. Waar jouw vrijheid begint terwijl die van de ander niet gedijt. Weer een cliché. Maar hé, spoken word dan hoort dat erbij. Want je denkt vrij te zijn, je zegt vrij te zijn. Je zit vast, in je kop. Je bent verdoofd met vastgeroeste overtuigingen, dat is de mop.
Bouw die muur
Voorlopig blijft Trump geschorst van Facebook. Sommigen zeggen: censuur: een privaat bedrijf mag een persoon geen vrijheid van mening ontnemen. Anderen zeggen terecht: bouw die muur, we willen geen onrust in onze samenleving. Moeten we dat niet democratisch beslechten? Ondertussen heeft Trump zijn eigen ding op donaldjtrump.com. Waar Trump de woorden kan spoken die hij wil. In vrijheid.
Luister terug | Ben van der Burg | Een Zoom-onderkin
En ik heb nieuwe sokken van de Hé Má, door mijn vrouw gekocht. Deze woorden slaan nergens op, maar dit is spoken word en dan moet je niet mokken over een paar woorden, die je bekoren. Yeah Yo.
 
Over Ben van der Burg
IT-ondernemer en oud-topschaatser Ben van der Burg richt zijn kritische blik op de toekomst en verrast met prikkelende observaties. Luister live vrijdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/ben-van-der-burg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nog één keer | Spoken word-kots

Afgelopen zondag bracht ik door met een glimlach. Ik las het onthutsende boek ‘Er is er hier maar één de baas’ van Angelique Kunst. Citaat: ‘In de zomer van 2018 ontmoet […] Gerard Sanderink op zeventigjarige leeftijd een vrouw die zijn leven ingrijpend zal veranderen. Dat gebeurt wel vaker met mannen die in de Quote 500 staan. En dat ze eenentwintig jaar jonger is dan hij zal ook niemand verbazen.
Maar deze Rian van Rijbroek uit het Brabantse Veghel is er wel een van de buitencategorie. Ze is geheim agente, werkt voor buitenlandse mogendheden en grote multinationals. Ze is een superhacker die in de cyberwereld bekendstaat als Wonder Woman. Ze heeft verstand van high finance, van fraude, van internationale criminaliteit. En ze weet alles over de geheime uraniumvoorraden van Iran, en van de geheime broncodes van softwarebeveiligingsbedrijf Kaspersky. Kortom: een droomvriendin voor een ietwat excentrieke en wereldvreemde zakenman.’
Gerard Sanderink heeft in zijn leven een imperium neergezet. Het omvat onder meer het ICT-bedrijf Centric. Centric verzorgt bijvoorbeeld de IT-systemen bij gemeenten voor zaken als paspoorten of belastingen. Na de ontmoeting met Van Rijbroek en een ruzie met zijn ex-vriendin lijkt hij volledig de weg kwijt te zijn. Hij strompelt van rechtszaak naar rechtszaak. De meest recente: afgelopen week sprak de rechter uit dat het bestuur van Centric zich schuldig heeft gemaakt aan ‘misbruik van recht.’ In het kort: de directie vertelde aanvankelijk dat de affaire ex-vriendin versus Sanderink een privé-kwestie was, terwijl niet veel later tijdens een rechtszaak bleek dat de ex-vriendin de oorzaak zou zijn van omzetverlies bij Centric, wat weer niet in het jaarverslag vermeld stond. Al met al, hommeles en narigheid.
De kwestie Sanderink geeft inzichten. Om een imperium te bouwen dien je een bovengemiddeld onrealistisch geloof in eigen kunnen hebben en in het niet-empathische spectrum hoog  te scoren. De meedogenloosheid waarmee Sanderink rechtszaken aanspant, dag en nacht werkte en weinig ontzag had en heeft voor de medemens, bracht hem financieel succes. Aan de andere kant, je krijgt medelijden met Sanderink over het onvermogen zijn leven een beetje uitgebalanceerd in te richten. Daarmee samenhangend zitten we met de vraag wat er gebeurt met Centric, nu ze mee wordt gesleurd in deze vete. Je wilt namelijk niet dat de samenleving ontwricht wordt doordat één man van het padje afgaat.
‘De ontspoorde macht van Gerard Sanderink,’ de ondertitel van Kunst’ boek, kent vooral verliezers. Als je er echter niets mee te maken hebt, geeft de klucht echter een fascinerende beschouwing hoe een mens kan worstelen en dat is niet best.
Over Ben van der Burg 
IT-ondernemer en oud-topschaatser Ben van der Burg richt zijn kritische blik op de toekomst en verrast met prikkelende observaties. Luister live vrijdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/ben-van-der-burg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Opinie | De klucht rondom Sanderink en Centric

In je hoofd kun je bedenken wat je wilt. De meest wilde, bizarre, extreme, mooie, fantasierijke, creatieve, slimme en domme hersenspinsels kun je laten rijpen, afschieten, omarmen of verdringen. Voor het gemak stellen we dat je baas bent in eigen hoofd, want we starten op vrijdagochtend, terwijl je naar je werk rijdt, niet de discussie of de mens nu wel of geen vrije wil heeft.
Baas in eigen hoofd vinden we een belangrijk in de analoge wereld. Wat je vervolgens met je hersenspinsel doet, kent beperkingen om ons samenzijn een beetje in balans te houden. Eigenlijk zou de digitale wereld niet veel anders moeten zijn. Geniet of verafschuw al je hersenspinsels, breng je ze echter naar buiten, dan ontstaan beperkingen. We vinden het lastig met die beperkingen om te gaan.
Deze week. De Europese Commissie. Een wetsvoorstel. Ze willen, uit de Volkskrant: “alle ‘relevante aanbieders van onlinediensten’ [verplichten] seksueel misbruik van kinderen online op te sporen en dat materiaal aan de overheid te melden. Denk […] aan Gmail, Outlook (die dit al doen), maar ook aan Facebook Messenger, Telegram, Signal of WhatsApp.”
Paniek in de tent. De genoemde diensten zijn end-to-end-encrypted. Daarmee wanen we ons veilig. Meta, Apple of Telegram kunnen niet meekijken met illegale, precaire of prettige conversaties. Je kunt met een gerust hart geheime bedrijfsinformatie delen. Niemand kijkt mee: geen commerciële bedrijven, geen overheid, geen actiegroepen.
De politie mag als daar een gegronde rede toe is een telefoon in beslag nemen en doorzoeken. Is er een concrete en geïndividualiseerde verdenking dan mag de politie jouw end-to-end-berichten lezen. Dat is een goede zaak, de politie moet zijn werk doen. Het helpt de politie als berichtenservices assisteren strafbare feiten op te lossen. Alleen ontneem je daarmee velen de bescherming om een enkele goorlap te pakken.
De oplossing die de Europese Commissie voorstelt is zogenaamde client-side device scanning. Kort gezegd. Voordat je een bericht verstuurt, wordt het vergeleken met een database van onwelgevallige foto’s of combinaties van teksten. Dat is natuurlijk foutgevoelig. Toch vervelend als je je zoon in zwembroek naar je man stuurt en je krijgt een vlaggetje achter je naam. Bovendien betekent die database een achterdeur in je mobiel, waardoor spionagediensten, kwaadwillende hackers of zomaar iemand in principe toegang kan krijgen tot je toestel.
Burgerrechtenorganisaties en cryptografie-experts maken zich hier druk om en kijkend naar onze geschiedenis, denk aan Edward Snowden als symbool hiervoor, is dat terecht. Aan de andere kant, hoe erg is het nu als je een beetje nadenkt over wat je uit je hersenpan laat ontsnappen?
Over Ben van der Burg 
IT-ondernemer en oud-topschaatser Ben van der Burg richt zijn kritische blik op de toekomst en verrast met prikkelende observaties. Luister live vrijdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/ben-van-der-burg, Apple Podcast of Spotify.
 
  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Opinie | Ontsnappen uit je hersenpan

De 28-jarige Zuidas advocate L. vertelde over een klant die ze hielp met een acquisitie. Een prettige klant, niet zo’n mannetje met een opgeblazen echo waarmee hij zijn onzekerheid verdoezelt.
Ze omschreef D. als een vriendelijke, introverte man met onderkoelde humor. Vorige week belde ze hem op. Aan het overgaan van de telefoon herkende ze dat hij in het buitenland was. Hij nam op met een zachte stem. Hij kon niet praten. Hij zat in Rusland. L. was verbijsterd. Wat doe je in deze tijd in Rusland? Ze vertelde haar leidinggevende dat ze niet meer met D. wilde werken. Het kantoor vond (een veel ouder) iemand met een ander moreel kompas.
De werkomstandigheden voor jonge artsen in een gemiddeld Nederlands ziekenhuis zijn niet meer van deze tijd. Ze maken te lange dagen, dragen te veel verantwoordelijkheid en hebben geen pauze. Oudere artsen zijn geweldige professionals; van organisatiekunde hebben ze geen kaas gegeten en die gezondheidszorgmanagers lossen dat ook niet op. Het goede nieuws: jonge artsen haken af. Een onderzoek van vorig jaar wees uit dat: “een kwart van de artsen in opleiding tot medisch specialist geregeld of zelfs vaak overweegt te stoppen.” Dit beeld zie je niet alleen in ziekenhuizen. Ook meer dan de helft van de huisartsen weet niet of ze hun vak willen blijven uitoefenen. Deze berichten zijn goed nieuws: er moet maximale druk komen op zorgbestuurders, opdat ze eindelijk eens gaan acteren.
Het aangename van deze tijd? In het verleden kon de baas van advocate L. zeggen. ‘Ja, zus je hebt pech, ik betaal je salaris, jij hebt te doen wat ik je zeg. Help die klant, basta.’ Een zorgbestuurder kon zeggen. ‘Ja, jongens en meisjes, jullie zijn de helden van de samenleving, jullie hebben een eed afgelegd, daarom moet je niet zeuren over een nachtdienstje meer of minder. Help die patiënt, basta.’ Dat kan niet meer. Want zelfbewuste, jonge mensen met een rijk sociaal leven haken af. De werkeloosheid staat op een laag pitje. Ze hebben meer mogelijkheden.
Het grappige daarvan is dat leidinggevenden, bestuurders, eindverantwoordelijken, aandeelhouders of gewoon bazen zich aan moeten passen aan de mensen waarmee ze werken. En dat kunnen ze niet zo goed. Deze groep mensen denkt vaak nog dat mensen vóór ze werken, terwijl ze blij moeten dat werknemers met je willen werken.
We proberen koffergooiers zo min mogelijk te betalen, want dat is goed voor onze EBITDA. Hoe zielig kun je zijn. Dat je niet snapt dat er een balans moet zijn tussen EBITDA, werkgeluk en waarde toevoegen voor ons allen.
 
  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Opinie | Niet zeuren

Elon Musk denkt dat Twitter een digitaal dorpsplein moet zijn waar we allemaal onze stem kunnen laten horen. Daarmee beschermen we onze democratische waarden, want vrijheid van meningsuiting is een belangrijke waarde die wij te allen tijde dienen te beschermen tegen mannen en vrouwen die ons monddood willen maken. Musk begrijpt echter niet goed wat de gevolgen zijn van een algoritmische tijdslijn die als doel heeft mensen zo lang mogelijk op Twitter te houden.
Op een dorpsplein blijft de schreeuwende gek binnen de muren van de buurt waar hij zijn uitingen bezigt. Een explosieve verspreiding blijft dankzij de geografische grens beperkt. Anders dan bij een algoritmische tijdslijn. Een mens blijft langer hangen bij expliciete, ongenuanceerde berichten die hun mening bevestigen. Zo belandt zo’n mens in de zogenaamde ‘rabbit hole.’ Daar moeten we iets aan doen.
Onze Europese leiders maakten onlangs een stap met de Digital Sevice Act (DSA). Deze wet dwingt techbedrijven meer te doen tegen illegale inhoud op internet, zoals haatzaaien en het verspreiden van desinformatie. Eén van de maatregelen die mijn speciale aandacht trok, was het transparant maken van de algoritmen die worden gebruikt voor het aanbevelen van inhoud of producten aan gebruikers.
Ik dacht namelijk aan het verhaal over de makers van de algoritmen van Facebook. Ze onderzochten zes maanden hoe de polarisatie op het platform mede leidde tot de bestorming van het Capitool. Ze kwamen er niet achter. Er zijn namelijk miljarden datapunten. Hoe lang je kijkt, waar je kijkt, waarnaar je kijkt, of je een post liked, wie je volgt, wij jouw volgt en dat van alle gebruikers. Vervolgens passen de algoritmen zichzelf aan als ze merken dat de verbondenheid versterkt kan worden. Dus je kunt de algoritmen transparant, maken, maar het is te veel, te complex en een maand later is het weer anders. De blackbox kun je openen, maar als de makers het al niet meer snappen, wens ik je veel succes controle te krijgen.
Hetzelfde geldt voor Twitter. Algoritme professor Robin Burke zegt dat Musk geen idee heeft van de complexiteit van het algoritme. Je kunt het algoritme openbaar kunt maken, maar dan zie je pas de top van de ijsberg. De rest van de ijsberg is al de data die Twitter heeft en het meeste kan alleen al vanwege onze privacy niet openbaar worden gemaakt.
Op het digitale dorpsplein van Musk wordt het met regels, zoals de DSA, al ondoenlijk grip te houden op het ontsporen van menselijk wangedrag. Kun je nagaan als Musk de regels wil laten varen. Ben voorziet chaos. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De spanning tussen betekenis en efficiëntie

Download our free app to listen on your phone