Een bont palet aan voorvaderen ontworstelt hij aan de vergetelheid. Jan Pieter de Groot: "Zo vond ik een zekere Frederik Nieuwold, in Suriname, begraven in Fort Hollandia."

In zijn nieuwste boek schrijft Gerard Stout uit Peize over Drentse turfgravers die in het Engelse Yorkshire zijn gaan werken en daar bleven. Het waren hier en daar aanvankelijk ongelikte beren, maar ze wisten zich tenslotte uitstekend aan te passen.

Was een Hoogeveense dominee de uitvinder van een voorloper van de fiets? Volgens onderzoeker Jan Pieter de Groot is dat heel wel mogelijk en was hij daarmee ook nog eens een eeuw vroeger dan de Duitser Von Drais, die met de eer ging strijken.

Op straat paradeerden op zaterdag de dorpsmeisjes in hun mooiste jurkjes, de jongens slenterden er voorbij en hoopten op een steelse kus. De jonge onderduiker Aby zag het aan vanachter een zolderraampje en verzuchtte: "Wat een Tantalus-kwelling."

"Vanaf het treinstation werd ik op de fiets begeleid naar Gasselternijveen. Dominee Bloem ontving ons. Tot mijn blijde verrassing ontmoette ik Jack, mijn broer. Ik kon hem nauwelijks verstaan. Binnen de kortste keren had hij het Drentse dialect geleerd."

"Ik moest mijzelf de hele dag verbergen. Ik las veel, soms wel drie boeken per dag, schilde aardappelen, deed huishoudelijk werk, kookte, maakte zeep en deed de was." De jonge Abraham de Lange maakt van zijn noodgedwongen onderduikbestaan het beste.

De 14-jarige Abraham wordt door zijn ouders de deur uitgestuurd. Niet om hem te straffen, maar om hem te redden. Op 12 juni 1942 begint zijn zoektocht naar een veilige schuilplaats voor de nazi's.

In deel 4 en slot werpen we een blik op één werk dat Van Gogh maakte tijdens zijn dagje naar Zweeloo, een mysterie: het oude vrouwtje aan het spinnewiel. Geschiedenisfanaat en Van Gogh-kenner Bert Finke denkt er meer van te weten.

Aan de Utrechtsestraat bevond zich ooit een bloeiende schoenenwinkel, waar de jetset van Amsterdam graag kocht. Het ging de uitbaters, de Joodse familie De Lange, uitstekend. Maar de komst van de nazi's zou alles veranderen.

Vincent van Gogh is in Zweeloo. 1 november 1883. Hij hoopt er andere kunstenaars aan te treffen, maar die zijn er niet. Hij tekent er de kerk van Zweeloo, net als een voorbijtrekkende herder met zijn kudde schapen.