گفتگوی نهم از مجموعه گفتگوی شاعران و رنجهای دوران
مهدی منفرد
اپیزود بیست و هفتم فصل امید (فصل سوم) پادکست فراگفتار
منظومهی پایدار شعر و تفکر خیامی
آدرس زمانی برخی از بخش ها و شعرخوانیها
مقدمه 3:12
## افلاک که جز غم نفزایند دگر رضا نجارزاده، آرش نعل چگر 5:31
==دو بعد ترانه های خیامی 7:08
= بعد اول: مضمون- منظومه فکری تفکر خیامی 7:28
سابقه تفکرات خیامی قبل از او 10:26
نمونه در زبان سغدی 10:46
شباهت هایی با ابوالعلا معری 12:11
= بعد دوم: قالب ترانه (رباعی) 15:24
#یک قطره آب بود و با دریا شد 17:52:
== زمان شناخته شدن خیام شاعر 17:56
==عناصر تفکر خیامی بر اساس دسته بندی هدایت 24:42
#دارنده چو ترکیب عناصر آراست 26:16
#اجرام که ساکنان این ایوانند 27:10:
از آمدنم نبود گردون را سود 27:40
شناخته شدن خیام از طریق ترجمه های فیتز جرالد 28:42
دلایل محبوبیت ترانه های خیام 35:06
#آنان که محیط فضل و آداب شدند 37:49
تا چند زنم به روی دریاها خشت 38:24
#اسرار ازل را نه تو دانی و نه من 38:51
== بخش دوم درد زندگی 40:12
#افسوس که بی فایده فرسوده شدیم 40:30
ای کاش که جای آرمیدن بودی 40:49
==موضوع سوم از ازل نوشته بودن سرنوشت 41:06
#چون روزی عمر بیش و کم نتوان کرد 41:14
#ای آنکه نتیجه چهار و هفتی 41:27
== موضوع گردش دوران 42:14
## خیام خوانی-محمد خدادادی
ای چرخ فلک خرابی از کینه توست 42:30
#یک چند به کودکی به استاد شدیم 43:40
#جامیست که عقل آفرین میزندش 44:03
#این کهنه رباب را که عالم نام است 45:19:
== موضوع ذرات گردنده 45:58
#ای پیر خردمند پگهتر برخیز 46:50
#بر سنگ زدم دوش سبوی کاشی 47:41
#هر ذره که بر روی زمینی بوده است 48:33
==موضوع هرچه باداباد 49:21
#می خوردن و شاد بودن آیین است 49:59
#گر من ز می مغانه مستم مستم 50:13
#گویند که دوزخی بود عاشق و مست 51:01
## از من رمقی به سعی ساقی مانده است شجریان و پایور 51:27
==موضوع هیچ است 52:22
#دنیا دیدی و هرچه دیدی هیچ است 52:24
==مضمون دم را دریاب 53:02
#از منزل کفر تا یقین یک نفس است 53:15
#ساقی گل و سبزه بس تربناک شده است 53:34
#روزیست خوش و هوا نه گرم است و نه سرد 53:41
== مضمون دیگر رنجهای زمانه 54:41
در واقع مضمون رنج بشری رنج درونی 55:30
#از آمدن بهار و از رفتن دی 55:53
تا کی غم آن خورم که دارم یا نه 56:08
#چون حاصل آدمی در این شورستان 56:31
ماییم که اصل شادی و كان غميم 56:40
ای دوست بیا تا غم فردا نخوریم 56:58
#دیدم به سر عمارتی مردی فرد 57:00
== اثر خیام بر شاعران پس از او 57:57
سیطره تفکر خیامی در ترانهها و حتی انواع دیگر 58:38
به طور مثال ساقی نامه ها 58:50
مهستی گنجوی 59:35
ترانه سرایان معاصر 1:00:10:
برجسته ترین نام ایرج زبردست 1:00:46
# در حلقه سوز و ساز هم میخندیم 1:01:17:
کس چون تو طریق پاک بازی نگرفت 1:01:42
#نمونه هایی از ترانه های ایرج زبردست 1:02:01
برخی از منابع
ذکاوتی قراگزلو، علیرضا «خیام، حکیم ریاضیدان همان خیام شاعر است»، گلچرخ اردیبهشت و خرداد 1378 شماره 21.
https://www.ensani.ir/file/download/article/20120506104715-9151-137.pdf
وحیدیان کامکار، تقی «راز زیبایی رباعیات خیام»، شعر، پاییز ۱۳۸۲، شماره ۳۳
https://www.ensani.ir/file/download/article/20120325154707-1058-321.pdf
تقی زاده، سید حسن «خیام و تقویم جلالی»، معارف اسلامی (سازمان اوقاف) خرداد ۱۳۴۹ شماره ۱۱
https://www.ensani.ir/file/download/article/20120504151745-6069-102.pdf
زارع بهتاش، اسماعیل، «فیتزجرالد و رباعیات عمر خیام » علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان شهریور 1379 شماره 11.
https://www.ensani.ir/file/download/article/20120614185256-9157-83.pdf
میرافضلی، سید علی «رباعیات اصیل خیام کدام است؟» نشر دانش مرداد و شهریور 1374 شماره 89
https://www.ensani.ir/file/download/article/20120828102407-2183-618.pdf
علی مددی، منا «معمای خیام (دلایلی تازه برای اثبات یکی بودن خیام فیلسوف و دانشمند با شاعر رباعیات)(مقاله علمی وزارت علوم)» کهن نامه ادب پارسی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۵)
https://www.ensani.ir/file/download/article/1683109116-9743-1401-2-9.pdf
شایگان، داریوش «خیام: شاعر لحظه های برق آسای حضور» ترجمه نازی عظیما، بخارا مرداد و شهریور 1387 شماره 66
https://www.ensani.ir/file/download/article/20120326145348-2133-1841.pdf
آقایانی چاوشی، جعفر «حکیم عمر خیام نظریه پرداز معادلات درجه سوم» تاریخ علم پاییز 1382 شماره 1.
https://www.ensani.ir/file/download/article/20120325160259-1061-1.pdf
توضیحات بیشتر در صفحهی مربوطه در وبسایت5Q
تیم فراگفتار:
رضا صدر، عطی شیوا، مهیار رستا، ندی قدیمی، داروک
ویرایش: استودیو افق نو
موسیقی آرم فصل امید فراگفتار: باربد
اینستاگرام، وب سایت، و جلدها: یلدا
موسیقیهای پس زمینه:
آلبوم شوق نامه، بازسازی آثار عبدالقادر مراغی به سرپرستی محمدرضا درویشی و صدای همایون شجریان، قطعات: راست، رهاوی، نیریز
https://youtu.be/fuAaRbZ9VSE
https://youtu.be/tIIZommi04g
https://youtu.be/P4PFalK2oxE
تماس با ما: وب سایت www.faragoftar.com
یا رایانامه (ایمیل): [email protected]