"Sevgi ve aidiyeti tam manasıyla yaşamak istiyorsak, sevgiye ve aidiyete değdiğimize inanmamız gerekiyor. Başkalarının ne düşündüğünü bıraktığımızda ve kendi öykümüze sahip çıktığımızda, değerliliğimize ulaşırız: nasılsak öyle değerli olduğumuz ve sevgiye ve aidiyete değer olduğumuz duygusuna." Dr. Brene Brown

Bugüne kadar bize aile ve sınıf ortamlarında öğretilmiş olan sorumluluk kavramını bir yana bıraktığımızda karşımıza insanın "varoluş sorumluluğu" kavramı çıkmaktadır. Varoluş sorumluluğunu alan insan yaşama etkin ve doğrudan katılabilen, yaşantı üretebilen, içsel yaşantılarını algılayabilen, duygularının farkında olan, kısacası iyi yaşamayı bilen insandır. Böyle bir sorumluluğu almak elbette kolay değildir çünkü insanın kendi içine dönmesini ve kendini geliştirmesine gerektirir. Buna karşılık içinde bulunduğumuz toplum insanın varoluş sorumluluğunu almasını teşvik etmediği için insan bundan bilinçdışı kaçınma mekanizmaları geliştirir. Bunları da bilmek insanın kendiliğine dönmesine yardımcı olacaktır. Tüm bunları bize düşündürdüğü için de "İnsan Olmak" kitabının yazarı merhum Engin Geçtan'a şükranlarımızı sunarız.

Stres, akut ve kronik olarak ikiye ayrılıyor. İkisi arasındaki farkı, geçmiş yaşantılarımız ile stres tepkilerimiz arasındaki ilintiyi ve özellikle kronik stresin insan anatomisi üzerindeki etkilerini anladığımızda önümüze bambaşka bir dünya açılıyor. Bu dünyada vücudumuzun sonunda bize neden hayır demek zorunda kaldığını ya da kalabileceğini anlıyoruz. Dolayısıyla kronik stres=fizyolojik hastalık denkleminin yaşamımızda vucüt bulmasına hayır diyebilmenin yollarını aramamız gerektiğini ve bunun mümkün olduğunu da görmüş oluyoruz. Buradan hareketle, kendine dönebilen ve incinmekten korkmayan insanın bu bölümde insan vücudundaki stresle bağlantılı meseleleri anlaması ve zihin ile beden arasındaki birliğin daha fazla farkına varabilmesi mümkün olabilirse ne mutlu bize.

Dr. Brene Brown'un ve Prof. Engin Geçtan'ın eserleri ve konuşmaları ışığında savunmasızlık çatı kavramı ışığında incinebilirliği tartıştık. Sistematik bir şekilde ele aldık ve bunu yaparken utanç ile suçluluk kavramları arasındaki farkın insanın incinebilirlik içerisinde dış dünya ile kurduğu bağı ne şekilde etkilediğini ortaya koyduk.

Sosyal rolleri konuştuk. İnsanlar arası iletişimin türlerinden insan insana iletişim ile roller arası iletişim arasındaki farklara değindik. Yüz baskın ve can baskın toplumların rollere bakışlarını inceledik. Role yapışmanın, roller arası geçişlerde yaşanan zorlukların ve rol karmaşalarının yol açtığı toplumsal yaraların insanı özünden uzaklaştırdığını ileri sürdük. Bundan geri dönüşün de insan-rollere dönüşle mümkün olacağından bahsettik.

Uyum kavramını insanlar arası ilişkiler, toplumsal düzen ve doğa ile olan bağlantısı açısından ele aldık. Sonuç olarak, Sigmund Freud'un rüyalar için yaptığı yorumdan hareketle uyumun ortak akla giden kraliyet yolu olduğu sonucuna vardık. Bir de uyumsuzluğun, uyum kavramı içerisinde kendisinde paradoksal bir biçimde yer bulup bulamayacağı sorusunu yanıtlamaya çalıştık.

Bu özel bölümde pozitif psikolojinin kurucusu Martin Seligman'ın içimizdeki çocuk hareketine karşı duruşunu eleştirdik. Seligman'a göre yetişkin olarak kendimizi içinde bulduğumuz karmaşanın nedeni kendi kötü kararlarımız/düşünce biçimlerimiz ve kişiliklerimizdeki kusurlardır. Dolayısıyla yetişkin kişiliğimizi çocukluk sarsıntılarımız/travmalarımız oluşturmaz. Bu noktada geçmişe takılı yaşamak ile geçmişle yüzleşme cesareti göstererek geçmişimizi bağışlamak arasındaki farkı Seligman'ın söz konusu görüşünün arkasında yatan gerçek niyeti sorgulayarak açıklamaya çalıştık.

Dinginlik derya bir konu aslında. Bunun farkındalığıyla dinginliğin bizce neyi ifade ettiğini anlatmaya çalıştık. Olgunluk ve dinginlik kavramları arasındaki ilişkiyi tartıştık. Her olgun insan dingin midir, diye sorduk ve cevapladık. Dinginlik bir olma halidir dedik. Ve kendimizin ne yazık ki henüz bu mertebeye ulaşamadığını da itiraf ettik.

Viktor Frankl'ın "İnsanın Anlam Arayışı" kitabından yola çıkarak insan hayatının anlamını sorguladık. Anlamın ne olduğunu, anlamsız hayatların insandan alıp götürdüklerini ve nasıl anlamlı kılınabileceklerini konuştuk.

Çocukluğumuzdan itibaren para ile bir gönül ilişkimiz oldu mu? Oldu ise bu ilişki nasıldı, iyi mi kötü mü? Bu soruya cevabı özellikle olumsuz olanların paradigmalarını sorgulamaya ve bu paradigmalarının temelinde yatan kültürel, toplumsal ailevi nedenleri irdelemeye davet ediyoruz. Finansal okur yazarlığın önemine dikkat çekerken çocuklukta para ile kurulan ilişkinin sonraki hayatımızı şekillendirdiğine dair farkındalık yaratmayı amaçlıyoruz. Umuyoruz ki para ile olan ilişkiniz her geçen gün daha iyiye gider.