مجید محمدی : "من خطر بی ثباتی در پی سقوط رژیم اسلامی ایران را جدّی نمی دانم. جمهوری اسلامی از این موضوع سوءاستفاده می کند تا از نو وقت بخرد و به مذاکرات ادامه بدهد و با ترساندن اروپایی‌ها از چنین خطری آنها را به همکاری با جمهوری اسلامی ایران ترغیب سازد. خود من مسیر کنونی جنگ را به سمت سقوط جمهوری اسلامی می بینم. با این حال، ساقط کردن جمهوری اسلامی به کمک حملات هوایی قدری دور از ذهن به نظر می رسد. برای تحقق این منظور دخالت یک عامل داخلی ضروری است : همراهی بخشی از حکومت یا آمدن مردم معترض به خیابان‌ها."

بخش قابل توجه‌ای از افکار عمومی و رهبران اروپایی از وقوع خلاء قدرت در ایران و پی‌آمدهای آن در منطقه و جهان بیمناک هستند. خود مقامات ایران نیز در گفتگوهای خود با مقامات اروپایی به این نگرانی کم دامن نمی زنند و به همین مناسبت به کشورهای اروپایی هشدار می دهند که بی ثباتی و سقوط رژیم ایران موج بی سابقه‌ای از پناهجویان را به سمت اروپا گسیل خواهند داشت و ابعاد تازه‌ای به قاچاق مواد مخدر در خاک اروپا خواهند داد.

اما، تا کجا این نگرانی جدّی یا واقعی است؟ مجید محمدی، پژوهشگر و کارشناس مسائل ایران، در پاسخ به این پرسش گفته است :

"من خطر بی ثباتی در پی سقوط رژیم اسلامی ایران را جدّی نمی دانم. در خود بیت رهبری مرتضی رضایی از قاچاقچیان مواد مخدر است. بنابراین، چه در داخل حکومت، چه در درون جامعه و باندهایی که سپاه پاسداران با آنها همکاری دارد، قاچاق مواد مخدر دست‌کم به اروپا ادامه خواهد داشت.

اگر بی ثباتی وجود داشته باشد این بیشتر ایران و مردم این کشور را تهدید می‌کند تا اروپا را. در ثانی اگر اروپایی‌ها حقیقتاً نگران بی ثباتی در ایران می‌بودند ٤‬٧ سال با نظام بی‌ثبات‌کنندۀ جمهوری اسلامی ایران مماشات نمی‌کردند. نمی گویم که این مماشات عامل بقاء رژیم ایران بوده است، اما، به بقاء آن کمک کرده است.

باید تصریح کرد که از اهداف اولیۀ حملۀ اسرائیل سقوط رژیم جمهوری اسلامی ایران نبوده است. نوع حملات اسرائیل نیز گویای همین مطلب است. اهداف اسرائیل مقابله با برنامه‌های گسترش‌طلبی، اتمی و موشکی جمهوری اسلامی ایران بوده است. بنابراین، سرنگونی جمهوری اسلامی از اهداف اولیه اسرائیل به شمار نمی‌رود. اما، رفتار جمهوری اسلامی، یعنی هدف قرار دادن غیرنظامیان اسرائیلی در حملات موشکی خود، اسرائیل را به این سمت کشانده است. خود من هم مسیر جنگ را به سمت سقوط جمهوری اسلامی می بینم.

با این حال، ساقط کردن جمهوری اسلامی به کمک حملات هوایی قدری دور از ذهن به نظر می رسد. برای تحقق این منظور دخالت یک عامل داخلی ضروری است. این عامل داخلی می‌تواند گروهی در داخل خود رژیم باشد که خواستار کنار گذاردن علی خامنه‌ای است و همزمان می‌خواهد هدایت آشوب زدۀ کشور را طی یک دورۀ انتقالی به دست بگیرد. این عامل در عین حال می‌تواند یک نیروی برآمده از جنبش های اجتماعی باشد که ادارۀ کشور را برای یک دورۀ انتقالی در هماهنگی با گرایش‌های سیاسی مختلف در خارج از کشور برعهده خواهد گرفت.

بنابراین من سناریوی بی ثباتی در داخل کشور را در درازمدت سناریویی جدی نمی دانم. جمهوری اسلامی از این موضوع سوءاستفاده می کند تا از نو وقت بخرد و به مذاکرات ادامه بدهد و با ترساندن اروپایی‌ها از چنین خطری آنها را به همکاری با جمهوری اسلامی ایران ترغیب سازد.

اسرائیل در یک موقعیت امنیتی ویژه است و اولویت‌های آن رفع تهدید حیاتی جمهوری اسلامی بوده است تا چاره‌جویی برای خلاء قدرت در ایران در صورت سرنگون شدن حکومت اسلامی در این کشور. اما، این امر در مورد ایالات متحد آمریکا صدق نمی‌کند. برای آمریکا مسئلۀ ثبات در منطقه امر مهمی است و قطعاً برای جلوگیری از وقوع خلاء قدرت ایالات متحد آمریکا از قبل گزینه‌ها و تدابیری اندیشیده است. کسانی که به گفتۀ دونالد ترامپ می خواهند برای مذاکره با او به کاخ سفید بروند در واقع همان‌ کسانی هستند که در داخل حکومت ایران مایلند پس از کنار رفتن خامنه‌ای به شکلی از اشکال زمام بخشی از امور را برای یک دورۀ موقت در دست بگیرند. این سناریو اما در صورتی قابل اجرا است که جنبش اجتماعی در ایران شکل نگیرد. در شب‌های گذشته اما ما شاهد نشانه‌های بارزی از شکل گیری تدریجی یک جنبش اجتماعی در ایران هستیم.

با خارج شدن جامعه از شوک اولیه ناشی از بمباران‌های اسرائیل زمینه برای بروز اعتراض‌های خیابانی فراهم می شود. در بروز این اعتراض‌ها سیگنال‌هایی هم که اسرائیل مثلاً با بمباران پایگاه‌های بسیج و سپاه می فرستد می‌توانند در بروز اعتراض‌ها نقش تعیین‌کننده ایفاء کنند. بمباران پایگاه‌های بسیج یا یگان ویژه یا مثلاً زدن یکی از سران سه قوه خود به خود ربطی به از میان بردن برنامۀ اتمی ایران ندارند، اما، سیگنال‌هایی هستند که اسرائیل برای ترغیب اعتراض‌های خیابانی به متن جامعه، جامعۀ مدنی ایران می‌فرستد."