Weer een speciale uitzending van Op z'n Kop! Voor de tweede keer tijdens het NPO Podcastevent, dit keer wél vanuit de zaal in Tivoli. Te gast zijn Gezondheidseconoom Eline van den Broek en VU-hoogleraar Ronald Meester met wie Zwagerman en Van Velthuysen kritisch terugblikken op het coronabeleid en de rol van de wetenschap. Zo wordt er gepraat over het onderzoek van het RIVM en het CBS naar oversterfte: zijn er niet te vroeg conclusies getrokken? Verder komt het gebrek aan transparantie van data uit onderzoek in Nederland voorbij, evenals het besluit van minister Dijkgraaf om een Nationaal Centrum voor Wetenschapscommunicatie op te richten en wordt de verhouding tussen politiek en wetenschap besproken.

Zwagerman & Van Velthuysen spreken met prof dr. Han Lindeboom, verbonden aan de Universiteit van Wageningen. Lindeboom is gepromoveerd op stikstof en richtte als actief D66-lid de focusgroep Stikstof op. Hij stelde vast dat een integraal stikstofbeleid dat niet uitgaat van een halvering van de veestapel zinvol is. Tevens gaf hij aan dat het RIVM-model niet klopt. D66-Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot probeerde de publicatie van de focusgroep tegen te houden en zei over hun bevindingen: “dat moet je niet verder vertellen, want dat is koren op de molen van Thierry Baudet”. Toen de D66-focusgroep Stikstof het rapport op eigen houtje naar alle Kamerleden in de Commissie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit stuurde, mochten ze niet langer de naam D66 voeren. Beluister nu zijn hele verhaal! 

Marianne Zwagerman en Rick van Velthuysen gaan in gesprek met Helma Lodders en Gert-Jan Oplaat, twee teleurgestelde ex-Kamerleden van de VVD. Oplaat heeft de laatste tijd veel kritiek geuit op het stikstofbeleid en wordt weggezet als complotdenker die geweerd zou moeten worden. Ook Lodders wordt neergezet als lobbyist voor de vee-industrie. Wordt de sector als geheel niet geframed? Wat is hun kritiek op de VVD, is het stikstofdossier wel haalbaar en waarom zal bier duurder worden als koeien in Nederland verdwijnen?

Minister Christianne van der Wal (Stikstof en Natuur) presenteert aanstaande vrijdag de stikstofplannen van het kabinet. Zeker de veehouders in de Brabantse Peel en de Gelderse Vallei houden hun hart vast. Marianne Zwagerman en Rick van Velthuysen spreken met drie Gelderse veehouders, over de vele aannames en misvattingen rondom het stikstofdossier. 

Reinier Castelein schuift voor de tweede keer in de podcast aan. Dit keer om te praten over de chaos op Schiphol, want het lijkt wel alsof we in logistiek opzicht een derdewereldland zijn geworden. Wat is er allemaal aan de hand? Zet Nederland zijn goede reputatie als infrastructureel knooppunt op het spel? Is Schiphol te groot geworden en hoe kunnen we van de luchthaven weer een plek maken om trots op te zijn? 

Terwijl wij allemaal de thermostaat een graadje lager moeten zetten, vlogen afgelopen week 1300 privéjets naar Davos voor het World Economic Forum. Het jaarlijkse evenement waar de CEO's van de grootste bedrijven ter wereld, internationale politici, intellectuelen en journalisten, samenkomen om de wereldproblemen op te lossen. Klinkt als een goed idee, maar is dat eigenlijk wel zo? Wat zijn de motieven van WEF-directeur Klaus Schwab? Worden er hier niet ook gewoon geheime dealtjes gesloten in achterkamertjes en tijdens dinertjes? Moeten wij als burgers van een democratische rechtstaat ons hier zorgen om maken, of wordt er daadwerkelijk geschiedenis geschreven en de wereld een stukje beter gemaakt?

Eline van den Broek plaatst als wetenschapper haar vraagtekens bij het coronabeleid van de overheid. Vooral dat er gedurende de pandemie door de overheid nauwelijks lijkt te zijn geëvalueerd wat precies nut heeft gehad en wat niet? Waren de maatregelen wel proportioneel of had het ook anders gekund? Waarom is er  in Amerika en andere landen veel meer brondata beschikbaar dan hier in Nederland? Waarom zijn wetenschappers zo weinig betrokken en zou de journalistiek niet meer zijn verantwoordelijkheid moeten nemen als controlerende macht? 

Marianne Zwagerman en Rick van Velthuysen nemen het nieuws van afgelopen week door en bespreken een aantal opvallende zaken. Het wantrouwen richting de media is door corona heftiger geworden: zijn media wel kritisch genoeg? Over discussies met Maarten Keulemans, die als journalist vooraan staat om het overheidsbeleid te verdedigen. Gaat het land naar de verdoemenis als onderzoeksjournalistiek door een blad als Story moet worden gedaan? Heeft ons land een sterke leider nodig om problemen op te lossen en worden we bedonderd door oorlogspropaganda uit Oekraïne?

Opiniepeiler Maurice de Hond is de afgelopen jaren nooit meer door de traditionele media benaderd, maar heeft zich de afgelopen coronaperiode nog nooit zo belangrijk gevoeld. Samen met Rick van Velthuysen en Marianne Zwagerman praat hij over het oversterfte-mysterie, hoe kan het dat in 2021 meer mensen aan corona dood zouden zijn gegaan dan in 2020, hoe komen voorspellingen daarover tot stand en wie hebben daar belang bij? Ook spreken zij over ventilatie, welke rol data-onderzoeken spelen en hoe het kan dat de VVD nog steeds aan kop gaat in de peilingen.

De overheid verstevigt de digitale controle op burgers steeds meer. Dit is soms nodig om zaken als fraude, terreur of verspreiding van het coronavirus te voorkomen, maar maakt ook inbreuk op onze grondrechten. Kees Verhoeven (ex-Kamerlid D66) schrijft daar momenteel een boek over getiteld De Democratie Crasht. Is digitale technologie het verlengstuk geworden van wantrouwen van de overheid richting haar burgers en waarom doet de politiek daar niks aan?