Of Remkes nu uitkomt op een minderheidskabinet of toch nog een meerderheidskabinet, in beide gevallen heeft zon kabinet vertrouwen nodig van het parlement.

Oorspronkelijk vond VVD-leider Mark Rutte het niks, een minderheidskabinet. Hij was voorstander van een kabinet met krappe meerderheid. Als een partij voor de meerderheid niet nodig is, leidt dat tot instabiliteit, zei Rutte. Te veel partijen, dat vertrouwt hij niet.

Een merkwaardige opvatting. In de politieke geschiedenis zijn er vaker breed gesteunde kabinetten aangetreden dan kabinetten met krappe meerderheid.

Dat de informateur behalve naar VVD, D66 en CDA nu al kijkt naar samenwerking met PvdA, GroenLinks en ChristenUnie en ook nog naar steun van vijf kleinere partijen, duidt erop dat Remkes het niet eens is met zijn partijgenoot.

Met brede meerderheden, vreest Rutte, springen te gemakkelijk kikkers uit de kruiwagen. Maar hoort ook dat niet bij een nieuwe, ontspannen bestuurscultuur: dat niet iedereen het altijd overal mee eens hoeft te zijn?

Een krappe meerderheid, die Rutte zo graag wil, dwingt coalities tot permanent klokken gelijkzetten, koffiedrinken en crisisberaad. Precies waar Rutte zo bedreven in is en waarvan hij plechtig beloofde af te willen. Met radicale ideeën die dan ook nooit kwamen.

Het wegnemen van wantrouwen zal sowieso lastig blijken. In het Kamerdebat over de kabinetsformatie zei Sigrid Kaag: Ik vertrouw heel weinig mensen.

Een opmerkelijke uitspraak voor een D66-leider. Die partij gaat in haar mensbeeld namelijk uit van vertrouwen in mensen. Mensen van goede wil, zou Kaag er vanuit haar katholieke geloof aan toe kunnen voegen!

Na Hilversum is de bedoeling dat de kabinetsformatie zich verplaatst naar Plein 23, het voormalige logement van de stad Amsterdam bij de Staten van Holland. De kans is groot dat de gesprekken daar plaatsvinden in een zaal die genoemd is naar Jan Terlouw, de man die terugverlangde naar het touwtje uit de brievenbus in plaats van wantrouwen. Maar zullen Rutte en Kaag zich daar wel thuis voelen? Durven zij nog aan dat touwtje te trekken?

Over Jaap Jansen

Politiek commentator Jaap Jansen in de wandelgangen van de macht. Luister live donderdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/jaap-jansen, Apple Podcast of Spotify.

See omnystudio.com/listener for privacy information.