Hoewel we het uitgebreid kunnen hebben over wat dementie is als hersenziekte op neurowetenschappelijk niveau, gaat Emerence Kapteijn in deze uitzending van Radio Swammerdam met twee antropologen in gesprek over de ervaring van dementie. Silke Hoppe en Annelieke Driessen nemen ons mee in hun etnografische en kwalitatieve onderzoek naar hoe waarden, subjectiviteit en kennis vorm krijgen in zorgpraktijken. Wat vragen wij van mantelzorgers als zij jarenlang zorg dragen voor hun dementerende partner, vader of moeder? Wat zijn de waardevolle momenten in de ziektebeleving en wat zeggen zij over hoe wij de zorg inrichten? Hoe verhouden wij ons tegenover ons verleden, heden en onze toekomst, als wij ons voorstellen dat we later wellicht met dementie te maken krijgen? Dat en meer in deze uitzending over het radicaal vergeten. Deelnemen aan het Dementia Letter Project kan nog steeds, via anneliekedriessen.com

In deze aflevering praten redacteuren Bart Verplanke en Thomas Verhage met Dr. Tim Boekhout van Solinge over ontbossing in de Amazone. Tim is expert in het gebied van illegale ontbossing, en zet zich na jarenlang onderzoek nu lokaal in Brazilië in om samen met inheemse bevolkingen de strijd aan te gaan tegen de oplopende ontbossing.

Dat leren van groot belang is in onze samenleving staat buiten kijf. Maar hoe zorg je er dan voor dat je efficient en doeltreffend kennis tot je neemt? Leren is een vaardigheid, maar hoe leer je jezelf om te leren? En zijn er bepaalde dingen die je kan doen om je leervermogen te verbeteren? Om deze vragen te beantwoorden spreken Thomas Verhage en Emerence Kapteijn met dr. Harm Krugers en dr. Ilja Boor. Harm Krugers is hoofddocent aan de UvA en neurobioloog en doet onderzoek naar de neurobiologie van leren en de gevolgen van dementie. Daarna spreken we met Ilja Boor over hoe universiteiten het onderwijs constant proberen te verbeteren. Ilja is werkzaam als co-programmaleider van de universiteitsbrede onderwijsinnovatie het Zichtbare Leerlijnenprogramma bij het Teaching and Learning Centre van de Universiteit van Amsterdam. Daarnaast is ze senior curriculumvernieuwer voor interdisciplinair en transitie-gericht onderwijs bij het Instituut voor Interdisciplinaire Studies aan de UvA en schrijfster van het boek Meaningful Assessment in Interdisciplinary Education.

Dat leren van groot belang is in onze samenleving staat buiten kijf. Maar hoe zorg je er dan voor dat je efficient en doeltreffend kennis tot je neemt? Leren is een vaardigheid, maar hoe leer je jezelf om te leren? En zijn er bepaalde dingen die je kan doen om je leervermogen te verbeteren? Om deze vragen te beantwoorden spreken Thomas Verhage en Emerence Kapteijn met dr. Harm Krugers en dr. Ilja Boor. Harm Krugers is hoofddocent aan de UvA en neurobioloog en doet onderzoek naar de neurobiologie van leren en de gevolgen van dementie. Daarna spreken we met Ilja Boor over hoe universiteiten het onderwijs constant proberen te verbeteren. Ilja is werkzaam als co-programmaleider van de universiteitsbrede onderwijsinnovatie het Zichtbare Leerlijnenprogramma bij het Teaching and Learning Centre van de Universiteit van Amsterdam. Daarnaast is ze senior curriculumvernieuwer voor interdisciplinair en transitie-gericht onderwijs bij het Instituut voor Interdisciplinaire Studies aan de UvA en schrijfster van het boek Meaningful Assessment in Interdisciplinary Education.

In deze uitzending spreekt Tanne van der Wal met Dr. Karen Hollewand over de historie van de menstruatie en anticonceptie. Wat is er veranderd door de eeuwen heen, maar misschien belangrijker, wat kan er nog veranderen rondom het aanhoudende taboe over menstruatie. Ook luisteren we naar Alina Chakh, vertegenwoordiger van cliënten en belangenorganisatie Ava, voor gebruikers van anticonceptie en abortuszorg. Gastcolumnist en auteur van "De biografie van de baarmoeder" Corien van Zweden en vaste columnist AnneFleur Schep zijn beide te horen met een mooie column.

In deze uitzending duiken Pelle Yntema en Emerence Kapteijn samen met hoogleraar coördinatiedynamica Peter Beek en fanatiek sporter en trainer Emiel Heuver in de wereld van het zwemmen. Op welke manier verhouden sportprestaties zich tot het element water? Heeft “watergevoel” bijvoorbeeld invloed op sportprestaties? Hoe belangrijk is dat voor bewegingswetenschappers? En is er iets als een perfecte slag of een perfect bommetje? Dat alles en meer, in deze aflevering over de kunst van het zwemmen.

Economische groei is vaak de belangrijkste indicator voor het maken van beleid, terwijl dat er niet per se voor zorgt dat we ook gelukkig worden. Bij een welzijnseconomie wordt er ook naar andere indicatoren gekeken zoals natuur, gelijkheid of huisvesting. De welzijnseconomie kent op die manier waarde toe aan dingen die niet in geld uit te drukken zijn. Zo kunnen we de samenleving gelijker en duurzamer maken. Klinkt veel belovend, maar werkt het ook echt? In deze uitzending gaan Lilian Kingma en Pelle Yntema in gesprek met econoom dr. Nicky Pouw over de welzijnseconomie.

RADIO SWAMMERDAM ZOEKT NIEUWE REDACTIELEDEN VOOR 2023!

Wij zijn op zoek naar mensen:

• Met een voorliefde voor zowel wetenschap als radio/podcast,

• Die studeren of net afgestudeerd zijn,

• Die ongeveer twee zondagochtenden per maand beschikbaar zijn vanaf januari 2023

Bij Radio Swammerdam krijg je de kans om ongeveer maandelijks een uur lang, live in onze studio bij Pakhuis de Zwijger te praten met de meest interessante wetenschappers uit Amsterdam en omstreken. Je bedenkt zelf onderwerpen voor je uitzending en zoekt hier relevante gasten bij, leert interviewen, presenteren, en de technische kant van radiomaken die bij elke radio-uitzending hoort uit te voeren.

Elke uitzending wordt live uitgezonden op de Amsterdamse stadszender RadioSALTO en is daarna voor iedereen terug te luisteren via alle podcast apps en Spotify. Naast het maken van uitzendingen vergaderen we één keer in de vijf weken en houdt ieder redactielid zich bezig met een extra taak, zoals fondsenwerving, columnisten zoeken, sociale media of roosters maken. Weten wat we zoal maken? Check onze website of Spotify!

Je kunt solliciteren tot 18 december door een motivatiebrief en CV te sturen naar [email protected], en de sollicitaties zullen in de tweede week van januari plaatsvinden.

N.B. De redactie van Radio Swammerdam bestaat uit studenten en pas afgestudeerden die het programma op vrijwillige basis maken. Er is geen vergoeding beschikbaar.

Eten is een gigantisch deel van ons leven, het is overal om ons heen. De verleiding om ongezond te eten is ontzettend groot, ook al weten we dat het niet goed voor ons is. In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Pelle Yntema in gesprek met voedingswetenschapper professor dr. Jaap Seidell over wat gezond eten precies inhoud en waarom er zo veel diëten en boeken over voeding zijn.

In deze uitzendingen gaan Lilian Kingma en Bart Verplanke in gesprek met Bernardo Kastrup over vrije wil. Bernardo is aanhanger van het Idealisme, een filosofische stroming die beargumenteerd dat mentale ervaringen aan de grondslag liggen van de wereld, in tegenstelling tot de fysieke wereld van het materialisme. In idealisme is er wel plaats voor vrije wil, waar dit vaak niet het geval is voor materialisme.