مسئولان معترفند که توانایی حفظ سرزمین را ندارند و ما مردم باید این کار را انجام دهیم. پس بهتر نیست تشریف ببرند و کار را به دست ما «مردم» بسپارند؟ یا این که لازم است ما مردم آنها را از قدرت، پایین بکشیم؟ این همان کاری است که امروز مردم و به ویژه جوانان انجام می‌دهند.

در چند هفته گذشته شاهد تظاهرات ده‌ها هزار نفر از ایرانیان خارج از کشور در سراسر جهان در حمایت از خیزش مردمی در ایران بوده‌ایم. یکی از خواست‌هایی که از این تجمعات به گوش می‌خورد کاهش روابط دیپلماتیک با جمهوری اسلامی و اخراج سفرای جمهوری اسلامی از سفارتخانه‌های مختلف و سازمان‌های بین‌المللی است.

جمهوری اسلامی روابط گسترده‌ای با کشورهای غربی و سفارتخانه‌های بسیاری در کشورهای اروپایی دارد. گرچه پس از قطع روابط با کانادا، پای سفارتخانه‌های این حکومت از آمریکای شمالی قطع شده، شاهد حضور دیپلمات‌های جمهوری اسلامی در قالب دفتر حفاظت منافع ایران که بخشی از سفارت پاکستان در واشنگتن است هستیم. دیپلمات‌های جمهوری اسلامی در ضمن در دفتر نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل در نیویورک حضور دارند. این دیپلمات‌ها در عین حال در حضوری قاطع در سایر سازمان‌های بین‌المللی و از جمله مقرهای سازمان ملل در وین،‌ ژنو و نایروبی دارند.

اخراج دیپلمات بخشی از کاهش یا قطع روابط است و در هفته‌های اخیر شاهد نمونه‌ای از آن در اوکراین بودیم: با کاهش روابط بین کی‌یف و تهران برخی دیپلمات‌های جمهوری اسلامی مجبور به ترک این کشور شدند. در مورد روسیه نیز دیده‌ایم که حتی پیش از جنگ کنونی دیپلمات‌های این کشور گاه به دلیل دست داشتن در فعالیت‌های غیرقانونی اطلاعاتی و گاه به دلایل دیگر اخراج شده‌اند. مثلا چندی پیش شاهد کاهش دیپلمات‌های روسیه مستقر در مقر ناتو در بروکسل بلژیک بودیم. در پی جنگ اخیر اما به سرعت شاهد اخراج ده‌ها دیپلمات روس از آمریکا، مونته‌نگرو، اسلواکی، لتونی، لیتوانی، استونی، بلغارستان، لهستان، بلژیک، هلند، جمهوری چک، ایرلند، آلمان، فرانسه، دانمارک، ایتالیا، اسلوونی، پرتغال، اسپانیا، سوئد و مقر اتحادیه اروپا در بروکسل بودیم.

اولین ترانه‌ای که این روزها در رسانه‌‌های اجتماعی و بین مردم، گل کرد، «برای» بود. کاری از شروین حاجی پور.

متن این ترانه بر اساس توییت‌های کاربرانی تهیه شد که روزهای اول بعد از مرگ مهسا، برای شرح دردورنج‌های این سال‌هایشان نوشته بودند؛ دردهایی که در واقع دلیل اصلی سرازیر شدن مردم به خیابان‌ها و تجمع‌های اعتراضی بودند.

از روز شنبه ۲۳ مهرماه، کارزاری مردمی آغاز شده که هدف آن جمع‌آوری امضای ایرانیان سراسر جهان است تا از هفت کشور صنعتی دو درخواست مهم داشته باشند:

۱. قاطعانه و باصراحت خواستار آزادی زندانیان مخالف حکومت و زندانیان دوتابعیتی از زندان‌های ایران شوید.
۲. سفرای جمهوری اسلامی در کشور شما یا نمایندگان آن‌ها در سازمان‌های بین‌المللی را که در کشور شما هستند فورا افراد نامطلوب بخوانید و در اعتراض به رفتار غیرقانونی و غیرانسانی نسبت به معترضین در ایران از کشور خود اخراج کنید.


تاکنون بیش از ۴۰۵ هزار نفر این درخواست را امضا کرده‌اند و شمار امضاکنندگان رو به افزایش است. از آغاز خیزش سراسری مردم ایران علیه جمهوری اسلامی، ایرانیان خارج از کشور، با نگرانی و البته امیدواری، اخبار ایران را پیگیری می‌کنند و بسیاری از آن‌ها در تلاش‌اند راهی بیابند تا به معترضان کمک کنند.

بلافاصله پس از قتل حکومتی مهسا امینی، تجمع‌های اعتراضی ایرانیان در کشورهای مختلف جهان شکل گرفت و برخی از ایرانیان تلاش کردند از راه‌های گوناگون لابی جمهوری اسلامی در غرب را افشا کنند و از کشورهای غربی بخواهند با عوامل سرکوب معترضان برخورد کنند.

هرقدر مبارزه مردم در خیابان‌ها، دانشگاه‌ها، مدارس و بازارهای ایران گسترده‌تر و اعتصابات بیشتر شد، همراهی و هماهنگی ایرانیان خارج از کشور هم منظم‌تر و عمیق‌تر شد.

یک ماه از خیزش سراسری مردم ایران علیه جمهوری اسلامی و رهبر ۸۳ ساله‌اش می‌گذرد. جرقه اعتراضات را قتل دردناک مهسا امینی، دختر ۲۲ ساله‌ در بازداشتگاه گشت ارشاد جمهوری اسلامی زد و خیلی زود شعله‌های آن به شهرهای مختلف ایران رسید.
مرگ برجمهوری اسلامی و مرگ بر رهبر سالخورده آن، شعار محوری این خیزش سراسری است. معترضان در شهرهای مختلف ایران، در بازار و دانشگاه و خیابان و کوچه و مدرسه یک خواست مشخص دارند: دیگر جمهوری اسلامی را نمی خواهیم.
ابعاد سرکوب اعتراضات هم مانند آبان ۹۸ گسترده بوده است. جمهوری اسلامی تاکنون بیش از ۲۰۰ معترض را کشته است، تعدادی از کشته‌ها نوجوانان و کودکان بوده اند. برای سرکوب اعتراض‌ها، هزاران نفر ربوده یا بازداشت شده‌اند. به مدارس و دانشگاه‌ها حمله شده است. نیروهای نظامی و امنیتی از هر ابزار جنگی و غیرجنگی برای مقابله با معترضان استفاده کرده‌اند.
در خارج از کشور هم موج بی‌سابقه‌ای از همراهی ایرانیان و شهروندان کشورهای جهان با این اعتراضات دیده می‌شود. هنرمندان، فیلمسازان، نویسندگان، چهره‌های سیاسی و شخصیت‌های مدنی در کشورهای جهان با اعتراضات مردمی در ایران همراه شده‌اند. همین موضوع سبب شده تا دولت‌های غربی هم تحت فشار قرار بگیرند. اما این تازه آغاز ماجرا است.
جنبش بزرگ مردم ایران در حرکت تاریخی‌اش، اکنون به مرحله‌ای رسیده است که رهبرانش را فرامی‌خواند. رهبرانی که هم نقش هماهنگ‌کننده برای ادامه اعتراضات داشته باشند و هم واسطه‌ای برای انتقال درست پیام این خیزش سراسری به سیاستمداران جهانی باشند.

در ۲۵ شهریور، مهسا امینی، دختر ۲۲ ساله سقزی، کشته شد. با انتشار خبر قتل حکومتی ژینا، تجمع‌های اعتراضی از جلوی بیمارستان کسری تهران شروع و به‌سرعت به تمام کشور کشیده شد و خیزش سراسری مردم علیه جمهوری اسلامی حالا نه‌ تنها به تمام شهرهای بزرگ و کوچک ایران رسیده که محلات مختلف شهرها را هم درگیر اعتراض و مبارزه کرده است.
همزمان با گسترش مبارزه خیابانی فعال، نوع دیگری از مبارزه موثر و کارآمد نیز شکل گرفته است: اعتصاب.
شورای همکاری احزاب کردستان در اعتراض به قتل مهسا امینی، از مردم و کسبه استان کردستان خواست که روز دوشنبه ۲۸ شهریور دست به اعتصاب بزنند، فراخوانی که از آن استقبال و بیش از ۲۰ شهر کردستان تعطیل شد تا نشان دهد که قدرت‌نمایی مردم هم در خیابان‌های شلوغ است و هم در بازارهای سوت‌وکور.
از روز اول شکل‌گیری حرکت مردم علیه جمهوری اسلامی، درخواست اعتصابات سراسری نیز مطرح شد. چه از لحاظ ذهن جمعی مردم ایران و چه از لحاظ واقعیت سیاسی، انقلاب ۵۷ از جایی قطعی شد که روند اعتصابات شدت گرفت و از روزنامه‌ها و رادیو و تلویزیون ملی تا صنایع کلیدی مانند نفت و گاز را فرا گرفت.
اقتصاد و بازار، اگر نه اصلی‌ترین، دست‌کم یکی از مهم‌ترین تکیه‌گاه‌های هر حکومتی است که اگر مختل شود، شریان‌ اصلی حیات حکومت قطع می‌شود. اقتصاد هرقدر هم دستکاری‌شده و در اختیار دولت باشد، باز هم در بزنگاه‌ها از منطق سود و زیان پیروی می‌کند؛ اعتصابات برای سرمایه‌داران و کسب‌وکارها، بیش از آنکه تصمیمی سیاسی یا اخلاقی باشد، واکنشی به آینده بازار است.
بازاریان سنتی ایران از ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، سرمایه‌گذاری روی روح‌الله خمینی را آغاز کردند و ۲۵ سال بعد، به نتیجه مطلوب خود رسیدند: یک مملکت را به چنگ گرفتند.
توسل بازاریان به بنیادگرایی شیعی، در واکنش به اصلاحات ارضی و برنامه‌های محمدرضا شاه پهلوی برای صنعتی و روزآمد کردن اقتصاد ایران بود.

جمهوری اسلامی حالا به‌صورت غیررسمی طرح صیانت را اجرا و دسترسی مردم به اینترنت آزاد را محدود کرده است. بسیاری از کاربران ناچارند برای دسترسی به فضای مجازی از فیلترشکن‌ها و ابزارهای مختلف استفاده کنند.

در این پادکست در نظر داریم با کمک کارشناس برنامه، راه‌های امن و ساده دسترسی به اینترنت و مسائل مربوط به آن را بررسی کنیم.

با نگاهی به تجربه آبان ۹۸، که اینترنت نزدیک به یک هفته به‌طور کامل مسدود یا از سرعتش کاسته شد، و در پی اعتراض‌های مردمی که پس از آن اتفاق افتاد، می‌توانیم بگوییم که توانایی‌های جمهوری اسلامی برای قطع اینترنت با کمک برخی شرکت‌های داخلی فعال در این حوزه، که در جنایت‌ و سرکوب شریک‌اند، بیشتر شده است.
از سویی، هنوز تمام دستگاه‌های دولتی روی شبکه ملی اطلاعات فعال نشده‌اند و قطع اینترنت نه تنها موجب ضررهای مالی هنگفت نهادهای دولتی و سیستم بانکی می‌شود، بلکه به گسترش نارضایتی‌ها و اعتراض صاحبان کسب‌و‌کارها منجر خواهد شد.
به همین دلیل باید به موضوع قطع اینترنت توجه ویژه شود و از تمام امکانات برای مقابله با آن بهره برد؛ از ارتباط با نهادهای بین‌المللی فعال در این حوزه گرفته تا اعتراض به مقام‌های رسمی کشورهای غربی و تماس با سازندگان نرم‌افزارها برای یافتن راه‌حل‌های کاربردی برای دسترسی آزادانه مردم ایران به اینترنت.
اگر فقط اینترنت بین‌المللی از دسترس خارج شود و شبکه ملی اطلاعات در دسترس باشد، ممکن است سرویس‌های همتابه‌همتا، که غیرمتمرکزند، و همچنین استفاده از پراکسی برای دسترسی به سرور وی‌پی‌ان کارآمد باشد. هرچند پراکسی‌ها به‌سرعت مسدود می‌شوند و میزان امنیت آن‌ها هم گاهی مشخص نیست.

این روزها که چشم جهان به کشورمان است و شاید نگران که حکومت بار دیگر به فجایع انسانی دست بزند، ایران یکی دیگر از عاشقان خودش را از دست داد. مردی که عاشق طبیعت بود و استاد مسلم تاکسیدرمی. اگر با حیات‌وحش و تنوع‌زیستی ایران آشنا باشید حتما نامش را شنیده‌اید.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ۸۳ ساله شده و عوارض پیری و کهولت در سیما و حرکاتش بیش از پیش نمایان است. هر از چندی اخبار و شایعاتی در مورد بیماری‌های مزمن و وضع ناگوار سلامتی‌اش منتشر می‌شود که البته نه هیچ‌گاه سندی برای آن منتشر شده است و نه نزدیکان و یا دفتر رهبر جمهوری اسلامی به آن واکنش نشان داده‌اند.
اما دیر یا زود جمهوری اسلامی ناگزیر با مرگ دومین رهبرش روبه‌رو خواهد شد و باید دید که تا چه اندازه برای آن آماده است. رهبر جمهوری اسلامی در بیش از سه دهه فرمانروایی‌اش بر ایران به شبکه‌ای منحصربه‌فرد از روابط و کانون‌های قدرت و ثروت شکل داده است که تقریباً همگی مطیع او هستند. این شبکه تحت فرماندهی رهبر کنونی جمهوری اسلامی کار می‌کند، در سیاست حضور دارد، بازیگران سیاسی‌اش را در بخش‌های مختلف قرار داده و ارتباطات اقتصادی- سیاسی عموماً رانتی در جمهوری اسلامی با همین فرماندهی متمرکز و یگانه به حیاتش ادامه می‌دهد.
فارغ از بحران‌های بین‌المللی و اقتصادی، خامنه‌ای تا اکنون توانسته همه صداهای مخالف و کانون‌های قدرت رقیب را تا جای ممکن و به شدیدترین شکلی سرکوب کند و رژیم قدرتی یکدست و گوش‌به‌فرمان ایجاد کند. اما وقتی او دیگر در این دنیا نباشد تا فرمان براند و نیروهای حکومتش را آرایش بدهد چه خواهد شد؟

دوران پس از خامنه‌ای را از جنبه‌های مختلف می‌توان بررسی کرد. اینکه آیا جمهوری اسلامی سرنگون می‌شود؟ اگر ادامه یابد به همان شکل و صورت قبلی است؟ چه کسی یا چه گروهی قدرت را به دست خواهند گرفت؟ تکلیف حلقه اول نزدیکان خامنه‌ای چه خواهد شد؟
به فرض آنکه جمهوری اسلامی تا زمان مرگ خامنه‌ای بماند، مهم‌ترین چالش، بحران جانشینی است.
آخرین انتخابات مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۹۵ برگزار شد. این مجلس ۸۸ عضو دارد و تنها افرادی می‌توانند کاندیدای آن شوند که هم وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه تاییدشان کرده باشند و هم شورای نگهبان به سواد و گرایششان ایرادی نگرفته باشد.
به نظر می‌رسد این ۸۸ عضو کنونی مجلس خبرگان رهبری بازیگر دوران پس از مرگ خامنه‌ای نیستند، آن‌ها تنها عروسک‌هایی در دست کانون‌های اصلی قدرت در بیرون از این نهاد خواهند بود و احتمالاً تصمیم آن‌ها را هرچه باشد اجرا خواهند کرد.

تمام ایرانیانی که این روزها حدود پنجاه سال یا بیشتر دارند، فرقی نمی‌کند در کجای ایران به دنیا آمده‌اند یا کودکی‌شان را گذرانده‌اند، از دورافتاده‌ترین روستاهای کشور تا مرفه‌ترین بخش‌های پایتخت، همگی نهادی را که یکی از افتخارهای دوره پهلوی بود می‌شناسند: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
بسیاری از ایرانیان به‌نحوی با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سروکار داشتند، یا عضو کانون بودند، یا کارمند آن، یا نویسنده و تصویرگر کتاب‌های کودک و نوجوان کانون، و کتا‌بخانه‌های کانون قلب تپنده این نهاد بود.
حدود ۶۰ سال پیش،‌ لیلی امیرارجمند پس از پایان تحصیلاتش در رشته علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی، به ایران بازگشت، و به شهبانو فرح پهلوی، که دوست و همکلاسی قدیمش بود، پیشنهاد داد نهادی تاسیس شود که غیرتجاری باشد و محتوای مناسب برای کودکان و نوجوانان تولید کند. امیرارجمند گزینه‌ای مناسب برای تاسیس این نهاد بود، هم تحصیلات دانشگاهی‌ مرتبط داشت، هم سه سال ریاست کتابخانه دانشگاه ملی را در کارنامه‌اش داشت، و هم استادیار رشته کتا‌بداری در دانشگاه تهران بود. بدین‌ گونه، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال ۱۳۴۴، به ریاست شهبانو فرح پهلوی و مدیریت لیلی امیرارجمند، آغاز به کار کرد.
طولی نکشید که کانون در سراسر ایران شناخته شد، کتا‌بخانه‌های سیار کانون به دورافتاده‌ترین نقاط کشور می‌رفتند و سعی می‌کردند آموزش و سوادآموزی را گسترش دهند. در مدتی کوتاه، کانون وارد سایر حوزه‌های فرهنگی شد و موسیقی، نقاشی و سینما و نقاشی به فعالیت‌هایش افزوده شد.