Ook die andere liberale partij, D66, moest weinig hebben van de polder. De politiek kon heel goed zelf besluiten, vonden de Democraten. Georganiseerd sociaal overleg hoorde bij de jaren 50, net als het CDA en zijn voorgangers, en daar wilde de partij van de jaren 60 nu juist van af.

Toch staan liberalen vaak te juichen als de polder de helpende hand toesteekt. Het kabinet Rutte II van VVD en Partij van de Arbeid was in zeven weken geformeerd, maar kwam pas in stabiel vaarwater toen werkgevers en werknemers de nieuwe minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher een sociaal akkoord schonken. VVD-premier Mark Rutte was in zijn nopjes.

Rutte III werd in zeven maanden geformeerd, maar het duurde toch nog anderhalf jaar voordat de polder daar is-ie weer! de coalitie aan een pensioenakkoord hielp. En aan een meerderheid om het plan uit te voeren, want steun van de vakbonden was voor PvdA en GroenLinks het signaal om in te stappen. En andersom.

Van de huidige minister van Sociale Zaken, D66er Wouter Koolmees, wordt wel eens gezegd dat hij meer een hooggekwalificeerde topambtenaar is dan een politiek ideoloog. Hij heeft zich buitengewoon flexibel opgesteld, zei SER-voorzitter Mariëtte Hamer afgelopen week in de podcast Betrouwbare Bronnen. Koolmees heeft heel verstandig gekeken: welke doelen wil ik realiseren en krijg ik daar draagvlak voor?

Een ander instituut dat opgericht is in de naoorlogse jaren van de wederopbouw, het Centraal Planbureau, schoot eveneens te hulp. Door iets te veranderen aan de berekeningswijze van de arbeidsparticipatie, kon op jaarbasis vier miljard euro worden vrijgespeeld om de overgang van het verouderde stelsel naar een modern pensioen te overbruggen. Dankjewel, CPB!

Ook liberalen zien dat het door hen zo bejubelde vrije spel der economische krachten problemen heeft opgeleverd. Het ontwijken van belastingen door de aandeelhouders van multinationals bijvoorbeeld. En het schenden van persoonlijke vrijheid door techreuzen als Google en Facebook. Ook bij VVD en D66 hoor je: we moeten terug naar het Rijnlands economisch model, waarvan we waren vergeten hoe prettig het was.

Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan, zei Koolmees verre voorganger, de christendemocraat Jan de Koning vaak. Die tekst zou in marmer moeten worden gebeiteld boven de ingang van de SER. Afgelopen week is opnieuw bewezen: de polder is geen stroop, maar smeerolie.

See omnystudio.com/listener for privacy information.