Ξινόχοντρος, σύζουμο και ξινόμαυρο: τρία ελληνικά προϊόντα που οι περισσότεροι πελάτες του Μάνου Μακρυγιαννάκη δυσκολεύονται να προφέρουν και συχνά δεν γνωρίζουν τι ακριβώς είναι. Κι όμως, κάνουν ουρά για να τα δοκιμάσουν στο εστιατόριό του, το Philema, στις Βρυξέλλες.

Ο ίδιος μιλά για την επιθυμία του να προσφέρει χαρά μέσα από το φαγητό αλλά και για το όνειρό του να εμπνεύσει τη νέα γενιά να στραφούν στη μαγειρική αντί να καταφεύγουν σε έτοιμα γεύματα του εμπορίου.

Μαθαίνουμε πώς μετέφρασε τους άθλους του Ηρακλή σε συνταγές και πώς τις δίδασκε στο Ελληνικό Σχολείο Βρυξελλών. Του ζητήσαμε, επίσης, να δημιουργήσει ένα χριστουγεννιάτικο μενού για όλους εκείνους που, για οποιονδήποτε λόγο, θα περάσουν τις γιορτές χωρίς φίλους ή συγγενείς. Οι συνταγές είναι πάντα εδώ για όσους καλομαθαίνουν τον εαυτό τους.

Κλείνουμε το 2025 από τις Βρυξέλλες και ανανεώνουμε το ραντεβού μας για το 2026.

Καλεσμένος σε αυτό το επεισόδιο της σειράς πόντκαστ «Το κρασί με απλά λόγια» είναι ο Άγγελος Ιατρίδης, ένας από τους ιδρυτές του φημισμένου Κτήματος Άλφα στο Αμύνταιο. Με μακρά πορεία στον κόσμο του κρασιού, μοιράζεται τις γνώσεις και τις εμπειρίες του, προσφέροντας στους ακροατές μια μοναδική ευκαιρία να ανακαλύψουν την πλούσια παράδοση και την καινοτομία του αμπελώνα της περιοχής.

Μαζί του εξερευνούμε το μαγευτικό τοπίο του Αμύνταιου που φημίζεται για τα εξαιρετικά του κρασιά και τους μοναδικούς του αμπελώνες. Ο Άγγελος αναφέρεται στις προκλήσεις και τις χαρές της οινοπαραγωγής, ενώ εξηγεί πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την παραγωγή κρασιού και ποια είναι τα μέτρα που λαμβάνονται για την αντιμετώπισή της. Μιλάει για την αξία του να συνεργάζεσαι μόνιμα με αμπελουργούς και για τη ζωή που παίρνει ο τόπος αυτός της δυτικής Μακεδονίας.

Μας μιλάει για το ξινόμαυρο Αμυνταίου και τη μεγάλη δυνατότητα παλαίωσης, αλλά τονίζει χιουμοριστικά πως τα κρασιά πρέπει να τα πίνουν αυτοί που τ’ αγοράζουν, όχι οι κληρονόμοι τους.

Τέλος, αναφέρεται στην παγκόσμια κρίση που υπάρχει στις αγορές του κρασιού και με αισιοδοξία δηλώνει πως το κρασί είναι προϊόν πολιτισμού και υπάρχει εδώ και 6.000 χρόνια, άρα δεν μπορεί απλώς να εξαφανιστεί.

Πρόκειται για την πιο απρόσμενη και μαγευτική αμπελουργική ζώνη της Ευρώπης. Εκεί όπου το ενεργό ηφαίστειο, οι απότομες πλαγιές και τα εδάφη από λάβα δημιουργούν ένα μοναδικό περιβάλλον για κρασιά με ένταση, φρεσκάδα και βάθος.

Οι καλεσμένοι της Υρώς Κολιακουδάκη Dip WSET και του Παναγιώτη Ορφανίδη, ο Giuseppe Russo, ο Angelo di Garcia από το οινοποιείο Tornatore και ο Federico Graziani μοιράζονται τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους για την ιστορική εξέλιξη της αμπελουργίας στην περιοχή, που χρονολογείται από την αρχαιότητα.

Οι αμπελώνες στις πλαγιές του ηφαιστείου επωφελούνται από το πλούσιο ηφαιστειακό έδαφος και τις μεγάλες θερμοκρασιακές διαφορές ημέρας και νύχτας, προσφέροντας κρασιά με εξαιρετική ισορροπία, φινέτσα και αρωματική πολυπλοκότητα.

Ο Giuseppe Russo εξηγεί πώς η φωτιά του ηφαιστείου και η ψυχρή αύρα των νυχτερινών ωρών συνεργάζονται για να διαμορφώσουν τον χαρακτήρα των κρασιών. Ο Angelo di Garcia περιγράφει τις χαρακτηριστικές ποικιλίες της περιοχής, όπως το Carricante και το Nerello Mascalese, και πώς αυτές συναγωνίζονται τις πιο κλασικές ευρωπαϊκές. Ο Federico Graziani προσθέτει μια πιο προσωπική διάσταση, μιλώντας για τη βαθιά σύνδεσή του με τη γη της Αίτνας και τη φιλοσοφία του γύρω από την οινοποίηση.

Σε μια εποχή που ο κόσμος του κρασιού δοκιμάζεται, η Αίτνα προσφέρει κρασιά υψηλής ποιότητας σε ανταγωνιστικές τιμές και στήνει έναν αμπελώνα αντάξιο των grand cru της Βουργουνδίας.

Μια συζήτηση για το πώς η φύση, μέσα από τη λάβα και τον πάγο, μπορεί να γεννήσει το νέο θαύμα του οινικού κόσμου.

Το Pfalz αναδεικνύεται σε μία από τις πιο συναρπαστικές και αναπτυσσόμενες περιοχές της Γερμανίας. Οι καλεσμένοι εξηγούν στην Υρώ και στον Παναγιώτη πώς η αλλαγή του κλίματος έχει λειτουργήσει ευεργετικά στην περιοχή, οδηγώντας σε μια νέα εποχή παραγωγής που διακρίνεται από σεβασμό στη γη, πολυκαλλιέργεια και φρέσκια νοοτροπία.

Από τα εξαιρετικά Riesling μέχρι τα Pinot Noir που πολλοί συγκρίνουν με αυτά της Βουργουνδίας, το Pfalz αποδεικνύει ότι η ποιότητα και η προσιτή τιμή μπορούν να συνυπάρξουν. Μήπως, λοιπόν, εδώ βρίσκεται η απάντηση στις μεγάλες κλασικές οινοπαραγωγικές ζώνες της Ευρώπης;

Στο σημερινό επεισόδιο, ο Άρης Τσέλεπος –οινοποιός με μεταπτυχιακές σπουδές στην Οινολογία στο περίφημο UC Davis– μας πάει ένα γευστικό και συγκινητικό ταξίδι στην Καλιφόρνια. Μιλά για την εμπειρία του σε κορυφαία οινοποιεία της περιοχής, για τη μεγάλη φωτιά που παραλίγο να του στοιχίσει τη ζωή αλλά και για την τεράστια ποικιλία των terroirs που κάνουν την Καλιφόρνια μοναδική. Μαζί του, ο φίλος και συνάδελφός του Δημήτρης Κίσσας, επίσης οινολόγος, μοιράζεται τις δικές του εμπειρίες από το UC Davis.

Η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, τις πυρκαγιές που άλλαξαν τον χάρτη της περιοχής αλλά και τις πρακτικές που μπορούν να εμπνεύσουν την ελληνική οινοπαραγωγή.
 

Ο Άρης ανοίγει τα αγαπημένα του κρασιά και αποκαλύπτει τον ιδανικό του συνδαιτυμόνα: τον Κλιντ Ίστγουντ. Ένα επεισόδιο που παντρεύει το πάθος για το κρασί με τη σοφία της εμπειρίας και τη χαρά της ζωής.

Στο νέο επεισόδιο της σειράς «Το κρασί με απλά λόγια» με την Υρώ Κολιακουδάκη και τον Παναγιώτη Ορφανίδη, ο σύμβουλος οινολόγος Σπύρος Ζουμπούλης μοιράζεται τις εντυπώσεις του από τον φετινό τρύγο σε Ελλάδα και Κύπρο: μια χρονιά εξαιρετική ποιοτικά, αλλά με μειωμένες αποδόσεις που δυσκολεύουν τους παραγωγούς. Στη συζήτηση συμμετέχουν επίσης τρεις Έλληνες οινολόγοι με διεθνή πορεία: ο Θάνος Φακορέλης από το Μπορντώ, ο Δημήτρης Μπάζας από τη Βουργουνδία και ο Πάνος Ζουμπούλης από τη Μεντόζα της Αργεντινής. Κοινός τους τόπος; Η αύξηση της θερμοκρασίας, η έλλειψη βροχής και η ανάγκη να προσαρμοστεί η αμπελουργία στις νέες κλιματικές συνθήκες, ώστε να διασφαλιστεί το μέλλον του κρασιού σε παγκόσμιο επίπεδο.

Στο πρώτο επεισόδιο της νέας σεζόν, η Υρώ Κολιακουδάκη και ο Παναγιώτης Ορφανίδης φιλοξενούν τη Μαρία Μπούμπα, που αναδείχθηκε καλύτερη οινοχόος στο Ηνωμένο Βασίλειο για το 2025.

Μιλούν για την πορεία της: από τις σπουδές στα οικονομικά μέχρι την απόφασή της να ακολουθήσει επαγγελματικά τον χώρο του κρασιού. Συζητούν τις προκλήσεις που αντιμετώπισε σε Ελλάδα, Δανία και Αγγλία, αλλά και το πώς η αγάπη της για τη φιλοξενία και τη γαστρονομία την έκανε να ξεχωρίσει.

Ένα κορίτσι από το Μέτσοβο, που έγινε έμπνευση για μια νέα γενιά επαγγελματιών στον χώρο του κρασιού.

Ο Θοδωρής Κοντογιάννης είναι οινοπαραγωγός από την Κόρινθο και ένας από τους λίγους στην Ελλάδα που εφαρμόζουν συστηματικά τις αρχές της βιοδυναμικής αμπελουργίας και οινοποίησης. Για εκείνον, η βιοδυναμική δεν είναι απλώς μια εναλλακτική μέθοδος, αλλά μια ολιστική προσέγγιση που βασίζεται στην παρατήρηση της φύσης, την ενέργεια του εδάφους και τις κοσμικές επιρροές.
 

Τι είναι η “δυναμοποίηση” των σκευασμάτων και πώς εφαρμόζεται; Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να αξιοποιηθεί ακόμη και σε τόσο φυσικά μοντέλα καλλιέργειας; Και τελικά, μπορεί μια άγρια μέντα να προστατεύσει τα κλήματα από τις ακρίδες;

Η επαγγελματική του πορεία, βασισμένη στον σεβασμό στη φύση και στον άνθρωπο, ξεκίνησε από μια εσωτερική φλόγα, στη Σαντορίνη, κάπου στο 1990. Εκεί, στο εστιατόριό του, που δεν είχε όνομα, αλλά όλοι το αποκαλούσαν «γκουρμέ», βρέθηκε να αγκαλιάζει το κίνημα «slow food», αναπτύσσοντας προσωπική και φιλική σχέση με τον Carlo Petrini. Αυτή η εμπειρία τού άνοιξε τα μάτια, δείχνοντάς του έναν κόσμο που τιμά την τοπικότητα και τη διαφάνεια στη διατροφή, και έθεσε τα θεμέλια της στάσης του απέναντι στη γαστρονομία.
 

Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, επόμενος σταθμός του ταξιδιού ήταν το Παρίσι, όπου βρέθηκε στο επίκεντρο ενός αναδυόμενου κύματος υψηλής γαστρονομίας στα μπιστρό, κάτι που ως εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχε. Η κουζίνα αυτή, που τόνιζε την απλότητα και την ακεραιότητα, αντικατόπτριζε τις αξίες που τηρεί και ο ίδιος με σεμνότητα. Για εκείνον η μαγειρική δεν είναι απλώς μια διαδικασία δημιουργίας αλλά μια εκδήλωση του ήθους και της σκληρής δουλειάς που απαιτείται για να αναδειχθούν οι πρώτες ύλες και οι γεύσεις τους.

Η σχέση του με τη Σάμο, το νησί του παππού του, είναι η πηγή έμπνευσης για την αφοσίωσή του στην οινοποίηση. Κάθε σταγόνα κρασιού που δημιουργεί είναι μια ανακάλυψη του μοναδικού τερουάρ του νησιού, μια γιορτή της γης που το γεννά. Η απόφαση να ακολουθήσει αποκλειστικά τη «φυσική» οινοποίηση, αν και δεν του αρέσει ο όρος και η χρήση του, ήταν μια φυσιολογική εξέλιξη δεδομένης της συνέπειας που δείχνει όσον αφορά τις πεποιθήσεις του, σεβόμενος τη φύση και την παράδοση.
 

Ο τρόπος που προσεγγίζει τη γαστρονομία και το κρασί φανερώνει μια στάση ζωής που ενσωματώνει την αγάπη για τη γη και τον άνθρωπο. Όντας στην καρδιά αυτής της διαδικασίας, απολαμβάνει να μοιράζεται τις γνώσεις και τις εμπειρίες του – η συνομιλία με έναν σεφ-οινοποιό δεν είναι απλώς μια ανταλλαγή πληροφοριών αλλά και μια γευστική εμπειρία που δημιουργεί αναμνήσεις.

Ο Βασίλης Αλεξίου είναι ένας άνθρωπος που δεν χορταίνεις να συζητάς μαζί του. Ανοίξτε ένα Μοσχάτο αμφορέα, φτιάξτε μια πιατέλα με ελληνικά τυριά και απολαύστε αυτό το podcast για τη γαστρονομία, το φαγητό, το κρασί, τον άνθρωπο.

Το ελληνικό κρασί έχει καθοριστεί από κάποιες προσωπικότητες και σίγουρα μία από αυτές ήταν και ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος. Πρωτοπόρος του ελληνικού κρασιού, που με το ταλέντο και το πάθος του άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στο οινικό τοπίο, κάνοντας πράγματα που για την εποχή του ήταν επαναστατικά. 

Η ιστορία του δεν είναι μόνο μια διαδρομή στον κόσμο του κρασιού αλλά και μια μαρτυρία για την αφοσίωση και την επιμονή. Ως οραματιστής, ο Κωνσταντίνος δεν περιορίστηκε σε παραδοσιακές πρακτικές. Αντιθέτως, συνδύασε την κλασική οινολογία με νέες τεχνικές, δημιουργώντας κρασιά που αποπνέουν την ψυχή της ελληνικής γης. Ο κάθε τρύγος για εκείνον ήταν μια νέα ευκαιρία να εκπληρώσει τα όνειρά του αλλά και να θυμίσει ότι «στα όνειρα είναι οι ευθύνες». 

Ο Αντωνόπουλος, ο μάγκας αριστοκράτης που λένε και οι άνθρωποί του, δεν ήταν απλώς ένας οινοποιός αλλά ένας ποιητής που μετέτρεπε τα σταφύλια σε μαγευτικούς στίχους. Κάθε γουλιά από τα κρασιά του μας ταξιδεύει στις αμπελοφυτείες της Αχαΐας, μας θυμίζει τις ρίζες μας και μας συνδέει με τη γη. 

Η κληρονομιά του Κωνσταντίνου Αντωνόπουλου συνεχίζει να εμπνέει νέες γενιές οινοποιών και οινόφιλων, που αναζητούν το πάθος και την τελειότητα. Με τη σοφία και την αποφασιστικότητά του, μας υπενθυμίζει ότι το ελληνικό κρασί δεν είναι μόνο ένα προϊόν, αλλά ένα κομμάτι της ψυχής μας.

Ευχαριστούμε την αδελφή του, την κυρία Κωστάντζα Αντωνοπούλου, την ξαδέλφη του, Δανάη Αντωνοπούλου, τους φίλους και συνεργάτες του, Λεωνίδα Σωτηρόπουλο, Περικλή Μπαλτά και Νίκο Καραπάνο, καθώς και τον Σωτήρη Καραγιάννη για τη συμμετοχή τους στην ολοκλήρωση αυτού του podcast.

Η ιστορία του ελληνικού κρασιού γράφτηκε και από τον Κωνσταντίνο Αντωνόπουλο, και με το αποψινό επεισόδιο τον τιμάμε.