Dat komt door het voorgenomen vertrek van de Britten. En door de hernieuwde Duits-Franse samenwerking die nu is aangekondigd in het Duitse regeerakkoord: Een nieuw vertrekpunt voor Europa.

Nederland heeft altijd veel profijt gehad van het lidmaatschap van de Europese Unie. Voor onze handel is de Unie zelfs van levensbelang. Als we er uit stappen, groeit er gras op de kade van Rotterdam, zei Rutte een keer. En gelijk heeft-ie.

De Brexit dompelt het Verenigd Koninkrijk economisch in crisis. Ook Nederland zal er een knauw van krijgen, want de Britten zijn onze tweede handelspartner.

Toch redt Nederland zich hier wel uit, denk ik, juist omdat we in het grootste handelsblok ter wereld zitten. En we zijn eerste handelspartner van Duitsland.

Maar er is nog een probleem. Ook politiek is het vertrek van het Verenigd Koninkrijk een domper. De Britten stonden vaak op de rem bij ambitieuze, geld kostende Europa-federale plannen van Frankrijk en van de Europese Commissie.

Stiekem vond Nederland die Britse houding best prettig. In het hart van de driehoek Duitsland-Frankrijk-Groot-Brittannië had ons land een fortuinlijke positie. Wel vooruit, maar niet te snel en niet te duur, want ons bin zuunig.

Nu Duitsland samen met Frankrijk het initiatief naar zich toetrekt, wordt het tijd dat premier Rutte zijn knopen telt.

Aanvankelijk zag het er voor hem nog zo mooi uit. Angela Merkel wilde gaan regeren met de liberale FDP en de Groenen. Die formatie liep vast nadat de FDP een kopie van het regeerakkoord van Rutte-III op tafel legde. De FDP eiste dat de zuinige Europese koers van Rutte onverkort zou worden overgenomen in het Duitse akkoord.

Merkel, die vaak een willig oor heeft voor suggesties van haar vriend Rutte, zei nee. Van haar wordt immers verwacht dat zij uiteindelijk niet alleen Duitsland, maar heel Europa draaiend houdt. Dan kan een scherpe Nederlandse koers niet het begin- en het eindpunt zijn. Exit FDP, tot spijt van Rutte.

Merkel gaat nu regeren met de sociaaldemocratische SPD van Martin Schultz, die het liefst een Verenigde Staten van Europa wil, net als de Franse president Emmanuel Macron.

Zover gaat het nieuwe Duitse regeerakkoord niet. Maar er staat genoeg in waar Rutte van moet slikken.

Kort samengevat: er moet méér Europa komen, met meer geld. Een dure grap en het Binnenhof vreest dat dit Nederland veel gaat kosten.

Rutte probeert nu via wisselende bondgenootschappen op de rem te trappen. Dat is een ongemakkelijke positie, die Nederland niet echt ligt.

Nederland heeft, net als Duitsland, oneindig veel te danken aan Europa.

Het kan zich niet veroorloven uit de kopgroep te vallen. Als dat gebeurt, wordt goedkoop duurkoop.

Ik wens Rutte veel succes.

See omnystudio.com/listener for privacy information.