Giải thích ngắn gọn ý nghĩa Kinh Pháp Hoa
Kinh Pháp Hoa (Diệu Pháp Liên Hoa Kinh) là bộ kinh quan trọng nhất của Phật giáo Đại thừa, dạy về Diệu Pháp - pháp mầu nhiệm như hoa sen, khẳng định tất cả chúng sanh đều có Phật tánh, có khả năng thành Phật. Kinh nhấn mạnh "nhất thừa" - con đường duy nhất dẫn đến giác ngộ, qua các phương tiện của Phật để dẫn dắt chúng sanh từ tam thừa (Thanh văn, Duyên giác, Bồ tát) về nhất thừa, phá bỏ chấp trước, mang lại bình đẳng và lợi ích cho tất cả.
Toàn văn Phẩm Tựa Thứ Nhất (Phẩm 1) Kinh Pháp Hoa
Ta nghe như vầy: Một thời Phật ở núi Kỳ Xà Quật, gần thành Vương Xá, cùng với chúng Đại Tỳ Kheo một vạn hai ngàn vị. Tất cả đều là bậc A La Hán, các lậu đã hết, không còn phiền não, được lợi ích lớn, dứt các kết sử, tâm được tự tại. Tên là: Trưởng lão Xá Lợi Phất, Đại Mục Kiền Liên, Đại Ca Diếp, Ma Ha Ca Chiên Diên, Ma Ha Câu Hy La, Ly Bà Đa, Châu Lợi Bàn Đà Già, Nan Đà, A Nan Đà, La Hầu La, Kiều Phạm Ba Đề, Tân Đầu Lư Phả La Đọa, Ca Lưu Đà Di, Ma Ha Kiếp Tân Na, Bạc Câu La, A Nâu Lầu Đà, những vị đại đệ tử như thế. Và hàng Đại Bồ Tát, Văn Thù Sư Lợi Pháp Vương Tử, A Dật Đa Bồ Tát, Càn Đà Ha Đề Bồ Tát, Thường Tinh Tấn Bồ Tát... cùng với các vị Đại Bồ Tát như thế và với vô lượng chư Thiên như ông Thích Đề Hoàn Nhân... đại chúng cùng đến dự hội.
Lúc bấy giờ Đức Thế Tôn vì bốn chúng vây quanh, cúng dường, tôn kính, cung kính, tán thán, vì các Bồ Tát nói kinh Đại Thừa tên Vô Lượng Nghĩa, giáo hóa Bồ Tát pháp, Phật hộ niệm.
Phật nói kinh này xong, kết già phu tọa, nhập Vô Lượng Nghĩa Xứ tam muội, thân tâm bất động.
Khi ấy trời mưa hoa Mạn Đà La, Ma Ha Mạn Đà La, Mạn Thù Sa, Ma Ha Mạn Thù Sa, rải trên Phật và đại chúng.
Khắp Phật thế giới sáu thứ chấn động.
Khi ấy trong hội Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di, Trời, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Giá, nhân và phi nhân, cùng các tiểu vương, Chuyển Luân Thánh Vương, v.v., đại chúng ấy được việc chưa từng có, hoan hỷ chắp tay, một lòng nhìn Phật.
Khi ấy Phật từ bạch hào tướng giữa chặn mày phóng hào quang soi sáng mười tám nghìn cõi phương Đông, dưới suốt địa ngục A Tỳ, trên đến trời Hữu Đỉnh.
Từ cõi này thấy sáu đạo chúng sanh ở sáu cõi kia.
Lại thấy chư Phật hiện tại ở cõi kia, và nghe kinh pháp chư Phật nói.
Lại thấy Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di ở cõi kia, tu hành đắc đạo.
Lại thấy các Bồ Tát Ma Ha Tát, nhân duyên, tín giải, tướng mạo, hành Bồ Tát đạo.
Lại thấy chư Phật diệt độ, lại thấy sau diệt độ xây tháp bảy báu cúng dường xá lợi.
Khi ấy Di Lặc Bồ Tát nghĩ: Nay Thế Tôn hiện thần biến tướng, nhân duyên gì mà có việc này? Phật nay nhập tam muội, việc bất khả tư nghị hi hữu như vậy, nên hỏi ai? Ai hay trả lời?
Lại nghĩ: Văn Thù Sư Lợi này là pháp tử của chư Phật quá khứ, chắc từng thấy việc hi hữu này, nay ta hỏi thử.
Khi ấy Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di, cùng các Trời, Long, Quỷ Thần, v.v., nghĩ: Hào quang thần thông của Phật này, nay nên hỏi ai?
Khi ấy Di Lặc Bồ Tát muốn tự giải nghi, lại quan sát ý bốn chúng Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di, cùng chúng hội Trời, Long, Quỷ Thần, v.v., mà hỏi Văn Thù Sư Lợi: Nhân duyên gì mà có thần thông tướng lành này, phóng hào quang lớn soi mười tám nghìn cõi phương Đông, đều thấy cõi nước trang nghiêm của chư Phật.
Tức nói kệ hỏi:
Văn Thù Sư Lợi!
Cớ sao Đạo Sư
Từ bạch hào tướng
Phóng hào quang lớn
Soi khắp nơi nơi?
Trời mưa hoa Mạn Đà
Ma Ha Mạn Đà
Gió chiên đàn thơm
Làm vui lòng chúng.
Cõi đất trang nghiêm
Thế giới chấn động
Bốn bộ hoan hỷ
Thân tâm vui vẻ
Được việc chưa từng.
Bạch hào sáng soi
Phương Đông mười tám nghìn
Cõi vàng ròng ánh
Từ A Tỳ địa ngục
Trên đến Hữu Đỉnh
Sáu đạo chúng sanh
Sanh tử đến đi
Thiện ác nghiệp duyên
Quả báo tốt xấu
Đều thấy ở đây.
Lại thấy chư Phật
Thánh Sư Tử
Nói kinh điển diệu
Nhiệm mầu bậc nhất.
Tiếng thanh tịnh dịu
Dạy Bồ Tát chúng
Phạm âm thâm diệu
Làm người ưa nghe.
Chư Phật cõi kia
Nói pháp ba thừa
Dùng nhân duyên dụ
Khai ngộ chúng sanh.
Nếu người khổ nạn
Nhàm già bệnh chết
Nói Niết Bàn pháp
Dứt hết khổ ràng.
Nếu người có phước
Cúng dường chư Phật
Chí cầu thù thắng
Nói Duyên Giác pháp.
Nếu có Phật tử
Tu hành công đức
Chí cầu Phật huệ
Nói Đại Thừa pháp.
Văn Thù Sư Lợi!
Tôi ở đây thấy
Nghìn ức việc ấy
Thấy nhiều như vậy
Nay lược nói ra.
Tôi thấy cõi kia
Hằng sa Bồ Tát
Dùng nhân duyên cầu
Phật đạo không đồng.
Hoặc bố thí vàng
Bạc, san hô, ngọc
Trân bảo xe cộ
Cúng dường chư Phật.
Hoặc thí xe báu
Dùng vàng bạc trang
Bốn ngựa kéo nhanh
Cúng dường chư Phật.
Hoặc thí thân thịt
Tay chân xương tủy
Cầu đạo Bồ Đề
Không tiếc thân mạng.
Hoặc thí vợ con
Tài bảo trân quý
Cầu đạo vô thượng
Vui mừng không tiếc.
Tôi thấy các vua
Đến nơi Phật hỏi
Đạo vô thượng giác
Theo Phật xuất gia.
Hay tinh tấn tu
Thường thích ngồi thiền
Dưới rừng cây rừng
Suy nghĩ pháp thật.
Hoặc sâu tam muội
Thấy Phật mười phương
Thân vàng ròng sáng
Trăm phước tướng nghiêm.
Hoặc nghe Phật nói
Vui mừng hớn hở
Được đà la ni
Chứng Bồ Tát đạo.
Lại thấy Phật tử
Thiền định, trí huệ
Nghe pháp, nói pháp
Cúng dường chư Phật.
Hoặc hóa trăm nghìn
Vô số chúng sanh
Làm Tỳ Kheo hình
Nghe pháp vui mừng.
Lại thấy Phật tử
Trụ thiền định lực
Dạo các cõi nước
Cầu pháp vô thượng.
Hoặc thấy Phật tử
Đầy đủ thần thông
Dạo khắp mười phương
Cúng dường chư Phật.
Hoặc thấy Phật tử
Diệt độ sau Phật
Dẫn dắt chúng sanh
Thành tựu Phật đạo.
Các tướng pháp ấy
Không đồng không khác
Nhờ hào quang Phật
Thấy khắp mười phương.
Văn Thù Sư Lợi!
Các chúng sanh kia
Thấy việc này rồi
Vui mừng hớn hở
Nói chưa từng có.
Hào quang Phật soi
Phương Đông cõi nước
Mười tám nghìn số
Sắc đồng vàng ròng
Rực rỡ sáng ngời.
Từ A Tỳ địa ngục
Trên đến Hữu Đỉnh
Cõi nước giữa ấy
Vô lượng chúng sanh
Sanh tử đến đi
Thiện ác nghiệp duyên
Quả báo tốt xấu
Đều thấy ở đây.
Lại thấy chư Phật
Thân vàng ròng sáng
Phóng vô lượng quang
Soi khắp mười phương.
Dùng Phạm âm nói
Dạy dỗ chúng sanh
Phật vì đại chúng
Diễn nói diệu pháp
Dùng bốn đế pháp
Độ chúng khổ nạn
Làm cho xa lìa
Già bệnh chết khổ.
Nói Niết Bàn pháp
Dứt hết khổ ràng.
Nếu có phước người
Cúng dường chư Phật
Nói Duyên Giác pháp
Tự giác ngộ duyên.
Nếu có Phật tử
Tu hành các hạnh
Cầu vô thượng huệ
Nói Đại Thừa đạo.
Văn Thù Sư Lợi!
Từ khi Phật chuyển
Pháp luân đến nay
Sanh diệt chư Phật
Độ vô lượng chúng.
Tôi thấy việc ấy
Vô số nghìn ức
Phật phóng hào quang
Soi chiếu mười phương.
Dùng diệu âm nói
Diệu pháp vô thượng
Làm chúng sanh tỉnh
Suy nghĩ pháp thật.
Vì nhân duyên ấy
Biết việc này rồi
Hướng Văn Thù nói
Cớ sao hào quang
Từ bạch hào Phật
Phóng ra sáng ngời?
Trời mưa hoa thơm
Gió chiên đàn mát
Làm đẹp lòng chúng
Cõi nước trang nghiêm
Việc hi hữu ấy
Nhân duyên gì đây?
Xin Văn Thù nói.
Bốn bộ chúng hội
Long thần tám bộ
Và các vương chúng
Đều mang lòng nghi
Chắp tay nhìn trông
Muốn nghe đầy đủ.
Văn Thù Sư Lợi!
Xin nói nhân duyên
Phật phóng hào quang
Soi phương Đông kia
Thấy Phật việc ấy
Nhân duyên gì đây?
Phật tử suy nghĩ
Chắc Phật sẽ nói
Pháp diệu nhiệm mầu
Nhân duyên gì đây?
Việc tôi thấy hôm nay
Do Phật lực hiện
Chắc nói Đại Thừa
Pháp mầu nhất thừa?
Lợi lạc của việc nghe và trì niệm kinh
Việc nghe và trì niệm Kinh Pháp Hoa mang lại lợi ích vô lượng: tăng trưởng trí huệ, diệt trừ tội chướng, được chư Phật hộ niệm, trồng căn lành, vãng sanh Tịnh độ, dẫn đến vãng sanh Cực Lạc, chứng quả Bồ Đề, độ thoát chúng sanh, và đạt giác ngộ viên mãn, như hoa sen nở rộ giữa bùn lầy.
