ڤایکینگەکان

ڤایکینگەکان جەنگاوەرانێکی دڕ و شەڕانی بوون لە وڵاتە ساردەکانەوە کە چوار گۆشەی جیهانیان بە کەشتییە نامۆکانیان تاڵان دەکرد. ئەوەندە فیلم لەسەریان دروست کراوە و ئەوەندە کتێب لەسەریان نووسراوە کە تەنانەت چیرۆکەکانیان چووە ناو ئەفسانەکانەوە. ئەم ئەفسانە و چیرۆکانە سەبارەت بە ڤایکینگەکان هێندەش دوور لە ڕاستی نین. تەنانەت دیپلۆماتە عەرەبەکانی ئەو سەردەمە لەسەر ڤایکینگەکان دەیاننووسی. ڤایکینگەکان 500 ساڵ پێش کریستۆفێر کۆلۆمپ، واتە هەزار ساڵ دوای مەسیح، چوونەتە خاکەکانی ئەمریکا و لەوێ ژیاون. ڤایکینگەکان بۆ ماوەیەکی زۆر وەک هۆز لە هەندێک خاکی سکاندیناڤیا ژیاون بەبێ ئەوەی هیچ پەیوەندییەکیان لەگەڵ ئەوروپییەکان هەبێت. هیچ تۆمارێکی نووسراو لەبارەی کولتوری ڤایکینگەکانەوە نییە، بۆیە ئێمە هیچ زانیارییەکمان لەسەر سەردەمە تاریکەکانیان نییە. بەڵام ڤایکینگەکان بە سەرۆکایەتی پاشای ئەفسانەیی خۆیان ڕەگنار کاتێک دەستیان کرد بە تاڵانکردنی ئەوروپا، بۆ ماوەی سەدان ساڵ قسەی سەرزاری هەموو کەس بوون. ڤایکینگەکان بە گشتی سوپایەکی ڕێکخراویان نەبوو، چونکە هەموو ڤایکینگەکان لە ژنەوە تا پیاو سەرباز بوون و کاتێک دەنێردران بۆ گەشت یا شەڕێک، بۆخۆیان بڕیاریان دەدا بچن یان نا. ژنەکانیش لە سوپادا ڕۆڵێکی بنیاتنەر و یەکسانییان لەگەڵ پیاوان هەبوو وەک سەرباز و فەرماندە. لە کاتێکدا کە باقی وڵاتان بە سوپای سەد هەزار کەسییەوە شەڕیان دەکرد، ڤایکینگەکان بە چەند سەد سەربازێک هێرشیان دەکردە سەر شوێنەکانی دیکە و هەموویان دەکوشت. دوای مردنی ڕەگنار، کوڕەکانی گەورەترین سوپایان لە مێژووی ڤایکینگەکاندا دروست کرد. ئەم سوپایە لە نزیکەی 3 یان 4 هەزار کەس پێکهاتبوو.

.

#کورد #کوردستان #kurdish_podcast #ڤایکینگ

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

گەورەترین ماڵکڕەوەی جیهان

ئەو بینایە دەبینن؟ مۆزەخانەی بەریتانیایە British museum . یەکێک لە مەزنترین مۆزەخانەکانی جیهان. پڕە لە ئاسەواری مێژوویی سرنجڕاکێش کە لە سەراسەری جیهانەوە بۆ سەردانی دێن بۆ ئێرە. لەو مۆزەخانەیە دا زیادتر لە 8,000,000 ئاسەواری مێژوویی لە سەراسەری جیهان کۆ کراوەتەوە. کاتێک دەچییتە ناو مۆزەخانەکە ئەوەندە گەورەیە کە فریا ناکەوی هەموو شوێنەکانی ببینی. لانیکەم گرینگترین شوێنەکان ببینە، بۆ نموونە پەیکەری Easter Island ، خودای هیندووەکان یا زۆر شتی دیکە. بەریتانیا شانازییەکی زۆر بەو مۆزەخانەیە دەکات و دەڵێت کتوپڕتر لەو مۆزەخانەیە لە جیهاندا نییە. ڕاستیش دەکا، هەر کەسی دیکە بوایە نەیدەتوانی ئەو هەموو ئاسەوارە مێژووییە لە سەراسەری جیهانەوە لە شوێنێک کۆ بکاتەوە. ڕەنگە ئیمپراتۆرییەکەی بەریتانیا بناسن، لە هەموو شوێنێکی جیهاندا ئامادە بوون و زۆر شوێنیان داگیر کردوە. ئەوان لە تەواوی ئەو وڵاتانەی داگیریان کرد ، هەر شتێک بەکار هاتووە ناردوویانە بۆ ئینگلیز. لە ناو ئەو شتانەی ناردوویانە ئارسەوارە مێژووییەکان پلەیەکی بەرزی هەبوە. ئەوان لە ساڵی 1753 کاتێک دەبینن کە ئینگلیزییەکان خەریکن شتی بەهاداری مێژوویی دەنێرن بۆ بەریتانیا ، دەست دەکەن بە چێکردنی مۆزەخانەیەکی گەورە و مەزن، هەر ئەو مۆزەخانەی کە دەیبینن. ئەوان ئەگەر دەستیان پێ ڕاگەیشتبا هەر ئاسەوارێکی مێژوویی با، بێ ئەوەی خاوەنەکە ئاگادار کەنەوە دەیاننارد بۆ بەریتانیا، بەڵام زۆریشیان بە بەلاش دەکڕییەوە.

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

نۆ پرسیاری ڕەمزاوی کە هێستا هیچ زانستێک وڵامێکی بۆی نەدۆزیوەتەوە.

مرۆڤ هەموو کات هەوڵی داوە بزانێت چ نهێنییەک نێوان ئەم جیهانە و دنیا بچووکەی تێیدا دەژیین و گەورەیی بێکۆتاییی کات و شوێن شاراوەیه. ئەگەرچی لێمان ڕوونە کە ناتوانین بەو نهێنییە بزانین بەڵام دیسانیش له گەیشتن بە وڵامەکانمان دەست هەڵناگرین. دین و فەلسەفە یەکێک لەو بابەتانەیه کە لە سەرەتاوە مێشکی مرۆڤی به خۆیەوە سەرقاڵ کردووە. ئەگەر هیچ کاتیش لە دۆزینەوەی نهێنی جیهان سەرکەوتوو نەبین لانی کەم ئەم ڕاستییە دەزانین کە جیهان، پێکهاتەیێکی بەگرێوگۆڵ و ئاڵۆزە.

لەم ڤیدیۆیەدا بڕیار وایە نۆ نهێنی لە نهێنیییەکانی جیهانتان بۆ باس بککەین کە مرۆڤەکان هەمیشە تامەزرۆی زانینیان بوون.

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

ئەگەر بەڵگەیەک هەبێت کە کەسێک لە ئەنجامی کارێک، ڕیکۆردێکی شکاندووە واتە لەبانترین ڕێکۆردێک کە تا وەکوو ئێستا وەدەست هاتووە ئەوە لە کتێبی گینێسدا تۆمار دەکرێت

ئێمە ویستمان باسی کتێبی گینێس بکەین، بەڵام بۆمان دەرکەوت کە بابەتێکی وەهامان بۆ نادۆزرێتۆ بۆ ئەوەی کە باسی بکەین و بەرنامەیەکی پێ پڕ بکەینەوە، بۆیە بڕیارمان دا سەبارەت بە بڕێک ڕێکۆرد کە لەم کتێبەدا تۆمارکراون باس بکەین کە هەم سەیرن و هەم سەرنجڕاکێش.

یەکەم ڕێکۆردی سەیر کە دەمانەوێت بۆتانی باس بکەین خاتوو هالیماسیسە، ئەم خاتوونە خەڵکی مالییە و لە ساڵی ٢٠٢١ لە مەراکش ژیاوە و لەوێ دووگیان بووە، دوای ٩ مانگ کە کاتی منداڵ بوونی گەیشتووە چووەتە نەخۆشخانە و ڕەنگە باوەڕ نەکەن بەڵام ئەم خاتوونە ڕێکۆردی دونیا ئەشکێنێ بە 9 منداڵ لەسەر یەک کە هەمووشیان تەندروستن و ڕێکۆردەکەی لەم کتێبەدا تۆمار ئەکرێت!

لە دایک بوونی 6-7 مناڵ لە دونیا دا کەم نییە بەڵام لە زۆربەی کاتەکاندا منداڵەکان زینوو نامێنن. شتێکی سەرنجڕاکێش لەم خاتوونەدا ئەوەیە کە تەواو منداڵەکانی بە سڵامەت و زیندوویی لە دایک بوون و ئەگە دوو منداڵی دیکەشی بوایە ئەوە ئەیتوانی تیمێکی فووتباڵ پێکبێنێت!

ڕێکۆردی دواتر* هی ئەم بەڕێزەیە! بلۆسۆم، بەرزترین مانگای جیهان! خاوەنی ئەم مانگایە خانمێکی ئەمریکییە بە ناوی پاتریسیا هێندسۆن.

ئەم خاتوونە زۆر سەری سوڕما کە یەکێک لە مانگاکانی باڵای زۆر بەرز دەبێتەوە و لە نێو هەموو مانگاکاندا ئەم یەکە بەرزترینە، لە کۆتاییدا بلۆسۆم تا ١٩٠ سانت بەرز دەبێ و وەکوو بەرزترین مانگای جیهان خۆی ئەگەیەنێت بە کتێبی گینێس! ڕەنگە بۆتان پرسیار بێت کە تۆمار کردنی ڕێکۆردێک لە کتێبی گینێسدا چ سوودێکی هەیە؟لە ڕاستیدا هیچ! بەس شتێکیان بە دەستەوەیە کە بەڵێ ئەم ڕێکۆردە هی ئەوانە و وێنەیان لە گینێسدا تۆمار دەکرێت

ئەڵبەت بڕێک لە ڕێکۆردەکانیش هەیە کە پارەهێنەرە بۆ ساحێبەکەی و تۆمار کردن لە گینێسدا ئەبێ بە هۆی ئەوە کەکۆمپانیاکانی ڕیکلام دێنە لای ساحێبەکەی و دەیانەوێت وێنەیان بگرن بەو مانایە کە دەتوانن سپۆنسەر بەدەست بهێنن.

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

مەترسیدارترین پیاوی جیهان کێ بوو؟!

بە درێژایی مێژوو کەسانی سەیروسەمەرەی زۆر هاتوون و ڕۆیشتوون. یەکێک لە سەرنجڕاکێشترینیان ئەم پیاوەیە بە ناوی ئۆتۆ سکۆرزێنی. لە 12ی حوزەیرانی ساڵی 1908 کوڕێک بە ناوی ئۆتۆ لە ڤیەننا لەدایک دەبێ. بنەماڵەی ئۆتۆ خێزانێکی چینی مامناوەند بوون. کاتێک ئۆتۆ چووە ناو قوتابخانە، خوێندکارێکی باش بوو و زۆر حەزی لە زانست بوو. هەرچەندە ئۆتۆ زانستی خۆش دەویست، بەڵام کاتێک گەیشتە قۆناغی زانکۆ، لە زانکۆی ڤیەننا چووە بواری ئەندازیارییەوە. شمشێربازی لەو سەردەمەدا لە نێو گەنجانی ئەوروپادا زۆر بەناوبانگ بوو و زۆر حەزیان لەم یارییە بوو. ئۆتۆش حەزی لە شمشێربازی بوو. هەر وەک دەبینن ئاسەواریشی لەسەر دەموچاوی ماوە و بریندار بووە. لە ئەڵمانیا و ئۆتریشی ئەو کاتدا، هەرکەس برینێکی لەم شێوەیەی لەسەر ڕووخساری بووبێت بە کەسێکی ئازا لە قەڵەم دەدرا و نیشانەی بوێری بووە. لە ساڵی ١٩٣١ کە ئۆتۆ سکۆرزێنی بینی کە پارتی نازی لە ئۆتریش خەریکە دەسەڵات بەدەست دەهێنێت، ئەویش بوو بە ئەندامی پارتی نازی ئۆتریش. ئۆتۆ یەکێک بوو لە کەسە باڵابەرزەکانی ئەو سەردەمەی ئۆتریش. چونکە باڵای یەک مەتر و ٩٣ سانتیمەتر بوو و جەستەیەکی زۆر ڕێکوپێک و قۆزی هەبوو. بۆیە هەر لە گەنجییەوە پێی دەگوترا قۆز و بەهۆی ئەو برینەش سەرنجڕاکێشتر ببوو. لەوانەیە بڵێن یەک مەتر و ٩٣ سانتیمەتر ئەوەندە بەرز نییە. بەڵام ئەوکات لە ئەوروپا چونکە دۆخی خۆراک زۆر خراپ بوو و کەمی پرۆتین، باڵای کورتی دەهێشتەوە بۆیە ١ و ٩٣ زۆر بەرز بوو. لە ساڵی ١٩٣١ کە پەیوەندی بە پارتی نازییەوە کرد، سکۆرزینی بڕوانامەی ئەندازیاری شارستانی لە زانکۆ وەرگرت، هەروەها لە پارتی نازیش هەر لەم بوارەدا دەست بە کار دەکات. لە ساڵی ١٩٣٨ پارتی نازی ئۆتریش لەگەڵ پارتی نازی ئەڵمانیا یەک دەگرێت و ئۆتریش دەچێتە ژێر ئاڵای ئەڵمانیای نازی.

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

گیگاناتۆسۆرێس، گەورەتر و کۆنتر لە تیرێکس

ئەوەی کە دەیبینن تیرێکسە، بەنێوبانگترین دایناسۆڕی جیهان. لەوانەیە زۆربەتان وا بزانن کە تیرێکس گەورەترین و دڕندەترین گۆشتخۆری مێژووی زەوییە بەڵام دەبێ بزانن کە ئەوە هەڵەیە. گەورەترین و دڕندەترین گۆشتخۆری زەوی گیگاناتۆسۆرێسە{GIGANOTOSAURUS}.

گیگاناتۆسۆرێس نەوەد و هەشت ملوێن ساڵ پێش لە ئارژەنتین و باشووری ئەمریکا دەژیا. ئەم دایناسۆڕە پێشتر نەناسراو بووە بەڵام چەن ساڵێکە واتە لە ساڵی 2022 ـەوە نێوبانگی دەرکردووە ئەویش چونکوو لە فیلمی ژووراسیک وۆرد 2022 ڕۆڵێکی گرنگی هەبوو. لەو فیلمە ئەم دایناسۆڕە هەرە گەورەیە بەرەنگاری تیرێکس دەبێت. تیرێکسیش بوێرێکی ئازایەو بەرەنگاری گەورەتر لە خۆشی دەبێتەوە.

زاناکان دەڵێن گیگاناتۆسۆرێس گەورەتر لە تیرێکس بووه بەڵام تیرێکس قورستر، بڕێک قەڵەوتر و پڕتر لە گیگاناتۆسۆرێس بووە لەولاشەوە گیگاناتۆسۆرێس بڵیندتر بووە هەر بۆیەش وەکوو گەورەترین گۆشتخۆری زەوی لە قەڵەم دەدرێ. هەڵبەت لە ڕاستیدا گیگاناتۆسۆرێس و تیرێکس هیچ کات بەرەنگاری یەک نەبوونە چون ئەو جووتە هاودەوره نەبوون. گیگاناتۆسۆرێس زۆر کۆنتر لە تیرێکسە و پازدە ملوێن ساڵ پێش تیرێکس لەناو دەچێ و ئاسەواری نامێنێت.

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.