Woord

‘Tegenover de Wederdopers zeggen wij direct, dat zij zich vergissen, als zij menen, dat het sacrament, met name van de Doop, de Heilige Geest en het geloof schenkt. Het is niet alleen van de Wederdopers, maar ook van de hoogkerkelijken een misvatting, als zij de kerk willen maken tot een sacramentskerk. De kerk bestaat niet alleen bij de Doop, de kerk bestaat niet alleen bij het Avondmaal, maar bestaat in de eerste en voornaamste plaats bij de verkondiging van het Heilig Evangelie.

De muren omsluiten de kerk, maken de kerk, de pilaren steunen slechts met de muren de overkapping. Een kerk kan niet alleen maar pilaren hebben, ze kan desnoods wel alleen muren hebben, waarop het dak rust.

Niettemin zijn de sacramenten van belang. Ten eerste al omdat zij van God zijn ingezet, beide. Degenen, die alleen met de Doop op stap gaan en het Avondmaal betrekkelijk laten rusten, zetten daarmee het sein al op onveilig, want de Heere heeft er niet één ingesteld, maar twee. Anderzijds: zij die de Doop weinig of geen waarde toekennen, doen ook tegen de instelling van God, want de Heere heeft niet alleen het Avondmaal ingesteld, maar evenzeer de Doop.

Sacramenten

De sacramenten, ofschoon beide nietig in de handeling en nietig in de bestanddelen, zijn van belang, omdat zij heilig zijn. Ze zijn heilig, omdat zij van God zijn ingesteld, in het Oude Testament al: de besnijdenis, waarvoor de Heere Jezus in het Nieuwe Testament de Doop inzette en in het Oude Testament: het Pascha, waarvoor de Heere Jezus in het Nieuwe Testament het Avondmaal instelde. Dus van de Vader en van de Zoon ingesteld en ook als de eigen instrumenten van de Heilige Geest gebruikt. 

Werkt de Heilige Geest in de prediking als Hij daardoor het geloof wekt en werkt, evenzeer werkt de Heilige Geest in de sacramenten. Niet minder in de sacramenten dan in de prediking, ook niet minder in de prediking dan in de sacramenten. Met beide werkt de Heilige Geest in de harten. Met de prediking werkt Hij in de harten door het gehoor van het gepredikte Woord, maar met de sacramenten werkt de Heilige Geest evenzeer in de harten door het gevoel van het water bij de Doop en door de smaak in het eten en drinken van het brood en de wijn. Maar nu gaat dit geloof in de harten èn na het horen van de prediking werken, het geloof wordt door het Woord uitgewerkt, ingewerkt èn na het ondergaan van de Doop kracht ontvangen, groeien, toenemen, sterker worden èn na het eten en drinken aan het Avondmaal eveneens kracht ontvangen, groeien en toenemen.

Geest

De Heilige Geest is dus de werkmeester van het geloof. Het is goed, als u de Heilige Geest de werkmeester, de bewerker noemt van de wedergeboorte. Dat is goed, want dat is een bijbelse zaak. Wij moeten dat niet vergeten, ook niet vergeten te prediken. Maar de bijbel spreekt méér van het geloof en onze vaderen evenzeer. De apostelen predikten het geloof en de bekering. Niet vergeten de wedergeboorte en de noodzakelijkheid daarvan. Anderen prediken maar graag de Heilige Geest en de bekering. Jammer voor deze mensen, dat die in Zondag 33 staat, in het stuk der dankbaarheid, want zij behandelen hem alsof die achter Zondag 5 stond. Maar de apostelen predikten de bekering achter het geloof, in verband met het geloof, zoals ook de Catechismus doet. Vooral wèl prediken: de bekering en niet vergeten, maar in de apostolische orde: het geloof en de bekering.

Gave

Het geloof is de gave Gods. Zie slechts hoe u van Zondag 7 tot Zondag 24 de zegeningen van het geloof werden uiteengezet. De gave Gods, die u Christus en al Zijn weldaden deelachtig maakt. Daarom is u de prediking van Christus, de prediking van Zijn weldaden, de prediking van het geloof zo nodig. De Heilige Geest bedient Zich van mensen om dat Woord te verkondigen en zalig zijn zij, die het Woord Gods horen en hetzelve bewaren. En als de Geest het geloof door het Woord werkt, dan moet u er wèl op letten of u in de jaren dit geloof verkregen hebt en of u in dit geloof opgewassen en gegroeid bent, of het ook in u leeft, groeit en vruchten draagt.