De Ongelooflijke Podcast

Het is nu een week na het antisemitische geweld in Amsterdam rond de wedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv. Een week waarin polarisatie en onbegrip alleen maar lijken toe te nemen, met harde woorden van onze belangrijke politici. In deze aflevering proberen we wat orde te scheppen in de chaos. Dat doen we met schrijver en journalist Natascha van Weezel. Ze is Joods, Amsterdams en heeft een boek geschreven dat ons echt liet inzien wat antisemitisme betekent. Het boek heet ‘Hoe houd je je hart zacht?’. Natascha is vaak in de media en neemt een unieke positie in; ze kiest voor het ‘radicale midden’. En dat doet ze met overtuiging. Ze heeft in talloze zaaltjes, talkshows en klaslokalen de dialoog gezocht met andersdenkenden, soms zelfs met mensen die Joden haten. Wat heeft dat haar geleerd? Is het niet tegen beter weten in allemaal? Want leven we niet in een wereld waar de zachte krachten aan het verliezen zijn? Is de tijd van dialoog en ‘theedrinken’ niet voorbij?

David Boogerd spreekt met Natascha van Weezel, uiteraard samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

Net als vorige week brengen we deze aflevering vanwege de actualiteiten iets eerder uit dan normaal.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

🎧 Luister ook de podcast Wallet & van Weezel.

Relevante aflevering(en):
🎧 Afl. 215 - Het onrecht tegen de Palestijnen (met Kefah Allush en Stefan Paas)
🎧 Afl. 143 - Wat je moet weten over 75 jaar Israël en het conflict met de Palestijnen (met Jan van Benthem en Stefan Paas)
🎧 Afl. 166 - Waarom de oorlog tussen Israël en Hamas ons zo polariseert (met Beatrice de Graaf en Stefan Paas)
🎧 168 - Joris Luyendijk kijkt als ex-correspondent naar Israël-Hamas 

In deze (vervroegde) aflevering gaan we dieper in op de herverkiezing van Trump als president van de Verenigde Staten. Daar liggen namelijk allerlei interessante culturele, maatschappelijke én religieuze ontwikkelingen aan ten grondslag. Wat maakt Trump juist nu zo aantrekkelijk? En waarom is deze verkiezingswinst ingrijpender dan die van 2016? Volgens Trump zijn veel Amerikanen boos, maar is die boosheid terecht? Ook een veelgehoorde angst: onder Trump glijdt Amerika af naar een dictatuur, maar hoe reëel is dat?

Daarnaast staan we stil bij de veelbesproken christelijke steun aan Trump, want die blijkt toch behoorlijk anders te liggen dan vaak wordt voorgesteld.

David Boogerd gaat in gesprek met Amerika-kenner, historicus en hoogleraar aan de Universiteit Utrecht James Kennedy en uiteraard vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

Na de Denker des Vaderlands vorige week, ontvangen we dit keer de Theoloog des Vaderlands, Kees van Ekris. En dat terwijl hij misschien wel het bestaansrecht van onze podcast ondermijnt. Hij vindt namelijk dat we moeten stoppen met onze obsessie voor secularisatie. Volgens hem zijn mensen niet zo rationeel, nuchter en ongelovig als we vaak denken. De lucht staat bol van mythes en bezielde verhalen: politiek, sport, seks en technologie. Kees trok dit jaar het land in en zag overal mythen terugkomen. Deze zijn bepaald niet altijd positief, sterker nog: ze kunnen gevaarlijk zijn. Hoe maak je dat onderscheid? Waarom moeten wij meer oog hebben voor de mythes om ons heen? Bovendien: als de mens inherent religieus is en snakt naar bezielde verhalen, waarom profiteert de kerk daar niet van?

Daarnaast leggen we hem de zeven onmogelijke vragen voor die Denker des Vaderlands, Marjan Slob, ook voorgeschoteld kreeg.

David Boogerd spreekt met Kees van Ekris - die je kunt kennen van de podcasts Moderne Profeten en Eerst Dit - uiteraard samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

Relevante aflevering(en):
🎧 Afl. 217 - De wolf, existentiële eenzaamheid en de zoektocht naar geluk (met Denker des Vaderlands Marjan Slob en Stefan Paas)
 🎧 Afl. 119 - Mythes, sprookjes, J.R.R. Tolkien en C.S. Lewis (met Anton de Wit en Stefan Paas)

 🎧 'Dit is de Bijbel' afl. 53 - Wat is waarheid? (met Kees van Ekris)

Het begin van een tweeluik, waarin we ons deze week laven aan de Denker des Vaderlands, Marjan Slob, en volgende week aan de Theoloog des Vaderlands, Kees van Ekris. Wat hebben zij aan wijsheid te bieden in deze turbulente tijd?

Marjan Slob is filosoof, schrijver en sinds april 2023 de Denker des Vaderlands. Ze is gewend om filosofie te verbinden met actuele vraagstukken. Zo adviseerde ze de Onderzoeksraad voor Veiligheid, het Planbureau voor de Leefomgeving en het Rathenau Instituut voor wetenschap en technologie. Ze schreef over uiteenlopende zaken als de wolf (waarom is dat zo’n hype?), geluk (hoe kun je gelukkig zijn met zoveel lijden in de wereld?) en eenzaamheid (waarom is dat een veel dieper, existentieel probleem?). Marjan groeide op op de biblebelt maar heeft een hekel aan dogma’s. Oei, als dat maar goed gaat met Stefan. En oh ja, we vroegen haar ook nog even wat de zin van het leven is. Gewoon, omdat het kan.

David Boogerd spreekt Marjan Slob uiteraard samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

Relevante aflevering(en):
🎧 Afl. 122 - God is dood', zei Nietzsche. Heeft hij een punt? (met Denker des Vaderlands Paul van Tongeren en Stefan Paas)
🎧 Afl. 12 - De waarheid in tijden van nepnieuws met Denker des Vaderlands Daan Roovers en Stefan Paas
🎧 Afl. 212 - De impact van 'de dood van God' op onze samenleving en met name jongeren (met Menno de Bree en Stefan Paas)

Sorry, maar deze aflevering moet je horen. Niet alleen omdat armoede een belangrijk thema is, ook omdat je ongetwijfeld dingen gaat horen die je nog niet wist. “Hoe mensen met geld over armoede denken, klopt van geen kant,” stelt schrijver en politicoloog Tim 'S Jongers. En hij kan het weten. Hij groeide zelf op in armoede en had nooit kunnen denken dat hij er later onderzoek naar zou doen en directeur zou worden van de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA. Hij schreef het boek ‘Armoede uitgelegd aan mensen met geld’ voor De Correspondent, een boek waarin de ene na de andere mythe sneuvelt. Toepasselijk om te bespreken, dachten wij, in de week van Wereldarmoededag en Michazondag, een dag waarop veel kerken stilstaan bij armoede.

Waarom is het thema armoede nu zo urgent? Hoe bepaalt het ons mensbeeld? Welke rol speelt religie? En is armoede wel op te lossen?

Veel om te bespreken. David Boogers sprak Tim 'S Jongers uiteraard met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

Relevante aflevering(en):
🎧 Afl. 136 - Bloemkoolwijken, vensterbanken en hoe BBB het politieke establishment overhoop gooit (met Josse de Voogd en Stefan Paas)
🎧 Afl. 143 - Waarom Wilders heeft gewonnen en Nederland verrechtst (met Josse de Voogd en Stefan Paas)
🎧 Afl. 145- Vreugde (en God) vinden in extreme economische tijden (met Paul Schenderling en Stefan Paas)
🎧 Afl. 174 - De economische en culturele strijd achter de onvrede in onze samenleving (met Paul Schenderling en Stefan Paas)
🎧 De Podcast 'Dit is de Bijbel' afl. 26 over geld, rijkdom en armoede in de Bijbel

We hebben het afgelopen jaar veel aandacht besteed aan de oorlog tussen Israël en Hamas, op zoek naar duiding en een beter begrip van dit complexe conflict. Deze podcast, precies een jaar na het begin van de grondoperaties in Gaza, is een belangrijke aflevering in die reeks. We spreken de Palestijns-Nederlandse EO-presentator Kefah Allush. Hij is geboren in de Palestijnse stad Nablus, waar hij als kind het conflict aan den lijve ondervond, en reist als journalist en tv-maker al decennialang door het Midden-Oosten. Hij maakte de series ‘Van Nablus naar Nineve’, ‘Oases in de Oriënt’ en ‘Jezus van Nazareth’. Je kan hem ook kennen als presentator van het tv-programma ‘De Kist’, waarvoor hij in 2019 de Sonja Barend Award won voor beste interviewer.

Hoe kijkt Kefah naar deze oorlog? Waar komt de woede van veel Palestijnen tegen Israël en het Westen vandaan? Hoe is het om Palestijn te zijn? En durft hij nog te dromen van vrede? Kefah komt uit een seculier-islamitisch milieu, was een tijdlang hardcore atheïst, maar noemt zich nu een volgeling van Jezus. Palestijnse christenen noemt hij een onderbelichte, vergeten groep met fascinerende historische wortels.

David Boogerd spreekt Kefah Allush, uiteraard met vaste gast theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

Relevante aflevering(en):
🎧 Afl. 143 - Wat je moet weten over 75 jaar Israël en het conflict met de Palestijnen (met Jan van Benthem en Stefan Paas)
🎧 Afl. 214 - Een jaar na de aanval op Israël: 'Er is iets aan het kantelen' (met Bart Wallet en Stefan Paas)
🎧 Afl. 182 - Over antisemitisme en anti-religieuze millennials (met Kitty Herweijer en Stefan Paas)
🎧 Afl. 166 - Waarom de oorlog tussen Israël en Hamas ons zo polariseert (met Beatrice de Graaf en Stefan Paas)
🎧 Afl. 168 - Joris Luyendijk kijkt als ex-correspondent naar Israël-Hamas 
🎧 Afl. 163 - De tegenaanval van Israël en de ideologie van Hamas (met Jan van Benthem en Stefan Paas)

Morgen is het 7 oktober: een jaar na de bloedige aanval van Hamas op Israël. Een aanval die diepe wonden sloeg, niet alleen in Israël, maar uiteindelijk in de hele regio. Inmiddels zijn we talloze raketbeschietingen, bombardementen en burgerslachtoffers verder. Bevinden we ons in een neerwaartse spiraal waar niet uit te ontsnappen valt? Of gloort er nog ergens hoop?

Volgens Israël-kenner en historicus Bart Wallet is er de afgelopen weken iets aan het kantelen in het conflict. Wat dan? En hoe nu verder? En hoe kan het dat een conflict dat grotendeels seculier begon, steeds religieuzer wordt?

Veel vragen. Maar na dit uur ben je hopelijk wat bijgepraat over dit complexe conflict.

David Boogerd in gesprek met Israël-kenner en hoogleraar Joodse Studies aan de Universiteit van Amsterdam Bart Wallet, en uiteraard vaste gast theoloog Stefan Paas, hoogleraar aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

Vind je dit thema interessant? Luister dan volgende week naar ons gesprek met de Palestijns-Nederlandse presentator en jounralist Kefah Allush.

Dit gesprek voerden we live op NPO Radio 1 in De Ongelooflijke Radio, vandaar de afwijkende audiovormgeving t.o.v. onze reguliere Ongelooflijke Podcasts.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

🎧 Luister ook de podcast Wallet & van Weezel.

Relevante aflevering(en):
🎧 Afl. 161 - De aanval op Israël (de uitzending van 7 oktober 2023 met Mart de Kruif en Bart Wallet)
🎧 Afl. 143 - Wat je moet weten over 75 jaar Israël en het conflict met de Palestijnen (met Jan van Benthem en Stefan Paas)
🎧 Afl. 166 - Waarom de oorlog tussen Israël en Hamas ons zo polariseert (met Beatrice de Graaf en Stefan Paas)
🎧 168 - Joris Luyendijk kijkt als ex-correspondent naar Israël-Hamas 

Bea ten Tusscher werkt al ruim 40 jaar in de diplomatie en was ambassadeur in landen als Bangladesh, Noorwegen, Bulgarije en Guatemala. Sinds twee jaar is ze de Speciaal Gezant voor religie en levensovertuiging, een soort religie-ambassadeur die in het leven is geroepen door de Tweede Kamer. Het doel is om het moeilijke gesprek aan te gaan met landen waar het slecht gesteld is met godsdienstvrijheid en waar christenen, moslims, atheïsten en andere groeperingen vervolgd en vermoord worden. Hoe doe je dat? Hoe voer je zo’n gesprek?

Met 40 jaar buitenlandervaring ga je ook anders naar Nederland kijken. Bea ziet dat Nederland enorm is veranderd, maar op wat voor manier? Wat valt haar op? Ook in eigen land kan ze aan de bak als religiegezant, want ze ziet dat het seculiere Nederland een enorme blinde vlek heeft voor religie. Staat godsdienstvrijheid hier langzamerhand ook niet onder druk, met name voor conservatieve gelovigen?

David Boogerd spreekt Bea ten Tusscher uiteraard met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

Relevante aflevering(en):
🎧 Afl. 196 - 'Er is een nieuw wereldbeeld aan het ontstaan', Geert Mak en Stefan Paas over Europa, het nieuwe kabinet en geloof

Het gebeurt eens in de zoveel tijd dat er een stuk in de krant verschijnt wat we gelijk van alle kanten krijgen opgestuurd: ‘Lees dit! Dit is écht iets voor De Ongelooflijke!’. Zo ook een essay uit het Financieele Dagblad (FD) dat gaat over mentale problemen en de druk van de moderne maatschappij: je moet iets maken van je leven! Je moet presteren! Je moet ontdekken wie je echt bent en wat het leven voor jou voor betekenis heeft! In dat essay stuitten we op de fascinerende zin: 'Generatie Z (zeg maar de tieners en twintigers van nu, red.) is de eerste generatie die de dood van God begint te internaliseren.' En dat heeft belangrijke gevolgen, stelt filosoof Menno de Bree. Hij is essayist en voorheen columnist van het FD en werkte daarnaast 20 jaar als docent aan het Universitair Medisch Centrum Groningen. Hij stelt dat we vaak naar psychologische of sociologische oorzaken kijken van mentale problemen, terwijl het volgens hem ten diepste een filosofisch probleem is. Een probleem dat te maken heeft met 'de dood van God' zoals Nietzsche het verwoordde.

David Boogerd spreekt Menno de Bree uiteraard met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

📖 Het essay van Menno de Bree in het FD

Relevante aflevering(en):
🎧 Afl. 122 - 'God is dood', zei Nietzsche. Heeft hij een punt? (met Denker des Vaderlands Paul van Tongeren en Stefan Paas)
🎧 Afl. 155 - Hoe filosofie al vier eeuwen worstelt met de 'dood van God' (met Ger Groot en Stefan Paas)
🎧 Afl. 184 - Wat is de waarde van de mens? Over Poetin, de Bijbel, Romeinen en olifanten (met Beatrice de Graaf en Stefan Paas)

Een leerzame maar o zo vermakelijke aflevering met meesterverteller en schrijver van historische boeken: Bart Van Loo. Hij is een man met een missie, want hij wil de schijnwerpers richten op een grotendeels vergeten periode van onze Nederlandse geschiedenis. 'Er is leven vóór Willem van Oranje', zegt hij, en dat leven heet de Bourgondiërs. Volgens Van Loo zijn in die cruciale periode de Nederlanden ontstaan, nota bene in een klooster, als kunstproject. Dáár ligt de oorsprong van wat uiteindelijk ons land, onze cultuur en religieuze beleving zouden worden. Zijn wij ten diepste nou calvinistisch of misschien toch bourgondisch? 

Bart Van Loo verkocht van zijn eerste boek over de Bourgondiërs maar liefst 400.000 exemplaren, waarom resoneert dit onderwerp zo? Waarom zijn wij zo op zoek naar onze roots? Nu is zijn tweede boek over de Bourgondiërs uit: Stoute Schoenen. 'Het verhaal van de Bourgondiërs vertellen is als het openen van een schatkist vol meesterwerken', zegt hij. 

En die schatkist opent David Boogerd met Bart Van Loo en uiteraard vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

📱 Volg ons op Instagram
📱 Volg David op X of LinkedIn
📱 Volg Stefan op LinkedIn

🎼Muziek: Lamentio Sanctae Matris Ecclessiae Constantinopolitanae van Guillaume Duffay
🎼Muziek: Missa L'homme armé van Guillaume Duffay

Relevante aflevering(en):
🎧 Afl. 112 - Wat je moet weten over Willem van Oranje, de Vader des vaderlands (met Jos Wienen en Stefan Paas)