Po trwającej trzy lata wojnie domowej Hiszpania była poważnie zniszczona i wykrwawiona. Strat osobowych po jej zakończeniu dopełniały surowe represje stosowane przez reżim gen. Francisco Franco wobec przegranej strony republikańskiej (lewicowej) – m. in. wykonano co najmniej 50 tys. egzekucji, a ok. 300 tys. osób przebywało w więzieniach. Przejście od dyktatury do demokracji było możliwe dopiero po śmierci generała w 1975 r. Akuszerem demokratycznych przemian stał się król Juan Carlos, przygotowany wcześniej przez dyktatora do objęcia po nim funkcji. W 1977 r. odbyły się pierwsze od 1936 r. demokratyczne wybory parlamentarne, w tym samym roku uchwalono konstytucję, a także ogłoszono amnestię dla więźniów politycznych. Hiszpańska droga do demokracji miała swoją specyfikę i swoje ułomności. Niezależnie od tego, kto rządził w Hiszpanii w kolejnych latach, nie dążono do rozliczenia zbrodni popełnionych w czasach minionego reżimu.