کتاب چرا؟

(Why?)

قسمت دوم

نوشته ماریو لیویو

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/cXv5NI5dTyE

-------

کتاب "چرا؟ چه چیزی ما را کنجکاو می سازد" نوشته ماریو لیویو. مسئله کنجکاوی زمانی بسیار مورد علاقه روانشناسی بود و در دهه شصت میلادی پژوهش های زیادی درباره آن انجام گرفت اما بعداً از کانون توجه دانشمندان خارج شد. طی دهه اخیر دوباره توجه به پدیده کنجکاوی بالا گرفته است و روانشناسان و متخصصین علوم شناختی بدنبال درک آن هستند. کنجکاوی بنوعی میل و عطش به دانستن تعریف شده است و بین انسانها یکسان نیست. برخی در بسیاری از امور جهان کنجکاو هستند در حالیکه عده کثیری با بی تفاوتی آزار دهنده ایی از کنار پدیده ها می گذرند. کنجکاوی لازمه خلاقیت و اکتشاف است و به جرات می توان گفت انسانی که گرایش درونی به شناخت جهان ندارد نمی تواند دانشمند شود هرچند امروزه شاید انبوهی از افراد هستیم که به ظاهر پژوهش می کنند ولی نشانی از شوق به دانستن در آنها نیست. کنجکاوی با حس رضایت از زندگی نیز همراه است. چرا عده ایی کنجکاو هستند؟ چه شرایطی شوق به دانستن را در انسان ها دامن می زند؟ آیا حس کنجکاوی یک هیجان مثبت است یا منفی؟ در کودکان چگونه شکل می گیرد؟ پدیده ی مذمومی بنام فضولی چیست و چه ارتباطی با کنجکاوی دارد؟ آیا کنجکاوی با تکامل انسان ارتباط داشته است؟ اینها از جمله سوالاتی است که لیویو سعی در پاسخ به آنها دارد. ماریو لیویو در اصل فیزیکدان است ولی سالها برای گسترش علاقمندی به علم در میان مردم تلاش کرده و کتاب های جالبی تالیف کرده است. هرچند او متخصص علوم رفتاری نیست اما سعی کرده در کتاب "چرا" جمع بندی علمی و روشنگری درباره این حس عجیب بویژه در انسان ها ارائه دهد. مثلاً، با اشاره به نظریات دانیل برلاین، یکی از نکات جالب او محدوده یا منطقه بهینه کنجکاوی و رشد است؛ اگر ما درباره مسئله خیلی کم یا خیلی زیاد بدانیم، خیلی کنجکاو نخواهیم شد. یک محدوده ایی از آگاهی و اطلاع است که حداکثر ولع به دانستن را تحریک می کند. بنابرین بیش از آنکه کنجکاوی ذاتی باشد، موقعیتی است و می توان انسان ها را با قرار دادن در منطقه خاصی به دانستن بیشتر تهییج کرد. حتی بنظر می رسد که مسری است. در مجموع کتابی است خواندنی و روان با زیر ساخت قابل اعتماد علمی و اشاره به پژوهش های جالب معتبر. خواندن آنرا توصیه می کنم