"ماشین تجربه" آخرین اثر خواندنی و بسیار آموزنده اندی کلارک فیلسوف انگلیسی است. کلارک در این کتاب به بررسی اجمالی و جذابی از نظریه ایی معاصر درباره چگونگی کارکرد مغز و ذهن بعنوان ماشین های پیش بینی کننده می پردازد. از دیر باز اینگونه تصور می شد که مغز به کمک حواس محیطی، محرکهای بیرونی و بدنی را درک کرده و با تلفیق آورده های حسی و ادراکی به یک جمع بندی درباره انچه در اطراف می گذرد، می رسد. اما پژوهش های متعددی که ابتدا در حوزه بینایی و سپس در سایر حواس صورت گرفتند نشان دادند که کارکرد مغز بیشتر اینگونه است که با تکیه بر تجارب قبلی ابتدا "حدس ها و پیش بینی هایی" را مطرح می کند و سپس این حدس ها را با تلفیق اطلاعات رسیده از حواس محک می زند. اگر حدس درست بود بر خزانه تجربه می افزاید و اگر اشتباه صورت گرفته بود به اصلاح خطا اقدام می کند. به این مسئله "پردازش پیش بینی کننده" می گویند. بعنوان مثال وقتی چند لکه در میان برگها می بینید با توجه به تجربه قبلی اندوخته در طی عمر و موقعیت مکانی و زمانی و هیجانی، مغز ما سریعاً تخمینی مبنی بر اینکه آن لکه ها یک چهره، جاندار یا تکه سنگ هستند می رسد و جهت رد یا تایید پیش بینی خود اقدام می کند. به این ترتیب بسیاری از خطاهای بینایی جالبی که در کتاب به آنها اشاره شده قابل تفسیر می شوند. اما هیجان کتاب از اینجا ادامه می یابد که این روش فقط مختص بینایی یا شنوایی نیست بلکه ما در درک هیجانات و حالات روانی خود و همچنین بیمارگونه یا طبیعی دانستن حالات درونی نیز از همین نوع پردازش استفاده می کنیم. بعنوان مثال وقتی متوجه ضربان بالاتر قلب می شویم با اتکا به استنتاج آماری از گذشته و تلفیق نشانه های محیطی و باورهای فرهنگی درباره نوع هیجان خود و طبیعی یا غیرطبیعی بودن آن آگاه می شویم یا بهتر بگویم آگاهی می سازیم. همچنین در پزشکی انبوهی از مراجعان وجود دارند که از دردهای مزمن، خستگی یا اشکال تنفسی یا گوارشی رنج می برند و نتایج معاینات گسترده، مشکل مشخص بدنی برای ایشان پیدا نمی کنند. در اینگونه موارد به اصطلاح گفته می شود که "مشکل عصبی" است بدون آنکه تفسیر بیشتری ارائه گردد. کلارک معتقد است که بکمک این دیدگاه درباره کارکرد مغز می توان اینگونه بیماری ها را بهتر فهمید و توضیح داد. امیدوارم که هفته آینده توضیح مبسوط این کتاب را در تلگرام و یوتیوب خدمت علاقمندان ارائه نمایم.