Manfred Weber Germanus erit candidatus principalis Factionis Popularis Europae (The European People´s Party, EPP), cum novum europarlamentum mense Maio creabitur. In conventu factionis in urbe Helsinki nuper habito sescenti viginti unus (621) delegati suffragia dederunt, ex quibus Weber paene quingenta (492) accepit; aemulo eius Alexandro Stubb Finlandensi centum viginti septem (127) suffragia data sunt.

Primum bellum mundanum ante centum annos finitum

Die Dominico (1.11.) centum anni acti erant, ex quo primum bellum mundanum finitum est. Festivitates principales factae sunt Parisiis, quo septuaginta moderatores civitatum convenerant. Praesidens Emmanuel Macron cum coniuge Brigitte hospites in Palatio Elysée recepit, unde moderatores ad Arcum triumphalem pedibus processerunt.

In caerimonia commemorationis ibi facta praesidens Macron orationem habuit, qua moderatores mundi hortatus est, ut pro pace coniunctim contenderent. Monuit de cooperatione internationali, qua mutatio climatis, damna naturae, fames, morbi averterentur. Dixit spem nobis potius creandam esse quam metum mutuum incitandum.

Festivitates, apud Arcum triumphalem celebratae, erant culmen septimanae, qua bellum mundanum ante centum annos finitum commemorabatur. Illud bellum, quo a quindecim milionibus usque ad undeviginti miliones hominum interierunt, tractatu pacis hora undecima Parisiensi subscripto, die undecimo mensis Novembris anno millesimo nongentesimo duodevicesimo (1918) finitum est.

Forum pacis Parisiense

Caerimoniis apud Arcum triumphalem finitis secutum est Forum pacis Parisiense, cui maior pars moderatorum interfuit. Forum inauguratum est a praesidente Macron et Angela Merkel, cancellaria foederali Germaniae. Merkel oratione inaugurali pro pace verbis gravissimis appellavit. Ait primum bellum mundanum ostendisse, quo superbia militaris atque defectus communicationis et compromissorum ducerent.

Tertius orator erat Antonio Guterres, secretarius generalis Nationum Unitarum, qui de similitudinibus inter quartum decennium saeculi proximi (1930-1940) et dies hodiernos praemonuit. Aderat etiam Vladimir Putin, praesidens Russiae, sed praesidens Donald Trump, qui coemeterium militum Americanorum Parisiis visit, Foro pacis non intererat.

De antisemitismo redivivo

Mense Novembri ineunte de antisemitismo multa praesertim in Germania dicta sunt, nam die nono (9.11.) octoginta anni acti erant a nocte, quae dicitur crystallina, cum Germania nazistica cives ad crimina antisemitica incitavit. Fenestrae ubique in Germania frangebantur, cum multitudines iratae synagogas, tabernas, domos Iudaeorum deleverunt.

Nocte inter nonum et decimum diem mensis Novembris mille quadringentae synagogae et oratoria atque plus septem milia tabernarum et domuum deleta sunt. Ab ea nocte antisemitismus factus est systematicus et a regimine nazistico comprobatus. Caedes septem milionum Iudaeorum adhuc mentes novorum saeculorum gravat, sed eodem tempore sermones antisemitici passim surgere incipiunt.

Tuomo Pekkanen.

Die Martis (6.11.) in Civitatibus Americae Unitis comitia congressus facta sunt. Congressus Americanus duas cameras continet, quarum inferior ex quadringentis triginta quinque delegatis constat, cum senatus sive camera superior centum senatores habeat. Sententiis computatis apparuit democratas in camera delegatorum superiores evasisse, republicanos autem in senatu victoriam reportavisse.

(Reijo Pitkäranta)

Trump cladem accepit

Fautores utriusque factionis Americanae magna multitudine iure suffragandi usi sunt. Cives enim eodem tempore occasionem habebant aestimandi, quo modo praesidens Donald Trump munus suum gessisset. Ex eventu comitiorum videre licet populum Americanum non velle, ut administratio rei publicae in xenophobia et odio immigrantium posita sit.

(Reijo Pitkäranta)

De rationario Italiae

Ministri civitatum Unionis Europaeae collegas suos Italianos monuerunt, ut rationarium publicum Italiae ad annum proximum praecogitatum rescriberent. In causa esse, quod consilium eorum legibus Unionis oeconomicis repugnaret. Novam dispensationem, in qua pactiones de stabilitate Europae oeconomica serverentur, ante Idus Novembres (13.11.) ad Commissionem Europaeam deferrent.

(Reijo Pitkäranta)

Status novae Caledoniae

Nova Caledonia, quae regio insularis in Oceano Pacifico iacet, etiam posthac pars Francogalliae erit. Suffragio populi die Dominico (4.11.) facto apparuit maiorem incolarum partem (56,4%) velle, ut patria sua cum Francogallia coniuncta maneret neve sui iuris fieret. Studium suffragandi tantum erat, ut paene octoginta centesimae civium ad sententiam ferendam properarent.

(Reijo Pitkäranta)

Commercium animalium

Regimen Sinarum consilium cepit, ut venditio partium tigrium et rhinocerotum in quibusdam casibus permitteretur. Licebit inter alia pulverem ex ossibus eorum confectum ad usum medicinalem offerre, quamvis investigationibus effectus remedii demonstrari non potuerit. Ordo mundi naturae tuendae (WWF) timet, ne consilium cladem immensam animalibus in periculum adductis afferat.

(Saara Honkanen)

De tribus dinosauris

In Argentina reliquiae novae dinosaurorum speciei repertae sunt. Agitur de partibus trium dinosaurorum, quorum unus, cum viveret, duodecim metrorum erat, ceteri duo iuvenculi sex aut septem metra alti. Species inventa ad sauropoda sive ad animalia herbivora longo collo praedita pertinet, quibus maiores beluae in terra numquam fuerunt.

(Reijo Pitkäranta)

Dies Finno-Suetorum

Die Martis (6.11.) in Finlandia cultura et litterae Sueticae celebrabantur, ut quotannis fieri solet. Dies festus eo spectat, ut ius Finno-Suetorum sua lingua utendi recolatur. Est etiam dies memorialis regis Gustavi Adolfi II, qui in Germania bellum gerens postridie Nonas Novembres anno millesimo sescentesimo tricesimo secundo (1632) occisus est.

(Reijo Pitkäranta)

Archaeologi in fundo Ponti Euxini navem mercatoriam antiquissimam reppererunt, quae ex investigatione carbonica iam ante duo milia quadringentos annos aedificata est. Similes naves antea tantum ex picturis vasorum antiquorum notae erant. Illa navis et merces, quas portabat, suo loco in profunditate restant. Tantum particula ad investigationes faciendas deportata est. Grex archaeologorum duo milia chiliometra quadrata de fundo Ponti Euxini investigavit et inter tres annos sexaginta naves fractas invenit, in his illam navem Graecam, quae illaesa manserat. In photographematis factis apparent inter alia arbor mali, transtra remigiumque. Cum aqua in imo mari oxygenio careat, partes navis ligneae per saecula prope integrae conservatae sunt. In investigatione, cui Universitas Southamptoniensis et Academia Scientifica Bulgarica intererant, fundus Ponti Euxini novissimis apparatibus photographicis in profunditate plus duorum chiliometrorum photographari potuit.

Oleg Sentsov a Parlamento Europaeo praemiatus

Parlamentum Europaeum praemium Saharovianum Ucraino Oleg Sentsov tribuit, qui in paeninsula Jamal Sibiriae septentrionalis incarceratus est. Illud praemium, quod valet quinquaginta milia euronum, homini de iuribus humanis et de libertate sententiarum bene merito quotannis datur. Sentsov, quem Russia civem suum habet, de terrorismo a Russis accusatus est.

Aeriportus maximus apud Constantinopolim perficietur

Novus aeriportus, qui in ora Ponti Euxini apud Constantinopolim perficietur, futurus est maximus orbis terrarum. Initio per illum nonagenae miliones viatorum quotannis transibunt, sed propositum est, ut operibus perfectis sint ducentenae miliones. Tum singula aeroplana intervallis quindenarum secundarum illuc descendere aut inde ascendere poterunt.

Natalitas apud Finnos minima

Natalitas in Finnia hoc anno minor fuit quam umquam post annum millesimum nongentesimum (1900), ex quo statistica natorum componi coepta est. Primis decem huius anni mensibus triginta sex milia centum septuaginta sex (36.176) infantes nati sunt, scilicet duobus milibus pauciores quam eisdem mensibus anno ante. Una ex causis natalitatis decrescentis est, quod voluntaria orbitas liberorum crebrescit. Altera, quod coniuges, qui liberos volunt, eos tarde parare incipiunt. Sed fecunditas feminarum post aetatem triginta quinque annorum rapide minuit, etsi sunt differentiae individuales. Praeterea natalitatem morantur causae oeconomicae: inopia quaestus, parva stipendia, incertitudo generalis.

Expositio cattorum universalis 27.-28.10.

Expositio cattorum universalis septimana vergente (27-28.10.) Tammerforsiae (vulgo Tampere), in urbe Finniae, instituta est. Expositi erant plus mille quingenti catti, qui ex viginti septem terris cum possessoribus aut curatoribus venerant. Genera, in quibus de titulo pulcherrimi et electissimi catti certabatur, erant quadraginta septem.

Tuomo Pekkanen

Praesidens Turciae Recep Tayyip Erdogan ait diurnarium Saudianum Jamal Khashoggi in sede diplomatica, quam Arabes Saudiani Constantinopoli habent, crudeliter occisum esse. Scelus diligentissime praecogitatum et e causis politicis commissum esse. Iam ante homicidium postridie Kalendas Octobres factum ex Arabia Saudiana emissarios Constantinopolim venisse, qui locum ad corpus abscondendum idoneum quaererent.

(Reijo Pitkäranta)

Quid Trum nuntiaverit

Praesidens Donald Trump nuntiavit se pactum, quod missilia nuclearia mediae distantiae vetaret, non iam servaturum esse. Neque hoc decretum miraris, si respicis iam quattuor fere annos esse, cum Americani Russos de illa pactione violata accusant. Dicunt Russos novum genus missilium circumvagantium a terra emittendorum fabricatos esse.

(Reijo Pitkäranta)

Quid Theresa May dixerit

Non iam multum abest, quin consultationes de Brexit sive de excessu Britanniae ex Unione Europaea ad finem perductae sint. Hunc nuntium dedit Theresa May, prima ministra Britanniae, quae a suis iam accusabatur, quod Unioni Europaeae nimias concessiones fecisset. Eadem negavit propositum de confinio Irlandiae factum approbari posse.

(Reijo Pitkäranta)

Pons maritimus longissimus

Die Martis (23.10.) in Mari Sinensi pons maritimus omnium longissimus commeatui publico apertus est. Caerimoniae inaugurali praefuit praesidens Sinarum Xi Jingping. Illo ponte quinquaginta quinque chiliometra longo Honcongum et Macaum inter se et cum continenti Sinensi coniunguntur. Quod opus maximum anno bis millesimo nono (2009 susceptum est.

(Reijo Pitkäranta)

Museum artis Amos Rex

Museum artis nomine Amos Rex in media urbe Helsinki inauguratum est. Ibi opera artis tam modernae quam culturarum antiquarum proponuntur. In museo loca expositionis varia et officina artis puerorum iuvenumque insunt. In cinemate eventus diversarum artium festaque cinematographica parantur, et in finibus septimanae pelliculae emittuntur.

(Satu Tuominen)

Chorus Esboënsis victor

Venetiis, in urbe Italiae, certamen cantus choralis puerorum a Claudio Monteverdi appellatum institutum est. Huic certationi duodecim chori e diversis terris oriundi intererant. Victoriam reportavit chorus Finlandensis nomine CandoMini, cuius domicilium in urbe Esboa est. Nec solum in serie puerorum, sed etiam in toto certamine primo loco positus est.

(Reijo Pitkäranta)

De animalibus deliciis

Progressus artis veterinariae effecit, ut morbi animalium familiarium cum bono successu curarentur. Agitur vel de cancris et glaucomatis felium et canum sanandis et de prothesibus iis applicandis. Possessores animalium domesticorum etiam magnam pecuniam veterinariis solvere volunt, dummodo illas delicias in sanitatem restituant.

(Reijo Pitkäranta)

Mense Octobri ineunte valores actionum per orbem terrarum male minui coeperunt. In bursa Helsinkiensi mutatio fuit abruptior quam alibi, nam actiones maiorum societatum paucis diebus decem fere centesimis viliores factae sunt. Causa mutationis videtur esse, quod investitores propter fenora aucta et bellum commerciale inter USA et Sinas ortum sollicitantur. Fenoribus auctis collybistae pecunias suas ex foro argentario detrahunt et spe lucri melioris fenerant. Sollicitudinem auxit praesidens Donald Trump, qui Argentarium Americanorum centrale (Federal Reserv Bank) de pretiis actionum deminutis accusavit eiusque nova consilia fenoris adhuc augendi ridicula et vaesana appellavit.

Casus Khashoggi

Praesidens Trump Arabiae Saudianae poenam severam intentavit, si modo palam factum esset illam terram curavisse, ut Jamal Khashoggi, redactor Saudianus, interficeretur. Khashoggi, qui de administratione Saudiana critice scripserat, postridie Kalendas Octobres in legationem Saudianam Constantinopoli sitam intravit sed exire non est visus. Magistratus Turci Arabiam Saudianam de occisione redactoris Khashoggi accusaverunt. Saudiani, qui petroleo abundant, sunt in Oriente Proximo diutini foederati Americanorum. Ad minas sibi a Trump intentatas responderunt se omnia conamina statum suum labefaciendi, quaecumque essent, penitus repulsuros esse.

Imbres vicos Franciae inundaverunt

In regione Aude Franciae meridionalis-occidentalis, circa oppidum Carcasonem (vulgo Carcassonne), torrentes imbribus concepti septimana ineunte domos inundaverunt, pontes et vias abruperunt, totos vicos circumcinxerunt. Arbores torrentibus dereptae cursum aquarum passim ita clauserunt, ut imbre iam desinente inundatio adhuc cresceret. Saltem tredecim homines in calamitate perierunt.

Oscar Romero canonizatus

Oscar Romero, archiepiscopus Salvatorianus, a Papa Francisco in numerum sanctorum die Dominico (14.10.) relatus est. In patria Salvatoria pauperes defendit atque violentiae exercitus et copiarum semimilitarium obstitit. Anno millesimo nongentesimo octogesimo (1980) a sicariis occisus est. Simul cum archiepiscopo Romero Papa Paulus VI (1963-1978) sanctificatus est.

Feriatio in patria magis quam ante placuit

Cum aestas solito calidior esset, Finni ferias magis quam ante in patria egerunt. Inter menses Maium et Augustum, ut statistica indicat, feriationes Finnorum in deversoriis patriis plus tres miliones numerabantur. Nihilo minus etiam aestate Europa meridiana plures Finnos quam ante alliciebat. Italia hoc anno Finnis magis placuit quam Hispania et Graecia, in quae plura itinera suscipi solent quam in alias terras peregrinas. Finni, inter quindecim et octoginta quattuor annos nati, aestate huius anni in summa plus viginti duo miliones itinera peregre fecerunt.

Tuomo Pekkanen

Rerum periti a Nationibus Unitis delecti moderatores mundi graviter monuerunt, ut curarent, ne globus terrestris plus uno et dimidio gradu Celsiano calefieret. Nisi id fecissent, naturam orbis terrarum magnis periculis expositum iri. Si temperatura caeli aucta esset, iam impediri non posse, quin aestus vel in hemisphaera septentrionali fervidiores fierent, segetes deminuerentur, multa genera animalium emorerentur.

(Reijo Pitkäranta)

De emissionibus Hollandiae

Tribunal Hollandiense statuit regimini civitatis providendum esse, ut emissiones caelum calefacientes velocius coercerentur quam ministri cogitavissent. Officium administrationis ex lege esse cives ab incommodis mutationis climaticae tutari. Constat pollutiones aerias in Hollandia annis proxime praeteritis non satis deminutas esse.

(Reijo Pitkäranta)

Rerum in Iemenio condicio

Amplius tres anni sunt, cum in Iemenio bellum intestinum geritur. Rerum condicio ibidem tam mala est, ut ordines auxiliares operarios suos eo non iam mittere audeant. Itaque necesse est, Iemenienses ipsi auxilium peregre sibi missum inter se distribuant. Periculum autem est, ne subsidium civibus destinatum ad usus privatos convertatur.

(Reijo Pitkäranta)

Montserrat Caballé mortua

Montserrat Caballé, cantatrix dramatum melicorum Hispana, de vita decessit octoginta quinque annos nata. Diem supremum obiit pridie Nonas Octobres (6.10.) in nosocomio Barcinonensi, quo mense Septembri deportata erat. Insignis erat sua pulcherrima voce acuta, quae toto fere orbe terrarum nota erat.

(Reijo Pitkäranta)

De pluviis in Australia

His diebus regiones Australiae pluviis largis recreatae sunt. Hoc praecipue agricolae et educatores pecorum diu exspectaverant, cum praedia eorum per totum annum siccitatibus pessime laborarent. Quae cum ita essent, frumentum in agris parum processit et magna copia pecoris pabulo deficiente ad lanienam adducta est.

(Reijo Pitkäranta)

Praemium Nobelianum pacis

Praemium Nobelianum pacis hoc anno inter medicum Congensem Denis Mukwege et activistam ex Iraquia oriundam Nadia Murad dividitur. Praemio ornati a Commissione Nobeliana laudati sunt, quod feminas in bello violentiae sexuali subiectas adiuvarent. Murad, quam ordo Isis tres menses in captivitate tenuit, non amplius viginti quinque annos habet.

(Saara Honkanen)

Dies natalis Alexis Kivi

Die Mercurii (10.10.) in Finlandia dies natalis scriptoris Alexis Kivi vexillis propositis celebrabatur. Is apud nos tanti aestimatur, ut pater litterarum Finnicarum appelletur. Comoedia sua, cui nomen ’Sutores rustici’, anno millesimo octingentesimo sexagesimo quinto (1865) praemium statale accepit. Opus autem eius principale est fabula, qui ’Septem fratres’ inscribuntur.

(Reijo Pitkäranta)

Barack Obama, pristinus praesidens Americanorum, in Europa peregrinans Helsinkium breviter (27.9.) visit. In conventu negotiatorum (Nordic Business Forum), ubi plus septem milia participum ex quadraginta terris aderant, orationem habuit.

Summa orationis erat: nihilo minus in mundo plus boni esse quam mali. Finniam aliasque terras Scandinaviae felices laudavit, quia cives admodum aequales essent et educatio scholastica gratuita omnibus pateret. Finniam esse felicissimam, multa ex illa terra disci posse. Historiam generis humani in universum aestimanti in melius processisse sed interdum in chaos delapsam esse. Mundum autem numquam opulentiorem fuisse quam hodie.

Tsunami in Indonesiam incidit

Plus mille quadringenti homines perierunt, cum fluctus tsunami ex motu terrae ortus in insulam Sulawesi Indonesiae (28.9.) incidisset. Magistratus timent, ne numerus victimarum in multa milia ascendat. Maxime afflicta est urbs Palu et proxima illi Donggala. In regione motui terrae et fluctui exposita circiter sescenta milia hominum habitant.

Climate calefacto herbae arcticae fiunt altiores

In regionibus arcticis herbae altiores quam ante fiunt. Causa mutationis partim est, quod genera altiora in septentrionem diffunduntur, partim quod herbae iam exsistentes melius crescunt. Etiam floritio primo vere tempestivior facta est. Variationem localem affert etiam numerus animalium herbivororum. Exempli gratia in Finnia, ubi plus trandrorum pascuntur quam in tundra aliarum terrarum, tarandri impediunt, ne altiores herbae in montes diffundantur. Proprietates herbarum in regionibus montuosis Alascae, Canadae, Russiae, Islandiae, Suetiae, Norvegiae, Finniae mensuratae sunt. Apparuit vegetationem tundrae climate calefacto altiorem factam esse.

Proventus fungorum optimus

Timendum erat, ne aestas in Finnia sicca et solito longior proventum fungorum deminueret. At evenit, ut fungi propter siccitatem uno quidem mense serius sed abundanter in silvis provenirent. Praesertim boletus specie edulis legitur et in Italiam, ubi habetur in deliciis, exportatur. Alter fungus, qui in Finnia pullulat, est Tricholoma matsutake, qui nomen speciminis habet Iaponicum, quia in Iaponia tanti aestimatur, ut pro chiliogrammate etiam quattuor milia euronum solvantur. Exportatio autem ex Finnia in Iaponiam est difficilis, nam Iapones volunt, ut fungus intra duos dies postquam carptus est, in mensam portetur.

Charles Aznavour obiit

Charles Aznavour, cantor nonaginta quattuor annorum, Parisiis ex parentibus Armeniis natus, Kalendis Octobribus diem obiit supremum. Inter curriculum septuaginta fere annorum unus ex cantoribus Franciae maxime popularibus factus est, qui plus mille cantiones scripsit. Numerus discorum eius, qui venierunt, centum octoginta miliones superat. Praeterea in octoginta pelliculis recitavit.

Tuomo Pekkanen

Die Dominico (23.9.) multo mane in Kiihtelysvaara, quae pars urbis Joensuu est, ecclesia lignea ducentorum quinquaginta fere annorum incendio deleta est. Neque abest suspicio, quin aliquis ei dolo malo ignem subiecerit. Quamvis aedes solo aequaretur, custodi tamen templi mirum in modum contigit, ut picturam altarium et vasa sacra pretiosissima e flammis servaret.

(Reijo Pitkäranta)

QUID DONALD TRUMP DIXERIT

Hac septimana in urbe New York conventus generalis Nationum Unitarum agitur. Praesidens Donald Trump oratione habita ducem Coreae Septentrionalis Kim Jong-un valde laudavit, sed Iraniam vehementer reprehendit. Risum auditorum movit dicens se iam maiores res gessisse quam quemquam alium e suis praedecessoribus.

(Reijo Pitkäranta)

NORLÉN PRAESES PARLAMENTI

Die Lunae (24.9.) praeses parlamenti Suetiae creatus est Andreas Norlén, fautor factionis dextrae moderatae. Quo facto Stefan Löfven, democrata socialis, principatum regiminis amisit. Officium parlamenti est de principe ministro eligendo suffragari, quam ob rem Norlén cum diversis partibus de candidatis inveniendis colloqui coepit.

(Reijo Pitkäranta)

PAPA IN TERRIS BALTICIS

Septimana vergente papa Franciscus iter quadriduanum in terras Balticas fecit, ut anniversarium earum centesimum honoraret. Die Dominico in urbe Lituaniae Caunas missae sollemni praefuit, cui multa dena milia hominum adfuerunt. Ex Lituania in Lettoniam ire perrexit, donec die Martis in Estoniam venit, ubi visitationi finem fecit.

(Reijo Pitkäranta)

DE COPIA EIECTAMENTORUM

Fieri potest, ut copia eiectamentorum triginta annis in mundo etiam septuaginta centesimis augeatur, ut ex investigatione Argentariae mundanae apparet. Incolae terrarum opulentarum trientem reliquiarum pariunt. Plerumque quidem operam dant, ut copiam earum deminuant et fructum ex iis capiant. Apud populos egentiores autem maior pars purgamentorum omnino non deletur.

(Satu Tuominen)

NUMERUS TIGRIUM AUCTUS

Numerus tigrium in Nepalia intra novem annos duplex fere factus est. Ex investigatione recens divulgata patet ibidem hodie amplius ducentos tigres inveniri, cum multitudo eorum anno bis millesimo nono (2009) centum viginti fuerit. Qui nuntius tutoribus naturae novam spem ad animalia moribunda servanda dat.

(Reijo Pitkäranta)

MODRIC ET MARTA VICTORES

Lusor pedifollicus hoc anno omnium optimus electus est Luca Modric natione Croatus. Ei maxime id tribuitur, quod grex Croatorum in certaminibus mundialibus hac aestate Parisiis factis nomisma argenteum consecutus est. In serie feminarum victoriam reportavit Marta sive Marta Vieira da Silva, sphaerista Brasiliensis triginta duos annos nata.

(Reijo Pitkäranta)

Praesidens Sauli Niinistö diurnarium actorum Germanicorum Frankfurter Allgemeine Zeitung recepit et ad illius interrogationes de rebus futuris Europae, de Donaldo Trump, de Finniae in Russiam relationibus respondit. De praesidente Russiae Niinistö dixit Putinum ad colloquia bene praeparatum semper venire ideoque cum illo magna prudentia agendum esse. Monuit se et Putinum bonam consuetudinem habere atque de summis rebus facile colloqui. Finniam limitem mille trecentorum chiliometrorum cum Russia communem habere, quam ob rem opus esset, ut relationes mutuae in bono statu permanerent. Rebus sic stantibus Finnos societatem cum Natone non esse petituros. Cum diurnarius de praesidente Trump interrogavisset, qui Europam pro aemula, etiam pro hoste haberet, Niinistö respondit nunc primum post secundum bellum mundanum problemata tam difficilia in relationibus transatlanticis orta esse. Antea dubium non fuisse, quin illae relationes pretiosae essent. Praesidentem Trump id mutavisse.

Maximae bellandi exercitationes

In Russia orientali maximae post Unionem Sovieticam dissolutam exercitationes bellandi nuper (11.-16.9.) factae sunt. Intererant trecenta milia militum, triginta sex milia vehiculorum militarium, mille aeroplana aut helicoptera, octoginta naves bellicae. Intererant etiam tria milia ducenti milites Sinenses, quod testimonium est cooperationis inter Russos et Sinenses.

Tempestates saevierunt

Typhon, Florence nominatus, in ora orientali Americae Septentrionalis saeviit. Inundatio, quam sustulit, in Carolina Septentrionali urbem Wilmington plus centum milium incolarum insulavit, cum vias eo ducentes et aeriportum cooperuit. Dum Florence Americanos procellis furentibus castigat, alter typhon nomine Mangkhut in Oceano Pacifico ortus est. In insulis Philippinis et Sinis meridianis maxima damna fecit. Cursus traminum revocati et viae publicae clausae sunt. Periculo imminente plus tres miliones Sinenses ex regionibus typhoni expositis deportati sunt. Pro certo nuntiatum est saltem sexaginta quinque homines in tempestate interisse et complures denos incolas labinis terrae obrutos esse.

Pestis suina subus Finnorum imminet

Pestis suina Africana, morbus letalis, qui facile vagatur, in Russia occidentali haud procul a confinio Finniae occurrit. Periculum est, ne apri, quorum greges limitem transeunt, contagionem in sues Finnorum importent. Ideo ministerium agriculturae praecepit, ut investigaretur, quo modo transitus aprorum saepimento in limite posito impediretur.

De cattis Russorum

In Russia plures quam in aliis terris catti esse dicuntur, quorum dies nationalis Kalendis Martiis apud Russos celebratur. Partes conspicuas agunt catti in museis viventes, qui curant, ne mures tabulis aliisque artificiis damna faciant. Exempli gratia in clarissimo museo Ermitage Petropolitano complures deni catti operantur.

Tuomo Pekkanen.

Die Dominico (9.9.) in Suetia comitia parlamentaria habita sunt. Quorum victoriam

manifestam reportaverunt democratae Sueti, cum favorem amplius septendecim centesimarum

(17,6%) sibi paraverunt itaque partes magnitudine tertiae evaserunt. Democratae sociales

cladem acceperunt, quamquam adhuc auram popularem ceteris maiorem habent suffragiorum

plus duodetriginta centesimas (28,4%) consecuti. Conservativi moderati paene viginti

(19,8%), factio centralis amplius octo (8,6%), partes sinistrae paene octo (7,9%) centesimas

sententiarum obtinuerunt.

(Reijo Pitkäranta

Corea 70 annorum

Corea Septentrionalis, quae res publica popularis democratica dicitur, die Dominico (9.9.)

septuaginta annos complevit. Ad honorem eius rei in urbe capite pompa militaris instituta est,

cui tamen missilia ballistica intercontinentalia deerant. Etiam alioquin milites in illa

ostentatione minus conspicui erant quam ante.

(Reijo Pitkäranta)

Quid Obama dixerit

Barack Obama, pristinus praesidens Civitatum Americae Unitarum, oratione habita mirum

quam vehementer praesidentem hodiernum Donald Trump reprehendit. Antea adversus eum

locutus verbis moderatioribus usus erat. Nunc autem imprimis id praesidenti vitio dedit, quod

ministerium iustitiae diversis modis vexavisset. Trump respondit se orationem quidem

audivisse sed inter eam obdormivisse.

(Reijo Pitkäranta)

Orban verba fecit

Victor Orbán, princeps minister Hungariae, in parlamento Europaeo orationem habuit.

Censuit par non esse, ut Unio Europaea decretis regiminis, quod populus elegisset, ullo modo

interveniret. Constat Hungariam de legibus fundamentalibus Unionis violatis accusari.

(Reijo Pitkäranta)

De usu oceanorum

Die Martis (11.9.) civitates Nationum Unitarum sociae consultare coeperunt, quanam ratione

opes oceanorum orbis terrarum optime consumerentur et saluti naturae eorum provideretur.

Rerum periti enim de statu marium magnorum solliciti sunt monentes animantia marina iam

nunc ex nimia piscatura, mutatione climatica, aliis damnis ab homine allatis laborare.

(Reijo Pitkäranta)

Exercitatio corporis

Plus quam quarta pars hominum non satis corpus exercet, ut aestimat Ordo mundi sanitarius

(WHO). Ex statisticis apparet adultos praecipue in terris opulentis parum se movere.

Investigatores monent exercitationem corporis nemini neglegendam esse, cum corpore

movendo periculum morborum cardiovascularium, diabetae, cancri valde deminui possit.

(Saara Honkanen)

Viridaria nationalia

Viridaria Finlandiae nationalia magna ex parte in debili statu sunt. Quod imprimis ad eorum

locorum transitus pertinet, quae ponticulo ligneo coniuncta sunt. Res mense Iulio in medium

venit, cum pons pensilis in Lapinsalmi factus vetustate collapsus est. Post calamitatem

administratores silvarum investigare coeperunt, cuius condicionis diversa viridaria essent.

(Reijo Pitkäranta)