Vandaag bespreken we het boek Over vrijheid van Timothy Snyder.

We kregen deze Nederlandse vertaling van de uitgever Balans. Dank je wel.

Wat een geweldig boek. Nadat we eerder het boek Over tierannie van Snyder lazen en hebben besproken was dit boek andere koek. Dit boek van 380 pagina’s koste meer moeite om te lezen door de andere stijl, maar dat maakte het zeker geen slechter boek. Door het boek ben ik me gaan realiseren hoe belangrijk vrijheid is en wat dit inhoud voor verschillende mensen. Verder leerde ik het belangrijke verschil tussen negatieve en positieve vrijheid, vrijheid van vs vrijheid om. Hierbij erken ik dat ik zelf veel geluk heb gehad met de hoeveel vrijheid die ik mijn leven heb gekregen, door de plek waar en de tijd waarin ik ben geboren.

Timonthy Snyder is hoogleraar geschiedenis aan Yale en medewerkers van het Instituut voor Menswetenschappen in Wenen. Door zijn onderzoek van Duitsland in de tweede wereldoorlog en de USSR, zijn tijd die hij verbleef in Oekranie, Polen en Rusland geeft hij interessante ervaringen uit de praktijk en vergelijkt dit regelmatig met de toestand en het effect op de VS. Hierbij komt de VS er meestal niet positief uit.

Het boek is opgebouwd rondom de vijf elementen die voor Snyder cruciaal zijn voor vrijheid van de mens.

Inleiding: Vrijheid

Soevereiniteit

Onvoorspelbaarheid

Mobiliteit

Feitelijkheid

Solidariteit

Besluit: Bestuur

Voorwoord

Vrijheid is niet alleen de afwezigheid van het kwade, maar de aanwezigheid van het goede. Met dit boek probeert Snyder om vrijheid te definiëren. Of we vrij zijn of wordden, hangt vooral af van de daden van anderen.

soevereiniteit - aangeleerde vermogen om keuzes te maken;

onvoorspelbaarheid - de kracht om natuurlijke regelmatigheden in te zetten voor persoonlijk doeleinden;

mobiliteit - het vermogen om je op basis van bepaalde waarden door ruimte en tijd te bewegen;

feitelijkheid - de mogelijkheid om grip te krijgen op de wereld en haar te veranderen;

solidariteit - de erkenning dat iedereen recht heeft op vrijheid.

Een soeverein persoon combineert zelfgekozen waarde met de buitenwereld om iets nieuws te scheppen.

Denkers: Frantz Fanon, Vaclav Havel, Leszak Kolakowski, Edith Stein en Simone Weil.

Inleiding: Vrijheid

Het hoofdstuk begint met een verhaal over de Liberty Bell. Snyder laat zien dat vrijheid niet hetzelfde is als een overheid die zich nergens mee mag bemoeien.

Het inruilen van vrijheid voor veiligheid, met meer toezicht en bewaking.

Op p41 wordt oligarchische overwinning van Trump genoemd, met hulp van Poetin en geld (te weinig belasting betalen op de erfenis).

Vrijheid van meningsuiting is ook positief, een persoonlijke keuze. Vrije wil is een kwestie van karakter.

Soevereiniteit

Het verschil tussen Leib en Körper (Edith Stein - Eerste Wereldoorlog)

We vergaren zelf kennis wanneer we anderen erkennen.

Politieke systemen die op gericht zijn op vrijheid om doen het beter dan die gericht zijn op vrijheid van. p60

Het lichaam zien als bron van winst (de gezondheidszorg in de VS).

Stein het belang van empathie om vrij te zijn.

Vrijheid begint met soevereiniteit en soevereiniteit heeft met lichamen te maken.

Iedere vrije volwassene heeft als kind veelvuldig hulp gehad. Moederschap hoort bij vrijheid.

Onvoorspelbaarheid

Havel: onvrijheid staat gelijk aan voorspelbaarheid. Door samen te werken scheppen mensen onvoorspelbaarheid en vreugde in de wereld. Vrije mensen zijn voorspelbaar voor zichzelf, maar onvoorspelbaar voor autoriteiten en machines. Machines worden gebouwd voor waarschijnlijkheid en maken mensen onvrij. De libertariërs uit Silicon Valley houden ons een nieuwe wereld voor, om dan te zeggen dat er geen alternatieven zijn (Ai), en dat we daarmee ons leven naar een scherm hebben verplaatst.

Aristoteles: wanneer we oordelen over welke waarde van toepassing is in welke situatie, dan oen we wat juist is.