1. تفاوت وام ها؛ نوع وام، شرایط گرفتن وام، نرخ سود، جریمه های دیرکرد، زمان سررسید

• عقود بانکی؛ مشارکتی ( مدنی و مضاربه ای) ، مبادله ای و تعهدی
• نحوه سود در عقود مشارکتی، نحوه سود آوری و محقق شدن پروژه
• عقود مبادله ای (نوع جریمه و تاخیر تادیه به شکل 6 درصد و یا پلکانی
• مکانیسم های دفاعی در برابر بانک

جنس وام ها و نوع قرارداد های آن با هم متفاوت است:

برخی از وام ها در قالب عقد مشارکتی دریافت می شوند. همان طور که می دانید پولی که به عنوان وام در اختیار شما قرار می گیرد حاصل سپرده گذاری های مردم است. بانک این پول را با نوشتن قرارداد در اختیار وام گیرندگان قرار می دهد. این نوع قراردادها مشارکتی، مبادله ای و تعهدی هستند. اما علت تفاوت این عقود در چیست:؟

عقود مبادله ای:

اگر شما به عنوان یک تولید کننده نیاز داشته باشید تا کالا و تجهیزاتی را خریداری کنید و پول این تجهیزات را می خواهید از بانک دریافت کنید چراکه صاحب کالا از شما پول نقد دریافت می کند. صاحب کالا پیش فاکتوری را به شما ارائه می کند و شما آن را به بانک تحویل می دهید. نوع قرارداد در این زمینه اهمیت بسیاری پیدا می کند. در این مورد بانک پول را در حساب فروشنده جنس واریز می کند و جنس را خر یداری می کند. بانک هزینه این جنس را اقساطی از شما کسر می کند.

بانک در این زمینه یک جدول قسط به شما می دهد که ماهانه باید پرداخت شود. اگر قسط یک ماه پرداخت نشود، جریمه می شوید. شورای پول و اعتبار ارکانی داخل بانک مرکزی است و نرخ سود را همه ساله در این نوع قراردادها تعیین می کند که در قالب یک بسته سیاستی- نظارتی است. بانک نمی تواند مبلغی بیشتر از آن را از شما دریافت کند. از سال 95 تا سال گذشته نرخ بهره عقود مبادله ای 18درصد بوده است.

عقود مشارکتی:

در این عقود، بانک با فرد وام گیرنده شریک می شود. یک حساب مشترک ایجاد می شود و بانک یک آورده دارد. در این نوع عقود، بانک، کل یا بخشی از سرمایه مورد نیاز یک فعالیت اقتصادی (تولیدی، تجاری یا خدماتی) را تأمین می کند و در نهایت، در انتهای فعالیت، مطابق قرارداد فی مابین با صاحبکار اقتصادی، سود حاصل از این فعالیت را تقسیم می نماید. در این مدل کسی به کسی بدهکار نیست بلکه شریک هستند. حداقل نرخ سود در این نوع قراردادها اهمیت بسیاری دارد. یعنی هیچ بانکی اجازه ندارد که وارد فعالیت بازرگانی شود که سود تعیین شده از آن سطح حداقلی کمتر باشد. بانک ها نمی توانند برای به دست آوردن مشتری بیشتر، این درصد را کاهش دهند. گاهی اوقات بانک ها این نرخ ها را تغییر داده و افزایش می دهند.