Gentrificatie voltrekt zich vaak geleidelijk en geruisloos. Niet als het aan kunstenaar (en wetenschapper en ontwerper) Sjoerd ter Borg ligt. Met behulp van nieuwe technieken maakt hij uitsluiting door gentrificatie zichtbaar, vertelt hij aan Sander Pleij in deze aflevering van MENS. 'Je ziet de cultuur verdwijnen.' Kijk voor een overzicht van alle afleveringen op vn.nl/mens.

MENS wordt gemaakt door Sander Pleij en Hans Poel

Archieven, artificial intelligence en appeltaart klinken misschien als een willekeurig samenraapsel van onderwerpen, maar als je Marieke van Erp erover hoort vertellen, klinkt het plots allemaal heel logisch. Ze vertelt wat een archivaris allemaal kan met AI (en wat appeltaart daarmee te maken heeft).

Kijk voor een overzicht van alle afleveringen op vn.nl/mens

Uğur Ümit Üngör is hoogleraar Holocaust- en Genocidestudies. Zijn studie naar Syrië zit vol lessen voor Nederland, vertelt hij. 'We hebben de illusie dat we in permanente vrede leven. Zelden denken we na hoe een samenleving kan afglijden naar polarisatie en een beginnende burgeroorlog.'

Kijk voor een overzicht van alle afleveringen op vn.nl/mens.

MENS wordt gemaakt door Sander Pleij en Hans Poel.

Drie jaar geleden haalde Kruidvat een kleurboek met een afbeelding van Adolf Hitler uit de schappen. Het voorval werd wereldnieuws. Journalist Lex Boon zoekt uit hoe het kon gebeuren. In deel vijf van zijn zoektocht probeert hij contact te leggen met de drukkerij in India.

Hoofdredacteur Ward Wijndelts leest voor. Montage door Hans Poel.

Als we egodocumenten lezen, van bijvoorbeeld Susan Sontag of Joan Didion, spiegelen we ons vaak aan de auteurs. Ze draaien om de pogingen van de auteurs om te doorgronden hoe zijzelf, hun omgeving en de wereld in elkaar steken, schrijft Dieuwertje Mertens. Schrijvers van nu kijken de kunst af bij deze moderne klassiekers.

Hoofdredacteur Ward Wijndelts leest voor. Montage door Hans Poel.

Een NSB-vader die de chauffeur was van Anton Mussert en een Duitse moeder. Het was voor Dries niet gemakkelijk na de Tweede Wereldoorlog, terwijl hij tijdens de oorlog nog maar een kleuter was. Hoe was het om op te groeien onder die omstandigheden? En hoe kijkt Dries er nu op terug? Zijn kleinzoon (ook Dries geheten) vraagt het hem. 'Hij is altijd op zoek naar gerechtigheid.'

Kijk voor een overzicht van alle afleveringen op vn.nl/nu-het-nog-kan. Deze podcast wordt gemaakt door Misha Melita en Djuna Kramer.

Nu het leven weer langzaam terug naar normaal gaat, maken we met Daan Roovers de balans op. Wat heeft corona voor ons betekend? Deze vijf verschuivingen vinden nu plaats in onze samenleving. ‘De samenleving is maakbaarder dan we dachten.’

Hoofdredacteur Ward Wijndelts leest voor. Montage door Hans Poel.

Nieuwe technologieën die worden verkocht met de pretentie dat ze mensen dichter bij elkaar brengen, doen juist het omgekeerde. Dat kan anders, dachten kunstenaars/ondernemers Justus Bruns en Mingus Vogel. Dus bedenken ze ontwerpen waarbij technologie een verbindende rol heeft, zoals gezamenlijke meditatie aan de hand van gezichtsherkenningssoftware of stoelen waarbij je wel naast elkaar móét gaan zitten.

Kijk voor een overzicht van alle afleveringen op vn.nl/mens

Al decennia wordt er gemord over de ondoorzichtige benoemingen en de dubbele pet van de Raad van State. Het eeuwenoude instituut adviseert de regering over wetsvoorstellen, maar is ook de hoogste bestuursrechter van Nederland. Kim van Keken en Dieuwertje Kuipers bogen zich over de weinig transparante benoemingen en dubbele petten van de Raad van State.

Hoofdredacteur Ward Wijndelts leest voor. Montage door Hans Poel.

75 jaar geleden werd Nederland bevrijd. Soms lijkt dat, vooral voor de naoorlogse generaties, ver weg. Maar er zijn nog genoeg ouderen die er levendige herinneringen aan hebben. Als we willen weten hoe het was, hoeven we dat hen alleen maar te vragen. Nu het nog kan. In deze podcast gaan kleinkinderen in gesprek met hun grootouders over de oorlog. Dit is aflevering 3.