Jak to jest kiedy ktoś bliski postanawia, że już nie będzie walczył. Że chce odejść.

A nasz punkt widzenia jest zupełnie inny - my chcemy go zatrzymać za wszelką cenę.

I wtedy czyje się liczy? Przekonywać? Nie pozwalać? Działać wbrew woli, leczyć na siłę, trzyma ć

kurczowo przy życiu? Jak się w ogóle pogodzić z tym, że ten ktoś podjął taką decyzję i nas nie ma

w tej układance. Że nie chce żyć już chociaż ma nas? Nie wiemy jak to jest jeśli tego nie

doświadczymy

Mój rozmówca Rafał – doświadczył. I opowiada jakie uczucia temu towarzyszą. Ile w tym niezgody, a

ile pokory.

Życiowe i może się przydać.

Przeczytaj:

✦ Tomasz Tyczyński „Nieuzasadnione poczucie szczęścia”

Posłuchaj

✦ Giaccomo Puccini, aria Nessum Dorma z opery Turandot

Jak się dobrać do tego tematu. Czy może lepiej go w ogóle nie ruszać?

O samobójstwach rozmawiam z suicydolożką Minerwą Wdzięczkowską (@minerwapoject), która edukuje ludzi w sieci na temat odebrania sobie życia. Zna temat w teorii praktyce. Rozmawiamy o symptomach i tym czy da się rozpoznać, że ktoś planuje odebrać sobie życie.  Za to nie rozmawiamy o metodach, bo taka jest zasada.
Zastanawiamy się czy można pomóc i powstrzymać kogoś, kto nie chce już dłużej żyć. I punktów, od których zaczyna się droga myślenia o samobójstwie. Jak wygląda ta droga.

Szukamy związków ze zdrowiem psychicznym, zastanawiamy się czy Blue Monday rzeczywiście istnieje i czy samobójstwem można się „zarazić”? Czy żarty z samobójstw są czerwoną flagą?

Oraz dlaczego popkultura je tam romantyzuje? I czy można stracić wrażliwość na ten temat?

Jest w naszej rozmowie nadzieja, – że kryzysy samobójcze bywają okresowe i mijają. I że prawdopodobnie każdy taką myśl w życiu miał (w końcu to część złożonej istoty humanizmu), ale to nie znaczy, że coś z tym zrobi. Skupiamy się na tym by zauważać koła ratunkowe. Jest ich tak mnóstwo.

Ps. A rozmowę szczególnie dedykuję, już Ty wiesz, komu.

Przeczytaj (książki i strony internetowe):

Al. Alvarez Bóg Bestia. Studium Samobójstwa

Książki dla młodzieży Weronika Łodyga

Ewa Nowak „Orkan. Depresja”

Minerwaproject.pl

Zwj.pl

Obejrzyj:

„Wiatr. Thriller dokumentalny” reż. Michał Bielawski

Posłuchaj:

„Krzesany” poemat symfoniczny, Wojciech Kilar

https://www.youtube.com/watch?v=ssVK-dSSo8o

Dzisiejszy odcinek jest o tym, że, sorry, co by nie mówić matka jest tylko jedna

I nie zawsze siedzi z tyłu

A konkretnie — że ludzka więź z matką jest specyficzna, jedyna w swoim rodzaju i przecięcie jej jest chyba trudniejsze od innych odejść

 Co nasze matki zabierają ze sobą, kiedy odchodzą? 

 Jaką pustkę zostawiają ze sobą i jak ją zasypać? 

I dlaczego lepiej zapytać ją o to, kogo w młodości kochała niż o przepis na pomidorową.

 Bo Matka jest też trochę konstruktem kulturowym i czasami bywa czarna (Black Mother). Jak Madonna.

 Odcinek jest hołdem dla tych, których matki niedawno odeszły, lub niebawem to się stanie.

 Rafał, Liliana, Beata, Agata — myślę o Was! 

Przeczytaj: 

✦ Sylwia Chutnik „Tyłem do kierunku jazdy”

✦ Douglas Stuart „Shuggy Bain”, „Młody Mungo”

✦ Tatiana Tibuleac „Lato, kiedy mama miała zielone oczy”

✦ Mira Marcinów „Bezmatek”

✦ Marcin Wicha „Rzeczy, których nie wyrzuciłem”

Posłuchaj

✦ Podcast „O zmierzchu” Marty Niedźwieckiej, odcinek „Jasna matka i ciemna matka”

✦ Giovanni Battista Pergolesi „Stabat Mater”

www.youtube.com/watch?v=PDdOuy8-JBo

O starości, jako przystanku i młodości z gumy rozmawiam z Anną Augustyn Protas (@wo meno power) dziennikarką, autorką książek i etyczką.

Rzucamy snop światła na ludzi starszych, zastanawiamy się, kim są w naszej kulturze. Czy jeszcze nośnikami pamięci, czy już tylko ciężarem. Bywa mądrze – rozmawiamy o kulturach postfiguratywnych, prefiguratywnych i kofiguratywnych.  O tym, że dzisiaj starsi to postarzeni młodzi. Zastanawiamy się nad kobiecym starzeniem z menopauzą w tle. O tym, co się dzieje, kiedy idziemy ulicą i już nie zbieramy spojrzeń. To dobrze, czy niedobrze? O 70 latkach na Tinderze też rozmawiamy.

Wyszło nam przewrotnie optymistycznie - mówimy o pierwszej i drugiej starości, o zdrowej medycynie o tworzeniu wspomnień. O kolejności rzeczy. I jak zrobić, aby dochodząc do kolejnej bazy mieć odhaczone najważniejsze rzeczy.

Mówimy o rozciąganiu czasu, o poszukiwaniu duchowości, o tym jak się z wiekiem przedefiniujemy. Też o tym, czy starość ma w sobie dość mocy by przygotować nas do ostatecznego. I kiedy następuje ten moment, w którym widzimy, że to już się wydarzyło, starość przyszła nieodwołalnie, koniec, kropka.

Jaka to jest energetyczna rozmowa, nie wiedziałam, że to taki wdzięczny temat! Ani, dziękuję za ten cały śmiech!

.

Przeczytaj, nie pożałujesz:  

✦ Anna Augustyn Protas, dr Tadeusz Oleszczuk „O Menopauzie, czego ginekolog Ci nie powie”

✦ cokolwiek Elisabeth Strout i Juliana Barnes’a

✦ Barbara Woźniak „Niejedno”

✦ Ann Patchett „Stan Zdumienia”

Posłuchaj:

✦ Claude Debussy, Clair de Lune

https://www.youtube.com/watch?v=CvFH_6DNRCY

Jest nas więcej! Osób, które chcą rozmawiać o śmierci. Moja kolejna rozmówczyni Kasia Borowczak stworzyła Projekt Rozmowa (pl.project-conversation.com, @project.conversation).  Z rozmachem! O odchodzeniu rozmawia z ludźmi z wielu krajów, kontynentów, w wielu językach.

Kasia chciała pokazać, że nawet, jeśli jesteśmy bardzo różni, pochodzimy z innych kręgów kulturowych, mamy odmienne wyznania religijne i polityczne - łączy nas jedno. Nikt nie chce przechodzić przez śmierć bliskich i towarzyszą nam bardzo podobne emocje, gdy to już nastąpi. Kasia była też zawiedziona sposobem podchodzenia do śmierci w naszym kręgu kulturowym i chciała poeksplorować czy gdzieś indziej na świecie można do tego tematu podchodzić w bardziej czuły i wspierający sposób, ·Dzięki niej dowiedziałam się o istnieniu kogoś takiego jak manager śmierci O tym, że w polskiej przestrzeni internetowej już miejsce, gdzie można „zdeponować” swoje pośmiertne życzenia, a nawet filmy dla tych, którzy zostają. Rozmawia z osobami, które stworzyły jogę dla osób w żałobie i tymi, które edukują na temat żałoby środowisk nieheteronormatywnych.

Kasia w swoich spotkaniach chce każdemu dać przestrzeń do godzinnej rozmowy o tym „jak to wygląda u Ciebie”. To nie terapia, to czułe wysłuchanie.

Kasia niczym Holly Golightly ze ‘śniadania uTiffanego jest nieustannie w podróży, na naszą rozmowę prowadziłyśmy między warszawskim Targówkiem, a … Kolumbią, (co czasami słuchać).  

Ps. wysłuchajcie, a dowiecie się, dlaczego Meksykanie zostawiają na kominku sól i cukier dla swoich zmarłych.

Przeczytaj:

✦ Małe eksperyment ze szczęściem sekretny dziennik Hendrika Groena lat 83 i ¼

✦ Trzech Panów na łódce nie licząc psa Jerome K. Jerome

✦ From here to eternity. Travelling the world to find the good death. Caitlin Doughty

Posłuchaj

✦ Jan Sebastian Bach Pasła wg Św Jana BWV 245

https://www.youtube.com/watch?v=QSv7SkXmhFI

Bajka terapeutyczna dla dziecka do lat 6, które doświadczyło śmierci rodzica lub ma umierającego rodzica

Autorka: Małgorzata Bajko psycholożka, psychoterapeutka i psychotraumatolożka

Ten odcinek uważam za niezbędny nawet dla tych, którzy nie maja dzieci! Bo wynika z niego, ze to my dorośli boimy się tego tematu o wiele bardziej!
Czy rozmawiać z dziećmi o umieraniu? Tak! Jak to robić? Zwyczajnie, bez ozdobników. Czy zatajać przed nimi fakt, że ktoś bliski umarł? Zły pomysł! Czy zabierać dzieci na pogrzeby? To zależy. Czy konieczna jest wizyta u psychologa? Będą wskazówki jak to rozpoznać.

O tym wszystkim rozmawiam z mądrą psycholożką, psychoterapeutką i psychotraumatolożką Małgorzatą Bajko, która w swoim gabinecie wspomogła już wielu małych pacjentów w żałobie.  

Rozmawiamy o tym, kiedy i jak informować dzieci o umieraniu, jakich słów używać (aniołki, zasypianie – nie tędy droga) i czego się spodziewać w ich zachowaniu.  

Dowiadujemy się, że jeśli dziecko nie reaguje i nie przerywa zabawy to wcale nie znaczy, że nie przeżywa i że to, co bierzemy za obsesję (zainteresowanie tym, co się dzieje z ciałem po śmierci) jest naturalne i rozwojowe i dlaczego zawsze warto dać się pożegnać.

 Małgosia wyjaśnia, w jakim wieku jak dzieci pojmują śmierci i umieranie i kiedy musimy interweniować (żałoba traumatyczne i patologiczna). I najważniejsze, twierdzi, a ja jej wierzę, że kiedy dziecko ma przy sobie wspierające dorosłego, żałoba nie musi dla niego aż taka trudna. Dziecięca perspektywa jest inna.

Dzisiaj zamiast książek i muzyki mamy też dla Was coś wyjątkowego. Bajkę terapeutyczną. Skorzystajcie z niej, kiedy nie wiecie, jak powiedzieć dziecku o śmierci kogoś bliskiego. Nie zastąpi rozmowy, ale będzie do niej dobrym pretekstem.

Super bonus:

✦ Bajka terapeutyczna dla dzieci do lat 6, które straciły rodzica lub mają rodzica terminalnie chorego.

„Po drugiej stronie tęczy” autorstwa psychotraumatolożki Małgorzaty Bajko, przeczytana przez autorkę 

Kiedy choroba przynosi korzyści i nie chcemy się jej pozbyć, bo i po co

Nieco wywrotowa rozmowa z terapeutą metody Recall Healing Michałem Skaryszewskim (@backtoemotion) o tym, kiedy nie chcemy wyzdrowieć, bo to nam się po prostu nie opłaca. Jakie korzyści przynosi choroba i dlaczego jej pozbycie się bywa stratą?

Rozmawiamy też o terapii poprzez świadomość i stresie, który blokuje nasze przetrwanie. Oraz o tym czy myśli i emocje mogą generować choroby. Mój rozmówca tłumaczy, co metoda, którą pracuje mówi o depresji, alkoholizmie i nowotworach. I czy choroba zawsze jest nieszczęściem czy bywa czasami komunikatem, który mózg wysyła nam poprzez ciało. Bo sam ma tylko jeden pomysł na nas – przeżyć.  O doświadczeniach rodzinnych ze stwardnieniem rozsianym (bardzo ciekawe) i o ciekawej konkluzji, że nasza świadomość żyje tylko jeden dzień. Niby humaniści, istoty wyższe, a jednak jakby jętki jednodniówki.

Zapraszamy. Dzisiaj będzie całkiem optymistycznie!

Przeczytaj:

Roxane Gay „Głód”

Patrick Obissier „Zrozum swoje choroby. Dekodowanie biologiczne”

Dr Joe Dispenza „Jak uwolnić swój nadprzyrodzony potencjał”

Szymon Kowalski „Niepokorny mózg. Geniusz, buntownik, manipulator”

Dr Martha Davis, Elizabeth Robbins Estelman Matthew Mc Kay „Ogarnij stres i żyj na luzie”

Posłuchaj:

Max Richter Sleep

https://www.youtube.com/watch?v=N-KhYOaR9Ng

Związek na (wieczną) odległość-rzecz o więzi

Czy można mieć relacje z umarłymi? Czy po śmierci więź, która nas łączyła z kimś bliskim zostaje przerwana? To jednak nie jest takie łatwe!

Tym razem oddaję się solowym rozważaniom na temat tego, o co chodzi w nierozerwalnej więzi. Bliscy odchodzą, ale zostawiają nam to wszystko, czego zabrać ze sobą nie mogą i zapewne nie chcieliby – wsparcie i miłość. I to jest ta dobra wiadomość. Jak możemy podtrzymywać więź z kimś, kto odszedł? I czy to w ogóle ma większy sens? Posłuchajcie!

Zapraszam do wysłuchania 11 odcinka podcastu Rzeczy Trudne

Do poczytania:

Irvin D. Yalom – „Patrząc w słońce – jak sobie radzić z przerażeniem śmiercią”

Mira Marcinów „Bezmatek”

Marcin Wicha, „Rzeczy, których nie wyrzuciłem”

Piotr Bratkowski - „Mieszkam w domu, w którym wszyscy umarli”

Do obejrzenia:

Serial „Biały Lotos”, sezon1, HBO

Do posłuchania:

Claude Debussy, „Arabesque”

https://www.youtube.com/watch?v=hWTe3C_RoDo

Rozmowa, o której myślałam, że będzie nie do udźwignięcia. Dziękuję Marii Sarah Kowalczyk,

dziennikarce i influenserce znanej jako @nostressbeauty za przejmującą historię, którą się z nami

podzieliła. Marysi synek, Rysio, umarł w 9 miesiącu ciąży, dwa tygodnie przed planowanym porodem,

który i tak musiał się odbyć. Co się dzieje, ze światem, który rozpada się na milion raniących

kawałków? Gdzie jest w nim miejsce dla partnera, rodziny, bliższych znajomych i tylko tych

ciekawskich.

Jak poukładać się z tym na nowo i co bywa pomocne – terapia, kobiece grupy wsparcia, czy praca z

traumą? Rozmawiamy też o tym jak wygląda rodzina, w której są jeszcze inne dzieci i czy warto z nimi

rozmawiać o braciszku, którego nie ma.

Każda strata jest inna i każda jest szalenie indywidualna, ale Maria wychodzi z założenia, że jeśli choć

jednej osobie pomoże jej historia warto było się nią podzielić ze światem. Ja jestem tego samego

zdania. Warto wiedzieć, że jeśli przeżywasz (Ty, Twoja siostra, przyjaciółka, znajoma) koszar – nie

jesteś sama. Nawet, jeśli tracisz to, co najcenniejsze.

Zapraszam do wysłuchania ósmego odcinka podcastu RZECZY TRUDNE na Spotify i YouTube.

Link w bio.

Przeczytaj:

✦ Natalia de Barbaro „Czuła Przewodniczka”

✦ „Ziarno granatu. Mitologia wg kobiet”. Opracowanie zbiorowe.

Posłuchaj:

✦ Gabriel FAURÉ, Pie Jesu z Requiem wyk. Philippe Jaroussky

www.youtube.com/watch?v=xTf14maKtT8

Napisz do mnie, jeśli chcesz mi opowiedzieć swoją historię.

[email protected]

J.W.

_________________

Dżingiel: @rzeczynieslychane