Dziś rozmawiam z doulą umierania – Anją Franczak (założycielka @Instytutdobrejsmierci). Anja

opowiada mi na czym polega jej praca i kto zgłasza się do niej po pomoc. Twierdzi, że umieranie nie

jest dla ekspertów i fachowców, tylko dla zwykłych ludzi. Tylko … zapomnieliśmy jak to się odbywa. W

swojej pracy daje ludziom poczucie zaufania, że to potrafią i że dadzą radę. Mówi o tym, co w

kontakcie ze śmiercią nas wzbogaca i że wokół śmierci jest mnóstwo miłości, bliskości, nie tylko sam

smutek. Także o tym jak trudno niekiedy poruszać się pomiędzy osobami, które odchodzą, a ich

bliskimi, czyli tymi, którzy zostają. Czasem trzeba negocjować!

Anja mówi o tym, że boimy się niewiedzy. Tego, że nie mamy pojęcia jak wygląda umieranie. Dlatego

tą wiedzą się dzieli. Kiedy już wiemy jak będzie to wglądało, co będzie działo się z ciałem - czy jest

łatwiej? Być może.

Mówi o tym, jakie predyspozycje musi mieć osoba gotowa towarzyszyć innym w odchodzeniu i czy

komuś, kto sam doznał straty będzie łatwiej. Oraz o tym, dlaczego w kulturze mamy tak wielki

problem z mówieniem o śmierci i pocieszaniem osób w rozpaczy. Twierdzi, że w centrum żałoby

zawsze jest miłość.

Zapraszam do wysłuchania ósmego odcinka podcastu RZECZY TRUDNE na Spotify i YouTube.

Link w bio.

Zajrzyj do naszych poleceń:

✦ Megan Devine „It’s Ok that You’re not Ok” (polski tytuł „Cierpisz? Masz do tego prawo”)

✦ Atul Gawande „Śmiertelni”

✦ Kathryn Mannix „With the End in Mind: Dying, Death, and Wisdom in an Age of Denial”

✦ Louise Gluck „Ararat”

Posłuchaj:

✦ Zbigniew Preisner, „Dies Irae”

https://www.youtube.com/watch?v=G9PLgotzn0U

Napisz do mnie, jeśli chcesz mi opowiedzieć swoją historię.

[email protected]

J.W.

_________________

Dżingiel: @rzeczynieslychane

https://www.youtube.com/watch?v=G9PLgotzn0U

Dzisiaj w rozmowie z filozofem Tomaszem Stawiszyńskim zastanawiamy się dlaczego śmierć nas tak

uwiera. Czy tylko dlatego, że jest horyzontem naszych planów? Rozmawiamy bez tabu o tym czy

samobójstwo jest jednym z wyborów i czy eutanazja rzeczywiście jest takim dobrym rozwiązaniem. I

zastanawiamy, czy są śmierci lepsze i gorsze oraz te bez sensu.

Ale mówimy też o horrorach (czy ich popularność wynika z tego, że pokazują, iż pod spodem zawsze jest

groza) i o starości, jako momencie, którego jeszcze nie umiemy dobrze zagospodarowywać. Mój

rozmówca tłumaczy, dlaczego nie ma już miejsca na żałobę i co ma do tego kapitalizm. Oraz zdradza,

dlaczego sam śmiercią mocno się interesuje. Czy myśli swojej? Posłuchaj. Bo o tym mówi tylko tutaj.

Zapraszam do wysłuchania ósmego odcinka podcastu RZECZY TRUDNE na Spotify i YouTube.

Link w bio.

Książki polecane przez Pana Tomasza:

✦ Philippe Aries „Człowiek i śmierć”

✦ Michel Vovelle „Śmierć w cywilizacji Zachodu”

✦ Paul Tillich „Męstwo bycia”

✦ Emil Cioran „Na szczytach rozpaczy”

✦ James Hillman, „The Force of Character and the lasting life”

✦ James Hillman „Samobójstwo a przemiana psychiczna”

Książka Pana Tomasza : -) :·

✦ Tomasz Stawiszyński „Reguły na czas chaosu”

Posłuchaj:

✦ Zbigniew Krauze, Stone Music

youtube.com/watch?v=MaNfciKkDBw

Napisz do mnie, jeśli chcesz mi opowiedzieć swoją historię.

[email protected]

J.W.

_________________

Dżingiel: @rzeczynieslychane

Kiedy ktoś bliski odejdzie trzeba nie tylko pozamykać okna duszy, ale i prawdziwe konta bankowe oraz te na Facebooku. Zadzwonić do pracodawcy, zorganizować kwestie pogrzebu i upewnić się co do spadku. Pułapek jest sporo. Bo, czy np. można napisać testament na komputerze? No właśnie, taki … zupełnie się nie liczy! Nieoczywistych rzeczy jest więcej, pytam o nie Anię Żukowską, ½ autorskiego duetu e-booka o ogarnianiu spraw dotyczących śmierci (@poradnik.smiertelnika)

Autorki pokazują, że nie trzeba robić katolickiego pogrzebu osobie, która sobie tego nie życzyła,  gdzie trzeba zadzwonić, jakie pismo wysłać, ile aktów zgonu CI się przyda i ile to wszystko kosztuje. Dla wyjątkowo zagubionych dołączają checklistę rzeczy, które musisz zrobić, gdy świat się zatrzymał, a Ty razem z nim.  To chyba najbardziej życiowy poradnik o umieraniu!

Rozmowa też jest życiowa. Z dawką czarnego humoru. Wpadnijcie.

Zapraszam do wysłuchania siódmego odcinka podcastu RZECZY TRUDNE na Spotify i YouTube.

✦ Marta Trojanowska, Anna Żukowska, „Poradnik śmiertelnika. Jak ogarnąć sprawy po śmierci bliskiego”

Posłuchaj:

Napisz do mnie, jeśli chcesz mi opowiedzieć swoją historię.

Co się dzieje za drzwiami domu pogrzebowego i czy jest jak w serialu „6 stóp pod ziemią”? Sprawdzam to  w rozmowie z Agnieszką Beczek, znaną z instagrama jako @panizdomupogrzebowego 

Z tej cennej rozmowy wyniosłam wiele. I nowe pytania. Czy np. odsypanie prochów do relikwiarza jest dobrym pomysłem, czy raczej bagażem dla przyszłych pokoleń? Czy chowanie ludzi w lesie pod drzewami będzie możliwe? Czy można rysować po trumnie i dlaczego to nie taki zły pomysł? Jeśli chcecie wiedzieć co robi  pracownik domu pogrzebowego krok po kroku posłuchajcie naszej rozmowy. Jeśli nie chcecie, trudno, rozumiemy. 

Zapraszam do wysłuchania piątego odcinka podcastu RZECZY TRUDNE na Spotify i YouTube.

Link w bio.

Zaopatrz swoją bibliotekę w:  

✦ Marta Trojanowska, Anna Żukowska, „Poradnik śmiertelnika. Jak ogarnąć sprawy po śmierci bliskiego”

✦ Roland Schultz „Jak umieramy”

Posłuchaj:

✦ Polskie Znaki „Rzeczy ostatnie”  

Napisz do mnie jeśli chcesz mi opowiedzieć swoją historię.

[email protected]

J.W.

_________________

Dżingiel: @rzeczynieslychane

Co się dzieje w głowie kobiety 24 godziny po śmierci męża? Jeśli kiedykolwiek się nad tym zastanawialiście – posłuchajcie mojej rozmowy z niezwykłą, wspaniałą i waleczną Magdą (@burgielmagda)  

Rozmawiamy też o słowie wdowa i o tym, co za sobą niesie. Czy wdowa jest własnością publiczną i z jakim bagażem zostaje. Czy rok żałoby wystarczy i dlaczego akurat tyle. I wreszcie-czy (a jeśli tak to kiedy) ma prawo do innych uczuć oraz czy warto w związku rozmawiać o pewnych rzeczach zawczasu. Bo nigdy nie wiadomo kto odejdzie pierwszy. W ogóle w życiu niewiele wiadomo. Oprócz tego, że nie warto odkładać rzeczy na później. Bo później tak łatwo zamienia się w nigdy. Posłuchajcie Magdy! Pięknie mówi.

Zapraszam do wysłuchania piątego odcinka podcastu RZECZY TRUDNE na Spotify i YouTube. 

Link w bio.

Obejrzyj

„After Life” Netflix

Poczytaj (i nie odkładaj planów na jutro)   

Maria Lord, „Praga. Step by step”

Balli Kaur Jaswal „Pikantne historie dla pendżabskich wdów”

Posłuchaj:

Michael Nyman Music form The Draughtman’s Contract

https://www.youtube.com/watch?v=xAtmQ63rY8I

Napisz do mnie jeśli chcesz mi opowiedzieć swoją historię

[email protected]

Dżingiel i realizacja: @rzeczynieslychane

Wiedzieliście, że decyzję o tym czy już czas na eutanazję zwierzaka można wyliczyć wg matematycznego wzoru (HHHHHMM).???!!! Ja nie wiedziałam. Widziałam tylko,  że po stracie bliskiego zwierzaka możemy cierpieć jak po utracie bliskiej osoby. Że potrzebujemy wsparcia i czasu. A w dorosłości to jest  najlepsze, że możemy się otaczać tylko tymi osobami, które sami wybieramy. I mogą to być zwierzęce osoby  - jak mówi moja rozmówczyni.

 O czym rozmawiały? O tym czy w Polsce jest zgoda społeczna na żałobę po zwierzętach. Czy można pochować swojego psa w ogródku i komu się wtedy narazimy. Jak pomóc odchodzącemu przyjacielowi?. Czy w Polsce są hospicja dla zwierząt.  Jak i kiedy podejmuje się decyzję o zwierzęcej eutanazji.  O tym wszystkim rozmawiam z cudowną Adą Bader, psią terapeutką (@bliżej_psa) i podcasterką (Rodzicielstwo Pieskości) 

Zapraszam do wysłuchania czwartego odcinka podcastu RZECZY TRUDNE na Spotify i YouTube. 

Link w bio.

Poczytaj (nie będzie smutno!)  

Magda Ćwirlej - Oliwa „Jak mądrze zadbać o swojego psa i kota”

Masson Jeffrey Moussaieff „Kiedy odchodzi przyjaciel. Refleksje o śmierci zwierząt domowych” 

Barbara J. King „jak zwierzęta przeżywają żałobę” 

Sigrid Nunez „Przyjaciel” 

Posłuchaj (urocze) 

Jean Philippe Rameau „Kura” 

https://www.youtube.com/watch?v=8yiJOImd6k0 

Napisz do mnie jeśli chcesz mi opowiedzieć swoją historię 

[email protected]

Dżingiel i realizacja: @rzeczynieslychane

Czy chcielibyśmy, aby część z nas żyła wiecznie? Albo inaczej-żyła dłużej? Np. w kimś? Tak, dobrze myślicie, ten odcinek będzie o transplantologii. A Wy, chcielibyście oddać swoje narządy po śmierci innym? Porozmawiam o tym z kimś, kto zajmuje się przeszczepami na co dzień- Markiem Stefanowiczem, chirurgiem i transplantologiem z Centrum Zdrowia Dziecka

Może uda się z niego wyciągnąć czy przeszczepy łańcuchowe są tylko w serialach, czy w prawdziwym życiu też (tu możesz się solidnie zdziwić). Oraz czy w Polsce możemy dostać organ od obcej osoby i czy fragment wątroby jeszcze urośnie. Sprawdzam, czy po przeszczepie można mieć 3 nerki i czy wystarczy powiedzieć przy świadku, że chcielibyśmy zostać dawcą, aby się liczyło. Rozmawiamy też o trudnych emocjach. Czy da się przyzwyczaić do takiej pracy? Czy gdyby Pan Bóg wybrał sobie zastępcę, byłby nim transplantolog?

Zapraszam do wysłuchania trzeciego odcinka podcastu RZECZY TRUDNE na Spotify i YouTube. Link w bio.

Poczytaj (ciekawe!):

www.poltransplant.org.pl

Sam Quinones „Dreamland. Opiatowa epidemia w USA”

Slavenka Drakulic „Ciało z jej ciała”

Posłuchaj (zawsze!):

Arvo Pärt „Tabula Rasa”

Napisz do mnie jeśli chcesz mi opowiedzieć swoją historię

[email protected]

Dżingiel i realizacja: @rzeczyniesłychane

Czy da się zaprojektować swoją żałobę (skoro można np. karierę)? Czy umiemy przewidzieć już dzisiaj, jak będziemy czuć się po stracie kogoś bliskiego i od czego to zależy. Jakie są rodzaje i czynniki żałoby i dlaczego mówienie o jej pięciu fazach jest już passe?

O tym, czy należy ją leczyć farmakologicznie jeśli po dwóch tygodniach od straty kogoś bliskiego nadal jesteśmy smutni oraz czy po odejściu kogoś na zawsze nadal można go kochać i dlaczego w bajkach o wielkiej miłości jakoś nie mówią, co następuje po zdaniu „i żyli długo i szczęśliwie”.

Poczytaj (nie pożałujesz):

✦ Wiliam Worden ”Grief Counseling and Grief Therapy”

✦ Joan Didon „Rok magicznego myślenia”

✦ Łukasz Barys „Kości, które noszę w kieszeni”

Posłuchaj (jeśli jesteś w nastroju): 

✦ Philip Glass „Glassworks – 01.Opening”

Napisz do mnie, jeśli chcesz mi opowiedzieć swoją historię. 

[email protected]

_____

Dżingiel i realizacja: @rzeczyniesłychane

Dlaczego mówienie o umieraniu w przestrzeni publicznej jest wyjątkowo niezręczne i zgrabnie pomijane? Jak o śmierci myślą dzieci i co dokładnie możemy zrobić aby (jeszcze nie jest za późno) żyć tak, by niczego przed śmiercią nie żałować? Albo przynajmniej żałować mniej. Zawsze coś. Oraz dlaczego nie wypada o niej mówić na salonach i w czym zastąpiła seks? O pewnym księciu z Neapolu, hospicyjnej pielęgniarce, martwych ptakach i awaryjnym lądowaniu. 

Przeczytaj (jeśli chcesz):

– Tomasz Stawiszyński „Ucieczka od bezradności”

– Roger-Pol Droit „101 Zabaw Filozoficznych. Doświadczanie Codzienności”

– Bronnie Ware „Czego najbardziej żałują umierający”

Obejrzyj (jeśli dasz radę): 

– „Manchester by the Sea, reż  Kenneth Lonergan

Posłuchaj (namawiam): 

– Gesualdo Di Venosa „Moro, Lasso, al. Mio duolo” Madrigal for 5 voices (Book 6) W.6/74

Dżingiel i realizacja: @rzeczyniesłychane