Moim gościem jest dr inż. Michał Bujacz. Michał jest nauczycielem akademickim na Wydziale Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki (Instytut Elektroniki). Rozmawiamy o deep fake audio.

Świadek ze słyszenia w mediach społecznościowych:

Facebook:https://www.facebook.com/profile.php?id=615Instagram:https://www.instagram.com/swiadekzeslyszeniaYouTube:https://www.youtube.com/@swiadekzeslyszeniaSpotify:https://podcasts.apple.com/us/podcast/%C5%9Bwiadek-ze-s%C5%82yszenia-true-crime/id1724147569

Odcinek poświęcony jest zjawisku victim blamingu, czyli swoistym przerzucaniu odpowiedzialności za przestępstwo ze sprawcy na pokrzywdzonego.

Analizuję je z perspektywy teorii sprawiedliwego świata Melvina Lernera, atrybucji dyspozycyjnej oraz koncepcji „idealnej ofiary” autorstwa Nilsa Christiego. Te trzy ramy wyjaśniają, dlaczego część odbiorców — a niekiedy także uczestników procesu karnego — koncentruje się na zachowaniu ofiary zamiast na czynie sprawcy i dowodach, które go potwierdzają.

Wskazuję praktyczne konsekwencje victim blamingu dla postępowania karnego, w tym: obniżoną zgłaszalność przestępstw, zwłaszcza seksualnych i związanych z przemocą domową; ryzyko wtórnej wiktymizacji podczas czynności procesowych; zniekształcone postrzeganie wiarygodności pokrzywdzonych i ocenę materiału dowodowego.

Zjawisko ilustruję na przykładzie dwóch rzeczywistych spraw karnych. W obu przypadkach reakcje opinii publicznej pokazały, jak szybko uwaga może przesunąć się z oceny czynu i sprawcy na analizowanie zachowania osoby pokrzywdzonej — często w sposób krzywdzący i oderwany od ustaleń procesowych. Tymczasem odpowiedzialność za czyn spoczywa na sprawcy, a nie na ofierze.

Pamiętaj o zasubskrybowaniu kanału na YouTube. Obserwuj „Świadka ze słyszenia na Facebooku, na Spotify oraz Instagramie.

https://youtu.be/G-1h1pyedA4

W tym odcinku opowiadam o przedstawieniu zarzutów w śledztwie. Wykorzystuję prawomocnie zakończoną sprawę karną — odpowiednio przetworzoną i zanonimizowaną — by pokazać, jak naprawdę wygląda moment transformacji postępowania z fazy in rem (w sprawie) w ad personam (przeciwko osobie).
To nie jest wiedza podręcznikowa. Nie przekazuję teorii, lecz łączę elementy true crime i fikcji fabularnej, by pokazać, jak to naprawdę wygląda w praktyce — krok po kroku.
Akt promulgacji obejmuje cztery etapy: sporządzenie postanowienia o przedstawieniu zarzutów, jego ogłoszenie, pouczenie podejrzanego o prawach i obowiązkach oraz przesłuchanie.
To mój literacki eksperyment. Od dawna myślę o napisaniu kryminału, w którym przemycam wiedzę z prawa karnego materialnego i procesowego. Ten odcinek to jedna z prób, które zamierzam podjąć, aby dotrzeć do celu.
A kto mnie zna, ten wie — jeśli już się na coś uprę, nie ma siły, która mogłaby mnie powstrzymać ;)

W tym odcinku moim gościem jest profesor nauk medycznych, specjalista medycyny sądowej i laboratoryjnej toksykologii sądowej, profesor Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz Katedry Postępowania Karnego i Kryminalistyki Uniwersytetu Łódzkiego. Jest on laureatem licznych nagród naukowych, w tym stypendium Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.

Mój rozmówca był kierownikiem Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, konsultantem wojewódzkim w dziedzinie medycyny sądowej, Prezesem Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii oraz ekspertem Międzynarodowego Trybunału ds. Byłej Jugosławii w Hadze. Obecnie jest członkiem Pathology and Anthropology Sub-group, Interpol DVI Working Group oraz Executive Committee of the European Council of Legal and Forensic Medicine, a także przewodniczącym Sądu Koleżeńskiego Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii.

W drugim odcinku trzeciego rozmawiam z Magdaleną Deuar- Partyką – biegłą grafolog.

Magda odpowie między innymi:

 Jak zostać grafologiem i czym dokładnie zajmuje się biegły sądowy, który specjalizuje się w tej dziedzinie?
 Na czym polega badanie autentyczności pisma i podpisu oraz czym różni się ono od psychografologii.

 Jak przebiega badanie autentyczności pisma krok po kroku?

 Czy podpis zmienia się z wiekiem i czy da się go skutecznie podrobić.
 Co to znaczy, że „piszemy mózgiem” i czy z pisma można wyczytać emocje, cechy osobowości, a nawet schorzenia?

Jak wygląda tworzenie profilu psychologicznego na podstawie pisma.
 Czy psychografologia może pomóc zawęzić krąg osób podejrzanych?

A na koniec – mały eksperyment: moja własna próbka pisma trafiła pod lupę psychografologa. Jeśli chcesz się dowiedzieć,  kim jest Świadek ze słyszenia- koniecznie posłuchaj tego odcinka do końca!

Zdjęcie listu znajduje się na YouTube od 38:27- 44:03 minuty.

Kiedy myślimy o przesłuchaniu podejrzanego, często w wyobraźni pojawia się obraz lampy świecącej prosto w twarz i twardej konfrontacji. PEACE udowadnia, że to mit. To pięcioetapowy model przesłuchania, który w ostatnich dekadach stał się standardem w wielu państwach europejskich. Jego powstanie było odpowiedzią na krytykę technik konfrontacyjnych, które zbyt często prowadziły do wymuszonych przyznań do winy i błędów procesowych. PEACE odwraca logikę przesłuchania: nie chodzi o presję, manipulację czy „swiste złamanie” przesłuchiwanego, lecz o pozyskanie rzetelnej, spójnej i możliwie pełnej relacji procesowej. Pięć kroków – przygotowanie, wyjaśnienie zasad, narracja, zamknięcie i ewaluacja – zmienia przesłuchanie w proces pozyskiwania wiedzy, a nie wymuszania przyznania. PEACE to nie technika, ale filozofia przesłuchania. To rezygnacja z presji na rzecz konkretnego planu, cierpliwego słuchania i refleksji. Nad dowodem i nad samym sobą. Technika PEACE to model, który łączy rzetelność dowodową z poszanowaniem praw człowieka. W praktyce wymaga od przesłuchującego dyscypliny: przygotowania, cierpliwości, umiejętności słuchania i zdolności analitycznych.

W Świadku ze słyszenia odsłaniam kulisy prawa karnego i kryminalistyki – pokazuję, co kryje się za aktami sprawy. True crime z perspektywy adwokata. Czas wejść do świata, w którym każdy szczegół ma znaczenie.

🩸 Nadszedł czas na ostatni odcinek. Spokojnie — oczywiście przed wakacyjną przerwą ☀️Przygotowałem dziś dla Was wyjątkową rozmowę z gościem, który na co dzień zagląda tam, gdzie większość z nas wolałaby nie patrzeć — w ślady krwi. Moim rozmówcą jest Kacper Choromański, biegły z zakresu analizy śladów krwawych.🔍 Czym właściwie zajmuje się biegły tej specjalności? Ilu takich specjalistów jest w Polsce i jaką drogę trzeba przejść, by dołączyć do tego grona? Porozmawiamy też o tym, czy to przypadek, że Kacper zainteresował się tą tematyką akurat w czasach popularności serialu Dexter, oraz o tym, jak wygląda jego praca — czy częściej bywa na miejscu zbrodni, czy opiniuje na podstawie protokołów oględzin, zdjęć i innych opinii.🧬 Przyjrzymy się też samym śladom krwawym: jak się je klasyfikuje, które są najbardziej problematyczne i co da się z nich wyczytać. Czy na podstawie śladów krwawych można odtworzyć przebieg zdarzenia, ustalić zachowanie sprawcy, liczbę zadanych ciosów, a może nawet moment, w którym krew została wynaczyniona?🧽 Zapytam też o metody, jakimi sprawcy próbują zatrzeć ślady, i czy rzeczywiście są w stanie oszukać specjalistów. A wszystko to okraszone licznymi prawdziwymi anegdotami z pracy biegłego, które dają rzadki wgląd w kulisy opiniowania w sprawach karnych.📌 Obiecuję — będzie mocno, kontrowersyjnie i nie zabraknie krytycznego spojrzenia biegłego na proces karny.🎧 Zanim zaczniemy — jeśli jeszcze tego nie robicie, koniecznie zasubskrybujcie kanał na YouTube, zaobserwujcie Świadka ze słyszenia na Spotify, Facebooku i Instagramie, żeby nie przegapić nowych odcinków po wakacyjnej przerwie.#Podcast #ŚladKrwi #Kryminalistyka #ŚwiadekZeSłyszenia #NowyOdcinek #TrueCrime #Dexter #KacperChoromański #ProcesKarny

Dziś opowiem Wam o instytucji, która potrafi znacząco przyspieszyć postępowanie karne, a przy tym skutecznie chronić interesy wszystkich uczestników procesu.

Na czym polega ta procedura? W dużym skrócie: pozwala na wydanie wyroku skazującego bez konieczności przeprowadzania pełnego postępowania dowodowego.

W tym odcinku przybliżę Wam:
– jakie praktyczne korzyści niesie ta regulacja,
– kiedy może zostać zastosowana,
– oraz jak realnie wpływa na przebieg sprawy.

Jej głównym celem jest odciążenie sądów i usprawnienie postępowania. Zamiast wielomiesięcznego, a bywa że i wieloletniego procesu, sprawa może zakończyć się znacznie szybciej Czy szybkość może wpływać negatywnie  na jakoś orzekania ? Wszyscy znamy takie określenia jak co nagle to po diable,  , jak się człowiek cieszy to się diabeł cieszy, pośpiech jest złym doradcą  czy też nie od razy Kraków zbudowano.

Co szczególnie istotne, konsensualne zakończenie postępowania wzmacnia rolę stron. Pozwala im poczuć, że mają wpływ na rezultat sprawy. Choć ostateczna decyzja pozostaje w rękach sądu, strony aktywnie uczestniczą w jej współtworzeniu

Koniecznie zostańcie ze mną do końca. Pamiętajcie o zasubskrybowaniu kanału na Youtubie, obserwowania świadka ze słyszenia na Spotify, śledzenia na Facebooku i Instagramie. 

Dziennikarze, politycy, komentatorzy – wszyscy z uporem maniaka mówią o „zeznaniach oskarżonego”. Tymczasem w procesie karnym takie sformułowanie jest po prostu nieprawdziwe. To jeden z najczęściej powtarzanych błędów w przestrzeni publicznej.

W rzeczywistości oskarżony nie składa zeznań. Składa wyjaśnienia – i to wyłącznie wtedy, gdy chce. Może milczeć, może mówić wybiórczo, może nawet mijać się z prawdą. W przeciwieństwie do świadka, nie ciąży na nim obowiązek mówienia prawdy, a prawo do obrony obejmuje także prawo do składania fałszywych wyjaśnień. Czy uprawnienie to w rzeczywistości jest absolutne i nie podlega żadnym ograniczeniom?

Czy oskarżony może wybrać na jakie pytania będzie odpowiadać? Czy oskarżony może odwołać złożone wyjaśnienia? Na czym polega nieudolna obrona oskarżonego? Nie zabraknie powołania się na prawdziwą sprawę karną, w której oskarżony składał wyjaśnienia, chyba lepiej byłoby żeby milczał.

W sprawach o przestępstwa seksualne – trudnych, emocjonalnie obciążających i społecznie doniosłych – opinia psychologiczno-seksuologiczna stanowi jeden z kluczowych dowodów. Umożliwia ocenę stanu psychicznego oskarżonego, rozpoznanie ewentualnych zaburzeń preferencji lub osobowości, określenie motywacji, a niekiedy także oszacowanie ryzyka powrotności do czynu.

Moim gościem jest Ewa Hamera – psycholog, seksuolog, biegła sądowa i wykładowczyni akademicka z wieloletnim doświadczeniem w opiniowaniu sądowym.

Porozmawiamy m.in. o tym:

– kto może zostać biegłym w tej dziedzinie,

– jak przebiega badanie podejrzanego lub oskarżonego,

– jak analizowany jest materiał dowodowy,

– jakie testy i metody diagnostyczne są stosowane,

– oraz jak odróżnia się symulację i dyssymulację od rzeczywistych zaburzeń psychicznych czy seksualnych.

Zastanowimy się także nad granicą między opinią psychologiczną a psychiatryczną, typowymi trudnościami w pracy biegłego oraz współpracą interdyscyplinarną – zwłaszcza z psychiatrą sądowym.

Zapraszam na rozmowę, w której krok po kroku przyjrzymy się praktyce opiniowania i roli, jaką opinia psychologiczno-seksuologiczna odgrywa w postępowaniu karnym.