นามธรรมทั้งปวง ล้วนเนื่องด้วยนามธาตุ คือ วิญญาณธาตุ

แต่จะเนื่องด้วยอย่างไร ต้องเห็นแจ้งในปฏิจจสมุปบาท

ตายแล้วอย่างไรต่อ คำตอบมีในคลิปนี้

การเห็นอริยสัจสี่ เป็นอย่างไร

การรู้แจ้งขันธ์ห้า เป็นอย่างไร

อัสสขลุงกสูตร ว่าด้วยม้ากระจอกและคนกระจอก

พระไตรปิฎก ไทย (ฉบับมหาจุฬาฯ) เล่มที่ ๒๐ หน้าที่ ๓๘๗

“ ภิกษุทั้งหลาย ทางนี้เป็นทางเดียว เพื่อความบริสุทธิ์ของเหล่าสัตว์เพื่อล่วงโสกะและปริเทวะ เพื่อดับทุกข์และโทมนัส เพื่อบรรลุญายธรรม เพื่อทำให้แจ้งนิพพาน ทางนี้คือสติปัฏฐาน ๔ ประการ ”

ความรู้ความเข้าใจในปฏิจจสมุปบาท เป็นสัมมาทิฏฐิ

สมัยใดที่เกิดการมนสิการโดยแยบคาย ไปตามปฏิจจสมุปบาท ย่อมรู้ชัดธรรมทั้งปวง ว่าไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา

อริยมรรคเพื่อออกจากความยึดมั่น อริยมรรคเพื่อออกจากทุกข์ เป็นอย่างนี้

อะไรที่เราควรรู้แจ้งตาม จากอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ ที่พระศาสดาได้บรรลุแล้ว

บางอย่างเราต้องบรรลุอย่างที่พระศาสดาได้บรรลุแล้ว เพื่อให้ถึงความเป็นอริยบุคคล

บางอย่าง องค์คุณยังไม่ถึง เราไม่อาจบรรลุคุณอันไหนได้

การรู้ชัดธรรมชาติที่อาศัยกันเกิดขึ้น ตามความเป็นจริง

หรือรู้ชัดปฏิจจสมุปบาท นั้นคือหนทางอันประเสริฐ ที่จะทำให้เห็นแจ้งใน อนัตตา

เพราะเห็นอนัตตา โดยถูกต้องตามความเป็นจริง จึงจะหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวงได้

หลักการเจริญสติ มีหลักเดียว คือ ต้องพิจารณา หรือต้องโยนิโสมนสิการ

ในธรรมนั้น ดังนี้ว่า

เพราะอะไรหนอมี ธรรมนี้จึงมี หรือ เพราะอะไรหนอไม่มี ธรรมนี้จึงไม่มี

การพิจารณา ไปตามลำดับดังนี้ จะทำให้เห็นแจ้งในปฏิจจสมุปบาท เพราะเห็นแจ้งในปฏิจจสมุปบาท ย่อมรู้ชัดในอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา

เพราะรู้ชัดในอนัตตา ย่อมหลุดพ้น ไม่ถือมั่นในธรรมทั้งปวง

ว่าด้วยการแสดงธรรมเรื่องสำคัญ เพื่อให้ภิกษุได้รับเอาไปปฏิบัติ ให้ถึงที่สุดแห่งทุกข์ได้

ว่าด้วยการแสดงธรรมเรื่องสำคัญ เพื่อให้ภิกษุได้รับเอาไปปฏิบัติ ให้ถึงที่สุดแห่งทุกข์ได้