สัมมาทิฏฐิ ความรู้ที่ถูกต้อง เป็นสิ่งสำคัญสูงสุด เพื่อออกจากทุกข์ทั้งปวง

ความรู้ความเข้าใจ ที่ถูกต้อง ในสังขตธรรมทั้งปวง

นี้คืออริยสัมมาทิฏฐิ ที่ต้องมีก่อน ที่ต้องรู้ก่อน

แล้วอาศัยความรู้ความเข้าใจนี้ เพื่อกำหนดรู้ เพื่อรู้ชัด

เพราะเมื่อรู้ชัด เมื่อน้อมใจไปอย่างนั้น จึงจะเบื่อหน่าย คลายกำหนัด และหลุดพ้นจาก สังขตธรรมทั้งปวงได้

บทสนทนา นำเรื่องราวจากชีวิตประจำวัน เข้าสู่กระบวนการเดินมรรค กระบวนการกำหนดรู้ เพื่อรู้แจ้ง เพื่อหลุดพ้น ได้อย่างไร

สัพพาสวสูตร

พระไตรปิฎก ไทย (ฉบับมหาจุฬาฯ) เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๑๗

อาสวะที่ต้องละด้วยทัสสนะ เพราะอาศัยการได้ฟังพระสัทธรรม และเพราะอาศัยโยนิโสมนสิการ จนเห็นแจ้งในพระสัทธรรม คือ

เห็นแจ้งในอริยสัจ

เห็นแจ้งในอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา

เพราะเห็นปฏิจจสมุปบาท เพราะเห็นธรรม

เพราะเห็นการตรัสรู้ของพระศาสดา เพราะเชื่อในการตรัสรู้ของพระศาสดาแล้วนั่นเอง

โสดาบันจึงมีได้

กายคตาสติสูตร ว่าด้วยการกำหนดรู้กาย การกำหนดรู้ดินน้ำไฟลม

พระศาสดา ตรัสรู้ความจริงนี้ ความจริงอันซับซ้อน ยุ่งยาก

ยาก จนหาคนที่จะรู้ตามได้ยากยิ่ง

เพราะเหตุนั้น ในเบื้องต้น พระศาสดาจึงน้อมไปที่จะไม่แสดงธรรม

ดังนั้นสิ่งที่พระศาสดาตรัสรู้จึงยาก และเราต้องรู้แจ้งในสิ่งนั้นให้ได้

และสิ่งนั้น สิ่งที่พระศาสดาตรัสรู้นั้น ก็คือ เรื่องของตัวเรานั่นเอง

ผู้ใดไม่รู้ชัดว่า ตัวเราคืออะไร ผู้นั้นย่อมออกจากอัตตาไม่ได้เลย

“อานนท์ เพราะเหตุนี้แล กรรมจึงชื่อว่าเป็นไร่นาวิญญาณจึงชื่อว่าเป็นพืช ตัณหาจึงชื่อว่าเป็นยางเหนียว

วิญญาณดำรงมั่นอยู่ได้ เพราะธาตุอย่างหยาบของสัตว์ที่มีอวิชชาเป็นเครื่องปิดกั้น มีตัณหาเป็นเครื่องผูกใจ

การเกิดในภพใหม่จึงมีต่อไปอีกด้วยประการฉะนี้”

อาศัยดินน้ำไฟลมมี กามธาตุจึงมี

อาศัยผัสสะกับกามธาตุ เวทนา สัญญาในกาม สังกัปปะ(สังขาร)ในกาม จึงมี

อาศัยสัญญาวิปลาส สังกัปปะวิปลาส ในกามธาตุนั้น จิตวิปลาสในกามธาตุ หรือ กาโมจึงมี

เบื้องต้นขอให้ปลงใจเชื่อในปฏิจจสมุปบาท เชื่อในธรรมชาติที่อาศัยกันเกิดขึ้น เช่น ธรรมสิบหมวด เชื่อมั่นว่าไม่มีอัตตา ในธรรมชาติเหล่านั้น

หากยังใส่ใจเพ่งพินิจ กำหนดรู้ ไปเรื่อยๆ อนุสัยจะค่อยๆสิ้นไปตามลำดับ ไม่ได้สิ้นไปทีเดียว

อินทรีย์จะดีขึ้นไปตามลำดับ ไม่ได้เต็มรอบในคราวเดียว