Тіл кеспек жоқ

2021 жылдан бастап Қазақстан азаматтары зейнетақы жинақтарының бір бөлігін ала алады. Яғни оны шешіп алып керек-жарағына жаратуға болады. Алайда оны барлық адам емес, зейнетақы есепшотындағы сома “жеткілікті шектен” асқандар ала алады. Бүгінгі шығарылымда осы тақырып аясында және “жеткілікті шек” деген не, ол қаражатты қайда жұмсауға болады деген тақырыпта сөз қозғайтын боламыз.

Кеше Тоқаев халыққа кезекті жолдауын жолдады. Алдыңғы жолдауындағы сөздері тағы қайталанды - себебі оның көбі орындалмаған. Сонымен қатар, қазақстандықтардың орташа өмір сүру ұзақтығын 75 жасқа дейін өсіруді, зейнетақы қорындағы қаражатты алу мүмкіндігі туралы және жаңадан құрылуы керек агенттіктер туралы айтты. Бүгінгі шығарылымда осы тақыптар аясында және оның жолдау барысында айтқан сөздері қаншалықты рас екендігі туралы сөз қозғайтын боламыз.

1 қыркүйек — маңызды күн. Біріншіден, жаңа оқу жылы басталса, екінші маңызды нәрсе — Тоқаевтың кезекті жолдауы. Президенттің не айтары белгісіз, алайда бір жыл бұрын не нәрсеге уәде бергенін еске түсіретін кез келді. Жалпы 50 уәде берген, біз ең маңыздыларын таңдап алдық. Одан баска көп оқушының қажет техникаға қолжетімсізділігі әрі білім саласының дайындығы қынжылтады. Ал шенеуніктер болса “мұқтаж отбасыларды қамтамасыз етеміз” деп құр деректер келтіруде. Дәл қазір ата-ананы балам техникасыз,интернетсіз қалай оқиды деген сұрақ әлі де мазалайды. Ал президент жыл сайынғы жолдауын айтады. Бұл жолы не айтары белгісіз, алайда бұл уақытқа дейін жолдауында айтқан уәделері орындалып-орынлалмағанын шолып өтуді жөн көрдік. Бүгінгі шығарылымда мектептерде оқу қалай өтеді, сондай-ақ уәде етілген техниканың беріліп-берілмегендігі және Тоқаевтың уәделері туралы сөз қозғайтын боламыз.

Депутаттар таң қалдырудан жалықпайды. Nur Otan депутаты Бекболат Тілеуханның “намаз оқығанда қарғайтын адамдар тізімі” бар екен. Ол тізімде қызметтестері емес, өзіне сын айтушы қарапайым адамдар. Мысалы “пандемия кезінде халыққа көмектеспеді, оралманарға қол ұшын созбады” деп пост арнаған журналист Серік Боқанды қара тізіміне қосып, кешірім сұратты. Бүгінгі шығарылымда сол туралы, шағын және орта бизнестің Тоқаевқа үндеуі және вакцина туралы сөз қозғайтын боламыз.

Кеше Айсұлтан Назарбаев қайтыс болды деп хабарланды. Оған да отбасының барлық мүшесіне секілді үлкен мансап пен жоғары лауазым дайын тұрған болатын. Алайда ол отбасылық жанжалдарға тап болып, өз отбасының тұтқынына айналды. Әсіресе соңғы жылдары ерекше белсенді болып, отбасында көп дау тудырды: есірткіге тәуелді екенін айтқан уақыттан бастап, Назарбаевтың немересі емес, ұлымын деп астарлап айтқанынан өз отбасының жауына айналды. Бүгінгі шығарылымда Назарбаевтар отбасының осы бір түсініксіз тұсы мен Беларусьтегі жағдайдың оған не қатысы бар екені туралы сөз қозғайтын боламыз.

Дәл қазір әлем бойынша барлығы вакцина шығару мәселесімен бас қатыруда. Қызығы, Ресей алғашқы болып оны шығарып, тіркеп үлгерді. Әлем ғалымдары былай тез вакцинаны шығару оның сапасына күдік тудырады десе, Қазақстан  Ресей вакцинасын алуға қызығушылық білдірді. Бүгінгі шығарылымда осы туралы және өзіміздің екпе өндірушілер мен Қазақстанда міндетті вакцинация болуы мүмкін бе деген сұрақтарға жауап іздейтін боламыз.

Кеше түнде Сәтпаев тұрғындары көшеге шықты. Олар 5 жасар қызды ұрлап, зорлады деген күдіктіні жазаламақ болды.  Күдікті қамауға алынған. Алайда жергілікті тұрғындар қылмыскерді өздеріне тапсыруды талап етіп жатыр. Одан басқа, дүниежүзілік банк болашақта Қазақстан экономикасының жағдайы қалай болатыны туралы жаңа болжам жариялады. Ресми мәліметтерге сәйкес 800 мыңнан астам қазақстандық кедейлікке тап болады. Бүгінгі шығарылымда Сәтпаевтегі жағдай, Денсаулық сақтау министрлігінің ойлап тапқан жаңа айласы, жәрдемақы ретінде зейнетақы қорынан қаражат алу ұсынысы және 2 апталық каранттиннің нәтижесі мен алдағы уақытта карантиннің қалай болатыны туралы сөз қозғайтын боламыз.

Елде көктемдік әскерге шақыру мерзімі маусым айында бітуі керек еді. Алайда пандемияның әсерінен қабылдау тамыз айына дейін созылды. Бұл арада әскер мен азаматтар арасында түсініспеушіліктер болып жатыр. Бүгінгі шығарылымда сол туралы, қызметінен босатылған шенеуніктер мен тегін ПТР тест туралы сөз қозғайтын боламыз.

Қазақстан коронавирус жұқтырғандар санымен әлем бойынша алғашқы 30 елдің қатарына енді. Әрі елде пневмония мен коронавирус статистикасы біріктірілетін болды. Бүгінгі шығарылымда осы тақырыптар аясында және маскасыз жүргендерге айыппұл мен 42 500 теңгенің тағайындалу тәртібі туралы сөз қозғайтын боламыз.

Umytpa.kz сайтына кіріп, коронавирус/пневмониядан қайтыс болған туысыңызды/досыңызды/танысыңызды тізімге енгізіңіз. Ешкім ұмтылмасынТүсірілімнен кейін еңбек министрлігі 42500 теңге кіріс жоғалтқандарға әлеуметтік төлемдерді берудің алдын-ала механизмін жариялады. Жалпы алғанда, бәрі төтенше жағдай кезіндегідей болады.- Жұмысшылардың өтініштерін жұмыс берушілер береді. Әлеуметтік төлемдер тексерілмейді, бірақ учаскелік штаб компанияның қызметкерлерді расымен ақысыз демалысқа жіберген-жібермегендігін анықтай алады;- ИП, яғни жеке кәсіпкерлер өтінімді өздері береді. Олардың әлеуметтік төлемдері тексерілмейді, бірақ аудандық штабта тексеру болуы мүмкін; - өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін ЕСП төлеудің қажеті жоқ; - Төлемді бұрын алған адамдарға өтінішті қайта берудің қажеті жоқ.Өтінімдер 17 шілдеде қабылданып бастап, ал төлемдер 20 шілдеде тағайындала бастайды. Өтінішті 42500.enbek.kz порталында, eGov және Telegram-боттарында жіберуге болады. Сондай-ақ, өтініштерді Kaspi Bank және Halyk Bank арқылы беруге де болады.