Waszyngton i Berlin przekażą Ukrainie 5 systemów obrony powietrznej Patriot. Informację podał minister obrony Niemiec Boris Pistorius podczas 29. spotkania Ukraine Defense Contact Group, czyli grupy prawie 60 państw, które wspierają militarnie Kijów. Premier Norwegii zadeklarował, że jego kraj dołoży się do sfinansowania systemów dla Ukrainy.

Przekazanie Patriotów 11 lipca zapowiedział prezydent USA Donald Trump. Mówił zarówno o wysłaniu amerykańskiej broni, za którą zapłacą pozostali członkowie NATO, jak i o darowaniu systemów przez inne państwa.

Trump 16 lipca powiedział, że dostawy Patriotów na Ukrainę już się zaczęły, ale Pistorius stwierdził, że nie ma wiedzy na ten temat.

Rząd Szwajcarii przekazał, że amerykański departament obrony poinformował go opóźnieniu jego zamówienia na Patrioty w związku z pomocą Ukrainie. Szwajcarzy zgodnie z umową mają otrzymać systemy w latach 2027-2028.

Tłumaczy Jacek Tarociński z Ośrodka Studiów Wschodnich.

Koalicja rządząca Japonią straciła większość w izbie wyższej parlamentu w wyniku wyborów uzupełniających. Oznacza to znaczne osłabienie pozycji premiera Shigeru Ishiby, lidera Partii Liberalno-Demokratycznej. Ugrupowanie zdobyło wprawdzie najwięcej, czyli prawie 22 proc. głosów, ale odnotowało spadek o prawie 13 punktów procentowych w stosunku do poprzednich wyborów.

W zeszłym roku wyborach parlamentarnych partia uzyskała najgorszy wynik od 15 lat.

Premier Ishiba oznajmił, że przyjmuje surowy wynik. Jednocześnie przekazał, że nie zamierza składać dymisji. Powiedział, że obecnie Japonia jest w krytycznym momencie negocjacji ws. ceł ze Stanami Zjednoczonymi i nie powinna ich przerywać.

Zaskoczeniem zwiastującym zmiany na japońskiej scenie politycznej był dobry wynik antysystemowej partii Sanseito, która zdobyła popularność w mediach społecznościowych głosząc hasła stylizowane na retorykę wyborczą Donalda Trumpa.

Partia rozpoczęła działalność w czasie pandemii koronawirusa, występując przeciwko szczepieniom i mówiąc o globalnym spisku. Ostatnio przyjęła także retorykę antyimigrancką.

Tłumaczy Paweł Behrendt, ekspert ds. Dalekiego Wschodu.

Izrael zgodził się na wejście sił syryjskich na 48 godzin w celu przywrócenia porządku po starciach w okolice Suwajdy w południowej Syrii. To tereny zamieszkałe przez mniejszość religijną Druzów, żyjącą także w Libanie i Izraelu. 

W środę doszło do rozejmu. Wojska rządowe Syrii wycofały się z regionu. 

Wcześniej władze w Damaszku wysłały żołnierzy do Suwajdy, których zadaniem było stłumienie walk pomiędzy Druzami a Beduinami, najsilniejszych wewnętrznych starć od czasu obalenia Baszszara al-Asada w zeszłym roku. 

Region graniczny z Izraelem. Tel Awiw, mówiąc o konieczności ochrony Druzów, odpowiedział atakiem na siły syryjskie oraz nalotami na Damaszek, w ramach których zbombardował ministerstwo obrony i cele w pobliżu pałacu prezydenckiego. 

Izrael twierdzi, że nowe władze syryjskie to słabo zamaskowani islamiści. Prezydent Syrii Ahmed al-Szara oskarża z kolei Tel Awiw o próbę podzielenia Syrii i zapowiada ochronę mniejszości druzyjskiej.

Tłumaczy Marcin Krzyżanowski, ekspert ds. Bliskiego Wschodu i współpracownik Układu Sił. 

Sojusznicy NATO mieli nie wiedzieć o planie dostaw broni na Ukrainę, który zaproponował Donald Trump, do momentu jego ogłoszenia w poniedziałek. Dwóch wysokiej rangi dyplomatów europejskich z ambasad w Waszyngtonie przekazało Agencji Reutera, że dowiedzieli się o nim dopiero z konferencji w Gabinecie Owalnym Białego Domu.

Jeden z ambasadorów w USA powiedział z kolei, że w jego poczuciu nikt nie został wcześniej poinformowany o szczegółach, a wewnątrz samej administracji amerykańskiej trwa próba uściślenia, na czym dokładnie ma polegać nowy schemat militarnego wspierania Ukrainy.

Z podanych przez Trumpa informacji wynika, że Stany Zjednoczone mają dostarczać Kijowowi broń, za którą płacić będą pozostałe państwa NATO. Sekretarz generalny sojuszu Mark Rutte wymienił Finlandię, Danię, Szwecję, Norwegię, Holandię i Kanadę.

Prezydent później powiedział jednak także, że to sojusznicy będą przekazywać własne uzbrojenie Ukrainie, a Waszyngton będzie uzupełniać powstałe w ten sposób braki. I w tym przypadku płacić będą pozostali członkowie NATO. Trump bezpośrednio wskazał Niemcy.

Szczególne zdumienie miał wywołać komunikat Trumpa, że jedno z państw sojuszniczych przekaże Ukrainie 17 baterii przeciwlotniczych Patriot. Jak twierdzą źródła Reuters, żadne z państw NATO poza Stanami Zjednoczonymi nie dysponuje taką liczbą. Pojawiły się spekulacje, że być może chodzi nie o baterie, a o pojedyncze wyrzutnie lub pociski.

Donald Trump ogłosił, że Stany Zjednoczone wprowadzą 30-procentowe cła na towary z Unii Europejskiej i Meksyku. Mają one wejść w życie 1 sierpnia. 

W przypadku Meksyku uzasadnił ten krok niewystarczającymi postępami w ukróceniu procederu przemytu narkotyków do USA. Jednocześnie docenił wysiłki południowego sąsiada na rzecz powstrzymania naporu nielegalnych migrantów. 

W odniesieniu do Unii Europejskiej prezydent stwierdził, że nowe stawki mają wyrównać straty ponoszone przez Stany Zjednoczone w wyniku deficytu we wzajemnej wymianie towarowej. Są też odpowiedzią na funkcjonujące w Unii Europejskiej pozacelne bariery handlowe. 

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przekazała, że unia zamierza nadal pracować nad kompleksowym porozumieniem ze Stanami Zjednoczonymi do 1 sierpnia, czyli terminu, który wcześniej Donald Trump wyznaczył jako graniczny. 

Poinformowała też o przesunięciu do tego czasu wejścia w życie ceł odwetowych na towary ze Stanów Zjednoczonych, takie jak motocykle, drób czy odzież.

dr Marek Stefan, zastępca redaktora naczelnego Układu Sił. 

Nvidia osiągnęła wartość 4 bln dolarów. To pierwsza spółka na świecie, której udało się przekroczyć ten poziom kapitalizacji rynkowej. Pozostawiła za sobą największych gigantów, czyli Microsoft i Apple.

Boom na jej akcje odzwierciedla popyt na najnowsze technologie. Nvidia jest czołowym producentem procesorów wykorzystywanych do rozwoju sztucznej inteligencji.

Spółce nie zaszkodziły trudności minionych miesięcy. To między innymi pojawienie się nowego modelu językowego DeepSeek. Chiński start-up, będący jego twórcą twierdzi, że powstał on za ułamek kosztów poniesionych przez zachodnie firmy na podobne produkty, takie jak ChatGPT.

Inną przeszkodą są ograniczenia na sprzedaż zaawansowanych procesorów w Chinach, nałożone przez administrację Joe Bidena, a następnie Donalda Trumpa. W zeszłym miesiącu Agencja Reutera informowała, że Nvidia pracuje nad nowym chipem na chiński rynek, którego wydajność nie przekraczałaby norm ustanowionych przez Waszyngton.

Tłumaczy Leszek Bukowski, redaktor Układu Sił.

Przywódcy Wielkiej Brytanii i Francji ogłosili, że ich kraje skoordynują swoje zdolności nuklearne. Zapowiedź ze strony premiera Keira Starmera oraz Emmanuela Macrona padła podczas wizyty tego drugiego w Zjednoczonym Królestwie. Szef brytyjskiego rządu stwierdził, że arsenały Paryża i Londynu pozostaną niezależne, jednak potencjalny agresor musi liczyć się z odpowiedzią ze strony obu państw.

Londyn ma w służbie amerykańskie systemy Trident, instalowane w okrętach podwodnych. Niedawno rząd brytyjski ogłosił zakup samolotów F-35A zdolnych do przenoszenia głowic taktycznych. Broń jądrowa Wielkiej Brytanii jest włączona w plany NATO. W przypadku Francji siły nuklearne są niezależne i decyzja o ich użyciu pozostaje w gestii jedynie władz państwowych.

Tłumaczy Łukasz Maślanka z Ośrodka Studiów Wschodnich.

Sekretarz obrony Stanów Zjednoczonych Pete Hegseth miał nie poinformować Białego Domu o podjęciu decyzji ws. ograniczenia dostaw broni dla Ukrainy. O sprawie informuje CNN, powołując się na źródła znające sprawę. Donald Trump podczas posiedzenia rządu, pytany o to przez reportera powiedział, że nie wie, kto autoryzował ten krok.

Niedługo po tym, jak decyzja została ogłoszona, Trump rozmawiał telefonicznie z Wołodymyrem Zełenskim i według relacji prezydenta Ukrainy, zgodził się działać na rzecz wzmocnienia ukraińskiej obrony powietrznej. Następnie Trump sam ogłosił, że zamierza nadal dostarczać broń defensywną Kijowowi.

Rzecznik Białego Domu Karoline Leavitt, pytana o to, kto podjął wcześniejszą decyzję o zmiejszeniu wsparcia, powiedziała, że Pentagon przeprowadził przegląd, mający na celu ustalenie czy wspieranie partnerów zagranicznych bronią jest zgodne z amerykańskim interesem. Przekazała także, że prezydent Trump zdecydował się kontynuować wspieranie Ukrainy oraz że ma pełne zaufanie do sekretarza obrony.

Politico, także powołując się na anonimowe źródła pisze, że za decyzją o wstrzymaniu pomocy dla Ukrainy stał zastępca Hegsetha, wicesekretarz obrony ds. polityki Elbridge Colby. Jego działania mają być bardzo źle postrzegane przez Departament Stanu, odpowiedzialny za amerykańską politykę zagraniczną. W zeszłym miesiącu Colby podjął inną kontrowersyjną inicjatywę – rozpoczął przegląd mający ocenić, czy umowa AUKUS z Wielką Brytanią i Australią jest korzystna dla Stanów Zjednoczonych.

Według źródeł Politico, Colby próbuje narzucić administracji neoizolacjonistyczną politykę, której sednem jest postrzeganie partnerów międzynarodowych jako ciężaru i skłonność do działania w pojedynkę.

Tłumaczy dr Marek Stefan, zastępca redaktora naczelnego Układu Sił.

Donald Trump przedłużył termin wynegocjowania umów handlowych 14 krajom. Zamiast do 9 lipca, muszą one porozumieć się z Waszyngtonem do 1 sierpnia. Jednocześnie amerykański prezydent zagroził im wprowadzeniem wysokich stawek celnych, jeżeli tego nie zrobią. 

W większości przypadków stawki te różnią się nieznacznie od tych, które zostały podane 2 kwietnia, w ramach tzw. dnia wyzwolenia. Wówczas Trump ogłosił nałożenie różnej wysokości ceł na większość partnerów handlowych. Potem jednak dał im trzy miesiące na negocjacje. 

Wśród 14 państw znaleźli się istotni partnerzy, tacy jak Japonia i Korea Południowa oraz mający relatywnie małą wymianę handlową ze Stanami Zjednoczonymi, jak Serbia czy Bośnia i Hercegowina. 

Administracja Trumpa wysłała listy do rządów tych krajów. Prezydent powiedział, że zawarta w nich propozycja jest ostateczna, choć gdyby ktoś złożył inną ofertę, która będzie odpowiadać Stanom Zjednoczonym, zostanie ona rozpatrzona. 

Stwierdził także, że jeżeli któreś z państw zechce odpowiedzieć własnymi cłami, to ich wielkość zostanie dodana do ceł amerykańskich. Jednocześnie, jeżeli partnerzy pójdą na ustępstwa, stawki mogą zostać zmniejszone. 

Tłumaczy Rafał Michalski, amerykanista i współpracownik Układu Sił. 

Prezydent Stanów Zjednoczonych zagroził, że nałoży dodatkową 10-procentową stawkę celną na kraje, które poprą, jak ocenił, antyamerykańską politykę bloku BRICS. W Brazylii odbywa się szczyt państw tej grupy. Ich przywódcy w otwierającym komunikacie wyrazili poważne zaniepokojenie wzrostem ceł, jako zjawiskiem grożącym wolnemu handlowi, choć nie odnieśli się wprost do polityki amerykańskiego prezydenta. 

Szczyt odbywa się w przededniu terminu granicznego, który Trump wyznaczył partnerom handlowym na wynegocjowanie umów handlowych ze Stanami Zjednoczonymi. Jeżeli nie zrobią tego do 9 lipca, muszą liczyć się z nałożeniem wysokich ceł. 

Państwa BRICS poparły też pomysł utworzenia nowego funduszu gwarancyjnego w ramach instytucji powołanej przez blok – Nowego Banku Rozwoju. Według źródeł Agencji Reutera, ma on być wzorowany na podobnym narzędziu Banku Światowego. Ma służyć wspieraniu inwestycji wobec nieprzewidywalnej polityki gospodarczej Stanów Zjednoczonych. 

W Rio de Janeiro nie pojawił się przywódca Chin Xi Jinping, który wysłał jedynie swojego premiera. Władimir Putin, ścigany listem gończym przez Międzynarodowy Trybunał Karny, połączył się ze zgromadzonymi przez Internet.

Tłumaczy Maksymilian Skrzypczak, redaktor Układu Sił.