Eusko Jaurlaritzako hezkuntza sailak Euskadi Steam saria eman dio aste honetan Emakumeak Zientzian ekimenari. 17 erakundek sustatzen duten ekimena da Emakumeak Zientzian. Otsailean hamaika ekitaldi antolatzen dituzte. Antolatzaileen artean daude Zientzia Gosariko berriemaileak: Idoia Mujika eta Amaia Arregi, Materiaren fisika zentruko eta DIPCko komunikazio arduradunak. Idoia Mujikak eman dizkigu xehetasunak, kasu honetan, Itziar Otegi Nanoguneko komunikazio arduraduna lagun hartuta hurbildu zaigu estudiora.

Asko dira buruko ilea galtzeko arrazoiak. Arrazoia genetikoak izan litezke, edo gaixotasuna, edo botikak, edo infekzioak, edo batek daki. Alopezia zabalduagoa dago gizonetan emakumeetan baino eta "alopezia areata" deritzanaren kasuan Europan daude kasuen portzentaia handiena. Hori horrela, itxaropen handia zabaldu du AEB-n bertako medikuntza agentzia nagusiak (FDA) onetsi duen buru soiltasunaren kontrako botikak. "New England journal medicine" aldizkarian argitaratu den ikerketa lanak erakusten du erabiltzaileen kasuen erdiari berriz atera zaiola ilea. Eneko Axpek ekarri digu ikerketa lana "Zientzia eta pazientzia" podcastaren atal honetara. 

Science aldizkariak bere aldetik Jirafen lepoa zergatik luzatu den horren beste frogatu ahal izan du. Zuhaitz garaietako adaxkak jateko aukera da arrazoietako bat, ez ordea bakarra. Arrazoi sexualak ere badaude tartean egungo Jirafa eta jirafa fosilak erkatuz egin den ikerketak erakutsi duenez, Uxune Martinezek azaldu digun bezala.

Edari energetikoak gero eta leku gehiago hartzen ari dira gure gizartean, gazte eta nerabeen artean bereziki. Eta bakarrik edo eta alkoholarekin nahastuta kontsumitzen dituzte.  Azukre kopuru handia ez ezik, edari hauek kafeina eta beste osagai estimulagarri batzuk ere badituzte osagaien artean eta horrek albo-kalteak eragiten dituela erakutsi dute azken ikerketa zientifikoa. Uxune Martinezek azaldu dizkigu datuak eta emaitzak. Erresuma Batuan, adibidez, edari hauek kontsumitzen dituzten gazteen artean jarrera oldarkorra, menpekotasuna eta lo egiteko arazoak zehaztu dituzte ikerlariek. 

Eneko Axpek bere aldetik, CSIC erakundeak argitara eman duen Espainiako emakume zientzialari onenen zerrenda azpimarratu nahi izan digu Zientzia eta Pazientzia podcastaren atal honetan, zerrendako lehen postuan dauden ikerlari Euskaldunen izenak azpi-marratzeko. Raquel Urtasun (adimen artifiziala), Miren Dorronsoro (dieta eta minbiziaren arteko lotura), Amelia Marti (jakiak eta gizentasuna), Carmen Perez-Rodrigo (haurren elikadura) eta Maite Garaigordobil (ziberbullyinga) puntako ikerlariak dira, CSIC eko zerrendak erakusten duen bezala.

Zientziaren historian famatuak edo ikonikoak diren lau irudi eskuan hurbildu zaigu Zientzia Gosarira Amaia Arregi DIPC-ko zientzialari eta komunikazio teknikaria. Bakoitza bere garaikoa da eta irudi bakoitzaren atzean istorio bat dago: lehen erradiografia, 1927ko Solvay-ko kongresua, 51garren argazkia izenekoa (DNA ulertzeko ezinbestekoa)  eta Voyager zundak espaziotik atera zuen puntu urdin zurbila deitutako argazkia. Irudien bidez azken hamarkadetako zientziaren historian murgildu gara.

Zein arrasto ekologiko uzten dugu? Nola murriztu daiteke? Non jarri indargunea? Aitor Urresti, EHUko irakaslearen arabera, erabaki batzuekin ingurumenak asko eskertu dezake. Autoa konpartitzea, edo kilometro asko egiten duten jakien kontsumoa jaistea aipatu ditu, besteak beste.

Munduko osasun erakundearen arabera, kutsadura atmosferikoaren ondotik, zarata da gizakiari osasunean kalterako eragiten dion bigarren faktorea. Muturreko egoeratan heriotz goiztiarra eragin dezaken arrazoia da zarata, nahi gabeko soinua.  Izan ere, deskantsuari eragiten dio eta zaratak loa galerazteak, zuzenean eragiten dio osasunari estresa eraginez edo eta buruko osasuna kaltetuz. Bilbon, zaratari neurria hartzeko ezarri dituzten sonometroei buruz hitz egin digu Uxune Martinezek. 

Sexuak berriz, onerako eragian du pertsonarengan. Hala erakusten dute, plazerarekin edo orgasmoekin gure gorputzak sortzen dituen osagai neurokimikoek, Eneko Axpek eman ditu azalpenak Zientzia eta Pazientzia podcastean.

Vera Rubinentzat bokazionala zen astronomia. XX. mendeko lehen erdian zaila zen ordea, emakumeek zientzia munduan aurrera egitea. Oztopo horien berri hezur haragitan sufritu zuen Rubinek baina bokazioak eta lan onak gainditu zituzten oztopoak. Materia iluna frogatu zuen zientzialaria izan zen, besteak beste. Amaia Arregi Donostia International Phisic Center-eko zientzialari eta komunikazio teknikariak eman dizkigu azalpenak.

Ez da nolanahiko lerroburua Idoia Mujika Materiaren Fisika Zentroko komunikazio eta dibulgazio arduradunak ekarri diguna. Munduari kalte gehien egin dion asmatzailearen bizitza kontatzera etorri zaigu, Thomas Midgley Jr zientzialari estatubatuarrarena. Gizakiok eta igurumena berunez kutsatu zituen hamarkadetan berundun gasolina merkaturatuz eta CFC diklorodifluorometanoa gas hoztaile gisa zabaldu zuen ozono geruza modu larrian kaltetuz. Kontua da, gainera, guztietan bazuela ondorio kaltegarrien berri. Xehetasunak, Zientzia Gosarian.

Martitzerako bidaia prestatzen ari dira NASAn eta bidaia luze hori ondo prestatu beharra dago. Artemis proiekturako aurrera pausoak azaltzen dizkigu Eneko Axpek Zientzia eta Pazientzia podcastean. Atal honetan, hirurogeiko hamarkadan Apolo espazio ontziek Ilargitik Lurrera ekarritako arean landatu dituzte berro haziak Floridako Unibertsitateko ikerlariek eta berriak sortzea lortu dute 12 gramo are erabilita. Ilargiko balizko baratzeetan patatak landatzea jotzen dute egokiena hango baldintzak aintzat hartuta.

Bluetooth sistemari buruz ere aritu gara, 1998an sortutako baliabide elektronikoa da.

Klima Aldaketaren zantzuak gero eta zientifikoagoak dira. Fenologiak, fenomeno biologikoak aztertzen ditu eta udaberriari lotuta egin diren azken azterketek garbi erakusten dute, urtaroak aldatu egin direla, animalia eta landarediaren portaera aldatu arte. Gure inguruan, negu gordinik ez dago eta izotz eta antzigar egunak nabarmen gutxitu dira. Ondorioz, kaska beltzaren errunaldia eta txitatzea, adibidez, hilabete aurreratu da eta kukua lehenago hasten da kantari. Uxune Martinezek eman dizkigu azalpenak Zientzia eta Pazientzia podcastean. 

Eneko Axpek berriz, Panamako kanalaren obraz aritu zaigu podcastean. Izan ere , 1914an amaitutako kanala, munduko zazpi mirarietako bat da.  Hornos lurmutureko arriskuak uxatuz eta zortzi mila egin beharra saihesteko bidea ematen duen eraikuntza, azpimarratzekoa da mende bat  igarota ere. Hogeita bost mila lagun hil ziren zuzenean eta zeharka, 100 metro zabal eta 80 kilometro luze den kanala egiten.