ถ้าจะให้ประสิทธิภาพในการทำงานยังมีอยู่สูง เราต้องมีวิธีละความเครียด “เจริญธรรมะฉันทะ เพื่อละกามฉันทะ” ซึ่งรูปแบบของความเครียดจะมาว่าเราอยากไปดูเฟสบุ๊ค ยูทูป นั่นคือ มีกามฉันทะขึ้นแว๊บนึง หรือมีความไม่พอใจคนนั้นคนนี้ มีความง่วง มีความคิดฟุ้งซ่าน สงสัย เคลือบแคลง คือ มีนิวรณ์ 5 เกิดขึ้น 

‘สติ’ จะเป็นตัวแยกแยะว่า เราจะสู้ต่อหรือพอแค่นี้ แต่ถ้าสติมีกำลังอ่อน ก็ฝึกให้สติมีกำลังมากขึ้น สมาธิก็จะมีกำลังมากขึ้น ด้วยการจดจ่อในการเจริญอิทธิบาท 4 ‘ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา’ อย่างใดอย่างหนึ่งให้เกิดสมาธิได้ “ทุกคนมีศักยภาพในการทำงานอยู่แล้ว เพียงแต่ต้องรู้จักเลือกที่จะใช้ในงานที่จะต้องทำ ในเวลาที่เหมาะสม ให้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ”

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

“ธรรมะทางตรงธรรมะทางลัด คือ ทางเอก ไม่ใช่ทางอ้อม” เป็นมัชฌิมาปฏิปทา เป็นการแก้ปัญหาโดยตรง ต้องทำตามนี้ ไม่อย่างนั้นต้องวนกลับมาเหมือนเดิม “เกิดในสังสารวัฏ ทุกคนเป็นเจ้ากรรมนายเวรของกันและกันอยู่แล้ว มีความเกี่ยวข้องกันไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง” ท่านจึงแนะนำว่าอย่าไปอยู่ในสังสารวัฎ มันทุกข์มาก มีปัญหามาก  

เมื่อมีผัสสะคุณจะมีเวทนา ถ้ามีเวทนา คุณจะมีความทุกข์ได้” สำคัญคือ มีผัสสะแล้ว มีทุกข์ไหม ถ้าเข้าใจผัสสะได้ถูกต้องว่า “ผัสสะไม่เที่ยง สิ่งใดไม่เที่ยง สิ่งนั้นเป็นตัวเราหรือเปล่า” นี่คือสัมมาทิฏฐิ…เข้าใจได้เริ่มจากศรัทธา ฟังธรรม จิตเป็นสมาธิ จะมีสัมมาสมาธิได้ ต้องมีสัมมาสติ ซึ่งอานิสงส์ของผู้ที่เจริญเมตตาอยู่เป็นประจำ จะทำให้เข้าสมาธิได้ง่าย

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

จิตที่ไม่มีสติ เสวยอารมณ์ใดๆ จะผลิตสิ่งที่เรียกว่ากิเลส เมื่อสั่งสมมากเข้า ๆ จนเป็นอาสวะหรือสิ่งที่ไหลออกจนเป็นพฤติกรรม ‘โมหะ’ อาสวะที่ทำให้กลัว มีโทษมากคลายช้า “เรากลัวสิ่งใด จะละความกลัวได้ ก็ต้องละในสิ่งนั้น” ‘ราคะ’ อาสวะที่ทำให้เกิดความหลง โทษน้อยคลายช้า ส่วน ‘โทสะ’ อาสวะที่ทำให้ขัดเคือง โทษมากคลายเร็ว อาสวะเหล่านี้ จะตัดจะแก้ได้ ต้องใช้ ‘ปัญญา’ เปรียบเหมือนความคมของมีด กำลังของ ‘สมาธิ’ คือมีดเล่มเล็กหรือใหญ่ เล็งลงไปให้ตรง นั่นคือสติ  

"อาสวะมันเหนียว ฟันทีเดียวไม่ขาด หรือขาดแล้วต่อใหม่ได้" เพราะเป็นพฤติกรรมที่สั่งสมมานาน จึงต้อง “พิจารณา” ซ้ำ ๆ ย้ำ ๆ ถึงกุศลและอกุศล ฟันลงไปฟาดลงไปให้ตรง พิจารณาต่อเนื่อง จะเกิดประโยชน์ขึ้นแน่นอน

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

“ศาสนานี้คำสอนนี้ เป็นศาสนาของปัญญา” เมื่อ “เห็นโทษโดยความเป็นโทษ แล้วกระทำคืนตามธรรม” ที่ว่าจำเป็นต้องทำไม่ดี ต้องดูที่เจตนาเปรียบเหมือนรอยกรีดลงบนน้ำ ทรายหรือหิน “กระทำอะไรก็ตาม ต้องได้รับผลมีวิบากของกรรม” ซึ่งการที่เกิดมาเป็นคน มีความดีรักษาเราอยู่แล้ว ฉะนั้นให้เป็นผู้มีตาที่ 1 ในการทำความดี ตาที่ 2 ในการหาทรัพย์ และตาที่ 3 ในการเห็นอริยสัจ 4 

ฟังแล้วใคร่ครวญให้เกิดปัญญา ไม่ประมาทในชีวิตทั้ง 3 วัย คุณธรรมอะไรดีๆ เก็บไว้ๆ ไม่เห็นแก่ว่ามันน้อย มันสั้น แต่เก็บไว้ด้วยการตั้งสติให้ดี แทงลงตรงจุดที่เป็นกุศลธรรม แก้กรรมที่ทำไม่ดีมาก่อน อินทรีย์มีความแก่กล้าขึ้น ปล่อยวางจุดนั้นจุดนี้ จิตสุดท้ายทำให้ดี จะทำให้เกิดการสิ้นกรรมขึ้นมาได้

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

โลกนี้..หลายๆ อย่างมันเป็นเงื่อนงำ ผูกเป็นปมซ่อนเร้นให้ไม่เห็นว่า ข้างในเป็นอะไร ฉะนั้นเราต้องมองให้ลึกซึ้ง ไม่ใช่แค่เพียงผิวเผิน ใคร่ครวญโดยแยบคาย ที่จะให้เกิดสิ่งที่ไม่ดีในลักษณะให้ไม่เข้าใจ ให้ไม่พอใจ หรือให้เกิดความลุ่มหลงเป็นอาสวะ 3 แบบกาม ปฏิฆะ และอวิชชา ขึ้นมาได้ 

“ทำดี” ไม่ได้จะหวังเอาสิ่งดีๆ แต่เพื่อกำจัดความอยาก เพื่อกำจัดความตระหนี่ “จะดีหรือไม่ดี ไม่ได้อยู่ที่ปากคนอื่น ไม่ได้จะอยู่ที่ว่าจะมีสุขหรือมีทุกข์ จะร่ำรวยหรือยากจน ไม่ได้อยู่ที่เวทนาแบบไหน แต่อยู่ที่ตัวเรา” เราจึงต้อง “พึ่งตนพึ่งธรรม” ใช้ปัญญา พิจารณาเข้ามาที่ตัวเองในลักษณะที่ไม่ให้อาสวะเกิดขึ้น ปัญญาก็จะแจ่มแจ้งขึ้นอยู่ตรงนั้นนั่นเอง

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

“ทำไมมีเวทนาบางอย่าง สุขก็มีทุกข์ก็มี” เพราะเหตุ 8 อย่าง หนึ่งในนั้นคือกรรมเก่า แต่หากเชื่อว่า “กรรมเก่าเท่านั้นที่ทำให้เราต้องทุกข์ หรือทำให้เขาหน้าตาดีฐานะดี” ความเข้าใจนั้นผิด เพราะจิตจะน้อมไปที่จะไม่ทำอะไรในตอนนี้ชาตินี้ แต่ถ้าอยู่กับทุกข์ได้ถูกวิธี จิตใจเราจะไม่ทุกข์ หรืออยู่กับสุขโดยไม่ลุ่มหลง   

‘สุขทุกข์เป็นธรรมดา’ นี่เป็นทิฏฐิที่ถูก และ “บุญเป็นชื่อของความสุข” ดังนั้นไม่ว่าจะเกิดสว่างหรือมืด แต่ให้ไปสว่าง คือ ชีวิตมีกำไร เพราะฉะนั้น ‘ทานศีลภาวนา-ศีลสมาธิปัญญา’ เป็นเหตุเงื่อนไขปัจจัยที่สามารถสร้างได้ในปัจจุบัน แทงลงตรงจุดที่เป็นกุศลธรรม ไม่ว่าบุญจะให้ผลเวลานี้ ในเวลาต่อมา หรือต่อมาๆ บุญก็ให้ผลเป็นความสุข

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

ระบบและระเบียบ คือ ‘ระเบียบวินัย’ คนที่จะประสบความสำเร็จต้องมีระบบเสมอ ระบบเป็นสิ่งให้เราสู่ความสำเร็จ สู่อิสรภาพจากสิ่งที่เป็นอยู่ตอนนี้ ไม่ว่าต้องการจะสำเร็จเรื่องอะไร มีคนเคยทำสำเร็จมาแล้วทั้งสิ้น ว่าแต่คุณจะมีวินัยทำตามระบบนั้นได้ไหม และจะทำให้ชีวิตเรามีระเบียบวินัยตั้งอยู่ในระบบที่ดีได้อย่างไร   

ฟังแล้ว..ให้มีความกล้า ให้มีกำลัง ให้มีความเพียร “ทำทันที” ด้วยวินัย ให้เป็นผู้มีความสันโดษ และไม่สันโดษ “ไม่อิ่มไม่พอในกุศลธรรมทั้งหลาย ไม่ถอยกลับในการทำความเพียร” ทำตามทัศนคติตามระบบที่มีองค์ประกอบอันประเสริฐ 8 อย่าง..จี้จ่อลงไป ฝึก/ทำตรงจุดที่ทำไม่ได้นั่นแหละ ทำให้ดีกว่าเดิม ตรงนั้นจะให้ผลตอบแทนสูงสุด

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

โลกนี้สุขทุกข์เป็นธรรมดา มีเหตุให้เกิดก็เกิด มีเหตุให้ดับก็ดับ จะเข้าใจได้ ไม่มี “อคติ 4-ลำเอียงเพราะชอบ ชัง หลง กลัว” จิตต้องมีพลังสติพลังสมาธิ “ใครเขาด่าว่าแดกดันหรือสรรเสริญเยินยอ จิตเราจะไม่แปรปรวนได้” สติเป็นทักษะที่ฝึกได้

‘พลัง’ นี้เป็น soft power คือ พละ 5 ที่ไม่ใช่อาชญาไม่ใช้ศาสตรา มีองค์ประกอบ 5 อย่าง “ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา” เมื่อทำแล้ว รักษาจิตให้มีพลัง การงานใดที่ยากที่หนัก เวลาที่สัมพัทธ์กับจิต ใจที่สบาย การงานนั้นก็มีประสิทธิภาพ จัดการให้ดีได้ ทั้งเพื่อประโยชน์ตน ประโยชน์ผู้อื่นและทั้งสองฝ่าย ก็ชื่อว่ารักษาตนและรักษาผู้อื่นด้วย “เกิดมาครั้งนี้ ไม่ต้องเอาทั้งชาติ เอาตั้งแต่เช้าแค่วันเดียว วันนี้เรากำไรหรือขาดทุน?”

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

ปัญญาเป็นสิ่งที่สำคัญมากในการดำเนินชีวิต เป็นอาวุธที่ใช้แก้ปัญหา เหมือนกุญแจที่จะปลดล็อคสิ่งต่างๆ ที่เป็นเงื่อนเป็นปม คำถามคือจะทำปัญญาให้เกิดขึ้นได้อย่างไร ซึ่งในทีนี้ได้ยกไว้ถึง 10 ตัวอย่าง 

ปัญญา คือ ความคิดจากการคิดอ่านการงานธรรมดานี่แหละ ที่เราสามารถพัฒนาปัญญาให้มากขึ้นๆ ไปในทางที่ดีขึ้นๆ จากที่คิดทำมาหากินอย่างเดียว ไม่คิดคดโกง ไม่คิดเบียดเบียนหรือตระหนี่ แต่ให้คิดที่จะแบ่งปัน คิดในการที่จะหาความสงบในจิตใจ ฟังเทศน์ฟังธรรม เป็นผู้ที่ไม่อยู่ด้วยความประมาท สร้างอาวุธ คือ ปัญญา สุดท้ายปัญญาในการที่จะกำจัดกิเลส ฆ่ากิเลสที่อยู่ในจิตใจ ให้เราเป็นผู้ที่มีความสงบเย็น มีความพ้นทุกข์ รักษาตนให้พ้นจากภัยในวัฏฏะได้

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

เครื่องหมายของสมาธิที่พระพุทธเจ้าให้ไว้ คือ ความคิดในทางอกุศลต้องดับไป ถ้าคิดเรื่องที่หลีกออกจากกาม ไม่พยาบาท ไม่เบียดเบียน นั่นคือจิตเป็นสมาธิแล้ว และการรู้ว่าอะไรเป็นความคิดในทางดี นั่นคือสัมมาทิฏฐิ แยกแยะได้แล้วพยายามคิดถึงในสิ่งที่ดี ความพยายามนั้นคือสัมมาวายามะ ความระลึกถึงสิ่งที่ดีได้ นั่นคือสัมมาสติ  

บางครั้งรู้ว่าอะไรชั่วอะไรดี แต่กำลังในการที่จะลงมือทำในสิ่งที่ดี ไม่พอ เพราะฉะนั้น 3 อย่างต้องประกอบกัน ความรู้ตรงนี้จะทำให้เกิดการพัฒนา ถ้าเราฝึกอยู่เป็นประจำ อยู่ที่ไหนก็ทำได้ เพราะสติเป็นเรื่องของจิตใจ ฝึกในรูปแบบตอนเช้าหรือเย็น ระหว่างวันก็ฝึกได้ จะช่วยหนุนกันให้เกิดสมาธิที่ลึกซึ้งขึ้นไปได้

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.