Controlling the Narrative

Lynne O’Donnell talks with Mina Sharif, author, activist, women’s rights campaigner, educator and mentor. They discuss who controls the narrative and who speaks for Afghanistan’s people when the Taliban appear to have seized control not only of the country but of the message, too.

Have a listen

طاهر بدخشی و درنگی بر اندیشه حل عادلانه مساله ملی در افغانستان

هشتم عقرب مصادف با اعدام طاهر بدخشی، از روشن‌فکران انقلابی و رهبران چپ‌گرا در افغانستان، بود. او که از بنیان‌گذاران حزب دموکراتیک خلق شمرده می‌شود، در ادامه بنابر اختلاف‌هایی از این حزب جدا شد و سپس از سوی حفیظ‌الله امین در زندان پل‌چرخی به قتل رسید. بدخشی بیش‌تر به دلیل طرح اندیشه ستم ملی در تاریخ کشور جا گرفت و تا پایان عمرش برای آن مبارزه کرد.

در پادکست این هفته ۸صبح، به جزییات زنده‌گی وی می‌پردازیم. بدخشی کی بود؟ اندیشه ستم ملی چیست و چگونه به وی در تاریخ کشور ماندگاری بخشیده است؟ چرا عده‌ای با وی مخالفند؟ آیا اندیشه او همچنان تنها راه‌ حل برای بحران افغانستان است؟

۸صبح شما را به شنیدن این پادکست دعوت می‌کند.

کابلم رخت عزا بر تن کرده است

من یک دختر روستایی با رویاهای ساده بودم، اما کابل رویاهای جدید و هدف جدیدی برایم تعیین کرد. شهری که اکنون به دست گروه طالبان مچاله شده است. دلم به شهر رویایی‌ام می‌سوزد و این شهر دیگر آن شهر سه سال پیش نیست. جاده‌هایش شادی مردمان را کم دارد. مکتب‌ها و دانشگاه‌ها عدم حضور دختران را فریاد می‌زنند. شادی از این شهر رخت بسته و هراس و ظلم بر آن حاکمیت می‌کند. نه تنها من، کابلم نیز افسرده و پژمرده شده و نفس‌هایش زیر بار حاکمیت طالبان به شمارش افتاده است.

Media Meltdown

Lynne O'Donnell talks with Zahra Joya, Founder and Editor-in-Chief of Rukhshana Media, the independent news organisation she established  and now runs in exile. She talks about the Taliban's strangulation of free speech and media in Afghanistan, the collusion of media owners, and the role of the exiled media in keeping the world's attention on her homeland.

Have a listen

ممنوعیت تصویر در رسانه‌ها؛ انگیزه سیاسی یا حکم شرعی؟

طالبان در اواخر ماه میزان دستور ملا هبت‌الله مبنی بر منع نشرات تصویری رسانه‌های داخل افغانستان را به حالت اجرایی درآوردند. این دستور برگرفته از فرمان ۳۵ ماده‌ای امر به معروف و نهی از منکر طالبان است. براساس آن فرمان، انتشار تصاویر موجودات زنده جواز ندارد. چنین اقدامی سبب شده است که تا کنون برخی رسانه‌های تصویری در افغانستان نشرات‌شان را متوقف کنند، یا آن را به شکل صوتی درآورند. همچنان منع نشر تصاویر با موجی از واکنش‌ها مواجه شده و حتا اختلافاتی را میان طالبان شکل داده است.

پادکست این هفته روزنامه ۸صبح را به بحث روی این‌ موضوع اختصاص داده‌ایم. ملا هبت‌الله با چنین فرمان‌هایی به دنبال چیست؟ آیا منع نشر تصاویر انگیزه سیاسی دارد یا دلیل شرعی؟ چه بر سر رسانه‌های جمعی می‌آید؟ چنین دستوری چه تاثیری بر وضعیت حقوق بشری در افغانستان می‌گذارد؟ آیا تنش‌های درونی طالبان منجر به رفع این ممنوعیت خواهد شد؟ جهان چه واکنشی به این اقدام خواهد داشت؟

۸صبح شما را به شنیدن این پادکست دعوت می‌کند.

«زن بدکاره»؛ ماجرای زنده‌گی گل‌افروز، از ظلم مادر تا اتهام‌های خانواده شوهر

مادرش او را همانند برده پیش خود نگه می‌دارد و خواهرانش را به شوهر می‌دهد. کوچک‌ترین خواهرش نیز ازدواج می‌کند، اما گل‌افروز را نزد مردم قریه مریض گفته و از او کار می‌کشد. پس از ازدواج خواهرانش کار بالای او چند برابر شده و اندکی توان کار را از دست می‌دهد. کم‌کم سن ازدواجش نیز می‌گذرد، اما مادرش راضی به ازدواج او نمی‌شود، تا این‌که یکی از آشنایان دور آنان که از هوشیاری و توانایی‌اش باخبر بود او را به پسر خود می‌خواهد. مادرش در بدل مقداری پول که آن‌ها در برابر دخترش وعده می‌دهند این وصلت را می‌پذیرد و دخترش را عروس می‌کند. ازدواج او سر می‌گیرد، اما بی‌خبر از این‌که قرار است عروس مردی شود که خیلی بزرگ‌تر از اوست و سه فرزند دیوانه از همسر قبلی خود دارد. بدون این‌که شوهر آینده‌اش را ببیند و در موردش بداند، قبول می‌کند تا از دست ظلم مادر خلاصی یابد.

Terror Inc

Lynne O’Donnell talks with conflict consultant Scott Richards about the Taliban’s transformation of Afghanistan into a nexus of extremism and terrorism, the group’s relationship with Al Qaeda, Hamas, Hezbollah, and the danger they present to a world that just isn’t interested in facing up to the reality.

Have a listen.

 ایراني پوله‌ساتو له خوا د لسګونو افغان کډوالو وژل کېدل؛ د پېښې څرنګوالی او لاملونه

ایراني پوله‌ساتو د روانې اوونۍ په لومړیو کې د افغان کډوالو یو کاروان د سیستان بلوچستان په سیمه کې په نښه کړ. د عیني شاهدانو په وینا، نږدې ۳۰۰ کسان د برید هدف ګرځېدلي چې له هغوی څخه ۲۶۰ کسان وژل شوي او ټپیان دي. لومړی، د کډوالو موټرونه په ماین چاودنه کې نښتي او بیا وروسته، ایراني پوله‌ساتو ځواکونه پرې په راکټ او نورو وسلو ډزې کړې دي. ایران د دې پېښې رامنځته کېدل رد کړي او د ایران دولت پلوه او مخالف رسنۍ یې هم چوپ دي او څه نه وايي. طالبانو هم ویلي چې دوی لا هم په دې اړه څېړنه کوي څو معلومه کړي چې دا پېښه رښتیا رامنځته شوې که نه.

په دې پاډکسټ کې به د دې موضوع په تړاو خبرې وکړو. له برنامې مېلمه او نورو ګډونوالو به د پېښې په هکله خبرې واورو او د دې لامل، د ایران او طالبانو د رژیمونو غبرګون به هم وڅېړو.

هشت صبح ورځپاڼه تاسو د دې پاډکسټ اوریدلو ته رابولي.

د ډیورنډ په دواړو غاړو کې محرومیت؛ د پښتنو په جرګه کې د ښځو ونډه څنګه وه؟

په وروستۍ جرګه کې د ښځو ګډون او په پرېکړو کې د هغوی ونډه د ډیورند په دواړو خواوو کې له تود هرکلي سره مخ ده. په دې غونډه کې د خیبرپښتونخوا سربېره د ډیورنډ له دې غاړې څخه هم ځینې د ښځو حقونو فعالانو ګډون کړی و. د جرګې په پرېکړو کې ځینې مسایل چې د ښځو ژوند پورې اړه لري، د پام وړ وو؛ په ځانګړې توګه په افغانستان کې د ښوونځیو پرانېستل او همداراز په بدو کې د نجونو د ورکړې پر فرهنګ د بندیز ټینګار شوی او دا د خیبر جرګې یوه پرېکړه هم ګڼل کېږي.

د ۸صبح په نني پاډکسټ کې به د پښتنو په قومي جرګه کې د ښځو د ونډې کچه، په دواړو غاړو کې د ښځو پر برخلیک د دې پرېکړو اغېز او د جرګې وروسته د ښځو د راتلونکي په هکله د هغوی هیلې ارزول کېږي.

ددې او ورته پوښتنو د ځواب لپاره هشت صبح ورځپاڼه تاسو د دې پاډکسټ اوریدلو ته رابولي.

خاطرات خوب مکتب

یادآوری سه سال محروم بودن از آموزش در آن لحظه حال مرا دگرگون کرد و به‌خاطر محرومیتم گریستم. با چشمان پراشک به سمت سالن رفتم و بعد داخل صنف شدم. هیچ چیزی سر جایش نبود. همه چیز تغییر کرده بود. صنف بی‌نظم‌تر و کثیف‌تر شده بود. چندین جای تخته سیاه تخریب شده بود. جدول و پوسترهایی را که در روی دیوار نصب کرده بودیم، هیچ کدام سر جایش نبود. من در چوکی دوم در ردیف وسط با دو تن از هم‌صنفی‌هایم می‌نشستم. اولین چیزی که به ذهنم رسید جست‌وجوی میز و چوکی بود که در آن من و دو دوستم در گوشه میز اسم‌های خود را نوشته کرده بودیم تا کسی چوکی ما را نگیرد. میز دوم در ردیف وسط را دیدم، هیچ اسمی در آن نبود.