شاهنامه شنیدنی .Whispers of the Shahnameh

۹۸- بهمن، همای و داراب


Listen Later

ین قسمت از شاهنامه‌خوانی به ادامه داستان خاندان زال می‌پردازد و تاجگذاری بهمن، جانشین گشتاسپ، را روایت می‌کند. بهمن که از خاندان زال کینه دارد، زال را به بند می‌کشد و فرامرز را به دار می‌آویزد. پشوتن، وزیر خردمند، به بهمن پند می‌دهد تا از کینه‌توزی دست بردارد، و بهمن زال را آزاد می‌کند. پس از مرگ بهمن، همای چهرزاد، دخترش، به پادشاهی می‌رسد. او فرزند خود را در صندوقی می‌گذارد و به آب می‌اندازد تا قدرتش را حفظ کند. داراب، فرزند همای، توسط یک رخت‌شوی (گازر) پیدا و بزرگ می‌شود و داستان به دوران رشد و آموزش داراب ختم می‌گردد.

۱. شخصیت‌ها و نسب‌شناسی

همای چهرزاد (شهرزاد): دختر کی‌بهمن (در شاهنامه) یا ملک حارث شاه مصر (بهمن‌نامه). مادر داراب، شانزدهمین شاه ایران. او ۳۰ یا ۳۲ سال پادشاهی کرد و در منابع از عدالت و آرامش دورانش یاد شده است.
داراب: فرزند همای، در نقش خورشید یا مهر ظاهر می‌شود. برخی او را همان داریوش سوم دانسته‌اند که با اسکندر جنگید.
بهمن اسفندیار: پس از کشته‌شدن پدرش (اسفندیار) به دست رستم، کینه خاندان زال را داشت. او زال را به بند کشید و فرامرز را کشت، سپس با پند پشوتن آرام شد.

این سه شخصیت چارچوبی اساطیری-فلسفی می‌سازند. بهمن نماد کین و پیوند گسسته، همای نماد سلطنت آرام، و داراب نماد تولد قهرمان و باززایی است. برخلاف تثلیث‌های رایج، در برخی روایات زن به اهریمن پیوند خورده است؛ اما همای نقشی هم‌پایه مرد می‌یابد.

  • باورهای آخرالزمانی: انسان پس از مرگ دوباره زاده می‌شود، اما جهان جاودانگی ندارد؛ میراث ماندگار است.

  • ازدواج درون‌خانوادگی: نزد اشراف و شاهان هخامنشی و حتی تا ساسانیان رواج داشت. این سنت در اساطیر نیز بازتاب یافته است.

  • تولد قهرمان: نظریه اتو رانک نشان می‌دهد رها کردن کودک (داراب در صندوق) آیینی برای آشکار شدن راز جاودانگی است. طبیعت با نجات کودک، شایستگی او را تأیید می‌کند.

  • نماد سیمرغ: در اوستا مرغ سئن (سیمرغ) نماد باروری و دوگانگی است؛ هم چهره‌ای سفید (اهورامزدا) دارد و هم سیاه (اهریمن). همای نیز به این نماد پیوند می‌یابد.

  • مندل (Mandala): دایره‌ای آیینی که در روانشناسی یونگ نماد تمامیت است.

  • میتراییسم: آیین پرستش مهر که به اروپا راه یافت.

  • هرمس: با هرمز و ادریس یکی دانسته شده و در کیمیاگری و تفسیر رمزی اهمیت دارد.

  • نفس مطمئنه و تفرید: مفاهیمی برای پالایش درونی و رسیدن به قهرمانی.

  • رستم: جنگ را تحمیل‌شده می‌داند، نه مطلوب. کشتن اژدها و ازدواج مقدس، نماد جمع اضداد و رشد معنوی است.

منابع شاهنامه و متون هم‌روزگار آن، ترکیبی از تاریخ و اسطوره‌اند. داستان بهمن، همای و داراب پیوندی میان نسب‌شناسی و فلسفه می‌سازد: عدالت در سلطنت، کین و مشروعیت خانوادگی، و راز تولد قهرمان. این چرخه بازتابی از جهان‌بینی ایرانی است: جاودانگی در میراث، قدرت در پیوند با آیین‌ها، و قهرمانی در آشتی انسان با طبیعت و فرجام.

۲. تثلیث بهمن، همای و داراب۳. مضامین اساطیری و فلسفی۴. مفاهیم فرعی و کلیدی۵. تحلیل و نتیجه

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

شاهنامه شنیدنی .Whispers of the ShahnamehBy parsiadab شاهنامه خوانی

  • 5
  • 5
  • 5
  • 5
  • 5

5

2 ratings


More shows like شاهنامه شنیدنی .Whispers of the Shahnameh

View all
پرگار by BBC Persian Radio

پرگار

480 Listeners

ChannelB پادکست فارسی by Ali Bandari

ChannelB پادکست فارسی

10,087 Listeners

‌BPLUS بی‌پلاس پادکست فارسی خلاصه کتاب by Ali Bandari

‌BPLUS بی‌پلاس پادکست فارسی خلاصه کتاب

7,862 Listeners

رواق / Ravaq by فرزآن

رواق / Ravaq

2,512 Listeners

صلح درون by سپهر خدابنده

صلح درون

1,691 Listeners

طنزپردازی | tanzpardazi by tanzpardazi | طنزپردازی

طنزپردازی | tanzpardazi

1,155 Listeners

Naaji /ناجـی by Pari

Naaji /ناجـی

257 Listeners

جافکری | Jafekri by Amirali Gh

جافکری | Jafekri

151 Listeners

شاهنامه خودمونی by شاهنامه خودمونی

شاهنامه خودمونی

136 Listeners

پادکست رخ by Rokh Podcast

پادکست رخ

2,943 Listeners

شاه‌نامه خوانی by hamed shayegh

شاه‌نامه خوانی

7 Listeners

MovarekhPodcast احمدهاشمی by احمد هاشمی

MovarekhPodcast احمدهاشمی

59 Listeners

پادکست راوکده by Ravkadeh Podcast

پادکست راوکده

374 Listeners

اکنون -  صفحه رسمی by Aknoontalks

اکنون - صفحه رسمی

195 Listeners

رادیو شاخ | Radio Shakh by Your Voice

رادیو شاخ | Radio Shakh

241 Listeners