做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

【A郎台語小詞典】Ep.040 燒kah燙︱Sio kah Thǹg 台語白話字 Tâi-gí POJ (Pe̍h-ōe-jī)


Listen Later


【A郎台語小詞典】Ep.040 燒kah燙︱Sio kah Thǹg



文稿/主持╱校對︱蔡逸民 BuLuhSuh

配樂︱陳曉怡 Niau-tāu

人聲編輯︱柯王炳勳 Bí-leng

字幕︱林于真 A-chin

圖︱AI製圖

影片︱陳姿樺 Ko͘-chiáu


訂閱做工á人Youtube頻道:https://www.youtube.com/@chokangalang

完整ê漢羅/POJ對照文稿khǹg ti官方網站:https://cho-kang-a-lang.github.io/



漢羅全文:


各位線頂ê聽眾朋友,ta̍k-ê平安,ta̍k-ê好!歡迎收聽做工á人phá-kheh-su̍h-to͘h。Iû-koh到咱紹介語詞ê時間--a,請ta̍k-ê做夥來聽看māi。


便nā阮細漢--ê有去上課,hit日ê e晡時á我to̍h固定ài去捷運ka載,轉厝ê路--ni̍h,阮2 ê ē加減á開講,主要lóng是leh話hit日伊tī學校有啥心適tāi,有thang hō͘我鼻芳--leh-無。


有1日,話頭是án-chóaⁿ起--ê,我已經bē記--chit,話--leh話--leh ê時,伊有講tio̍h 1句講:「我今á日中晝去hō͘泡麵ê碗燒--tio̍h。」Hiàng時,我sûi ka ìn講,he叫做燙m̄是燒。


燙--tio̍h kah燒--tio̍h是無kāng款ê tāi-chì neh。燙chit字,tī臺日大辭典內底ê解說是去hō͘燒水傷--tio̍h,che表示講,燙m̄是直接去hō͘火燒--tio̍h-ê,親像咱nā去摸tio̍h熱油,水煙,去ù tio̍h煙筒管種種--ê,lóng ē講燙--tio̍h。


Chit ê燙mā會當做動詞用,比論講:「你去kā hia ê番薯葉á燙來食。」Che to̍h是講,kā番薯葉á hē入去滾水內底lā-lā--leh,葉á nā變色變軟to̍h趕緊ka hô͘--起-來,koh來khâm豬油,蒜頭,豆油做夥poān-poān chhiau-chhiau--leh,to̍h聽好phâng chiūⁿ桌,m̄-thang khǹg tī滾水--ni̍h siuⁿ久,滾siuⁿ久咱to̍h ē講he叫做sa̍h,m̄是講燙,nā siuⁿ久葉á內底ê營養mā lóng ē走走ùi水--ni̍h-去。


Nā燒--tio̍h-leh,真簡單,to̍h是咱受傷ê時是直接去接觸tio̍h火,chit款--ê to̍h叫做燒--tio̍h。


Koh補充另外1種情形叫做chhuh,用1句例句來解說khah緊:「我ê手去hō͘伊ê香chhuh 1-ē膨phā。」Chit ê chhuh to̍h是用已經點to̍h,m̄-koh無火舌ê物件去tu̍h,一般to̍h是leh講香kah薰hit款--ê。放炮á to̍h用香去chhuh,nā衫á褲無細膩去hō͘薰chhuh--tio̍h mā to̍h ài破1 khang。


Beh學1 ê語言thōng要緊to̍h是ài tiāⁿ講,有講to̍h加減á ē tú tio̍h問題,thang互相討論求進步,nā m̄是hit工阮chŏ͘-kiáⁿ kă講hit句話,今á日我nah有chit ê chhiàng-suh,thang來khâm各位練仙--1-ē,有影是有講有保庇--lah。


Án-ne,咱今á日ê A郎小詞典to̍h紹介到chia,請各位聽眾朋友繼續kā goán支持kah鼓勵,有閒koh來ŏ͘!



POJ Choân-bûn:


Kok-ūi sòaⁿ-téng ê thiaⁿ-chiòng pêng-iú, ta̍k-ê pêng-an, ta̍k-ê hó! Hoan-gêng siu-thiaⁿ Chò-kang-á-lâng phá-kheh-su̍h-to̍͘h. Iû koh kàu lán siāu-kài gí-sû ê sî-kan--a, chhiáⁿ ta̍k-ê chò-hóe lâi thiaⁿ khòaⁿ-māi.


Piān-nā goán sè-hàn--ê ū khì siōng-khò, hit ji̍t ê e-po͘-sî-á góa to̍h kò͘-tēng ài khì chia̍t-ūn ka chài, tńg chhù ê lō͘--ni̍h, goán2 ê ē ke-kiám-á khai-káng, chú-iàu lóng sī leh ōe hit ji̍t i tī ha̍k-hāu ū siáⁿ sim-sek tāi, ū thang hō͘ góa phīⁿ-phang--leh-bô.


Ū 1 ji̍t, ōe-thâu sī án-chóaⁿ khí--ê, góa í-keng bē-kì--chit, ōe--leh ōe--leh ê sî, i ū kóng tio̍h 1 kù kóng: “Góa kin-á-ji̍t tiong-tàu khì hō͘ phàu-mī ê óaⁿ sio--tio̍h.” Hiàng-sî, góa sûi ka ìn kóng, he kiò-chò thǹg m̄ sī sio.


Thǹg--tio̍h kah sio--tio̍h sī bô kāng-khoán ê tāi-chì neh. Thǹg chit jī, tī Tâi-ji̍t Tōa-sû-tián lāi-té ê kái-soeh sī khì hō͘ sio-chúi siong--tio̍h, che piáu-sī kóng, thǹg m̄ sī ti̍t-chiap khì hō͘ hóe sio--tio̍h-ê, chhin-chhiūⁿ lán nā khì bong tio̍h jia̍t-iû, chúi-ian, khì ù tio̍h ian-tâng-kóng chióng-chióng--ê, lóng ē kóng thǹg--tio̍h.


Chit ê thǹg mā ē-tàng chò tōng-sû iōng, pí-lūn kóng: “Lí khì kā hia ê han-chî hio̍h-á thǹg lâi chia̍h.” Che to̍h sī kóng, kā han-chî hio̍h-á hē ji̍p-khì kún-chúi lāi-té lā-lā--leh, hio̍h-á nā piàn sek piàn nńg to̍h kóaⁿ-kín ka hô͘--khí-lâi, koh-lâi khâm ti-iû, soàn-thâu, tāu-iû chò-hóe poān-poān chhiau-chhiau--leh, to̍h thèng-hó phâng chiūⁿ toh, m̄-thang khǹg tī kún-chúi--ni̍h siuⁿ kú, kún siuⁿ kú lán to̍h ē kóng he kiò-chò sa̍h, m̄ sī kóng thǹg, nā siuⁿ kú hio̍h-á lāi-té ê êng-ióng mā lóng ē cháu-cháu ùi chúi--ni̍h-khì.


Nā sio--tio̍h-leh, chin kán-tan, to̍h sī lán siū-siong ê sî sī ti̍t-chiap khì chiap-chhiok tio̍h hóe, chit-khoán--ê to̍h kiò-chò sio --tio̍h.


Koh pó͘-chhiong lēng-gōa 1-chióng chêng-hêng kiò-chò chhuh, iōng 1 kù lē-kù lâi kái-soeh khah kín: “Góa ê chhiú khì hō͘ i ê hiuⁿ chhuh 1-ē phòng-phā.” Chit ê chhuh to̍h sī iōng í-keng tiám to̍h, m̄-koh bô hóe-chi̍h ê mi̍h-kiāⁿ khì tu̍h, it-poaⁿ to̍h sī leh kóng hiuⁿ kah hun hit-khoán--ê. Pàng phàu-á to̍h iōng hiuⁿ khì chhuh, nā saⁿ-á-khò͘ bô-sè-jī khì hō͘ hun chhuh--tio̍h mā to̍h ài phòa 1 khang.


Beh o̍h 1 ê gí-giân thōng iàu-kín to̍h sī ài tiāⁿ kóng, ū kóng to̍h ke-kiám-á ē tú tio̍h būn-tê, thang hō͘-siong thó-lūn kiû chìn-pō͘, nā m̄ sī hit kang goán chŏ͘-kiáⁿ kă kóng hit kù ōe, kin-á-ji̍t góa nah ū chit ê chhiàng-suh, thang lâi khâm kok-ūi liān-sian--1-ē, ū-iáⁿ sī ū kóng ū pó-pì--lah.


Án-ne, lán kin-á-ji̍t ê A-lông Sió-sû-tián to̍h siāu-kài kàu chia, chhiáⁿ kok-ūi thiaⁿ-chiòng pêng-iú kè-sio̍k kā goán chi-chhî kah kó͘-lē, ū-êng koh lâi ŏ͘!

--
Hosting provided by SoundOn

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sekBy Chò-kang-á-lâng Kang-chok-sek 做工á人工作室


More shows like 做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

View all
馬力歐陪你喝一杯 by The News Lens 關鍵評論網

馬力歐陪你喝一杯

158 Listeners

轉角國際新聞 Daily Podcast by 轉角國際新聞 Daily Podcast

轉角國際新聞 Daily Podcast

189 Listeners

法客電台 BY 法律白話文運動 Plain Law Movement by 法律白話文運動

法客電台 BY 法律白話文運動 Plain Law Movement

148 Listeners

聽天下:天下雜誌Podcast by 天下雜誌

聽天下:天下雜誌Podcast

191 Listeners

台灣通勤第一品牌 by 台灣通勤第一品牌

台灣通勤第一品牌

305 Listeners

《The Real Story》By 報導者 by 報導者 The Reporter

《The Real Story》By 報導者

304 Listeners

童話透中島 by 童話透中島

童話透中島

92 Listeners

時間的女兒:八卦歷史 by Hazel

時間的女兒:八卦歷史

234 Listeners

豬探長推理故事集 by 如果兒童劇團

豬探長推理故事集

585 Listeners

公視台語台 by 公視臺語台

公視台語台

18 Listeners

做伙學台語 by NER國立教育廣播電臺

做伙學台語

5 Listeners

博音 by 曾博恩

博音

205 Listeners

人間動物園:厭世姬外出取材 by 厭世姬&邊角料

人間動物園:厭世姬外出取材

24 Listeners

3Q陳柏惟 by 陳柏惟

3Q陳柏惟

43 Listeners

純台語說故事 by 台語放送頭

純台語說故事

3 Listeners