做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

【A郎台語小詞典】Ep.041 燒冷寒熱︱Sio Léng Kôaⁿ Joa̍h 台語白話字 Tâi-gí POJ (Pe̍h-ōe-jī)


Listen Later


【A郎台語小詞典】Ep.041 燒冷寒熱︱Sio Léng Kôaⁿ Joa̍h



文稿/主持╱校對︱蔡逸民 BuLuhSuh

配樂︱陳曉怡 Niau-tāu

人聲編輯︱柯王炳勳 Bí-leng

字幕︱林于真 A-chin

圖︱AI製圖

影片︱陳姿樺 Ko͘-chiáu



訂閱做工á人Youtube頻道:https://www.youtube.com/@chokangalang

完整ê漢羅/POJ對照文稿khǹg ti官方網站:https://cho-kang-a-lang.github.io/



漢羅全文:


台語teh形容溫度ê用詞確實是bē少,咱今á日khioh siāng基本--ê,來hâm ta̍k-ê稽考--1-ē。


我ē記chit囡á時,有時á是tī寒天出門穿真少,ah有時á是熱天穿kah kui堆--ê,hit-tang-chūn,老爸a̍h老母to̍h ē kă唸1句講,「m̄知寒熱」。囡á人kài-sêng to對溫度teh變化khah無hiah敏感,無像年紀khah大--leh,人soah變kah驚寒也驚熱。


Chit ê寒kah熱m̄-nā會當the̍h來形容天氣,mā ē-sái the̍h來講ka-tī身體ê感覺,熱天,寒天,感覺寒,感覺熱,m̄-koh to̍h是無leh the̍h來講物件ê溫度ŏ͘。To̍h親像講,1鼎湯tú煮好,beh phâng去飯桌,nā有人tī附近,咱嘴lóng ē hoah講:「燒--o͘h!燒--o͘h!」To̍h是leh叫人ài細膩,m̄-thang去hō͘燒湯燙--tio̍h。Nā準講去冰箱the̍h冰角來tēⁿ tī手--ni̍h,sûi to̍h ē感覺tio̍h冰角冷ki-ki。Só͘-pái,ài注意,lán leh講物件ê溫度無leh用寒熱,kan-na有講燒冷,人kah天氣chiah有講寒,chiah ē講熱。


講tio̍h燒冷,有1 ê趣味ê所在,咱無leh講天氣ē燒,m̄-koh咱有teh講天氣ē冷。我感覺nā是teh講天氣,寒kah冷ê程度是差不多--ê,m̄-koh 2款lóng比涼ê溫度khah kē。涼差不多to̍h是bē熱,身軀爽快ê程度án-ne。


當然咱台語teh形容溫度ê字詞bē少,m̄是kan-na頭前有講--tio̍h-ê niâ。秋凊,燒lō,烏寒,翕熱,凍,àu-hip chia等等--ê,lóng是leh講無kâng ê狀況,有趣味ê朋友ē-sái koh ka-tī斟酌,稽考--1-ē。


總--是,溫度用字chē-chē款,燒冷寒熱tio̍h分明。


Án-ne,咱今á日ê A郎小詞典to̍h紹介到chia,請各位聽眾朋友繼續kā goán支持kah鼓勵,有閒koh來ŏ͘!



POJ Choân-bûn:


Kok-ūi sòaⁿ-téng ê thiaⁿ-chiòng pêng-iú, ta̍k-ê pêng-an, ta̍k-ê hó! Hoan-gêng siu-thiaⁿ Chò-kang-á-lâng phá-kheh-su̍h-to̍͘h. Iû koh kàu lán siāu-kài gí-sû ê sî-kan--a, chhiáⁿ ta̍k-ê chò-hóe lâi thiaⁿ khòaⁿ-māi.


Tâi-gí teh hêng-iông un-tō͘ ê iōng-sû khak-si̍t sī bē chió, lán kin-á-ji̍t khioh siāng ki-pún--ê, lâi hâm ta̍k-ê khe-khó--1-ē.


Góa ē kì chit gín-á sî, ū-sî-á sī tī kôaⁿ-thiⁿ chhut-mn̂g chhēng chin chió, ah ū-sî-á sī joa̍h-thiⁿ chhēng kah kui-tui--ê, hit-tang-chūn, lāu-pē a̍h lāu-bú to̍h ē kă liām 1 kù kóng: “ M̄ chai kôaⁿ joa̍h”. gín-á lâng kài-sêng to tùi un-tō͘ teh piàn-hòa khah bô hiah bín-kám, bô chhiūⁿ nî-kí khah tōa--leh, lâng soah piàn kah kiaⁿ kôaⁿ iā kiaⁿ joa̍h.


Chit ê kôaⁿ kah joa̍h m̄-nā ē-tàng the̍h lâi hêng-iông thiⁿ-khì, mā ē-sái the̍h lâi kóng ka-tī sin-thé ê kám-kak, joa̍h-thiⁿ, kôaⁿ-thiⁿ, kám-kak kôaⁿ, kám-kak joa̍h, m̄-koh to̍h sī bô leh the̍h lâi kóng mi̍h-kiāⁿ ê un-tō͘ ŏ͘. To̍h chhin-chhiūⁿ kóng, 1 tiáⁿ thng tú chú hó, beh phâng khì pn̄g-toh, nā ū lâng tī hū-kīn, lán chhùi lóng ē hoah kóng: “ Sio--o͘h! Sio--o͘h!” To̍h sī leh kiò lâng ài sè-jī, m̄-thang khì hō͘ sio thng thǹg--tio̍h. Nā chún-kóng khì peng-siuⁿ the̍h peng-kak lâi tēⁿ tī chhiú--ni̍h, sûi to̍h ē kám-kak tio̍h peng-kak léng-ki-ki. Só͘-pái, ài chù-ì, lán leh kóng mi̍h-kiāⁿ ê un-tō͘ bô leh iōng kôaⁿ joa̍h, kan-na ū kóng sio léng, lâng kah thiⁿ-khì chiah ū kóng kôaⁿ, chiah ē kóng joa̍h.


Kóng tio̍h sio léng, ū 1 ê chhù-bī ê só͘-chāi, lán bô leh kóng thiⁿ-khì ē sio, m̄-koh lán ū teh kóng thiⁿ-khì ē léng. Góa kám-kak nā sī teh kóng thiⁿ-khì, kôaⁿ kah léng ê thêng-tō͘ sī chha-put-to--ê, m̄-koh 2 khoán lóng pí liâng ê un-tō͘ khah kē. Liâng chha-put-to to̍h sī bē joa̍h, seng-khu sóng-khoài ê thêng-tō͘ án-ne.


Tong-jiân lán tâi-gí teh hêng-iông un-tō͘ ê jī-sû bē chió, m̄ sī kan-na thâu-chêng ū kóng--tio̍h-ê niâ. Chhiu-chhìn, sio-lō, o͘-kôaⁿ, hip-joa̍h, tàng, àu-hip chia téng-téng--ê, lóng sī leh kóng bô kâng ê chōng-hóng, ū chhù-bī ê pêng-iú ē-sái koh ka-tī chim-chiok, khe-khó--1-ē.


Chóng--sī, un-tō͘ iōng-jī chē-chē khoán, sio léng kôaⁿ joa̍h tio̍h hun-bêng.


Án-ne, lán kin-á-ji̍t ê A-lông Sió-sû-tián to̍h siāu-kài kàu chia, chhiáⁿ kok-ūi thiaⁿ-chiòng pêng-iú kè-sio̍k kā goán chi-chhî kah kó͘-lē, ū-êng koh lâi ŏ͘!

--
Hosting provided by SoundOn

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sekBy Chò-kang-á-lâng Kang-chok-sek 做工á人工作室


More shows like 做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

View all
馬力歐陪你喝一杯 by The News Lens 關鍵評論網

馬力歐陪你喝一杯

158 Listeners

轉角國際新聞 Daily Podcast by 轉角國際新聞 Daily Podcast

轉角國際新聞 Daily Podcast

189 Listeners

法客電台 BY 法律白話文運動 Plain Law Movement by 法律白話文運動

法客電台 BY 法律白話文運動 Plain Law Movement

148 Listeners

聽天下:天下雜誌Podcast by 天下雜誌

聽天下:天下雜誌Podcast

191 Listeners

台灣通勤第一品牌 by 台灣通勤第一品牌

台灣通勤第一品牌

305 Listeners

《The Real Story》By 報導者 by 報導者 The Reporter

《The Real Story》By 報導者

304 Listeners

童話透中島 by 童話透中島

童話透中島

92 Listeners

時間的女兒:八卦歷史 by Hazel

時間的女兒:八卦歷史

234 Listeners

豬探長推理故事集 by 如果兒童劇團

豬探長推理故事集

585 Listeners

公視台語台 by 公視臺語台

公視台語台

18 Listeners

做伙學台語 by NER國立教育廣播電臺

做伙學台語

5 Listeners

博音 by 曾博恩

博音

205 Listeners

人間動物園:厭世姬外出取材 by 厭世姬&邊角料

人間動物園:厭世姬外出取材

24 Listeners

3Q陳柏惟 by 陳柏惟

3Q陳柏惟

43 Listeners

純台語說故事 by 台語放送頭

純台語說故事

3 Listeners