做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

【A郎台語小詞典】Ep.043 Hân--leh 台語白話字 Tâi-gí POJ (Pe̍h-ōe-jī)


Listen Later


Hân--leh是啥碗糕?



「油門含一下」kám bat聽人án-ne te講?


做夥來聽看hân是啥貨!知影ê朋友罔餾,bē曉ê有志加減來hâm伊熟似--1-下,勞力,多謝!



訂閱做工á人Youtube頻道:https://www.youtube.com/@chokangalang

完整ê英文/漢羅/POJ對照文稿khǹg ti官方網站:https://cho-kang-a-lang.github.io/



漢羅全文:


各位線頂ê聽眾朋友,ta̍k-ê平安,ta̍k-ê好!歡迎收聽做工á人phá-kheh-su̍h-to͘h。Iû-koh到咱紹介語詞ê時間--a,請ta̍k-ê做夥來聽看māi。


今á日出門,騎o͘-tó͘-bái beh去郵局寄物件ê路--ni̍h,遠遠to̍h看tio̍h青燈變紅燈,我nā無leh趕時間,騎車是lóng慢慢á leh sô,hit時,我to̍h kā擋á輕輕á hân--leh,hō͘ o͘-tó͘-bái ta̍uh-ta̍uh-á溜到紅燈腳chiah停--leh。


我nā leh等紅燈ê時,chiok gâu想東想西烏白想,chit páiⁿ去想tio̍h講,chit ê hân--leh goán chŏ͘-kiáⁿ in kám會曉講,kám知是啥意思?窮實我nā leh寫小詞典ê稿,beh揀字詞真chē lóng是以goán kiáⁿ in teh做標準,in nā bē曉,我to̍h真有可能抾起來hâm各位朋友分享。


Chit ê hân--leh,to̍h是輕輕á kā物件固定ho͘ tiâu,hō͘伊會當暫時維持--leh,chit款方式,咱to̍h叫做hân--leh。像臺日大辭典ê例句to̍h是,「Hân--teh to̍h好,m̄-thang pa̍k siuⁿ ân。」To̍h是leh講pa̍k ho͘ lēng-lēng--ā to̍h好。


Koh有幾nā種情形mā ē-tàng講hân--leh,像咱頭起先講ê「擋á hân--leh」to̍h是1 ê例,hân--leh to̍h是mài kā擋á tēⁿ到底,是1種小-khóa-á tēⁿ--leh niâ ê感覺,koh親像老車歹發,to̍h是ài kā油門先chhui--小khóa-á hân--leh,to̍h ē khah好發。門mā ē-tàng hân--leh,to̍h是講咱無kā門關kah ân-ân,關kah門kho̍k--1-ē,門鎖koh khia̍k--1-ē án-ne,to̍h是kā門關kah kán-ná有關ê程度to̍h好,koh有留1 phāng--leh,親像咱nā出門the̍h 1-ē-á物件,to̍h sûi koh beh --入-來,門一般to̍h是hân--leh niâ。


鎖螺絲mā ē-tàng hân--leh,to̍h是講咱teh鎖ê時,nā有幾nā ê螺絲khang ài鎖,咱一般ē ta̍k枝lóng先鎖--1-寡,無chhui到底,等kah咱確認講án-ne ka鎖--lòe無問題,bē去ho͘鎖kah歪--去,咱chiah ta̍k支lóng ka鎖kah底,頭前hit ê先鎖--1-寡-á ê動作,mā是講hân--leh。


Chit ê hân,tī台語內底真tiāⁿ用--tio̍h,1 ê簡單ê字to̍h ē-tàng kā複雜精密ê意思表達--出-來,che表示chit ê語言,有經歷過長時間ê文化粒積kah演變,是1款真成熟,內涵深koh厚ê語言。Só͘-pái nā台語講慣勢ê人,有時á ē直接kā「hân」鬥入去華語講,凡勢各位ûn-ná mā bat聽人講過『油門含一下』,我the̍h chit幾字去ka kú-ko͘h,koh有chhiau tio̍h笑詼thang看,che ûn-ná算是台語去影響tio̍h華語ê 1 ê例--lah,nā有趣味ê聽眾朋友mā ē-tàng ka-tī去chhiau-chhōe看māi--leh。


台語,to̍h是chiah-nī-á好ê寶貝,咱tio̍h m̄-thang ka放ho͘無--去。


Án-ne,咱今á日ê A郎小詞典to̍h紹介到chia,請各位聽眾朋友繼續kā goán支持kah鼓勵,有閒koh來ŏ͘!




POJ Choân-bûn:


Kok-ūi sòaⁿ-téng ê thiaⁿ-chiòng pêng-iú, ta̍k-ê pêng-an, ta̍k-ê hó! Hoan-gêng siu-thiaⁿ Chò-kang-á-lâng phá-kheh-su̍h-to̍͘h. Iû koh kàu lán siāu-kài gí-sû ê sî-kan--a, chhiáⁿ ta̍k-ê chò-hóe lâi thiaⁿ khòaⁿ-māi.


Kin-á-ji̍t chhut-mn̂g, khiâ o͘-tó͘-bái beh khì iû-kio̍k kià mi̍h-kiāⁿ ê lō͘--ni̍h, hn̄g-hn̄g to̍h khòaⁿ tio̍h chhiⁿ-teng piàn âng-teng, góa nā bô leh kóaⁿ sî-kan, khiâ-chhia sī lóng bān-bān-á leh sô, hit sî, góa to̍h kā tòng-á khin-khin-á hân--leh, hō͘ o͘-tó͘-bái ta̍uh-ta̍uh-á liu kàu âng-teng kha chiah thêng--leh.


Góa nā leh tán âng-teng ê sî, chiok gâu siūⁿ-tang-siūⁿ-sai o͘-pe̍h siūⁿ, chit páiⁿ khì siūⁿ tio̍h kóng, chit ê hân--leh goán chŏ͘-kiáⁿ in kám ē-hiáu kóng, kám chai sī siáⁿ ì-sù? Khêng-si̍t góa nā leh siá sió-sû-tián ê kó, beh kéng jī-sû chin chē lóng sī í goán kiáⁿ in teh chò piau-chún, in nā bē-hiáu, góa to̍h chin ū khó-lêng khioh khí-lâi hâm kok-ūi pêng-iú hun-hióng.


Chit ê hân--leh, to̍h sī khin-khin-á kā mi̍h-kiāⁿ kò͘-tēng ho͘ tiâu, hō͘ i ē-tàng chiām-sî ûi-chhî--leh, chit khoán hong-sek, lán to̍h kiò-chò hân--leh. Chhiūⁿ Tâi-ji̍t Tōa-sû-tián ê lē-kù to̍h sī, “Hân--teh to̍h hó, m̄-thang pa̍k siuⁿ ân.” To̍h sī leh kóng pa̍k ho͘ lēng-lēng--ā to̍h hó.


Koh ū kúi-nā chióng chêng-hêng mā ē-tàng kóng hân--leh, chhiūⁿ lán thâu-khí-seng kóng ê “Tòng-á hân--leh” to̍h sī 1 ê lē, hân--leh to̍h sī mài kā tòng-á tēⁿ kàu té, sī 1 chióng sió-khóa-á tēⁿ--leh niâ ê kám-kak, koh chhin-chhiūⁿ lāu chhia pháiⁿ hoat, to̍h sī ài kā iû-mn̂g seng chhui--sió-khóa-á hân--leh,to̍h ē khah hó hoat. Mn̂g mā ē-tàng hân--leh, to̍h sī kóng lán bô kā mn̂g koaiⁿ kah ân-ân, koaiⁿ kah mn̂g kho̍k--1-ē, mn̂g-só koh khia̍k--1-ē án-ne, to̍h sī kā mn̂g koaiⁿ kah kán-ná ū koaiⁿ ê têng-tō͘ to̍h hó, koh ū lâu 1 phāng--leh, chhin-chhiūⁿ lán nā chhut-mn̂g the̍h 1-ē-á mi̍h-kiāⁿ, to̍h sûi koh beh --ji̍p-lâi, mn̂g it-poaⁿ to̍h sī hân--leh niâ.


Só lô͘-si mā ē-tàng hân--leh, to̍h sī kóng lán teh só ê sî, nā ū kúi-nā ê lô͘-si khang ài só, lán it-poaⁿ ē ta̍k ki lóng seng só--1-kóa, bô chhui kàu té, tán kah lán khak-jīn kóng án-ne ka só--lòe bô būn-tê, bē khì ho͘ só kah oai--khì, lán chiah ta̍k ki lóng ka só kah té, thâu-chêng hit ê seng só--1-kóa-á ê tōng-chok, mā sī kóng hân--leh.


Chit ê hân, tī Tâi-gí lāi-té chin tiāⁿ iōng--tio̍h, 1 ê kán-tan ê jī to̍h ē-tàng kā hok-cha̍p cheng-bi̍t ê ì-sù piáu-ta̍t--chhut-lâi, che piáu-sī chit ê gí-giân, ū keng-le̍k kòe tn̂g sî-kan ê bûn-hòa lia̍p-chek kah ián-piàn, sī 1 khoán chin sêng-se̍k, lōe-hâm chhim koh kāu ê gí-giân. Só͘-pái nā Tâi-gí kóng koàn-sì ê lâng, ū-sî-á ē ti̍t-chiap kā “hân” tàu ji̍p-khì Hôa-gí kóng, hoān-sè kok-ūi ûn-ná mā bat thiaⁿ lâng kóng kòe『油門含一下』, góa the̍h chit kúi jī khì ka kú-ko͘h, koh ū chhiau tio̍h chhiò-khoe thang khòaⁿ, che ûn-ná sǹg sī Tâi-gí khì éng-hióng tio̍h Hôa-gí ê 1 ê lē--lah, nā ū chhù-bī ê thiaⁿ-chiòng-pêng-iú mā ē-tàng ka-tī khì chhiau-chhōe khòaⁿ-māi--leh.


Tâi-gí, to̍h sī chiah-nī-á hó ê pó-pòe, lán tio̍h m̄-thang ka pàng ho͘ bô--khì.


Án-ne, lán kin-á-ji̍t ê A-lông Sió-sû-tián to̍h siāu-kài kàu chia, chhiáⁿ kok-ūi thiaⁿ-chiòng pêng-iú kè-sio̍k kā goán chi-chhî kah kó͘-lē, ū-êng koh lâi ŏ͘!


文稿/主持╱校對︱蔡逸民 BuLuhSuh

配樂︱陳曉怡 Niau-tāu

人聲編輯︱柯王炳勳 Bí-leng

字幕︱林于真 A-chin

圖︱AI製圖

影片︱陳姿樺 Ko͘-chiáu

--
Hosting provided by SoundOn

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sekBy Chò-kang-á-lâng Kang-chok-sek 做工á人工作室


More shows like 做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

View all
馬力歐陪你喝一杯 by The News Lens 關鍵評論網

馬力歐陪你喝一杯

158 Listeners

轉角國際新聞 Daily Podcast by 轉角國際新聞 Daily Podcast

轉角國際新聞 Daily Podcast

188 Listeners

法客電台 BY 法律白話文運動 Plain Law Movement by 法律白話文運動

法客電台 BY 法律白話文運動 Plain Law Movement

148 Listeners

聽天下:天下雜誌Podcast by 天下雜誌

聽天下:天下雜誌Podcast

190 Listeners

台灣通勤第一品牌 by 台灣通勤第一品牌

台灣通勤第一品牌

305 Listeners

《The Real Story》By 報導者 by 報導者 The Reporter

《The Real Story》By 報導者

303 Listeners

童話透中島 by 童話透中島

童話透中島

91 Listeners

時間的女兒:八卦歷史 by Hazel

時間的女兒:八卦歷史

234 Listeners

豬探長推理故事集 by 如果兒童劇團

豬探長推理故事集

585 Listeners

公視台語台 by 公視臺語台

公視台語台

18 Listeners

做伙學台語 by NER國立教育廣播電臺

做伙學台語

5 Listeners

博音 by 曾博恩

博音

204 Listeners

人間動物園:厭世姬外出取材 by 厭世姬&邊角料

人間動物園:厭世姬外出取材

25 Listeners

3Q陳柏惟 by 陳柏惟

3Q陳柏惟

43 Listeners

純台語說故事 by 台語放送頭

純台語說故事

3 Listeners