Den Titel vum neien Koalitiounsaccord 2018-2023 vun blo, rot an gréng, huet als Iwwerschrëft an franséischer Sproch: “Ambitieux, équitable et durable”.
Den Programm besteet aus 36 Kapitelen en Fonction vun méiglechen Departement-ministeriell, an zwou Annexen wo eng Rëtsch vun groussen Investitioun-Projeten am Transport an an der Educatioun drop stinn. Et stinn eng ganz Partie gutt an wäertvoll Punkten dran.
Um Sitë vum Gouvernement.lu steet och en ganzen Pack vun Bréiwer an Noten déi während den Koalitiounsverhandlungen un den Formateur gericht ginn sinn vun Associatiounen an Verbänn.
.. en Koalitiounsprogramm mat villen wäertvollen Punkten
Ech hunn mer den Programm ugekuckt ënnert dem Gesichtspunkt vun den méiglechen Hypothesen déi dem Programm zu Gronn leien an ënnert dem Gesichtspunkt vun eisem zukënftegen Wuesstem vun eiser Ekonomie.
Suergen oder besser Froen stellen ech mer wat an deenen nächsten Joeren mat eiser Staatsschold geschitt. Am Regierungsprogramm steet dass des Regierung d’Staatsschold ënnert 30 % vum PIB hält. Aktuell leit eis Schold bei ongeféier 22% vum PIB. Heescht dat dass mer an deenen nächsten fënnef Joer nach méi Schold maachen kennen deemno weider méi Schold op eis Kanner verierwen an nach manner durabel sinn.
.. geschriwwen ënnert optimisteschen Hypothesen ...
Sinn des 8 % Differenz, méiglecherweis Spillwiss déi et erlaben wäert, sollt et haart op haart kommen den Regierungsprogramm ganz oder deelweis ëmzesetzen?
Aktuell bezuelen mer ronn pro Joer 180 Milliounen Zënsen fir eis Schold zeréck. Dann sinn jee no Gréisst 2-3 Lycéeën pro Joer oder 500-600 Wunnengen pro Joer.
Bei den Renten an Pensiounen gëtt an deenen nächsten 5 Joer keng Reform gemaach déi dem demographeschen Facteur Rechung dréit dat heescht dass mer weider tëschent 3 an 3,5 % Wuesstem mussen hunn dass des Equatioun opgeet ouni Staatsschold an Luucht ze setzen an Reserven all opzebrauchen.
Dëst sinn 2 Beispiller wo ech mengen dass dësen Regierungsprogramm ënnert ganz optimisteschen Hypothesen opgestallt ginn ass ouni all zevill d’Risiken déi méiglecherweis op eis zoukommen ze considéréieren.
.. Risiken sinn méi wei do ...
Des Risiken sinn:
- En Zens Risiko: Wann Zënsen klammen, klemmt mëttelfristeg den Loyer vun eiser Staatsschold;
- En Konjunktur- Risiko mir ginn méiglech weis engem Konjunktur-wiessel ausgesat well mer um Een vun engem positiven Zyklus ukomm sinn;
- En Struktur-Risiko: Zum Beispill den Automobil Secteur wo mir och eng Partië Entreprisen an Beschäftegter hunn gëtt strukturell duerch d’Elektro-mobiliteit drastesch verännert;
- En Demographië Risiko: Wann d’Nopesch-Länner ökonomesch manner attraktiv ginn an mir och nëmmen d’selwecht bleiwen sinn mir relativ besser an mir kréien eng zousätzlech Partie europäesch Matbierger déi op Lëtzebuerg wunnen an schaffen kommen wei dat no der Banken- an Finanzkris 2008 war;
- Den klengt oppent Land Risiko: Mir sinn vill méi ofhängeg vun aneren well mir hunn keen eegenen Bannemaart;
- Den Risiko vun eisem intrasequen systemeschen an obligatoreschen Wuesstems-pad vun 3 bis 3,5 % fir eis Sozial- Systemer laangfristeg oprecht ze erhalen.
... Scholden maachen ass sécherlech net durabel ....
Gambia I hat am Ufank vun der Regierung 2013 den Wand vun der Weltkonjunktur net am Réck. Am Laf vun den 2 éischten Joeren ass Konjunktur besser ginn. Haut am Ufank vun blo, rot an gréng hunn se nach den Wand vun der Konjunktur am Réck deen kéint awer dréien an dëser Legislaturperiode dofir giff et sech gutt maachen dësen Koalitiounsprogramm regelméisseg an den Kontext vun der Ökonomesche-Situatioun ze setzen fir eng robust an adaptativ Strategie ze hunn ouni Staatsscholden an Lut ze setzen.
Dëst giff sécherlech net nëmmen zum Titel vum Koalitiounsprogramm “Ambitieux, équitable et durable” bäidroen mäi och den zukënftegen Generatioun gutt doen.