Nieuwe Filmmuziek Op 4

The Wild Robot is een Amerikaanse aimatiefilm van Chris Sanders over een geavanceerde robot, die op een onbewoond eiland aanspoelt. Bij gebrek aan mensen om te dienen, leert de machine geleidelijk samen te leven met een bonte groep wilde dieren. Doet onvermijdelijk denken aan soortgelijke producties als The Iron Giant en Wall-E, maar regisseur/scenarist Sanders weet er toch iets origineels van te maken: een schattige, prachtig vormgegeven familiefilm met geslaagde humor en een warme, wijze moraal.

Muziek van de Amerikaanse componist, pianist en documentaire-maker Kris Bowers (1989). Dit is de eerste keer is dat hij voor een animatiefilm de muziek schrijft. Bowers begon met componeren kort nadat zijn dochtertje was geboren, en werkte er vervolgens twee jaar aan - met in het achterhoofd het gevoel van ‘familie’, immers ook een belangrijk thema in de film. Bowers wilde opzettelijk geen instrumenten gebruiken die specifiek zijn voor een bepaalde cultuur; de ‘klank’ van het eiland wordt vertegenwoordigd door The Sandbox Percussion, een slagwerkkwartet dat onder meer glazen flessen, theekopjes, houten planken en koebellen bespeelt. Om de emotie die in het verhaal zit muzikaal te vertalen, reflecteerde Bowers intens op de relatie met zijn jonge dochtertje en zijn gezin. Herkenbaar voor misschien wel iedereen, en passend bij een geslaagde familiefilm.

Muziek bij de film Fremont, een drama uit 2023, gemaakt door Babak Jalali. Over een Afghaanse vluchteling Donya, eenzaam voelt in het Amerikaanse Fremont, en op zoek naar geluk. Ze probeert via haar baan in een gelukskoekjes-fabriek een oproep voor liefde de wereld in te sturen. Een ingetogen en subtiel verteld karakterdrama, en een meditatieve film - met zeker ook humoristische momenten - in de regie van de Iraanse-Britse regisseur Babak Jalali. Hoofdrolspeelster Anaita Well Zada is zelf gevlucht uit Afghanistan in 2021.

De muziek bij de film Fremont is van de Canadese Iraniër met Oostenrijkse roots Mahmood Schricker. Hij brengt de elementen uit zijn familie-voorgeschiedenis bij elkaar in een wonderlijke mix van de Perzische dastgah, dat is zogeheten modale muziek, plus dub en techno, en dan ook nog met een rol voor de hoorn, toch een instrument dat je eerder in een symfonie-orkest of een blazersensemble uit de Alpen zou verwachten. Mahmood Schricker studeerde etnomusicologie in York. Hij maakte inmiddels ook een paar soloplaten waarin hij een cross over tussen oost en west laat horen.

Here is een Belgisch drama van Bas Devos, gemaakt in 2023. Het is een intieme en kleine film, gelaagd en minimalistisch, maar volgens cinema.nl echt een meesterwerkje. De film speelt zich af in Brussel, en we volgen daar de Roemeense bouwvakker Stefan, die op het punt staat de stad te verlaten om terug te keren naar zijn thuisland, en de Belgisch-Chinese Shuxiu, die onderzoek doet naar mos. Door een toevallige ontmoeting ontstaat er iets moois tussen de twee.

De Muziek bij Here is gemaakt door Ameel Brecht - hier en daar ook wel Brecht Ameel genoemd. Net als de film is het uiterst minimale, bijna kale muziek. Ameel Brecht is een klassiek opgeleid gitarist uit Schaarbeek (België), die zich toelegt op het creëren van een verstilde, melancholieke klankwereld waarin tijd geen rol lijkt te spelen. Ameel Brecht is medeoprichter van het akoestische collectief Razen, een impro-ensemble dat gebruik maakt van middeleeuwse muziekinstrumenten.

Muziek van Chanda Dancy bij de film Blink Twice, een Amerikaanse thriller van Zoë Kravitz. Het is tegelijk een komische en shockerende thriller rond het thema MeToo - en het verhaal ontvouwt zich zo: techmiljardair Slater King nodigt serveersters Frida en Jess uit voor een groots feestweekend op zijn tropische privé-eiland. Aldaar vloeit de alcohol rijkelijk, worden geesten verruimd en afgetrainde buikjes gevuld met exclusieve gerechten. Lang duurt het echter niet voordat mysterieuze gebeurtenissen zich opstapelen. Langzaam werkt de film toe naar een onthullende, bloederige finale.

De Muziek bij Blink Twice is van de in Texas geboren Afro-Amerikaanse Chanda Dancy.

Dancy is beïnvloed door rockmuziek, maar ook door sound-design - een vak waarin ze een paar jaar werkte na haar studie. Dat maakt haar geïnteresseerd in geluidsexperimenten, die je terughoort in deze score. En dan is er nog een Afro-Peruviaans Bach-achtig thema, een partita, dat direct gekoppeld is aan het personage Frida.

Muziek van Milad Movahedi bij de film Critical Zone, een film uit Iran, gemaakt in 2023 door Ali Ahmadzadeh. We volgen een nacht lang een verdwaasde maar ook goedhartige drugsdealer, Amir - hij heeft meer weg van een welzijnswerker dan van een criminele dealer. We volgen hem door de illegale onderbuik van Teheran, langs klanten van allerlei rangen en standen, terwijl zijn routeplanner hem veilig langs politiecontroles loodst. De beelden zijn onconventioneel, soms zwengelt de camera aan het stuur, of zwiept beeld mee omhoog met de achterklep van de auto. De film is zoals cinema.nl zegt een krankzinnige trip, clandestien gefilmd, en een middelvinger naar de verstikkende sociale repressie in Iran. Bekroond met een Gouden Luipaard op het festival van Locarno 2023.

De muziek bij Critical zone is van componist Milad Movahedi, die schrijft voor film, televisie, commercials en documentaires. Vorig jaar publiceerde hij ook zijn muziek bij de film Morning without evening - een documentaire over de 19e eeuwse filosoof Nikolai Fedorov; en er is ook al weer een volgende filmproductie waarvoor hij de muziek geschreven heeft: The Invasion, een remake van Invasion of the body snatchers.

The Dead don’t hurt is een romantische western van acteur Mortensen (die net als bij zijn regiedebuut Falling (2020) tekende voor regie, scenario, soundtrack en een hoofdrol). Volgens sommigen is de film een feministische western, maar zo heeft Mortensen er zeker niet over gedacht - hij wilde simpelweg een goed verhaal vertellen over een gewone vrouw. Het gaat over de vrijgevochten Vivienne, een Frans-Canadese bloemist in San Francisco, ten tijde van de Amerikaanse Burgeroorlog. Ze wordt verliefd op de Deense immigrant Holger Olson. De twee beginnen een nieuw bestaan aan de rand van een klein plaatsje in het Wilde Westen. Maar wanneer Olson gaat vechten aan het front, moet Vivienne zich staande zien te houden tussen de gewelddadige en corrupte cowboys van het dorp.

Viggo Mortensen schreef zelf de muziek - een ingetogen mix waarin country ’n western-klanken fraai vermengd worden met dromerige, neoklassieke pianopassages en klassieke strijkersarrangementen. Vaak bedrieglijk simpel geconcentreerd op een paar akkoorden: piano en strijkers, meer heeft Mortensen niet nodig om precies de goede sfeer te creëren; slechts in een heel enkel nummer hoor je toegevoegde klankeffecten, of een verrassend tikje op een woodblock.

Muziek van Evert en Lesley Verbeek bij de film Ménilmontant, een stille impressionistische film uit 1926, geregisseerd door Dimitri Kirsanoff, en gemaakt in Frankrijk. De muzíek bij de film is gemaakt door Evert Verbeek, ook bekend onder zijn artiestennaam AutonomY-Music, en zijn dochter Lesley, die de film een aantal jaren geleden zag als onderdeel van haar studie filmtheorie en er toen muziek uit het archief van haar musicerende vader onder monteerde. Nu is er dus een nieuwe soundtrack gemaakt door vader en dochter bij deze dramatische thriller uit 1926. De film speelt zich af in Ménilmontant, een buurt in het 20e arrondissement van Parijs, net ten noorden van Père Lachaise. En het gaat over moord, dubbelspel, verraad, armoede en de band tussen twee zussen, rollen voor Nadia Sibirskaïa, de eerste echtgenoete van regisseur Kirsanoff, en Yolande Beaulieu. Net als veel avant-garde films uit Frankrijk uit die tijd, wordt een mix van verschillende stijlen en technieken gebruikt, zoals het toen nieuwe double exposure, waarbij twee beelden door elkaar worden gemixt.

De nieuwe muziek voor Ménilmontant is samengesteld, gecomponeerd, en uitgevoerd door Evert Verbeek en zijn dochter Lesley. Ze hebben daarbij gezocht naar een nauwkeurige aansluiting bij de melancholie die uit de beelden spreekt.

De film is te zien in Vera in Groningen, dinsdag 28 mei 2024 om 20.30 uur. En net als bij de eerdere film die Evert en Lesley van nieuwe muziek hebben voorzien, Nosferatu, zal er na afloop een Q and A zijn met Lesley. Check www.vera-groningen.nl

In het voorprogramma is een andere bijzondere historische film te zien, het korte Brumes d’Automne, ook van Dimitri Kirsanoff, en ook met Nadia Sibirskaïa. Een Poème Cinégraphique, zo wordt de film genoemd, en ook die film is van nieuwe muziek voorzien door AutonomY-Music.

Meer over Evert Verbeek is te vinden via zijn website autonomy-music.com

Muziek bij de documentaire Four Daughters, of zoals de film in het Frans heet: Les filles d’Olfa, een wat curieuze maar ook indringende mix van documentaire en film van Kaouther Ben Hania. ‘De dochters van Olfa’ dus, en als je dat begrip noemt dan weten ze in Tunesië meteen wie je bedoelt: de eigenzinnige alleenstaande moeder Olfa en haar vier dochters. Van wie er twee radicaliseerden, zich aansloten bij ISIS en uiteindelijk in 2016 in de gevangenis belandden. Regisseur Kaouther Ben Hania won het vertrouwen van Olfa en maakte deze intrigerende film, waarin ze Olfa en de twee achtergebleven dochters laat vertellen over dat levensverhaal, samen met twee actrices, die de twee ontbrekende dochters spelen en af en toe flink tekeer gaan tegen de echte Olfa.

De ingetogen muziek bij Les Filles d’Offa wordt vooral bepaald door de sfeer van de strijkers die je hoort. De score is van de hand van de in 1986 geboren Tunesische filmcomponist Amin Bouhafa, die al vanaf zijn 15e filmmuziek schrijft, voor film, maar ook voor televisie. Dat is jong, maar Bouhafa was er op zeer jonge leeftijd bij, op zijn 7e ging hij naar de muziekhogeschool van Tunis, waar hij op zijn 12e al een diploma Arabisch muziek haalde. En trouwens niet alleen in de muziek ligt zijn fort, hij is ook gediplomeerd informatica-technicus. En inmidddels ook al de nodige prijzen in de wacht gesleept, voor zijn muziek bij de film Timbuktu bijvoorbeeld ontving hij een César.

Green Border is een film van de Poolse regisseur Agnieszka Holland, gemaakt in 2023.

De film volgt een Syrisch gezin dat denkt dat ze via Belarus legaal naar familie in Zweden kunnen reizen - aangemoedigd in die misvatting door het corrupte regime van Belarus. Maar in de bossen van het grensgebied tussen Belarus en Polen (de ‘groene grens’ uit de titel) worden ze als illegale vluchtelingen tegengehouden. En daarna zijn ze speelbal van de bijzonder wrede grenswachten van zowel Belarus als Polen. De film is een politieke aanklacht, en misschien is het niet in alle opzichten heel genuanceerd, maar de film maakt wel goed invoelbaar hoe het is om als vluchteling volledig afhankelijk te moeten zijn van de goedheid van andere mensen. En goede andere mensen, die komen de vluchtelingen maar heel weinig tegen…

De muziek bij Green Border is van de Belgische musicus en filmcomponist Frédéric Vercheval, die na zijn filmmuziekdebuut in 1992 vooral de laatste 20 jaar veel componeert voor film en televisie. Prijzen won hij onder meer voor de uitbundige muziek bij Duelles van Olivier Masset-Depasse. De muziek bij Green Border is - zoals te verwachten bij een thema als van deze film - veel ingetogener en op sommige momenten, ook zonder de beelden, aangrijpend.

Muziek van Fabio Massimo Capogrosso voor de film Rapito - een drama van Marco Bellochio, gemaakt in Italië/​Frankrijk/​Duitsland in 2023. Het verhaal speelt zich af in de 19e eeuw. In 1852 was Bologna een onderdeel van de Kerkelijke Staat waarover de paus regeerde. Een van zijn kardinalen eist van een Joodse familie hun zesjarige zoontje op, omdat die in het geheim zou zijn gedoopt ‘en nu voor eeuwig christen’ is. De waargebeurde ‘zaak Mortara’ wordt een internationale rel, en een principekwestie voor paus Pius IX. De film is een goed vertelde, sociaal bevlogen, historische moraalvertelling van de Italiaanse regisseur Marco Bellocchio, in een epische cinemastijl die je niet vaak meer ziet. Met enkele sterke magisch-realistische, symbolische scènes.

De ingetogen en mooi-traditioneel klinkende muziek is van Fabio Massimo Capogrosso, geboren in Perugia in 1984, de eerste componist in residence bij de Toscanini Philharmonic. Hij is winnaar van diverse internationale prijzen, vooral voor zijn klassieke concertmuziek, zoals van Discover America, de prestigieuze wedstrijd van het Chicago Ensemble, en hij won de eerste prijs op de Keuris Composers Contest 2018. Voor zijn soundtrack voor Esterno Notte werd hij genomineerd als beste componist bij de David di Donatello en hij won bovendien de titel "Componist van het jaar" bij de Apulia soundtracks Award.