In deze aflevering kijken Thijs Launspach en Lennard Toma terug op het knotsgekke jaar dat achter ons ligt. Welke lessen kunnen we eruit trekken? Is de wereld inderdaad steeds gekker aan het worden? En wat betekent dat voor de toekomst? Waarom is dit het jaar van de Narcist? Hoe zit het met Kabinet Voldemort 1? Wat is het Peterprincipe, en waarom hebben al onze politici er last van? Linken we binnenkort allemaal ons brein aan een computer van Elon Musk? Hoe ziet het volgende seizoen eruit? Je hoort het allemaal.

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- https://www.wired.com/story/neuralink-first-patient-interview-noland-arbaugh-elon-musk/

- https://nos.nl/artikel/2546272-australische-wereldprimeur-verbod-op-sociale-media-voor-kinderen-tot-16

- https://www.parool.nl/nederland/tienermeisjes-minst-tevreden-over-leven-door-onveiligheid-online~bf4d99ef/

Deugen mensen van nature? Psychologie professor Philip Zimbardo is onlangs overleden en deed onderzoek naar alles rondom dit onderwerp. Bekend van het Stanford Prison Experiment, wat behoorlijk onder vuur is komen te liggen, ook door Rutger Bregman die met zijn boek De Meeste Mensen Deugen probeerde aan te tonen dat Zimbardo het mis had. Maar is dat wel echt zo? Deugen mensen echt? Of in sommige omstandigheden juist niet? Duik mee in al deze thematiek met Thijs Launspach en Lennard Toma!

Samen met professor Neurocognitieve Ontwikkelingspsychologie Eveline Crone duiken we in het mentale welzijn van jongeren in de huidige maatschappij. Want is deze groep kwetsbaarder dan in eerdere jaren? Is er een mentale gezondheidscrisis onder jongeren? Hoe hoe ontwikkelen de hersenen en zijn ze daardoor gevoeliger? Wat is de ontwikkeling in de maatschappij, waardoor er misschien veranderingen zijn gekomen? En wat kun je als ouder doen voor de beste ontwikkeling van je kinderen? Luisteren dus!

Gebruik de code 'NORMALEMENSENBESTAANNIET' op https://www.rompslomp.nl voor 4 maanden gratis het Professional pakket!

Meer weten over het EU Ecolabel? Kijk op https://www.eu-ecolabel.nl/

Adverteren in deze podcast? Mail naar [email protected]

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- In het nieuwste boek van Eveline Crone, die ze samen met Renske van der Cruijsen schreef: Generatie Zelfvertrouwen (2024) lees je alles over de jonge generatie en wat hun ontwikkeling is in de huidige maatschappij. En je leert hoe deze groep te stimuleren voor een gezond zelfbeeld; https://www.generatiezelfvertrouwen.nl/

- Check ook deze presentatie van Eveline bij de TU Delft: https://www.youtube.com/watch?v=6XIq7cLfyd4

- Het boek van Jonathan Haidt is ook al vaker langsgekomen, maar ook hier weer een goed boek in relatie tot deze aflevering: Generatie Angststoornis - (2024)

- Ook het eerste boek van Eveline Crone uit 2008 is super interessant: Het Puberende Brein

- Hier vind je meer over Eveline en haar werk: https://www.universiteitleiden.nl/medewerkers/eveline-crone/publicaties#tab-4

Nerd-literatuur:

- [van Drunen L., Toenders Y.J., Wierenga L.M. & Crone E. A. (2023), Effects of COVID-19 pandemic on structural brain development in early adolescence, Scientific Reports 13: 5600.](http://hdl.handle.net/1887/3677103)

- [Meulen M. van der, Dobbelaar S., Drunen L. van, Heunis J.S.,IJzendoorn M.H. van, Blankenstein N.E. & Crone E.A.M. (2023), Transitioning from childhood into adolescence: a comprehensive longitudinal behavioral and neuroimaging study on prosocial behavior and social inclusion, NeuroImage 284: 120445.](http://hdl.handle.net/1887/3716321)

- [Crone E.A.M. & Achterberg M. (2022), Prosocial development in adolescence, Current Opinion in Psychology 44: 220-225.](http://hdl.handle.net/1887/3443669)

- Prinstein, M. J., Nesi, J., & Telzer, E. H. (2020). Commentary: An updated agenda for the study of digital media use and adolescent development–future directions following Odgers & Jensen (2020). Journal of Child Psychology and Psychiatry, 61(3), 349-352.

- Odgers, C. L., & Jensen, M. R. (2020). Adolescent development and growing divides in the digital age. Dialogues in clinical neuroscience, 22(2), 143-149.

- Branje, S., De Moor, E. L., Spitzer, J., & Becht, A. I. (2021). Dynamics of identity development in adolescence: A decade in review. Journal of Research on Adolescence, 31(4), 908-927.

- Orben, A., Tomova, L., & Blakemore, S. J. (2020). The effects of social deprivation on adolescent development and mental health. The Lancet Child & Adolescent Health, 4(8), 634-640.

- Crone, E. A., & Konijn, E. A. (2018). Media use and brain development during adolescence. Nature communications, 9(1), 1-10.

- Ridderinkhof, K. R., Ullsperger, M., Crone, E. A., & Nieuwenhuis, S. (2004). The role of the medial frontal cortex in cognitive control. science, 306(5695), 443-447.

- Van Leijenhorst, L., Moor, B. G., de Macks, Z. A. O., Rombouts, S. A., Westenberg, P. M., & Crone, E. A. (2010). Adolescent risky decision-making: neurocognitive development of reward and control regions. Neuroimage, 51(1), 345-355.

Aandacht, een onderdeel van cognitieve psychologie en mega belangrijk in onze huidige maatschappij waar je aandacht continu getrokken wordt. Thijs en Lennard bespreken wat aandacht precies is, hoe ons aandachtssysteem werkt, of multitasken bestaat en waarom we aandacht van anderen zo enorm fijn vinden. Ook vertellen ze je hoe de trauma verwerkingstechniek EMDR werkt, aangezien dat over aandacht gaat. Hou je aandacht erbij zouden we zeggen.

Gebruik de code 'NORMALEMENSENBESTAANNIET' op https://www.rompslomp.nl voor 4 maanden gratis het Professional pakket!

Meer weten over het EU Ecolabel? Kijk op https://www.eu-ecolabel.nl/

Adverteren in deze podcast? Mail naar [email protected]

Nerd-literatuur:

- Zhaoping L (2014). Understanding vision: theory, models, and data. United Kingdom: Oxford University Press.

We hebben het veel over GenZ, de Boomers, de Millennials om grote groepen mensen te duiden die in en bepaalde periode zijn geboren. Maar is dat wel terecht? Plakken we dan niet teveel mensen bij elkaar? Of zit er ook veel nuttigs in? Lennard Toma en Thijs Launspach duiken deze keer in het generatiedenken. In deze aflevering hoor je wat de verschillen tussen generaties zijn, wat de wetenschap daarover te zeggen heeft en wat we ermee moeten.

Gebruik de code 'NORMALEMENSENBESTAANNIET' op https://www.rompslomp.nl voor 4 maanden gratis het Professional pakket!

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Natuurlijk kun je een aantal van de boeken over generatiedenken van Thijs lezen, zoals Werken met Millennials

- We stippen wederom het boek van psycholoog Jonathan Haidt aan: Generatie Angststoornis of in het Engels The Anxious Generation.

- Aart Bontekoning is een voorvechter van generaties, je kunt zijn site hier bekijken: https://www.aartbontekoning.com/

- Hier nog een geinig geanimeerd filmpje over de verschillen tussen Millennials en GenZ: https://www.youtube.com/watch?v=aqdm6aBUZII

Nerd-literatuur

- Rudolph, C. W., Rauvola, R. S., Costanza, D. P., & Zacher, H. (2021). Generations and generational differences: Debunking myths in organizational science and practice and paving new paths forward. Journal of business and psychology, 36, 945-967.

- Twenge, J. M. (2010). A review of the empirical evidence on generational differences in work attitudes. Journal of business and Psychology, 25, 201-210.

- Mahmoud, A. B., Fuxman, L., Mohr, I., Reisel, W. D., & Grigoriou, N. (2021). “We aren't your reincarnation!” workplace motivation across X, Y and Z generations. International Journal of Manpower, 42(1), 193-209.

- Chillakuri, B. (2020). Understanding Generation Z expectations for effective onboarding. Journal of Organizational Change Management, 33(7), 1277-1296.

- Gabrielova, K., & Buchko, A. A. (2021). Here comes Generation Z: Millennials as managers. Business horizons, 64(4), 489-499.

- Calasanti, T. (2021). Ageism, Generational Rhetoric, and the Rhetoric of “Generation”.

- Rudolph, C. W., & Zacher, H. (2022). Generations, we hardly knew ye: An obituary. Group & Organization Management, 47(5), 928-935.

Je lijkt overal wel verslaafd aan te kunnen raken of te zijn, maar wanneer spreken we echt over een verslaving en wanneer is het simpelweg een gedraging die zo nu en dan niet gezond is? In deze aflevering van Normale Mensen Bestaan Niet gaan psychologen Thijs Launspach en Lennard Toma in op verslaving. Ook hebben de heren het over of het genetisch bepaald is of dat er iets anders aan te grondslag ligt. En… is Harry Potter verslavend?

Gebruik de code 'NORMALEMENSENBESTAANNIET' op https://www.rompslomp.nl voor 4 maanden gratis het Professional pakket!

We gaan allemaal dood. Dat is één ding wat zeker is. Maar waarom hebben we het er zo moeizaam over? En waarom zijn we er bang voor? In deze aflevering bespreken Thijs Launspach en Lennard Toma samen met dood-expert Tessa Di Corrado hoe dat komt en hoe we juist beter over de dood kunnen gaan praten met de mensen om ons heen. Een dodelijk goeie aflevering dus. (Deze grap moest er per se in van Lennard...)

Waarom gaan mensen geloven? En wat doet dat met ze op mentaal en emotioneel vlak? Is het beter om gelovig te zijn dan niet gelovig? Of andersom. En wat zeggen grote psychologen over religie en daar iets mee doen? Thijs Launspach en Lennard Toma hebben het over religie en de psychologie ervan. En je krijgt nog iets mee over executieve vaardigheden.

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Uiteraard heeft Wikipedia een volledige pagina hieraan gewijd waar je veel info kunt vinden. https://en.wikipedia.org/wiki/Psychology_of_religion

- Rondom de vraag over executieve functies kun je kijken naar Peg Dawson: https://www.youtube.com/watch?v=LzGCRGLJWRE

- Met haar boek Smart but Scattered

- Hier nog een filmpje over waarom mensen religieus worden en anderen niet: https://www.youtube.com/watch?v=02x9Hquuqhg

- En ook wat Carl Jung erover zei: https://www.youtube.com/watch?v=cPBgbphFGTk

- Een artikel over psychologie van religie: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-pursuit-peace/201712/the-psychology-religion

Nerd-literatuur:

- Kavanaugh, B. C., Tuncer, O. F., & Wexler, B. E. (2019). Measuring and improving executive functioning in the classroom. Journal of Cognitive Enhancement, 3, 271-280.

- Emmons, R. A., & Paloutzian, R. F. (2003). The psychology of religion. Annual review of psychology, 54(1), 377-402.

- Maruna, S., Wilson, L., & Curran, K. (2015). Why God is often found behind bars: Prison conversions and the crisis of self-narrative. In*Second Chances As Transformative Stories Rhd V3 2&3* (pp. 161-184). Psychology Press.

- Diener, E., Tay, L., & Myers, D. G. (2011). The religion paradox: If religion makes us happy, why are so many dropping out? Journal of Personality and Social Psychology, 101, 1278-19

- Farias, M., van Mulukom, V., Kahane, G., Kreplin, U., Joyce, A., Soares, P., Oviedo, L., Hernu, M., Rokita, K., Savulesco, J., & Mottoven, R. (2017, November 8). Supernatural belief is not modulated by intuitive thinking style or cognitive inhibition. Scientific Reports, 7.

Ben je goed met geld of niet? Waar zou dat door komen? En is dat te leren? Waarom zijn we zo geobsedeerd door geld? Psychologen Lennard Toma en Thijs Launspach hebben het in deze aflevering over de psychologie van geld. Ze bespreken hoe het is om arm te zijn en wat voor effecten dat heeft op je leven. En ook hoe het is om rijk te zijn en wat dat allemaal met je doet. En je krijgt nog een geinige tip rondom geld en gedoe in je leven.

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Check het YouTube kanaal van Gary Stevenson: Gary’s Economics: https://www.youtube.com/@garyseconomics over realistische ideeen rondom geld.

- Het boek: Rich Dad Poor Dad is een mooie om beide kanten van het rijk en arm spectrum te zien.

- Psychology of Money, een boek van Morgan Housel vertelt over de gekke ideeën die mensen hebben over geld.

- Rolf Dobelli is een columnist die cognitieve biases en geld combineert in zijn schrijven. https://www.dobelli.com/en/

- Vriend van Thijs en Lennard: Mark Siegenbeek van Heukelom die bij Thijs Lindhout in de podcast zit om over geld te praten is een hele interessante: https://open.spotify.com/episode/7zgJsIe7LD9YnCzorcTEGV?si=a409d7523b5c49ff

- En een tof blog over geld: Mr Money Mustache - https://www.mrmoneymustache.com/

- Of check het boek van Sander Schimmelpenninck: Sander en de Brug over wat we kunnen doen om de eerlijkheid van welvaart beter te maken in Nederland.

Nerd-literatuur:

- Barnett, W. S. (1998). Long-term cognitive and academic effects of early childhood education on children in poverty. Preventive medicine, 27(2), 204-207.

- Lervåg, A., Dolean, D., Tincas, I., & Melby‐Lervåg, M. (2019). Socioeconomic background, nonverbal IQ and school absence affects the development of vocabulary and reading comprehension in children living in severe poverty. Developmental science, 22(5), e12858.

- Kaiser, A. P., & Delaney, E. M. (1996). The effects of poverty on parenting young children. Peabody Journal of Education, 71(4), 66-85.

Wat doen sociale media voor onze mentale gezondheid en waarom zijn ze zo verslavend? Thijs Launspach en Lennard Toma vatten sociale media bij de hoorns. Ze bespreken welke wetgeving nodig is om ons ertegen te verweren en wat we er zelf tegen kunnen doen. En ze bespreken studies die laten zien wat het positieve effect op iemands mentale gezondheid is op het moment dat ze stoppen met social media.

Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:

- Check natuurlijk het boek van Thijs: Asociale Media.

- Meer op de jeugd gericht rondom social media is het boek Anxious Generation of Generatie Angststoornis in het NL van een van Thijs en Lennard’s favo psychologen: Jonathan Haidt.

- In dit artikel onderzoeken de Groene Amsterdammer en RTL hoe snel je op Tiktok in eetstoornis aanbevolen video’s terecht komt: https://www.groene.nl/artikel/verantwoording-bij-het-onderzoek-naar-eetstoornisvideo-s-op-tiktok

- In dit filmpje vertelt Facebook klokkenluider Frances Haugen wat er bij Facebook allemaal bekokstooft wordt ten nadele van jou en andere gebruikers: https://www.youtube.com/watch?v=XYhSUdphPvQ

- In Australië gaan ze al een minimum leeftijd op social media invoeren: https://edition.cnn.com/2024/09/10/tech/australia-minimum-age-limit-social-media/index.html

Nerd-literatuur:

- Hunt, M.G., Marx, R., Lipson, C. & Young, J. (2018). No More FOMO: Limiting Social Media Decreases Loneliness and Depression. Journal of Social and Clinical Psychology, 37(10), 751–768. https://doi.org/10.1521/jscp.2018.37.10.751

- Cotten, S. R., Schuster, A. M., & Seifert, A. (2022). Social media use and well-being among older adults. Current Opinion in Psychology, 45, 101293.

- Parry, D. A., Fisher, J. T., Mieczkowski, H., Sewall, C. J., & Davidson, B. I. (2022). Social media and well-being: A methodological perspective. Current Opinion in Psychology, 45, 101285.

- Valkenburg, P. M., Beyens, I., Meier, A., & Abeele, M. M. V. (2022). Advancing our understanding of the associations between social media use and well-being. Current Opinion in Psychology, 47, 101357.

- Hall, J. A., & Liu, D. (2022). Social media use, social displacement, and well-being. Current Opinion in Psychology, 46, 101339.

- McDool, E., Powell, P., Roberts, J., & Taylor, K. (2016). Social media use and children's wellbeing.

- O’reilly, M., Dogra, N., Whiteman, N., Hughes, J., Eruyar, S., & Reilly, P. (2018). Is social media bad for mental health and wellbeing? Exploring the perspectives of adolescents. Clinical child psychology and psychiatry, 23(4), 601-613.

- Huang, C. (2022). A meta-analysis of the problematic social media use and mental health. International Journal of Social Psychiatry, 68(1), 12-33.

- Ansari, S., Iqbal, N., Asif, R., Hashim, M., Farooqi, S. R., & Alimoradi, Z. (2024). Social Media Use And Well-Being: A Systematic Review And Meta-Analysis. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking.