ខេត្ត​មួយ​ចំនួន​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ស្រូវ​កសិករ​ជាង​១០​ម៉ឺន​ហិចតា​។ បញ្ហា​នេះ ត្រូវ​គេ​ចោទ​សួរ​ទៅ​លើ​ប្រព័ន្ធ​ធារា​សាស្ត្រ និង​អាង​ស្តុក​ទឹក ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​គ្រោះ​មហន្តរាយ​នេះ​។ លោក ចាន់ យុត្ថា អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ធន​ធាន​ទឹក និង​ឧត្តុ​និយម ថ្លែង​ថា ក្រសួង​ធន​ធាន​ទឹក កំពុង​មាន​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិ​ការ​ជាមួយ​ប្រទេស​ជា​មិត្ត និង​ដៃ​គូ​អភិវឌ្ឍន៍​នា​នា បន្ត​រៀប​ចំ​ប្រព័ន្ធ​ធារា​សាស្ត្រ និង​សង់​អាង​ស្តុក​ទឹក​បន្ថែម​ទៀត ជា​ពិសេស​នៅ​តាម​បណ្តា​ខេត្ត​ទាំង​១១ នៅ​ជុំវិញ​បឹង​ទន្លេ​សាប ដើម្បី​រៀប​ចំ​ជា​ប្រព័ន្ធ​ស្រោច​ស្រព​សម្រាប់​វិស័យ​កសិកម្ម​។

កាសែត​ The Wall​ Street​ Journal ​បាន​ផ្សាយ​ម្សិលមិញថា ​ចិន​ចុះ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ជា​សម្ងាត់​មួយ​ ជាមួយ​កម្ពុជា​ដោយ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​កង​ទ័ព​ចិន​ប្រើ​ប្រាស់​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើង​ទឹក​របស់​កម្ពុជា​នៅដែនសមុទ្រ​ភាគ​ខាងលិច​កម្ពុជា គឺបានធ្វើ​ឲ្យ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មានក្តី​បារម្ភ។ ប៉ុន្តែ​លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច ចាត់​ទុក​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នេះ​ថា ជា​នយោបាយ «តាប៊ីយា» និង​ជា​ការ​បន្ទុច​បង្អាក់​ការ​រីក​ចម្រើន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​កម្ពុជា​ព្រោះ​ពេល​អាមេរិក​កាន់​អង្រន់ ធ្លាក់​លុយ​ចិន​មក​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ច្រើន​។

ភ្ញៀវប្រចាំថ្ងៃ​របស់​វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ ​RFI ​នៅ​រាត្រី​នេះ ​គឺ​លោក​ នេត្រ ភក្ដ្រា ​រដ្ឋ​លេ​ខា​ធិការ​និង​ជា​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​បរិស្ថាន​ ជុំវិញ​បញ្ហា​កាក​សំណល់​៨៣​កុងតឺន័រ​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​។ ​ជុំវិញ​បញ្ហា​នេះ ​លោក​ នេត្រ ភក្ដ្រា​ បាន​ធ្វើ​តុល្យការ​ចុង​ក្រោយ​ថា ​កាក​សំណល់​ទាំង​៨៣​កុងតឺន័រ ​ដែល​មាន​ទំងន់​១៦០០​តោន​នេះ ​គឺ​មាន​ប្រភព​មក​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ​និង​កាណាដា ​ហើយ​ត្រូវ​បាន​នាំ​ចូល​ដោយ​ក្រុម​ហ៊ុន​មួយដែ​ល​មាន​ម្ចាស់​ជា​ជន​ជាតិ​ខ្មែរ​។​ បើ​តាម​លោក​ នេត្រ ភក្ដ្រា ​របាយ​ការណ៍​ស៊ើប​អង្កេត​មួយ​នឹង​ត្រូវ​បង្ហាញ​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ​នេះ​។ ​បន្ថែម​លើ​នេះ ​លោក​បាន​គូស​បញ្ជាក់​ថា ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​បាន​ប្តេជ្ញា​យ៉ាង​ម៉ឺងម៉ាត់ ​ក្នុង​ការ​បញ្ជូន​កាក​សំណល់​ផ្លាស្ទិក​ទាំង​៨៣​កុង​តឺន័រ​នេះ ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ដើម​វិញ​ឲ្យ​ខាន​បាន​។

រដ្ឋាភិបាល​និងសង្គមស៊ីវិល​បាន​ចេញ​មុខ​ប្រកាស​រួម​គ្នា​ថា គ្រោះ​ថ្នាក់​ចរាចរណ៍​ឈាន​ដល់កម្រិត​ប្រកាស​អាសន្ន​ហើយ ដោយ​ឈរ​លើ​មូល​ដ្ឋាន​នៃ​ចំនួន​អ្នក​ស្លាប់​មាន​ជាង​១​ពាន់​នាក់​គិតត្រឹម​ឆមាស​ទី១​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៩​នេះ។ លោក គង់ រតនៈ ប្រធាន​ស្ដី​ទី​នៃ​វិទ្យា​ស្ថានជាតិ​សុវត្ថិភាពចរាចរណ៍​ផ្លូវ​គោក បាន​បន្ទោស​ទៅ​លើ​អ្នក​ប្រើប្រាស់​ផ្លូវ និង​អ្នក​អនុវត្ត​ច្បាប់​មួយ​ចំនួន​ថា ជាមូល​ហេតុ​នាំ​ឲ្យ​គ្រោះ​ថ្នាក់​ចរាចរណ៍​ឈាន​ដល់​ការ​ប្រកាស​អាស​ន្ន​បែប​នេះ។ ចំណែក​វិធាន​ការឃាត់​ទុក​អ្នក​ជិះ​ម៉ូតូ​រហូត​ដល់​យក​មួក​សុវត្ថិភាព​មក​ពាក់​នោះ លោក យល់ថា មិន​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​នោះ​ភាព​ទេ។

ភ្ញៀវ​ប្រចាំថ្ងៃ​របស់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរជាតិ RFI នៅ​រាត្រី​នេះ គឺ​លោក ហ៊ុន ស៊ាងហាក់ អ្នក​សម្រប​សម្រួល​គម្រោង​ឃ្លាំ​មើល​សេរីភាព​មូល​ដ្ឋាន​នៃ​មជ្ឈ​មណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា (CCHR) ។ មជ្ឈ​មណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា រួម​ជាមួយ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ពីរ​ទៀត បាន​ចេញ​ផ្សាយ​របាយ​ការណ៍​ឆ្នាំ​ទី៣ នៃ​ការ​ឃ្លាំ​មើល​សេរីភាព​មូល​ដ្ឋាន​នៅ​កម្ពុជា កាល​ពីថ្ងៃទី ១៨ កក្កដា។ ជា​លទ្ធផល របាយ​ការណ៍​បាន​រក​ឃើញ​ថា «លំហ​សម្រាប់​អនុវត្ត​សេរីភាព​មូល​ដ្ឋាន​នៅ​កម្ពុជា​ នៅ​តែ​បន្ត​រង​កា​រឹត​ត្បិត​។ ជា​ពិសេស​នៅ​អំឡុង​ពេល​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ កាល​ពី​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៨​។ តើ​ហេតុ​អ្វី?

ផ្តើម​ចេញ​ពី​ការ​ឃាត់​ខ្លួន​ដោយ​សមត្ថកិច្ច​វៀត​ណាម ទៅ​លើ​ស្ត្រី​ខ្មែរ​៣នាក់ ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ពរ​ពោះ​ជំនួស ដែល​បាន​ឆ្លង​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ដី​វៀត​ណាម ដើម្បី​សម្រាល​កូន បង្ហាញ​ថា បញ្ហា​ស៊ី​ឈ្នួល​ពរ​ពោះ​ជំនួស​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​នៅ​មិន​ទាន់​ស្ងប់ ឬ​កាត់​បន្ថយ​នៅ​ឡើយ​។ លោក​ស្រី ជូ ប៊ុនអេង រដ្ឋ​លេខា​ធិការ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ និង​ជា​អនុប្រធាន​អចិន្ត្រៃយ៍​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​ការជួញដូរ​មនុស្ស ថ្លែង​ថា​បញ្ហា​ស៊ី​ឈ្នួល​ពរ​ពោះ​ជំនួស​នេះ សមត្ថ​កិច្ច​កម្ពុជា​កំពុង​ប្រមូល​ព័ត៌មាន ដើម្បី​កំណត់​ឲ្យ​បាន​ជាក់​លាក់ ខណៈ​ជន​ល្មើស​បាន​ព្យាយាម​បន្លំ​ភ្នែក​សមត្ថកិច្ច​គ្រប់​រូបភាព​។

ភ្ញៀវ​ប្រចាំថ្ងៃ​របស់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរជាតិ​RFI​នៅរាត្រីនេះ គឺ លោក ម៉ម រិទ្ធី ប្រធាន​សហព័ន្ធ​សហជីព​កម្មករ​និយោជិក​វិស័យ​ទេសចរណ៍​សេវាកម្ម​កម្ពុជា ។ សហជីព​នេះ និង​សហជីព​មួយ​ចំនួន​ទៀត កាល​ពីថ្ងៃទី១៥​ខែ​កក្កដា បាន​ដាក់​ញត្តិ​ទៅ​ក្រសួង​ការងារ សុំ​កំណត់​ប្រាក់​ឈ្នួល​គោល​សម្រាប់ ​វិស័យ​ទេសចរណ៍ សេវាកម្ម និង​កសិកម្ម​យ៉ាង​តិច​ចំនួន​៣០០​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ខែ​។ លោក ម៉ម រិទ្ធី លើក​ឡើង​ថា ការ​មិន​កំណត់​ប្រាក់​ឈ្នួល​ដល់​កម្មករ​វិស័យ​ទេស​ចរណ៍ សេវាកម្ម និង​កសិកម្ម ធ្វើ​ឲ្យ​ថៅ​កែ​កេង​ប្រវ័ញ្ច​កម្លាំង​ពល​កម្ម​។

ក្រសួង​រ៉ែ​និង​ថាមពល នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​នេះ និង​ថ្ងៃ​ពុធ​ស្អែក បាន​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ​បូក​សរុប​លទ្ធ​ផល អនុវត្ត​ការ​ងារ​ឆមាស​ទី១ តម្រង់​ទិស​ដៅ​ការងារ​ឆមាស​ទី២ ឆ្នាំ២០១៩ និង​កម្មវិធី​ការងារ​ឆ្នាំ​២០២០​។ លោក វ៉ិចទ័រ ហ្សូនា អ្នក​នាំ​ពាក្យ និង​ជា​អគ្គ​នាយក​ថាម​ពល នៃ​ក្រសួង​រ៉ែ និង​ថាម​ពល​បាន​ថ្លែង​ថា កម្ពុជា​នឹង​មិន​អាច​ពឹង​ផ្អែក​តែ​លើ វារី​អគ្គិសនី​តែ​មួយ​មុខ​បាន​ទេ បើ​ទោះ​ណា​ជា​វារី​អគ្គិសនី​ផ្តល់​ថាម​ពល​៥០% នៃ​ការ​ផ្គត់​ផ្គង់​អគ្គិសនី​ក្នុង​ប្រទេស​ទាំង​មូល​ក៏​ដោយ​។

មន្ទីរ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន នៃ​អគ្គ​ស្នង​ការ​ដ្ឋាន​នគរ​បាល​ជាតិ នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ បាន​បូក​សរុប​លទ្ធ​ផល​បង្រ្កាប​គ្រឿង​ញៀន ឆមាស​ទី១ ឆ្នាំ​២០១៩ ដោយ​បង្ហាញ​ថា ការ​បង្រ្កាប​បទ​ល្មើស​គ្រឿង​ញៀន​បាន​៣,៦៧៦​ករណី និង​ឃាត់​ខ្លួន​មនុស្ស​បាន​ចំនួន​៧៦៦៤​នាក់ គឺ​កើន​ឡើង​ បើ​ធៀប​នឹង​រយៈ​ពេល​ដូច​គ្នា​កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន​។ លោក​ឧត្តម​សេនីយ៍ត្រី អ៊ិន សុង នាយក​រង​មន្ទីរ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន​នៃ​អគ្គ​ស្នង​ការ​នគរ​បាល​ជាតិ បាន​គូស​បញ្ជាក់​ថា ការ​បង្រ្កាប​បទ​ល្មើស​គ្រឿង​បាន​ច្រើន គឺ​មិន​មែន​មាន​ន័យ​ថា អ្នក​ប្រើ​គ្រឿង​ញៀន​កើន​ឡើង​ទេ ប៉ុន្តែ​ដោយ​សារ​សមត្ថកិច្ច​មាន​ស្នាដៃ​ល្អ​ក្នុង​ការ​បង្រ្កាប​បាន​។

ភ្ញៀវ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​យើង​នៅ​រាត្រី​នេះ គឺ​លោក​ឧកញ៉ា ​គួច ម៉េងលី ​នាយក​សាលា​អ​ន្តរ​ទ្វីប​អាមេរិកាំង​។ នៅ​ព្រឹក​មិញ​នេះ ​លោក​ឧកញ៉ា​គួច ម៉េងលី ​បាន​ចូលរូម​ជា​វាគ្មិន​នៅ​ក្នុង​វេទិកា​យុវជន​ស្តីពី​ ជំនាញ​អាន​សតវត្ស​ទី២១​ ដែល​រៀបចំ​ឡើងដោ​យ ​អង្គការ​កម្មវិធី​អភិវឌ្ឍន៍​ធនធាន​យុវជន​។ ​ក្នុង​បទ​សម្ភាសន៍​ជាមួយ​វណ្ណ​ សុគន្ធា​ លោក​ឧកញ៉ា​គួច ម៉េងលី​ បាន​លើកឡើង​ថា ​ក្នុង​ពេល​បច្ចុបប្បន្ន​នេះ ​កម្ពុជា​មិន​ទាន់​អាច​អនុវត្ត​បាន​ពេញលេញ​នៅ​ឡើយ​ទេ​នូវ​ការ​អាន​តាម​ប្រព័ន្ធ​បច្ចេកវិទ្យា ​ព្រោះ​កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍ​។