គណៈ​កម្មាធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ​បាន​សម្រេច​បង្កើត​ក្រុម​ប្រឹក្សា​អ្នក​ច្បាប់ និង​មេធាវី​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ប្រចាំ​អង្គភាព​មួយ​នេះ​។ ក្រុម​ការងារ​នេះគឺមាន​សមាស​ភាព​ចូល​រួម​ពី​ក្រុម​មេធាវី និង​អ្នក​ច្បាប់ក្នុង​ដំណាក់​កាល​ទី១​ចំនួន​១៨​នាក់​។ លោក ជិន ម៉ាលីន ដែល​ត្រូវបា​ន​តែង​តែង​ជា​ប្រធាន​ក្រុម​ប្រឹក្សា​អ្នក​ច្បាប់​ថ្មី​នេះ​បាន​ថ្លែង​ថា ក្រុម​អ្នក​ច្បាប់​នេះ​គឺ​ជា​ជំនួយ​ផ្នែក​ច្បាប់​ដោយ​មិនគិត​ថ្លៃ​ដល់​ប្រជាជនដែល​រងគ្រោះ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ប៉ុណ្ណោះ មិន​ពាក់​ព័ន្ធ​រឿង​ក្តី​ដទៃ​ទៀត​ឡើយ​។

ភ្ញៀវ​ប្រចាំថ្ងៃ​របស់​យើង​នៅ​រាត្រី​នេះ គឺ​លោក​យ៉ង សាំង​កុមារ ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​នាយក​នៃ​គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​មូលដ្ឋាន។ គិត​មក​ពេលនេះ គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​មូលដ្ឋាន មាន​អាយុកាល៤ឆ្នាំហើយៗនៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃអាទិត្យ​នេះ គណបក្ស​នេះ​បានរៀបចំ​ប្រារព្ធ​ខួប​នៅ​ទីស្នាក់ការ​បក្ស​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ។ ជាមួយគ្នា​នឹង​ការ​ប្រារព្ធ​ខួប៤ឆ្នាំនេះ គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​មូលដ្ឋាន​ក៏បាន​ឆ្លៀត​អំពាវនាវ​ឱ្យមាន​ការដោះលែង​លោក​កឹម សុខា ប្រធាន​អតីត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ផងដែរ។ លោក​យ៉ង សាំង​កុមារ បាន​អះអាងថា ការចង់ឱ្យ​មានការ​ដោះលែង​លោក​កឹម សុខា​នេះ គឺ​គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​មូលដ្ឋាន​ចង់ឃើញ​សេរីភាព​នៃ​ធ្វើ​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុ​ជាមាន​ភាពល្អប្រសើរ​ជាង​នៅពេលនេះ។

គណបក្សខ្មែរ​ក្រោក ថ្ងៃសៅរ៍នេះ បាន​រៀបចំ​សមាជវិសាមញ្ញ​របស់​ខ្លួន នៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​កោះ ពេជ្រ។ ក្នុង​សមាជ​នោះ គណបក្សខ្មែរ​ក្រោក​នៅ​ប្រកាស​រក្សា​គោល​នយោបាយ​ចាស់​ឲ្យ​នៅ​ដដែល។ ចំណែក​ការ​ទាមទារ​កោះត្រល់ គណបក្ស​ខ្មែរ​ក្រោក​នៅ​តែ​បង្ហាញ​ជំហរ​ចង់​បាន​ត្រឡប់​មកវិញ បើ​ទោះ​បីជា​យុទ្ធនាការ​របស់​គណបក្ស​បាន​ស្ងាត់​ទៅ​ហើយ​ក៏ដោយ។ តែ​ទោះ​ជា​បែប​នេះ​ក្ដីប្រធាន​គណបក្ស​ខ្មែរ​ក្រោក​មើល​ឃើញ​ថា ​ជំហរ​ចូលរួម​ជាក់ស្ដែង​របស់​មហាជន នៅ​មាន​កម្រិត។

ជំនន់ទឹក​ភ្លៀង​កំពុងវាយ​លុក​ប្រទេស​កម្ពុជា​នៅ​ខេត្ត​ភាគ​ខាង​កើត និង​ខេត្ត​ភាគ​ខាង​លិច​ដែល​ជាប់​សមុទ្រ​ចាប់​ពីយប់​ថ្ងៃទី៨​សីហា ម្សិល​មិញ​។ ទឹក​ជំនន់​នេះ បាន​សម្លាប់​ក្មេង​ស្រី​ម្នាក់​នៅ​ខេត្ត​រតនៈគិរី ខណៈ​មនុស្ស​ជាង​១៦០០​គ្រួសារ​ត្រូវបាន​ជម្លៀស​ទៅ​រក​ទីទួល​មាន​សុវត្ថិភាព។ នេះ​បើ​តាម​ការ​បញ្ជាក់​របស់ លោក កែវ វី អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណៈ​កម្មាធិការ​ជាតិ​គ្រប់​គ្រង​គ្រោះ​មហន្តរាយ។ ជាមួយ​គ្នា​នោះ នៅ​ខេត្ត​ព្រះ​សីហនុ​វិញ ជំនន់​ទឹក​ភ្លៀង​ក៏​កំពុង​បង្ក​ផល​វិបាក​យ៉ាង​ខ្លាំង​ដល់​ប្រជាជន​ផង​ដែរ។

សេចក្តី​ព្រាង​គោល​នយោបាយ​ជាតិ​ស្តី​ពី​ភាសា​ខ្មែរ ត្រូវ​បាន​អនុម័ត​កាល​ពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​សប្តាហ៍​មុន នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​គណៈ​រដ្ឋ​មន្ត្រី​មួយ​នា​វិមាន​សន្តិភាព​។ លោកបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធាន​វិទ្យា​ស្ថាន​ជាតិ​ភាសា​ខ្មែរ​ថ្លែង​ថា តាម​រយៈ​សេច​ក្តី​ព្រាង​គោល​នយោ​បាយ​ជាតិ​ស្តី​ពី​ភាសាខ្មែរ​នេះ និង​ផ្តល់​តួនាទី​ដល់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ជាតិ​ភាសា​ខ្មែរ ក្នុង​ការ​ចូល​រួម​ពិនិត្យ​មើល​ភាព​ខុស​ឆ្គង​នៃ​ការ​សរសេរ​អក្ខរា​វិរុទ្ធ​ភាសា​ខ្មែរ ជា​ពិសេស​លើ​ស្លាក​សញ្ញា ដែល​បាន​កើត​មាន​ឡើង​នៅ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ដោយ​មាន​ការ​សរសេរ​យ៉ាង​អនា​ធិប​តេយ្យ​ដោយ​ពាណិជ្ជករ​ជន​ជាតិ​ចិន​។

កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ចិន ស្គាល់​​ឱនភាព​ទាប​បំផុត​មិន​ធ្លាប់​មាន គិត​ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩២​មក​។ បើ​តាម​សេចក្ដី​របាយការណ៍ កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ចិនមាន​​ត្រឹម​តែ ៦,២​ភាគរយ​ប៉ុណ្ណោះ ពី​ខែ​មីនា​ដល់​ខែ​មិថុនា​ឆ្នាំ​២០១៩​នេះ​​។ តាម​រយៈ​ឱនភាព​នៃ​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​នេះ មាន​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ចំនួន​ជិត​៣០០​ក្រុមហ៊ុន ដាក់​ពាក្យ​ក្ស័យ​ធុន​។ លោក ង៉ែត ជូ អ្នក​ជំនាញផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច ដែល​ជា​ភ្ញៀវ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​យើង​នា​ថ្ងៃ​នេះ បាន​លើក​ឡើង​ថា ឱនភាព​នៃ​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​ប្រទេស​ចិន អាចជា​ឱកាស​សម្រាប់​កម្ពុជា​។ មាន​ន័យ​ថា វា​អាច​រុញ​ច្រាន​​ឱ្យ​វិនិយោគិនចាក​ចេញ​ពី​ចិន ហើយ​​​មក​បោះ​ទុន​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​ក៏​ថា​បាន​។

ព្យុះ​ទាំង​៤នេះ បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្យល់​មូសុង​នីរតី​មាន​ការ​ប្រែ​ប្រួល ដូច​ជា​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ខ្យល់​ខ្លាំង រលក​សមុទ្រ​ខ្ពស់ៗ និង​មាន​ភ្លៀង​ធ្លាក់​ច្រើន​នៅ​ជួរ​ភ្នំ​ក្រវាញ​។ លោក ចាន់ យុត្ថា អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ធន​ធាន​ទឹក និង​ឧត្តុ​និយម បញ្ជាក់ថា​ខេត្ត​ដែល​នឹង​ទទួល​រង​ខ្លាំង​ពី​ឥទ្ធិពល​ទឹក​ភ្លៀង​ភាគ​ច្រើន​បណ្តា​ខេត្ត​នៅ​តាម​តំបន់​ឆ្នេរ និង​ខេត្ត​ស្ថិត​នៅ​តាម​តំបន់​ទំនាប​កណ្តាល និង​ព្រំ​ដែន​។

ភ្ញៀវប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរជាតិ​RFI​នៅរាត្រីនេះ គឺលោក លីវ សុវណ្ណា ជាសហ​មេធាវី​ការពារ​ក្តីលោក នួន ជា។ នួន ជា អតីតបងធំទី២​ក្នុង​របប​ខ្មែរ​ក្រហមដែលបានស្លាប់ម្សិលមិញ​ក្នុង​អាយុ៩៣​ឆ្នាំ គឺមុន​ពេល​សំណុំរឿង​កាត់ទោស​របស់​គាត់​ត្រូវ​បាន​បិទ​បញ្ចប់។ បើតាម លោក លីវ សុវណ្ណា មុនពេល​ស្លាប់​នួន ជា ​ បាន​ផ្តាំ​ឲ្យ​មេធាវី​បន្ត​រឿង​ក្តី​របស់​គាត់​ឲ្យ​ចប់​ចុង​ចប់ដើមដែល​ នួន ជា បាន​ប្រើ​ពាក្យ​ថា ឲ្យស្វែង​រក​«ការពិត​នៅក្នុង​ការពិត»ទាក់ទងនឹងវៀតណាមជាមួយរបបខ្មែរ​ក្រហម។

ភ្ញៀវ​ប្រចាំថ្ងៃ​របស់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរជាតិ ​RFI ​នៅ​រាត្រី​នេះ ​គឺ​លោក ​វ៉ាត់ ​ចំរើន ​រដ្ឋ​លេខា​ធិ​ការ​​ក្រសួង​​ទេស​​ចរណ៍ ​​និង​ជា​អគ្គលេខាធិការ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​អូឡំ​ពិក​កម្ពុជា​។ ​ឆ្លើយ​តប​នឹង​សំណួរ​របស់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរជាតិ ​RFI​ លោក ​វ៉ាត់ ​ចំរើន​ អះអាង​ថា ​ក្រៅ​ពី​ទាក់​ទាញ​ភ្ញៀវ​ទេស​ចរណ៍ ​ព្រឹត្តិការណ៍​រត់​ម៉ារ៉ាតុង​ចក្រភព​ខ្មែរ​លើក​ទី​០៦ ​ឆ្នាំ ​២០១៩​នេះ ​ក៏​បាន​ជួយ​ផ្សព្វផ្សាយ​ពី​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែល​ត្រៀម​ធ្វើ​ជា​ម្ចាស់​ផ្ទះ​ស៊ីហ្គេម​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៣​ខាង​មុខ​នេះ​ផង​ដែរ​។ ​បើ​តាម​លោក ​វ៉ាត់ ​ចំរើន ​ព្រឹត្តិការណ៍​រត់​ម៉ារ៉ាតុង​ចក្រភព​ខ្មែរ​នេះ ​បាន​ក្លាយ​ជា​ព្រឹត្តិការណ៍​ធំ​ទី​០២ ​បន្ទាប់​ពី​ព្រឹត្តិការណ៍​រត់​ពាក់​កណ្តាល​ម៉ារ៉ាតុង ​នៅរៀងរាល់​​ខែ​ធ្នូ​ ដើម្បី​ទាក់​ទាញ​ភ្ញៀវ​ទេសចរណ៍​បរទេស​ ពិសេស​នៅ​ក្នុង​រដូវ​ខ្សត់​ភ្ញៀវ​នេះ​។

ភ្ញៀវ​ប្រចាំថ្ងៃ​របស់​យើង​នៅ​រាត្រី​នេះ គឺ​លោក​កែវ វី អ្នកនាំពាក្យ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​គ្រប់គ្រង​គ្រោះមហន្តរាយ។ ខណៈ​ក្រសួង​ធនធានទឹក និង ឧតុនិយម បាន​អះអាងថា ជំនន់​ទឹកភ្លៀង​នឹង​កើតមាន​នៅក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ និង ខេត្តកោះកុង​ចាប់ពី​ថ្ងៃនេះ​ទៅ លោក​កែវ វី បាន​បញ្ជាក់ថា បញ្ហា​ជំនន់​ទឹកភ្លៀង​នេះ មិនទាន់​ជា​បញ្ហា​ដែល​គួរឱ្យ​ព្រួយបារម្ភ​ខ្លាំង​នៅឡើយ​ទេ។ តែ​ទោះជា​យ៉ាងណា លោក​ថា ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​នានា​បាន​ត្រៀមលក្ខណៈ​រួចរាល់​ហើយ ដើម្បី​ជួយសង្គ្រោះ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រងគ្រោះ​ដោយសារ​ជំនន់​ទឹកភ្លៀង​នេះ។