Lusitania była brytyjskim parowcem transatlantyckim. Szybkim, nowoczesnym, a według niektórych – niezatapialnym.
Podobno! Bo jednak została zatopiona 7 maja 1915 roku, po storpedowaniu przez niemiecki okręt podwodny. Wokół tej tragedii zaczęły narastać pytania: dlaczego Lusitania w ogóle wypłynęła w swój ostatni rejs, mimo że nawet ambasada niemiecka ostrzegała o pływających u wybrzeży Anglii niemieckich U-Bootach? Co spowodowało drugi wybuch na pokładzie? Co naprawdę przewoziła Lusitania? Dlaczego zatonęła w zaledwie 18 minut od trafienia torpedą? I wreszcie – dlaczego, mimo że minęło już ponad 100 lat od katastrofy, wciąż nie można dokładnie zbadać wraku ani odtajnić wszystkich dokumentów związanych z tą tragedią? O tym wszystkim w Szkole Bardzo Wieczorowej Marek Mierzwiak rozmawiać będzie z Urszulą Pawlik.

Pod tym określeniem kryje się zarówno "Zagłada Żydów", "ofiara całopalna", jak i zniszczenie Europy – ludobójstwo i zmordowanie około 6 milionów europejskich Żydów, dokonane w czasie II wojny światowej przez niemiecką III Rzeszę. O tym wie cały świat a jednak są ludzie i to w Polsce, którzy podważają to co stało się w Oświęcimiu, czyli w Auschwitz, gdzie zginęło milion trzysta tysięcy ludzi. Że podobno tam nie było komór gazowych a to wszystko co się na ten temat mówi, to fejk, czyli kłamstwo. Kto kłamie? O tym w wykładzie w Szkole Bardzo Wieczorowej mówi historyk dr Jacek Kurek. Rozmawia z nim Marek Mierzwiak.

Ogień to jeden z fascynujących żywiołów. Wiemy też, że jest groźny, bywa nieujarzmiony i niszczycielski. Kiedy chcemy zaznaczyć, że coś bezpowrotnie straciliśmy – mówimy ogień to strawił i poszło wszystko z dymem. Nikomu nie przyjdzie do głowy, że ogień może być skarbcem dla przeszłości, o której opowiada dymem.  Toteż w kolejnym wykładzie w Szkole Bardzo Wieczorowej Beata Tomanek i dr Andrzej Boczarowski, będą mówić o prehistorii utrwalonej w ogniu.

W Szkole Bardzo Wieczorowej historyk dr Jacek Kurek przypomni wszystko, co działo się przed sławetnym Marcem 68 roku, jak również i to, co zostało zgotowane obywatelom polskim żydowskiego pochodzenia, właśnie w Marcu 68 roku. Ta data kładzie się od lat cieniem na polskiej historii, gdyż skrupulatnie reżim komunistyczny doprowadził do zamieszek w marcu, a później, bez wahania zwalniano ludzi z pracy sugerując, że Polacy z takim rodowodem powinni z Polski wyjechać. Według różnych źródeł, w 1968 roku z Polski wyjechało od 13 do 20 tys. osób. Przez wiele lat nie można było ani o tym mówić, ani pisać. Szczęśliwie, lata cenzury już za nami.

W Szkole Bardzo Wieczorowej wykład Sabiny Waszut, która jest pisarką i po której książki warto sięgnąć, ale była też przez wiele lat przewodnikiem po chorzowskim skansenie. Opowie kiedy skansen powstał, z czyjej inicjatywy, jakie obiekty znajdują się na tych przeszło 22 hektarach, co można oglądać tam na co dzień, ale też w jakich imprezach, a jest ich mnóstwo, można uczestniczyć? To najdłużej powstający obiekt na terenie Parku Śląskiego. Obiekty, które są w skansenie ciągle są uzupełniane, czyli przy następnych odwiedzinach możemy zobaczyć tam rzeczy, których całkiem niedawno jeszcze nie było. Jest tam historia Śląska zaklęta w chałupy, kościółki, młyny i wiatraki, a także piękne ogródki i zwierzęta hodowlane.

Masz to w genach. Często używamy tego zdania, kiedy chcemy nawiązać do podobieństwa, upodobań czy też uzdolnień obecnych w naszej rodzinie. Mamy na myśli zazwyczaj rodziców, dziadków, czy pradziadków, po których dziedziczymy. Rzadko, a właściwie w ogóle nie sięgamy do głębszej przeszłości genowej. Tymczasem ciekawe jest to, co dziedziczymy po neandertalczyku, który żył ponad 40 tysięcy lat temu? Na to pytanie odpowie wykład w Szkole Bardzo Wieczorowej zatytułowany „Prehistoria w genach człowieka”. Z dr. Andrzejem Boczarowskim, naukowcem interdyscyplinarnym, grafikiem i popularyzatorem nauki, pracownikiem Uniwersytetu Śląskiego rozmawia Beata Tomanek.

Wykład tak właśnie zatytułowany wygłosi historyk dr Jacek Kurek. Bardzo często mamy swoje spojrzenie na wiele zjawisk: a to, że ludzie określonych nacji są źli w zasadzie od urodzenia, ich postepowanie determinuje właśnie kraj z którego pochodzą, a to, że my, Polacy, z dziada pradziada potrafimy zawsze zachować się szlachetnie i honorowo, a i to wreszcie, że opisywane zdarzenia w literaturze pięknej bierzemy jako fakty historyczne. Czyli wyobrażamy sobie, że nasz kraj i nasza historia są zupełnie inne, w konsekwencji z rzeczywistością nie mają nic wspólnego. I właśnie o takich jest ten wykład dr Jacka Kurka z którym rozmawia Marek Mierzwiak.

Zapraszamy do wysłuchania kolejnego wykładu w naszej radiowej Szkole Bardzo Wieczorowej. Beata Tomanek i jej gość przypomną o tym, że jest wielu znakomitych i cieszącym się międzynarodowym uznaniem polskich artystów. Niestety podobnie jak z innymi wybitnymi osobowościami naszej historii i dla nich czas jest wielkim wrogiem. Toteż warto przypominać znane nazwiska. Tak będzie również dzisiejszego wieczoru.

Bohaterem wykładu Eweliny Sobczyk Podleszańskiej jest Francesco Borromini, włoski architekt doby baroku, tworzący przede wszystkim w Rzymie.To czołowy architekt baroku dojrzałego we Włoszech, autor rzymskich kościołów i pałaców (m.in. kościoła San Carlo alle Quattro Fontane, kościoła Sant'Agnese in Agone, kościoła Sant'Ivo alla Sapienza, oratorium filipinów). Jako pierwszy na tak dużą skalę stosował w architekturze linie faliste, wklęsłe i wypukłe, odrzucając klasycyzm i masywność wczesnego baroku. Był też niezwykle ciekawym człowiekiem, a jego konkurowanie z innym architektem Giovanni Lorenzo Bernini przeszło do historii. Bohater wykładu stworzył dzieła, które zostaną w pamięci potomnych mimo, że sam miał może niezbyt ciekawe życie osobiste.

Audycje przygotował Marek Mierzwiak.

Rozbiory Polski to okres w historii Polski, który miał miejsce w latach 1772–1795, kiedy to Rzeczpospolita Obojga Narodów została podzielona przez sąsiednie mocarstwa: Rosję, Prusy i Austrię.  Polska zniknęła z mapy Europy na 123 lata, aż do odzyskania niepodległości w 1918 roku. Rozbiory były wynikiem porozumienia zaborców oraz niestabilnej sytuacji politycznej w kraju,. Sytuacja tak zewnętrzna jak i wewnętrzna spowodowały to, że oddaliśmy Polskę zaborcom bez jednego wystrzału.

O tym trudnym i haniebnym czasie wykładać będzie dr Jacek Kurek - historyk, nawiązując do współczesności - jak łatwo można stracić to co najcenniejsze - wolność.

Audycje przygotował Marek Mierzwiak.